Socjologia jako dyscyplina naukowa

Socjologia- zajmuje się życiem społecznym, bada życie społeczne.

Przedmiotem badań socjologii są:

1)zjawiska i procesy tworzenia się różnych form życia zbiorowego ludzi,
2) struktury zbiorowości (np. rodzina, armia),
3) zjawiska i procesy zachodzące w tych zbiorowościach,
4) siły skupiające i rozbijające zbiorowości,
5) zmiany i przekształcenia zachodzące w zbiorowościach.

SOCJOLOGIA narodziła się 200 lat temu. Jest to dość młoda dyscyplina. Zawsze wtedy, gdy środowisko jest stabilne (nic się nie dzieje) nie ma zainteresowania tym, co się dzieje w środowisku.

Długie okresy stabilizacji nie sprzyjały zainteresowaniu się tym, co dzieje się wokół nas.
W dzisiejszych czasach żyjemy w destabilizacji. Dzisiejsze społeczeństwo jest społeczeństwem ryzyka.

AUGUST COMTE (1798-1857) ---> uważany jest za ojca socjologii. Dokonał podziału na matematykę, fizykę, astrologię, a cała reszta została uznana przez niego socjologią. Miał za cel określenie dziedziny opisującej społeczeństwo. Jest twórcą pojęcia "statyka" i "dynamika społeczna". Wiodącym czynnikiem stabilizacji jest wspólnota przekonań społeczeństwa. Kończy sie ona wraz z XX wiekiem.

KAROL MARKS ---> prawd rządzących społeczeństwem doszukiwał się w sytuacji ekonomicznej danego społeczeństwa. Prawa ekonomiczne determinują zachowanie społeczne. Walka między klasami a motorem postępu.

EMIL DURKHEIM ---> jest zaliczany do najwybitniejszych socjologów. Znany jest z tego, że stworzył prawa o samobójstwie. Zadał sobie pytanie czy samobójstwo jest uwarunkowane w jednostce.
Samobójstwo jest funkcją stopnia zintegrowania jednostki z grupą. Jeżeli stopień ten jest wysoki, to ryzyko to jest niskie. Jeżeli stopień jest niski, to ryzyko jest wysoki.
Sytuacja zagrożenia sprzyja zintegrowaniu społeczeństwa. W społeczeństwach pierwotnych ludzie łączyli się na zasadzie podobieństwa.

MAX WEBER (1864-1920) ---> stworzył organizację, w której nie ma miejsca na emocję-biurokrację. Idealny urzędnik nie wyróżnia starych od młodych itd.
Członkowie tej biurokracji sa podporządkowani zasadom i przepisom:

* ścisłym,
* hierarchiczny układ pozycji w organizacji (każdy ma swojego szefa),
* dostępność stanowisk dla wszystkich posiadających odpowiednie kompetencje
* wymienialność osób.

W socjologii humanistycznej ważne jest ujęcie kulturalne.

FUNKCJONALIZM - ujęcie struktunalistyczno-funkcjonalistyczne. Kulturę i życie społeczne należy rozpatrywać jako zintegrowanie współzależnych elementów-holizm.

Podejście holistyczne = całościowe traktowanie.

Założenia funkcjonalizmu:

* holizm,
* socjologizm metodologiczny-wyodrębnienie,
* wyjaśnienie funkcjonalistyczne,
* wymogi funkcjonalne (zapewnienie odpowiednich stosunków w otoczeniu, zróżnicowanie ról) :
# określone prawa związane z pełnioną rolą,
# komunikacja i wymiana informacji,
# normatywna regulacja sposobów działania,
# socjalizacja wychowania młodego pokolenia,
# skuteczna kontrola dewiacji,
# ład społeczny.
* ahistoryzm-funkcjonalizm można zastosować do wszystkich społeczeństw.

DETERMINIZM KULTUROWY - kultura wyznacza nam normy zachowania, jest to system wierzeń i tradycji ( standardy moralne).

Teoria konfliktu - koncentruje się na konfliktach grupowych, społeczeństwach etnicznych. Konflikt jest elementem rozwiązującym system. Obojętnie jaki charakter ma konflikt to wartości stają się jaśniejsze.

Konfliktowy model społeczeństwa:

1) każde społeczeństwo podlega zmianom i jest ona wszechobecna,
2) w każdym społeczeństwie, w każdym momencie występuje konflikt,
3) każdy element w społeczeństwie przyczynia się do dezintegracji,
4) każde społeczeństwo opiera się na przymusie przystosowania do jednostki.

Interakcjonizm symboliczny:
Istnieją pewne symbole lub gesty, które wiążą ludzi. Może to być gest, symbol, komunikat. Ludzie w 70-75% porozumiewają się przy pomocy gestów. Symbole---> są to obrazy o określonym znaczeniu.

SUBKULTURY O DZIAŁALNOŚCI HAPPENINGOWEJ:

1) Globalne wioski - upodabnianie się narodów pod względem zmian na świecie,
2) Wioska elektroniczna - zespół zmian wywołanych przez informatyzację,
3) Kultura protestantyzmu - tradycja zasad protestantyzmu:pracuj i módl się. Surowe zasady seksualne.

Kultura jest dynamiczną zmienną, jest instrumentem przystosowania jednostki do otoczenia.

CYWILIZACJA - zespół środków technicznych i instrumentalnych, które służą do opanowania natury.

KULTURA - Kultura na gruncie socjologii nie ma charakteru oceny, ale ma charakter opisowy; Kultura to ogół wytworów działalności ludzkiej materialnej i niematerialnej. Wartości uznawane, uznane sposoby postępowania zobiektywizowanych i przyjętych w innych narodowościach i przekazywanym innym narodowościom.

zobiektywizowany-oderwanie wytworu od twórcy i nadanie temu wytworowi takiej postaci, że wytwór może działać samodzielnie.