profil

Sztuki Walki

poleca 85% 182 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Istnieje bardzo wiele szkół walki, różniących się od siebie, jednak generalnie nauczają one sposobów fizycznego pokonania przeciwnika w bezpośrednim starciu (bez użycia broni dalekiego zasięgu jak karabin). Większość wschodnich szkół walki stawia sobie za zadanie nie tylko fizyczne przygotowanie człowieka do walki, ale również rozwój psychiczny i duchowy i jest to główna przyczyna, dla której udało się zachować ten element kultury mimo coraz mniejszej wagi umiejętności walki wręcz we współczesnej wojnie.

Sztuki walki mogą składać się z następujących elementów. Uderzeń, kopnięć, chwytów, duszeń, rzutów, dźwigni oraz walki bronią (białą). Współcześnie dzielimy je według kilku schematów:
"stójka"/"parter"/"klincz" - ten podział dzieli systemy walki oparte na walce stojącej (np. Aikido, Taekwondo, Karate), walki w leżeniu (np. Brazylijskie Ju-Jitsu, Zapasy) oraz zwarciu (np. Muai Thai)
"uderzeniowe"/"chwytowe" (ang. striking/grappling) - ten podział rozdziela systemy oparte na ciosach lub/i kopnięciach (np. Karate, Muai Thai, Capoeira) od chwytanych (ang. grapple - chwytać) (np. Brazylijskie Jujitsu, Judo)
"light-contact"/"semi-contact"/"full-contact" - ten podział dzieli systemy walki w zależności od ilości zasad i ograniczeń oraz systemu treningowego. Light-contact (lekko kontaktowe) to systemy walk w których nie stosuje się uderzeń na głowę, krocze itp., zazwyczaj zawodnicy noszą ochraniacze, a formuła zapewnia spore bezpieczeństwo walczących (np. poprzez karanie brutalnych ciosów/kopnięć). Semi-contact (średnio kontaktowe) to systemy walk w których zawodnicy nie posiadają tak wielu ochraniaczy, dopuszczone są kopnięcia/uderzenia na głowę a sam proces treningowy zakłada sparingi i walki. Full-contact (pełno kontaktowe) to systemy walk zakładające walkę bez ochraniaczy lub z bardzo nielicznymi, z bardzo małą ilością ograniczeń (np. zakaz uderzeń w tył głowy czy dźwigni na stawy).
walka sportowa/samoobrona/systemy wojskowe (combat) - ten podział oddziela systemy walki w zależności od przeznaczenia.
walka bez broni / walka z bronią

Oczywiście podział nie zawsze jest ścisły, wiele szkół walki posiada elementy mieszane, a dodatkowo każda szkoła, każdy trener może uczyć na swój sposób.

Współcześnie istnieją dwa kierunku rozwoju szkół walki. Pierwszy to utrzymanie tradycyjnych wartości i rozwój duchowy. W tą stronę kieruje się Aikido, Karate Shotokan, Kung Fu i inne tradycyjne szkoły, których proces treningowy w znacznej mierze nastawiony jest na rozwój duchowy, spokój, umiejętność kontroli umysłu, medytację, a w mniejszym na brutalną walkę. Inne szkoły, takie jak większość szkół Kyokushin czy Taekwondo, zostały zmuszone do rozbudowy procesu treningowego, aby być konkurencyjne wobec nowych systemów walki oraz zmieniających się wymagań. Pojawienie się w czasie II wojny światowej wojskowych systemów walki, takich jak izraelska Krav maga, polski Bas-3 czy rosyjskie sambo, uczących samoobrony bez żadnych zasad (z przeznaczeniem do walki ulicznej), oraz pojawienie się sportów walki tzw. "Międzydyscyplinarnych" jak K-1, Vale tudo czy "klatka", bardzo szybko rozwiązało odwieczne problemy z oceną skuteczności szkół walki. Bardzo szybko odpadły wszystkie szkoły walki, które na treningach nie stawiają praktycznie wyłącznie na walki (sparingi), oraz wprowadzają ograniczenia. Popularne zaczęły się stawać systemy bardzo kompleksowe, uczące walki zarówno w "stójce" jak i w parterze, uczące uderzeń (także łokciami), kopnięć (także kolanami), chwytów, dźwigni (także na stawy), kluczy, duszeń i oczywiście full-contactowych.

Jest kwestią dyskusyjną czy za sztuki walki można uznać takie sporty walki jak boks, kick-boxing czy fechtunek.

Terminologia używana w sztukach walki może pochodzić z języków orientalnych. Przykładem są nazwy technik w judo lub karate. Część pojęć (rzut, dźwignia itp.) pochodzi z analogicznych dyscyplin znanych w kręgu cywilizacji europejskiej. Podobne źródło mają też takie nazwy jak "boks tajski" czy "boks chiński". Używa się też terminologii zaczerpniętej z języka angielskiego, często pisanej z polska, np. grapling (ang. grappling), traping (ang. trapping). Ostatnio pojawia się tendencja do spolszczania nazw angielskich: w miejsce pojęcia "traping" pojawia się "usidlanie". Terminy te tworzy się spontanicznie, nie zawsze zgodnie z polską gramatyką. Przykłady mogą tu stanowić "styl uderzany" i "styl chwytany". Wyrazy "uderzany" i "chwytany" są imiesłowami przymiotnikowymi biernymi, które nie pasują jako określenia rzeczownika "styl" ("styl chwytany" oznaczałoby, że ktoś chwyta styl; bardziej adekwatne byłoby wyrażenie "styl chwytowy" czyli "oparty na chwytach").

Pisownia terminów dotyczących sztuk walki również jest niejednolita. Początkowo próbowano stosować ortografię polską ("dżudo"), potem jednak pojawiła się tendencja do pisania nazw orientalnych zgodnie z transkrypcją łacińską przyjętą w odpowiednim języku ("judo"). Często w umiarkowanym stopniu adaptuje się pojęcie do polskiej gramatyki, np. łącząc poszczególne jego człony. Zatem zamiast dawnego "tae kwon do" obecnie pisze się "taekwondo", gdyż w polszczyźnie nie ma słów "tae" i "kwon", zaś "do" ma inne znaczenie niż w języku koreańskim, z którego ten wyraz pochodzi. Dotyczy to jednakże nazw dyscyplin jako nazw pospolitych. Nazwy organizacji, jak i inne nazwy własne, mają odmienną pisownię, opartą na stosowanej w nazwie odpowiedniej organizacji zagranicznej. Niejednokrotnie przedstawiciele różnych sztuk walki, chcąc podkreślić ich unikatowość, traktują nazwę dyscypliny jak nazwę własną i piszą ją w sposób różny od przyjętego, często rozpoczynając wielką literą. Jednakże takie postępowanie wprowadza chaos w nazewnictwie i utrudnia przyswojenie wschodniej terminologii przez kulturę europejską.

Najpopularniejsze sztuki walki:

BOKS, PIĘSCIARSTWO-walka między dwoma zawodnikami używającymi do tego celu tylko pięści.

Historia

Boks pojawił się już w programie igrzysk w starożytnej Grecji. Statyczne bijatyki dwóch zawodników były bardzo brutalne i często kończyły się śmiercią. Walki te, bez żadnych określonych reguł, niewiele miały wspólnego ze sportem, jaki narodził się w roku 1719. Wówczas to Amerykanin James Figg założył przy Tottenham Court Road w Londynie "akademię" boksu. Figg został też pierwszym mistrzem bokserskim w historii.

Walki w tamtym czasie odbywały się na gołe pięści i bez żadnych określonych reguł. Brytyjczyk Jack Broughton, który w 1730 roku zastąpił Figga, przez 18 lat zachował mistrzowski tytuł i jako pierwszy skodyfikował zasady tego sportu. Wstrząśnięty śmiercią na ringu jednego ze swych przeciwników, George'a Stevensona, sformułował i wprowadził w życie zbiór zasad znany jako Broughton's Rules. Rękawice, dziś podstawowy atrybut boksera, pojawiły się dopiero w roku 1881. W roku 1916 podjęto ważną decyzję o ograniczeniu oficjalnych walk o mistrzostwo do 15 rund po trzy minuty każda, z jednominutowymi przerwami. W przypadku amatorów formułę ograniczono do trzech rund trzyminutowych.

Igrzyska Olimpijskie: Jako sport amatorski boks zajmuje specjalne miejsce w olimpijskiej tradycji, pojawił się bowiem w programie już w 1904 roku, na igrzyskach w Saint Louis, a nieobecny był tylko raz, w roku 1912 (ze względu na zakaz uprawiania tego sportu w Szwecji). Powrócił na kolejnej olimpiadzie w Antwerpii (1920). W 1946 roku powstało Międzynarodowe Stowarzyszenie Boksu Amatorskiego (AIBA). Obecnie liczy ono 186 członków i od 1974 roku organizuje mistrzostwa świata. Nawet jeśli boks nie jest zaliczany do najważniejszych dyscyplin olimpijskich, zajmuje w ruchu olimpijskim szczególne miejsce. Wielu mistrzów świata wagi ciężkiej odnosiło pierwsze ważne zwycięstwa właśnie podczas igrzysk ? między innymi Muhammad Ali (właśc. Cassius Clay), bracia Michael i Leon Spinks, Joe Frazier i George Foreman. Również były mistrz świata, Brytyjczyk Lennox Lewis, występował na olimpiadzie w Seulu 1988, gdzie zdobył dla Kanady złoty medal.

Kontrowersje

Mimo wielu zmian ? udoskonalenia metod sędziowania, lepszego przygotowania bokserów i opieki medycznej ? wypadki w tym sporcie nie są niczym niezwykłym, psując jego wizerunek. Spory między różnymi federacjami uniemożliwiają ustalenie jednolitej hierarchii zawodników w poszczególnych kategoriach wagowych. Podobnie wygląda sytuacja w boksie amatorskim. Z tego względu MKOL już kilkakrotnie groził usunięciem boksu z programu olimpijskiego, zwłaszcza po rozmaitych skandalach związanych z poziomem sędziowania i niektórymi werdyktami sędziów. Do złej opinii o boksie przyczyniają się bardzo poważne niekiedy kontuzje zawodników, a nawet wypadki śmiertelne.

Ciosy

Ciosy bokserskie stanowią podstawowy element techniki w walce bokserskiej, ciosy bokserskie są prawidłowe jeżeli zadawane są przednią, wypchaną częścią zamkniętej rękawicy (często oznaczoną na biało) w przednie i boczne części głowy (do linii uszu) oraz powyżej pasa z przodu i z boku do linii ramion opuszczonych luźno wzdłuż tułowia, rozróżnia się: ciosy sierpowe, ciosy proste, ciosy z dołu. W zależności od tego która ręka zadaje ciosy rozróżnia się ciosy prawe i lewe; w zależności od celu, w który wymierzony jest cios, dzieli się je na ciosy na górę (w głowę) i ciosy na dół (w tułów); w zależności od ich zasięgu wyróżnia się ciosy krótkie i długie

Ciosy proste - ciosy bokserskie najczęściej stosowane w walce, charakteryzujące się duża szybkością i skutecznością, stosowane są w ataku na dystans i w półdystansie oraz jako kontrciosy w obronie, rozróżnia się cztery podstawowe ciosy proste: lewy prosty na górę (w głowę), lewy prosty na dół (w tułów), prawy prosty na górę (w głowę) oraz prawy prosty na dół (w tułów).

Ciosy sierpowe - ciosy boczne które dochodzą do przeciwnika z boku, trafiając w boczne części głowy oraz tułów, stosowane najczęściej w półdystanse, ciosy sierpowe charakteryzują się silną pracą skrętną tułowia z przeniesieniem ciężary ciała w kierunku ciosu przy współudziale pracy nóg, bioder i barków. Podstawowymi ciosami sierpowymi są lewy sierpowy, prawy sierpowy, lewy sierpowy wydłużony oraz prawy sierpowy wydłużony.

Ciosy z dołu - ciosy bokserskie zadawane są ręką ugiętą w łokciu, stosowane w półdystansie i zwarciu, w ataku i obronie, podstawowymi ciosami z dołu są prawy z dołu i lewy z dołu.

Pozycja bokserska

Pozycje obronne

Odskok - element techniki stosowany w obronie, w którym bokser wychodzi poza zasięg ciosów przeciwnika przez odbicie z obu nóg odskok jest skuteczną obroną bierną przed każdym rodzajem ciosów.

Odchylenie - element techniki stosowany w obronie polegający na cofnięciu tułowia poza zasięg ciosów przeciwnika, przy czym nogi i biodra ustawione w pozycji bokserskiej pozostają nieruchome, odchylenie stosowane jest w obronie przed ciosami prostymi na górę oraz ciosami sierpowymi.

Garda - element techniki stasowany w walce bokserskiej jako obrona bierna; polega na takim ustawieniu rękawic i przedramion by chroniły boksera przed cisami przeciwnika.

Podejście

Blok (rękoma)

Blok (rękawicami)

Zwarcie

Kategorie wagowe

Wyposażenie boksera

Sprzęt ochronny:

Kask ochronny - sprzęt ochronny boksera zabezpieczający części głowy (łuki brwiowe, uszy) przed urazami; najczęściej wykonywane są ze skóry, wewnątrz wypełnione gąbką. Używanie kasków ochronnych jest obowiązkowe w boksie amatorskim we wszystkich walkach i na każdych zawodach.
Ochraniacze podbrzusza - inaczej suspensoria, jest to podpaska mosznowa wykonana z tkaniny elastycznej w kształcie woreczka przymocowanego tasiemkami do paska opasującego biodra, ochraniacz stosowany jest obowiązkowo.
Ochraniacze warg - tzw. gumowa szczęka, cześć wyposażenia osobistego boksera, wykonane są z miękkiego tworzywa (najczęściej kauczuku) w kształcie półokrągłej rynienki, którą można dopasować do górnej szczęki, ochraniacze warg zabezpieczają wargi przed rozbiciem, gdyż siła ciosu jest amortyzowana przez miękką i gładką powierzchnię, ochraniacz stosowany jest obowiązkowo.

Pozostałe:

Buty - buty sznurowane sięgające powyżej kostki, wykonane z miękkiej skóry, z cienką podeszwą gumową bez obcasa; nie powinny posiadać żadnych usztywnień i części metalowych.
Spodenki - wykonane z materiał np. płótna, popeliny lub grubego jedwabiu, sięgają do połowy uda i posiadają pasek szerokości około siedem centymetrów, wykonany z trzech lub czterech gum oddzielnie wszytych w materiał innego koloru niż spodenki.
Rękawice bokserskie - podstawowy sprzęt boksera, rękawice wykonane są ze skóry, wewnątrz posiadającą wyściółkę z włosia końskiego lub spienionym poliuretanem, która stanowi minimum 50% masy całych rękawic; zastosowanie wyściółki ma na celu amortyzowanie siły ciosu i dlatego musi ona być umocowana na stałe, nie może się przesuwać ani zmieniać kształtu. Od wewnątrz rękawice wykończone są płótnem, powinny one być możliwie nowe, czyste i jednakowe dla obu zawodników.

Urządzenia treningowe

Gruszka bokserska - potocznie nazywana również kukurydziakiem, jest to worek skórzany przypominający kształtem gruszkę o średnicy około 25 cm i wysokości 35 cm, wypełniony grochem, kukurydzą lub kawałkami gumy, przymocowany linką do sufitu, stosowany w treningu bokserskim do ćwiczenia ciosów zadawanych na głowę przeciwnika.
Głowica na sprężynie - przyrząd bokserski stosowany w treningu do ćwiczeń wyrabiających wyczucie dystansu, refleks i celność ciosów. Głowica na sprężynie zbudowana jest z metalowej podstawy, do której na środku przymocowana jest sprężyna zakończona metalowym prętem z urządzeniem do regulowania wysokości przyrządu, na końcu pręta znajduje się piłka skórzana wypełniona powietrzem, w czasie ćwiczeń wysokość górnej części głowicy nie powinna przekraczać wysokości głowy ćwiczącego.
Piłka na gumie - to piłka wykonana z miękkiej skóry, wewnątrz posiada dętkę napełnioną powietrzem, umieszczona w siatce ze sznurka, zawieszona jest na cienkiej gumie na wysokości głowy, stosowana w ćwiczeniach doskonalących wyczucie odległości i rytmu oraz refleks zawodnika.

KARATE- to nazwa sztuki walki, która powstała na Okinawie

Etymologia
Dosłownie słowo to oznacza "pusta (naga, bez broni) ręka" (??), choć można przetłumaczyć je także jako "chińska ręka", i takim ideogramem pierwotnie zapisywano karate (??). Jednak na początku XX wieku pod wpływem nacjonalistycznych idei, przyjęto w Japonii tę pierwszą interpretację. Pierwszy udokumentowany zapis homofonu karate jako "pusta ręka" (? ??) miał miejsce w sierpniu 1905 w książce Karate Kumite, autorstwa Hanashiro Chomo.

Karate jest sztuką walki stworzoną przez Okinawańczyków jako metoda samoobrony bez użycia broni. Dawniej dla tej sztuki używano różnych nazw te, tode lub Okinawa-te. Nazwa karate została zatwierdzona dopiero w 1936 roku - okinawańscy mistrzowie: Yabu Kentsu, Chomo Hanashiro, Choshin Chibana - wszyscy ze stylu Shorin-Ryu oraz Chotoku Kyan ze stylu Sukunaihayashi, Chojun Miyagi z Goju-Ryu i Choki Motobu, zatwierdzają nazwę karate jako nazwę dla sztuki walki powstałej na Okinawie.

Informacje ogólne

Od momentu powstania sztuka ta ewoluowała. W wielu stylach aspekt realnej walki został zachowany, a nawet rozwinięty (przykładowo kopnięcie okrężne mawashi geri nie występowało w oryginalnej sztuce okinawańskiej). W niektórych jednak stylach sztuka ta zmieniła swój charakter z utylitarnego systemu walki (karate okinawańskie) na system psychofizycznego doskonalenia się, gdzie na pierwszy plan wysuwa się aspekt do - "drogi", którą kroczy się całe życie, jako symbolu niekończącego się procesu dążenia do doskonałości. Stąd spotykamy także nazwę karatedo (pisane także jako karate-do). Koreańskim odpowiednikiem karate niesportowego jest tangsudo, a karate nastawionego na rywalizację - taekwondo.

Obecnie istnieją trzy podstawowe kierunki w karate:
karate jako walka na śmierć i życie (style klasyczne, głównie okinawańskie), czyli tzw. karate tradycyjne. Paradoksalnie, z uwagi na ujęcie karate jako walki na śmierć i życie w stylach tych rzadziej przeprowadza się kumite (sparringi),
karate jako sport z elementami samoobrony (większość stylów), także z przeprowadzaniem zawodów. W ramach tej kategorii stylów trwa zażarta dyskusja nt zasad, których spójne przyjęcie umożliwiłoby szersze zaistnienie karate na Olimpiadzie. Spory dotyczą m.in. dozwolenia podcięć, kontaktu na głowę, rodzajów ochraniaczy, low-kicków, i in.
karate jako sposób psychofizycznego doskonalenia. Podejście najbliższe tai chi, nie nastawione bezpośrednio na aspekt samoobrony czy rywalizacji, jednak z zachowaniem oryginalnych postaw, wielu kata, ruchów.

Ponieważ karate upowszechniło się jako amatorski sport, w większości styli wykształciła się potrzeba stworzenia szczegółowej hierarchii stopni, aby zmotywować ćwiczących do rozwoju.

ZAPASY- to sport walki, polegający na fizycznym zmaganiu dwóch zawodników. Początki tego sportu sięgają czasów starożytnych, kiedy to zmagania zapaśników były jedną z atrakcji igrzysk olimpijskich organizowanych w Grecji. Były to pierwsze zmagania o charakterze sportowym. Zapasy jako forma bezkrwawego współzawodnictwa znane są z okresów poprzedzających kulturę hellenistyczną. W Japonii odpowiednikiem zapasów są zawody sumo.

W zapasach dużą rolę odgrywa siła, szybkość oraz spryt i instynkt zawodnika. Zawody zapaśnicze polegają na zmaganiu się na macie (najczęściej okrągłej) dwóch zawodników jednakowej kategorii wagowej, jeden w czerwonym trykocie, drugi w niebieskim.

Zapasy dzielą się na styl wolny i klasyczny. W stylu klasycznym dozwolone są chwyty wyłącznie powyżej pasa, natomiast w stylu wolnym można chwytać przeciwnika również za nogi. W zapasach zabronione są wszelkie techniki sprawiające potencjalne zagrożenie dla zdrowia przeciwnika, np. znane z Judo dźwignie czy duszenia.

Najlepszymi polskimi zapaśnikami ostatnich lat są: Andrzej Wroński, Kazimierz i Józef Lipieniowie, Andrzej Supron, Włodzimierz Zawadzki, Ryszard Wolny - Unia Raciborz oraz Marek Garmulewicz - ZKS Slavia Ruda Śląska.

JUDO- (?? j?d? - z japońskiego "łagodna droga, łagodny sposób") - jest to sztuka walki powstała w Japonii.

Charakterystyka

Judo pochodzi z Japonii. Jego twórcą był Jigoro Kano (1860-1938). Zebrał on i ulepszył chwyty jiu-jitsu nadając im nową formę. Kano usunął z jiu-jitsu elementy mogące zagrozić bezpośrednio zdrowiu lub życiu wprowadzając nowe, stworzone przez siebie. Nazwę JUDO można tłumaczyć jako "drogę do zwinności" lub "drogę ustępowania" (JU - zwinnie, ustępować; DO - droga, zasada).

Tę tytułową zasadę judo - zasadę "JU" (ustąp aby zwyciężyć) wyjaśnia Kano na przykładzie: Przypuśćmy, że siłę człowieka oceniamy w jednostkach od 1 do 10. Np. siła mojego przeciwnika równa się 10 jednostkom, moja siła - 7 jednostkom. Z tego wynika, że gdybym nawet użył całej swojej siły przeciwko sile przeciwnika, to mierząc siłę przeciwko sile musiałbym przegrać. Jednak, gdy zamiast przeciwdziałać mu swoją siłą, ustąpię mu na tyle by nie stracić równowagi, wówczas przeciwnik nie przygotowany na taki manewr, pochyli się w przód i straci równowagę. W tym położeniu jest on zdecydowanie słabszy (nie ze względu na swoją siłę fizyczną, lecz niedogodną pozycję) i jego siła przeciwko mojej wynosi dajmy na to 3 jednostki, zamiast normalnych 10. Ja natomiast utrzymuję równowagę i posiadam siłę 7 jednostek. W tym momencie mogę pokonać przeciwnika, używając do tego połowy swojej siły, tj. 3,5 jednostki. Sytuacja ta pozwoli mi na zachowanie drugiej połowy siły do innych celów. Oczywiście walka nie polega jedynie na ustępowaniu; w celu jej dogodnego przeprowadzenia stosuje się różnego rodzaju dźwignie itp. sposoby bezpośredniego, otwartego ataku. Druga zasada judo Serioku Zeno to maksimum efektu (skuteczności), przy minimum wysiłku.

Współczesne judo jest sportem ściśle ograniczonym przepisami opartymi na starych japońskich zasadach walki wręcz. Jest to rodzaj walki zapaśniczej, wymagającej specjalnego ubioru zwanego "judogi". Jakkolwiek judo wywodzi się z wojskowej sztuki walki na śmierć i życie, zastosowanie judo do obrony osobistej jest obecnie celem drugoplanowym. Ogólny rozwój fizyczny, a następnie uzyskanie skuteczności w zawodach, oto główne cele współczesnego judo. Celem przewodnim, uzyskanym przez systematyczne ćwiczenia, wysuniętym przez twórcę judo - Jigoro Kano, jest "doskonalenie samego siebie". Judo przyczynia się do harmonijnego rozwoju, przekonuje, że nie siła i ciężar ciała, a szybkość i zręczność są czynnikami decydującymi w działaniu. Jest dla młodzieży właściwym systemem wychowania fizycznego, sportem, który najlepiej przygotowuje do życia. Pozwala młodzieży nie tylko odkryć i rozwijać własne możliwości, ale także osiągnąć skuteczność w działaniu. Judo rozwija szybkość, zwinność, wytrzymałość i siłę, a także spostrzegawczość, opanowanie, odwagę, odporność, koncentrację i wytrwałość. Jego wpływ wychowawczy jest niezaprzeczalny.

W judo istnieją tak zwane stopnie zaawansowania technicznego "kyu" (szkoleniowe, od 6 do 1) i "dan" (mistrzowskie, od 1 do 10). Są one odpowiednikiem klas sportowych w innych dyscyplinach sportu. Przejście do każdego następnego stopnia jest zależne od trybu trenowania. W trybie sportowym wymaga odpowiedniej ilości wygranych walk i opanowania pewnej liczby elementów technicznych. W rekreacyjnym odbycia określonej ilości treningów i randori - walk szkoleniowych. Z biegiem czasu konsekwentnie zmieniała się technika judo w kierunku maksymalnej skuteczności. Od początku istnienia judo w nowoczesnej formie stało się ono sportem walki, wymagającym wieloletniego żmudnego treningu, w którym elementy techniki wyćwiczone są na bazie wielkiej ilości powtórzeń, wyrabiania siły, szybkości i refleksu a wszystkie zewnętrzne czynniki podporządkowane są skuteczności. Trening judo jest bardzo ciężki i czasochłonny, jednak sposób jego prowadzenia zależy od trenera.

"W judo nie ma sekretów, postęp zależy od zdolności i wytrwałości danej jednostki i od nauczyciela. Czy słaby może pokonać olbrzyma, względnie czy judoka może zwyciężyć zapaśnika albo boksera, zależy całkowicie od indywidualnych cech obu przeciwników Są dobrzy bokserzy, judoka i zapaśnicy. Wszyscy mają możliwość wygrania walki w oparciu o zręczność i umiejętności techniczne. Ten z przeciwników, który potrafi pierwszy zastosować skutecznie swoją technikę, będzie niewątpliwie zwycięzcą" - K. Kobayashi. Udział w zawodach jest ostatecznym sprawdzianem umiejętności, wartości fizycznych. i psychicznych judoka.

Stopnie

W Judo są stopnie uczniowskie - Kyu i mistrzowskie - Dan. Wcześniej nie istniały stopnie Kyu, w żadnej sztuce walki. Jednak szybko ten system się rozpowszechnił i został przejęty np. w karate.
Stopniom Kyu odpowiadają poszczególne kolory pasa:
6 Kyu - biały pas (rokyu)
5 Kyu - żółty pas (gokyu)
4 Kyu - pomarańczowy pas (yonkyu)
3 Kyu - zielony pas (sankyu)
2 Kyu - niebieski pas (nikyu)
1 Kyu - brązowy pas (ikkyu)
1 dan, shodan, pas czarny
2 dan, nidan, pas czarny
3 dan, sandan, pas czarny
4 dan, yodan, pas czarny
5 dan, godan, pas czarny
6 dan, rokudan, pas czarny lub biało-czerwony
7 dan, shichidan, pas czarny lub biało-czerwony
8 dan, hachidan, pas czarny lub biało-czerwony
9 dan, kudan, pas czarny lub czerwony
10 dan, judan, pas czarny lub czerwony

Stopniom Dan odpowiada czarny pas. Jednak od 6 Dan można nosić pas biało-czerwony, a od 8 czerwony.
Awans na wyższy stopień odbywa się po zdanym egzaminie. Najpierw zdaje się na biały pas, a następnie na kolejne. Egzamin sprawdza czy judoka opanował techniki wymagane na stopień. Przy egzaminach na stopnie powyżej 3 Kyu pod uwagę mogą być brane również wyniki sportowe.

Strój

Judoka (adept Judo) nosi strój zwany Judoga. Składa się on z: spodni (zubon), twardej góry stroju (keikoga) i pasa (obi). Wcześniej nie było takiego stroju w żadnej sztuce walki. Krój ten został opracowany w Kodokanie, a następnie przejęty przez inne szkoły sztuk walki. Judogi jest biała lub niebieska, zrobiona z bawełny. Jest ona gruba i bardzo wytrzymała aby duże siły działające na nią w trakcie rzutów i duszeń nie rozerwały jej. Nie ogranicza ona przy tym w żaden sposób ruchów. W porównaniu np. z karategi jest dużo cięższa i sztywniejsza.

Techniki

Technikę judo podzielić można na dwie zasadnicze grupy: rzuty (nage-waza) i chwyty (katame-waza).
NAGE-WAZA - technika rzutów, stosowana wówczas, gdy przeciwnik traci równowagę, lub jest z niej wytrącony. Rzut wykonywany jest przeważnie przez zastawienie drogi (po której dąży przeciwnik aby uzyskać równowagę) nogą, biodrami, stopą itd. tak, aby przez dalsze wychylenie rękami doprowadzić go do upadku na plecy. W grupie tej występują również kontrataki oraz połączenia dwu lub więcej pojedynczych rzutów - tzw. kombinacje. Przejścia do drugiej dużej grupy elementów techniki - sprowadzenia do walki w parterze (hairi-kata) - to specyficzny, odrębny dział techniki.
KATAME-WAZA - dosłownie: technika obezwładnień - dzieli się na trzy podgrupy: trzymania, dźwignie i duszenia. Trzymania - polegają na utrzymaniu przeciwnika na plecach na macie, tak aby można było całkowicie kontrolować jego ruchy. Za utrzymanie przeciwnika w ten sposób przez 25 sekund otrzymuje się punkt (ippon) i wygrywa walkę. Dźwignie - w walce sportowej dozwolone jest stosowanie dźwigni (tj. wyłamywania i wykręcania) jedynie na staw łokciowy. Doprowadzenie do sytuacji, która w samoobronie pozwoliłaby na unieszkodliwienie przeciwnika, daje wygraną w walce sportowej. Duszenia - tj. nacisk krawędzią przedramienia lub kołnierzem judogi na krtań lub tętnicę szyjną.

W każdej z tych grup, podobnie jak przy rzutach, występują również obrony i kontrataki oraz kombinacje różnych elementów. Wszystkie te elementy techniki zostały dla celów szkoleniowych usystematyzowane przy uwzględnieniu dwóch generalnych założeń: - ich znaczenia praktycznego tj. skuteczności i częstości występowania w zawodach, - możliwości właściwego, technicznego opanowania przez ćwiczących.

Techniki Judo można podzielić następująco:
Rzuty - Nage Waza

techniki unieruchomień Katame Waza:
Trzymania - Osaekomi Waza
Duszenia - Shime Waza
Dźwignie - Kansetsu Waza

oraz bardzo rzadko nauczane: atak na wrażliwe miejsca ciała ludzkiego Atemi Waza

Rzuty dzielimy ze względu na to która część ciała jest odpowiedzialna za rzut:
Rzuty ręczne - Te Waza
Rzuty biodrowe - Koshi Waza
Techniki nożne - Ashi Waza
Rzuty poświęcenia gdzie my sami upadamy na bok - Yoku Sutemi Waza
Rzuty poświęcenia gdzie my sami upadamy na plecy - Ma Sutemi Waza

W Judo dźwignie zakłada się tylko i wyłącznie na staw łokciowy.

Duszenia w Judo są bardzo skuteczne i mogą doprowadzić do utraty przytomności podczas walki. Techniki tego rodzaju odcinają dopływ powietrza do płuc lub dopływ krwi do mózgu poprzez nacisk na tętnicę szyjną. Duszenia można wykonywać rękoma lub kołnierzem przeciwnika. Dopuszcza się również duszenia nogami ale z pewnymi ograniczeniami ponieważ nogi są wielokrotnie silniejsze od rąk.

Trening

Trening Judo jest niezwykle ciężki, opiera się na trenowaniu padów, kata oraz na sparringu. Walki treningowe, prowadzone w parterze albo stójce, nazywają się randori. Walki na zawodach nazywa się shiai. Trening Judo charakteryzuje się, zresztą jak większość japońskich sztuk walki, ceremonialnością. Trening zaczyna i kończy ceremonialny ukłon zwany rei.
Walki odbywają się na tatami (matach) w sali nazywanej dojo. Maty są miękkie aby złagodzić upadek ćwiczącego i nie narazić go na poważniejsze uszkodzenia ciała.

Judo jako sport

Początkowo judo było typowo japońską sztuką walki znaną głównie w Japonii. Od czasów działań Jigoro Kano sport ten stał się sportem narodowym tego kraju. W wyniku wielu pokazów oraz rosnącego zainteresowania ludzi, sztuka ta stała się również sportem walki, który w 1964 roku stał się dyscypliną olimpijską dla mężczyzn. Pod naciskiem amerykańskich kobiet, od 1988 Judo jest też sportem olimpijskim dla nich. Sport ten stał się jednym z najpopularniejszych sportów walki na świecie.

Walki odbywają się w kategoriach wagowych, różnych dla mężczyzn i dla kobiet. Walka trwa 5 minut (w przypadku juniorów - 4 minuty) i odbywa się na macie o wymiarach 10 na 10 metrów. Zwycięża ten zawodnik który rzuci przeciwnika na plecy, utrzyma go leżącego na macie przez 25 sekund lub założy dźwignię bądź duszenie w sposób, który doprowadzi przeciwnika do poddania się (w każdym przypadku uzyskując ippon i kończąc walkę przed upływem regulaminowego czasu).
Możliwe jest uzyskanie tzw. "małych punktów", które nie prowadzą do zakończenia walki przed czasem, lecz po jego upływie wskazują na zwycięzcę. Są to:
koka (najniższa wartość punktowa),
yuko,
waza-ari (uzyskanie dwóch punktów waza-ari jest równoznaczne z uzyskaniem ippon).

Przy czym każdy z punktów ma wyższą wagę niż dowolna ilość zdobytych punktów o mniejszej wartości (np. zawodnik, który w walce zdobył jedno yuko, wygrywa z zawodnikiem, który zdobył jakąkolwiek ilość punktów koka)

Zawodnicy mogą również otrzymywać kary, które wymierzane są za m.in. unikanie walki, pasywność (brak próby wykonania akcji przez 30 sekund), świadome wyjście poza matę. Kara zwiększa punkty przeciwnika w sposób następujący: pierwsza shido (czyt. szido) daje kokę, druga kara shido dawniej chui (czyt. czui) - zamienia kokę na yuko, trzecia kara shido dawniej keikoku (czyt. kejkoku) zamienia yuko na waza-ari. Czwarta kara hansokumake to dyskwalifikacja zawodnika.

Sędzia może przerwać walkę dając komendę "mate". Zawodnik może się poddać klepiąc w matę bądź w dobrze widoczną część ciała swoją lub przeciwnika lub krzycząc "maitta".

Polscy judocy - medaliści IO, MŚ i ME

Adam Adamczyk
Jolanta Adamczyk
Tomasz Adamiec
Edward Alkśnin
Andrzej Basik
Zbigniew Bielawski
Wiesław Błach
Barbara Bukowska
Anna Chodakowska
Adriana Dadci
Stefania Drzewiecka
Andrzej Dziemianiuk
Maria Gontowicz-Szałas
Kazimierz Jaremczak
Krzysztof Kamiński
Piotr Kamrowski Jerzy Kolanowski
Rafał Kozielewski
Larysa Ewa Krause
Robert Krawczyk
Aneta Kubica
Beata Kucharzewska
Czesław Kur
Waldemar Legień
Jarosław Lewak
Czesław Łaksa
Joanna Majdan
Beata Maksymow
Przemysław Matyjaszek
Paweł Nastula
Jan Okrój
Bogusława Olechnowicz Janusz Pawłowski
Katarzyna Piłocik
Antoni Reiter
Wojciech Reszko
Małgorzata Roszkowska
Andrzej Sądej
Renata Szał
Aneta Szczepańska
Marian Tałaj
Irena Tokarz
Krzysztof Wiłkomirski
Janusz Wojnarowicz
Jolanta Wojnarowicz
Antoni Zajkowski
Bronisław Wołkowicz

Zasady judo

Zasady judo stworzone przez prof. Kano
-Czynić tak aby było jak najbardziej efektywne współdziałanie ciała i umysłu
-JU - Ustępować aby zwyciężyć (inaczej: jeśli ktoś cię pcha to go pociągnij, jeżeli cię ciągnie to go pchnij)
-Serioku Zeno - Maksimum skuteczności przy minimum wysiłku
-Jita Kjioei - Przez czynienie sobie dobra nawzajem do dobra ogólnego
-Doskonalić samego siebie

SUMO-japoński sport narodowy znany od początku VIII wieku. Przypomina zapasy. W dosłownym tłumaczeniu "sumo" oznacza szybkie przeciwdziałanie uderzeniom przeciwnika.

Zasady walki i zawody

Walka odbywa się w kole o średnicy 4,55 m (przed rokiem 1927 3,95 m) i wysokości od 30 do 60 cm i polega na wypchnięciu przeciwnika poza matę lub przewróceniu go za pomocą odpowiednich rzutów, pchnięć i uderzeń ciałem. Przed rozpoczęciem pojedynku zawodnicy (posiadający dużą masę ciała, nawet ponad 150 kg) rzucają przed siebie garść soli zmieszanej z piaskiem, aby oczyścić arenę i kołyszą się, przenosząc ciężar ciała z nogi na nogę. Robią to, aby pokonać złe moce. Sędzia (pochodzący z rodu specjalizującego się tym zadaniem) występuje w stroju kapłana sinto. Pod areną złożone są ofiary dla bóstw, a nad nią wisi specjalny okap, który przypomina, że niegdyś zawody odbywały się w świątyniach.

Sumo jest żywym przykładem obrzędu sintoistycznego. Pochodzące z Japonii legendy dotyczące walk sumo zdają się sytuować jego początki w XVIII w. p.n.e. Najprawdopodobniej wywodzi się ono z ceremoniałów agrarnych ? było pierwotnie związane z obrzędami ku czci bóstw mających zapewnić obfite zbiory. Do tej pory nie ma pewności czy rodowód jest pochodzenia rodzimego, czy też zaczątki sumo przywędrowały z kontynentu Azji. Według japońskich legend na przełomie starej i nowej ery odbywały się już liczne walki sumo (przede wszystkim na dworach feudalnych władców), z tym że miały one znacznie brutalniejszy charakter, a walki niejednokrotnie kończyły się śmiercią jednego z zawodników. Pierwsza historycznie potwierdzona walka sumo odbyła się w 642 r. n.e. (na dworze cesarzowej Kogyoku, 642-645).

Sumo ? jak żaden inny sport ? obwarowane jest skomplikowanym ceremoniałem wywodzącym się wprost z czasów feudalnej Japonii, a przejawiającym się zarówno w kastowym wręcz systemie zależności, trybie życia i treningu zawodników, jak i w sposobie rozgrywania samych zawodów. Mistrzem tych zawodów jest GPSPSS.
Obowiązujące do dnia dzisiejszego zasady podziału sumo zawodowego na grupy zawodnicze oraz system rankingowy sformułowane zostały w 1927 r. Zawodnicy podzieleni są na 6 grup, tzw. dywizji ? są to wstępująco: Jonokuchi, Jonidan, Sandanme, Makushita, Juryo oraz Maku-uchi. W obrębie każdej dywizji istnieje podział na kilkanaście bądź kilkadziesiąt stopni zawodniczych. Przykładowo grupa Juryo obejmuje 14 stopni zawodniczych, natomiast elita zawodników sumo ? dywizja Maku-uchi dzieli się z kolei na 17 stopni zawodniczych z numeracją wstępującą od 17 do 1 o wspólnej nazwie maegashira (zapaśnicy bądź wojownicy) oraz na grupę tzw. sanyaku (mistrzowie) obejmującą 4 stopnie (wstępująco: komusubi (młodszy mistrz II stopnia), sekiwake (młodszy mistrz I stopnia), ozeki (mistrz) oraz yokozuna (wielki mistrz). Dodatkowo w obrębie dwóch najwyższych grup ? Juryo i Maku-uchi rozróżnia się podział na tzw. higashi ? "wschód" i nishi ? "zachód". Oznacza to, iż w każdym ze stopni zawodniczych jednocześnie znajduje się tylko 2 zapaśników, z tym że przynależność do higashi jest traktowana jako ranga bardziej prestiżowa. Liczba zawodników posiadających rangi mistrzowskie nie jest już w ten sposób limitowana, i w razie potrzeby wprowadza się oznaczenia dodatkowe (np. ozeki, ozeki2). Wszystko to powoduje, iż pomimo ok. 800 zawodników uprawiających zawodowo sumo w praktyce nie ma nawet dwóch z dokładnie taką samą rangą.
Dwie najwyższe dywizje biorą 6 razy do roku udział w rozgrywanych w miesiącach nieparzystych turniejach cesarskich, będących prawdziwym świętem dla entuzjastów sumo w całej Japonii. 3 spośród nich rozgrywane są w Tokio (styczeń, maj, wrzesień), natomiast pozostałe w Osace (marzec), Nagoi (lipiec) oraz w Fukuoce (listopad). Każdy turniej jest rozgrywany w ciągu 15 kolejnych dni, każdy z zawodników toczy 1 walkę dziennie (w sumie 15 walk). O aktualnym miejscu zapaśnika w rankingu decyduje wynik uzyskany w turnieju cesarskim. Najogólniej rzecz ujmując o awansie lub degradacji zawodnika w rankingu decyduje dodatni lub ujemny bilans walk w turnieju. Jeśli zawodnik wygra większość z 15 walk wtedy mówi się o kachikoshi czyli dodatnim bilansie i jest nagradzany awansem w rankingu. Natomiast jeśli przegrał więcej niż 7 walk ma tzw. makekoshi czyli bilans ujemny. Jest on związany z przeniesieniem zawodnika do niższej rangi.
W końcu XX w. w walkach sumo zaczęły zachodzić pewne dość charakterystyczne przeobrażenia. Do grona zawodników zawodowo uprawiających sumo dołączyli przedstawiciele innych nacji ? co przez wiele stuleci było nie do pomyślenia. Na początku lat 90. byli to Amerykanie pochodzenia hawajskiego: yokozuna Akebono, ozeki Konishiki oraz yokozuna Musashimaru. Wnieśli oni do sumo nową wartość, jaką były fenomenalne wręcz warunki fizyczne, nieosiągalne w zasadzie dla rdzennych Japończyków: wzrost ponad 2 m i waga ciała znacznie przekraczająca 200 kg. Na początku obecnego stulecia była to z kolei liczna grupa zapaśników z Mongolii, którzy wzbogacili sumo o wcześniej nieznane techniki wywodzące się z środkowoazjatyckich systemów walki wręcz. Najlepszymi z zawodników mongolskich są obecnie yokozuna o pseudonimie Asashoryu oraz Hakuho. Ostatnio dołączyli do nich także Rosjanie i Bułgarzy. Poszczególne walki stały się krótsze, bardziej dynamiczne, a arsenał technik używanych przez zawodników uległ znacznemu poszerzeniu. Obejmuje on w chwili obecnej ponad 80 sposobów na pokonanie przeciwnika.

KARATE DO TSUNAMI-Karate Tsunami (nazwa pochodzi od fali tsunami) - opracowany w Polsce w 1979 na podstawie ogólnych reguł karate styl walki w założeniach lepiej dostosowany do typowej anatomii Europejczyka. Wymyślony przez prawnika Ryszarda Murata, który po krótkiej praktyce dżudo oraz stylu shotokan i, wedle rozpowszechnionej, ale nieweryfikowalnej plotki, uzyskaniu stopnia uczniowskiego 6 ky? rozpoczął w Kutnie własne studia nad technikami walki wręcz. Obecnie jest posiadaczem stopnia 10 dan i tytułu soke. Stopień uzyskał jednakże, wraz z kilkoma innymi instruktorami, z rąk zaprzyjaźnionych polskich trenerów, z którymi zorganizował IX Festiwal Instruktorów Sztuk Walki . Wedle opisu macierzystego klubu w Kutnie, ...uzyskał ogromną sławę międzynarodową... oraz ...jest niezwykłą postacią w środowisku sztuki walki w Polsce. Jest osobą numer jeden w tym środowisku i jego niekwestionowaną legendą. Posiada najwyższy na świecie stopień mistrzowski 10 dan i od 16 lat pełni funkcję prezesa Polskiej Federacji Dalekowschodnich Sztuk i Sportów Walki, która zrzesza najważniejszych mistrzów różnych stylów, posiadających najwyższe stopnie. Chlubi się również otrzymaniem w 2006 roku, w drodze specjalnej uchwały, tytułu "Prezydenta Patriarchy" z rąk tejże organizacji.

Styl tsunami spotyka się z krytyką ze strony innych szkół karate z uwagi na odstępstwo od tradycji i brak większej struktury weryfikującej standardy umiejętności, a także kontrowersyjnie przyznany stopień założyciela. Zarzuty merytoryczne dotyczą także dyskusyjnych odstępstw technicznych (m.in. pięść w hikite przy kopnięciach, silnie ugięta noga podporowa przy mae geri, i in.) oraz kontrowersyjnych adaptacji narzędzi rolniczych w kobudo (oprócz tradycyjnych saia, nunchaku czy tonfy wykorzystuje się polski sierp, łopatę, i in.), a także prowadzenie sporów z innymi popularyzatorami karate w Polsce i władzami lokalnymi

SAMBO-sztuka walki wręcz, bardzo podobna do judo i zapasów. Wywodzi się ona właśnie z Judo i zawiera niewielkie domieszki technik zaczerpniętych ze sztuk walk narodowych m.in.: z Gruzji, Azerbejdżaniu, Uzbekistaniu i Armenii. Jest uznawana za dyscyplinę sportową.

Historia
Historia Sambo sięga jeszcze czasów sprzed rewolucji rosyjskiej. Ludziom zamieszkującym rozległe tereny carskiej Rosji, znane były rozmaite formy walki. Szczególnie popularne były wszelkie odmiany zapasów, a więc walk za pomocą chwytów, duszeń, dźwigni (dzisiaj powiedzielibyśmy: grapplingu). Podobnie jak w innych krajach europejskich i azjatyckich, tak i w Rosji, wszelkie sposoby walki przekazywane były z pokolenia na pokolenie w klanach i rodzinach. Umiejętności rozwijano i udoskonalano w walkach z zasadami lub bez. Doświadczenia poszczególnych szkół walki, utrzymywane w głębokiej tajemnicy, nie były udostępniane ludziom spoza kręgu.

Sytuacja zasadniczo zmieniła się po rewolucji rosyjskiej, kiedy to obligatoryjnie wprowadzono naukę walki wręcz w armii czerwonej. Zaczęli wówczas wyłaniać się instruktorzy poszczególnych odmian walki, a ponieważ materiał którego nauczali stał się ogólnodostępny, systematyzowano go i łączono poszczególne systemy w jedną spójną całość (programu szkoleniowego). W procesie tym brało udział bardzo wielu specjalistów, zarówno chwytaczy jak i uderzaczy, również nożowników. Zaczęto więc systematycznie uczyć żołnierzy metod walki bez broni. Szczególnym treningiem objęto oddziały specjalne (komandosów) oraz jednostki NKWD (przede wszystkim oficerów). Plotka głosi, iż znamienita większość technik została niechlubnie przetestowana na skazańcach.

Szczególnie w latach dwudziestych i wczesnych latach trzydziestych XX wieku bardzo aktywnie działało wielu pionierów i współtwórców dzisiejszego Sambo. Najbardziej znane nazwiska z tamtego okresu to (wg. pisowni angielskiej) Oznobishin, Solonevich, Oshchepkov i Spiridonov.

Oznobishin był artystą cyrkowym. W roku 1915 brał udział w pierwszych Mistrzostwach Moskwy w boksie. W latach 1918-1926 służył w Armii Czerwonej nauczając żołnierzy boksu. W 1930 roku opublikował książkę "Sztuka bojowej walki wręcz". W roku 1941 został aresztowany i zesłany na pięć lat do Kazachstanu.

Inny znany instruktor ? Solonevich rozwijał swoją koncepcje walki w oparciu o boks i amerykańskie zapasy ? był on autorem książki zatytułowanej: "Samoobrona i atak bez broni".

Spiridonov, oficer w starej armii carskiej, po wojnie rosyjsko-japońskiej 1904-1905 trenował japońskie Jiu-jitsu. Następnie udoskonalał ten system, tak że po I wojnie światowej, w latach dwudziestych, szkolił w ZSRR milicjantów, ochroniarzy, agentów, oficerów NKWD i tak zwanych sabotażystów.

Za jednego z ważniejszych twórców Sambo uważa się wspomnianego wyżej Oshchepkova. Oshchepkov urodził się na Sachalinie ? w owym czasie wyspie japońskiej. Oshchepkov trenował judo w słynnym Kokodanjudo, gdzie zdobył stopień drugi dan. W latach dwudziestych nauczał tego systemu modyfikując go pod kątem skuteczności i wszechstronności. Oshchepkov nie ukrywał japońskich korzeni swego systemu, co przy ówczesnych stosunkach politycznych i panującym systemie komunistycznym, spowodowało iż został uznany za japońskiego szpiega i zamordowany. Jego następca Kharlampiev kontynuował dzieło mistrza, systematycznie udoskonalając i dostosowując system do potrzeb walki realnej. Zaczęto już wówczas coraz częściej używać nazwy Sam lub Sambo.

Generalnie uważa się, choć zdania są podzielone, iż Sambo narodziło się de facto po wojnie rosyjsko-japońskiej z 1930 roku. Organizując liczne walki w obozach jenieckich, przy udziale zawodników rodzimych oraz z Japonii; wyciągano z nich wnioski, zaczęto systematyzować wszelkie poprzednie doświadczenia wymienionych mistrzów oraz wielu innych mniej znanych fajterów, instruktorów, nauczycieli. Wiele technik zaczerpnięto z zapasów narodów wschodniej części Europy oraz Azji. 16 października 1938 roku rozkazem Stalina oficjalnie powstał system Sambo, oparty na przebogatych doświadczeniach wyniesionych z pól bitewnych, walk ulicznych, sportowych, bez zasad.

W ten sposób stworzono podwaliny system Sambo w wydaniu dzisiejszym.

Charakterystyka Sambo

Sambo (?????????? ??? ?????? ? Samozaszczita bez oruża ? czyli ? samoobrona bez broni) jest systemem samoobrony opracowanym w byłym ZSRR na przestrzeni ubiegłego wieku; ciągle ewoluującym w stronę maksymalnej skuteczności, czerpie doświadczenia z pól bitewnych, rywalizacji sportowej, walk w klatkach; obecnie propagowany i rozwijany przez ludzi na całym świecie. Jest też swego rodzaju hybrydą, połączeniem wielu systemów, z czasem zunifikowanym, pogrupowanym merytorycznie, spójnym.

Sambo współcześnie:

Sambo jako system jest w pełni kompletny; zawiera w sobie wszystkie możliwe sposoby walki: obejmuje walkę sportową i bez zasad, chwyty, uderzenia, tzw. combat, techniki obrony oraz posługiwania się bronią (konwencjonalną i nie ? w zasadzie każdy przedmiot codziennego użytku może być wykorzystany przez wprawnego Sambistę jako narzędzie walki). Sambo obejmuje również techniki walki z kilkoma przeciwnikami, walkę w tłumie, a także tak specjalistyczne metody walki jak walka w samochodzie, samolocie, itp. ... (warianty trenowane przez oddziały specjalnego przeznaczenia). Sambo cały czas się rozwija, ewoluuje w kierunku maksymalnej efektywności.

Próbując sklasyfikować Sambo, można umownie podzielić je na:

Barba Sambo ? jest to sportowa odmiana Sambo. Polega ona na walce za pomocą chwytów (ang. grappling) w stójce (w pozycji stojącej) i w parterze (gdy obaj bądź jeden z zawodników znajduje się na ziemi). W Barbie Sambo walczy się wykorzystując chwyty, rzuty, obalenia, dżwignie (łamania na ręce, nogi i kręgosłup oraz trzymania (należy przeciwnika utrzymać w bezruchu ? w zawodach sportowych przez 20 sekund ? gdy leży on w określonej pozycji na plecach i jest poprzez odpowiedni chwyt unieruchomiony). Barba Sambo jest podstawą do sportowej odmiany Sambo Bojowego.

Sambo Bojowe (Bojewoje Sambo) ? zasadniczo dzieli się na dwie odmiany: odmianę sportową i militarną. Odmiana sportowa obejmuje walkę za pomocą chwytów (Barba) i uderzeń w stójce. W parterze nie stosuje się uderzeń. Zawodnicy używają ochraniaczy na szczękę i głowę, mają również maleńkie rękawiczki (podobne do tych stosowanych w walkach w klatkach). Można uderzać łokciami i kolanami. Odmianę sportową Sambo Bojowego trenują policjanci, żołnierze oraz zawodnicy walczący w turniejach "walk bez reguł" (NHB, Bez Prawił, vale tudo). Odmiana militarna ? całkowicie nastawiona jest na walkę bez żadnych zasad, obejmuje Barbę Sambo, odmianę sportową Sambo Bojowego oraz ataki na najczulsze punkty ciała przeciwnika (określane w Polsce jako Combat). Nacisk programowy podczas treningu rozkłada się w zależności od prowadzących szkolenia. Odmiana militarna stosowana jest do szkolenia żołnierzy, a w szczególności sił specjalnego przeznaczenia (osławiony Specnaz, także KGB, GRU). Zawiera w sobie również walkę bronią. Osoby trenujące Sambo Bojowe ćwiczą zarówno odmianę sportową i militarną, w zasadzie jest to podział umowny.

WRESTLING-lub dokładniej wrestling zawodowy (ang. professional wrestling) to forma zapasów popularna głównie w USA, Wielkiej Brytanii i Japonii. Zamiast maty zawodnicy walczą w ringu. Ring z reguły jest kwadratowy, ale bywają federacje, które stosują ring sześciokątny (TNA). Jest to jeden z niewielu sportów, gdzie rozrywka i "show" biorą górę nad prawdziwą rywalizacją. Walki są często wzbogacane z myślą o jak największym widowisku, jednak pomimo pewnych ustalonych akcji walczący ze sobą przeciwnicy mogą narażać się na poważne kontuzje. Zdarzają się również krwawe walki w których zawodnicy niejednokrotnie doznają uszczerbków na zdrowiu.

W Meksyku tego rodzaju widowiska noszą nazwę Lucha libre (z hiszpańskiego wolna walka). Najbardziej znanym uczestnikiem lucha libre był zmarły w 1984 roku Rudolfo "El Santo" Guzman Huerta, który oprócz sławy scenicznej na ringu zdobył sławę wśród widowni kinowej, występując w meksykańskich filmach przygodowych pod przydomkiem Święty. Został zapamiętany jako bohater pozytywny, choć nigdy nie pokazał twarzy. Swoją postacią kreował postawę "dobra zwyciężającego zło", toteż potem zarówno w filmach jak i na ringu pomimo spektakularnych i z założenia przegranych walk - niemal zawsze wygrywał.

Lucha libre, wbrew podobieństwu nazw, nie ma bezpośredniego związku z brazylijską walką luta livre.

Największą federacją zawodowego Wrestlingu jest WWE (World Wrestling Entertainment), która w roku 2001 wchłonęła największego rywala WCW (World Championship Wrestling). Obecnie największym jej konkurentem jest TNA (Total Nonstop Action Wrestling). Federacja ta cały czas się rozrasta i na początku 2006 roku podpisała roczny kontrakt z dużą gwiazdą amerykańskiego wrestlingu o pseudonimie Sting, a 17 marca tego samego roku odbyła się pierwsza gala typu : House Show (zawody nie emitowane w TV). Aktualnie TNA posiada 2-godzinny program iMPACT! na antenie stacji Spike TV oraz co miesiąc organizuje galę PPV (Pay Per View).

Największą gwiazdą wrestlingu przez szereg lat był Terry "Hulk" Hogan, który wielokrotnie zdobywał tytuł mistrza świata WWE i WCW.Przyczynił się także znacząco do popularyzacji tej "dyscypliny sportu", a szczyt popularności przypisuje mu się na lata 80 i 90 XX wieku kiedy to stał się głównym bohaterem licznych filmów i seriali - podobnie jak wcześniej El Santo, pozytywnym.

Inni znani zawodnicy to m.in.: John Cena, The Undertaker, Rey Mysterio, Bill Goldberg, Steve Austin, The Rock (Dwayne Johnson), Shawn Michaels, British Bulldog (Dave Boy Smith), Jeff Hardy, Edge, Bret "Hitman" Hart, Bobby Lashley, Sting, Triple H (Hunter Hearst Heamsley), Ric Flair, Chris Jericho "Y2J", Kevin Nash, Randy Orton.

Podstawową drogą do zwycięstwa jest przytrzymanie zawodnika na plecach do momentu, aż sędzia odklepie trzy razy ręką w matę ringu, albo założenie chwytu, po którym przeciwnik sam się podda. Aby zadowolić rzesze fanów, wymyśla się coraz to nowsze formy rywalizacji. Popularne są walki w klatkach, których zwycięzcą zostaje ten, który jako pierwszy opuści klatkę. Są też walki z drabiną, gdzie zwycięzcą jest ten, który za pomocą drabiny ściągnie zawieszony przedmiot nad ringiem. W tego typu walkach najczęściej obiektem pożądania jest pas mistrzowski. Odbyła się też walka, której przegranym okazał się ten, kto jako pierwszy zapłonął prawdziwym ogniem buchającym wokół ringu. Były też walki, gdzie aby wygrać, należało przeciwnika zamknąć w trumnie, a także idąc za ciosem wymyślono walkę, w której przegrany był zakopywany w grobie. Popularne są walki typu TLC czyli Tables, Ladders & Chairs - zasady identyczne jak w pojedynkach z drabiną tyle tylko, że wzbogacone o stoły i krzesła. Do najdłuższych walk należy iron man polegający na odliczeniu zawodnika jak najwięcej razy w ciągu określonego wcześniej czasu, jest to zazwyczaj 60 minutowy pojedynek. Są też walki do pierwszej krwi oraz pozbawione reguł, czyli można robić dosłownie wszystko, a sędzia jest jedynie od wyznaczania zwycięzcy.

Nie obyło się też bez wypadków śmiertelnych. Walki wymagają od zapaśników niezwykłej sprawności fizycznej, gdyż niektóre ewolucje są naprawdę niebezpieczne i wymagają współpracy między walczącymi. Więc nawet pomimo tego iż wiele walk posiada z góry narzucony scenariusz kontuzje w tym sporcie są codziennością. Jednak największy wypadek miał miejsce jeszcze przed walką. Brat wielokrotnego mistrza świata Breta Harta, Owen Hart, podczas gali w 1999 roku zjeżdżał na ring przyczepiony liną do sufitu. Mechanizm zatrzaskowy otworzył się, gdy był na wysokości 22 metrów. Gdyby spadł na ring, prawdopodobnie by przeżył, lecz głową niefortunnie uderzył w narożnik, po czym z dużą siłą runął plecami na matę. Zmarł na miejscu.

Ostatnio dość często zawodnicy przedwcześnie umierają poza ringiem - najczęściej na serce. Powodów takich śmierci jest wiele i nie zawsze związane są czysto z walką. Często bowiem zapaśnicy biorą bardzo silne środki uśmierzające ból, które po zmieszaniu z alkoholem (np. imprezy po walkach), dają niepożądane efekty uboczne. W latach 1997-2003 z tego powodu zmarła największa ilość zapaśników w historii. W wieku niespełna 40 lat umarł British Bulldog, Rick Rude, Mr. Perfect, Brian Pillman. Serce zawodników jak u większości kulturystów obciążone jest również z powodu innych medykamentów - np. sterydów, lub trybem prowadzonego życia - licznymi treningami, oraz "szybkimi dietami" skutkującymi nagłym przybraniem lub równie szybką utratą wagi. Terapii odchudzającej nie przetrzymało serce zapaśnika sumo Yokozuny. We śnie zmarł 40-letni Hawk z najsłynniejszego duetu zapaśniczego Legion Of Doom (WWE) / Road Warriors (WCW/NWA). Na uduszenie zmarł również Crash Holly.

Wrestling zawodowy uprawiają doświadczeni wrestlerzy doskonale przygotowani do swych "ról". Z powodu tego, iż sport ten jest niebezpieczny dla zdrowia i życia oraz z powodu licznych wypadków, każdą transmisję z zawodów poprzedza komunikat o tym, że nie wolno ich zachowań i chwytów powtarzać w domu. Prawo zabrania też w wielu krajach pokazywania transmisji z walk przed godziną 23:00. W niektórych stanach USA dzieci nie są wpuszczane na gale. Restrykcje takie były skutkiem, procesu nieletniego amerykańskiego chłopca, który zabił swojego kilkumiesięcznego kuzyna, naśladując zachowanie zapaśników. Od tej pory liczne organizacje rodziców prowadzą kampanię, przekornie nazywaną krucjatą, przeciw federacjom zapaśniczym.Najlepszym znawcą wrestlingu jest Abraham Wee Man.Mierzy on 116 cm wzorstu i waży ok 138 kg

CHAYON-RYU-(Droga natury) jest eklektyczną, współczesną sztuką walki opracowaną w roku 1968 przez mistrza Kim Soo w Houston (Teksas). Z taekwondo i karate Shotokan zaczerpnięto techniki kopnięć, mocne postawy i prostoliniowe ciosy oraz bloki, z kung-fu zaczerpnięto płynne, okrężne ruchy. Hapkido dodało obronę przeciw duszeniu, chwyty i techniki walki bronią, jak również rozmaite rzuty i techniki padania.

Dużą wagę przywiązuje się do wartości etycznych. Zasady etyczne w Chayon-ryu określa Dojang Hun (Przysięga dojang):
Szukaj doskonałości charakteru.
Żyj drogą prawdy.
Staraj się.
Bądź lojalny.
Szanuj starszych.
Odżegnaj się od przemocy.

Charakterystyczną cechą tego stylu jest oparcie nauczania na naturalnych ruchach ciała człowieka, nie dąży się przy tym do naśladowania ruchów zwierząt (jak to się dzieje np. w kung-fu). Duży nacisk kładzie się na tradycyjne metody treningowe, zwłaszcza na układy formalne: do poziomu czarnego pasa należy ich znać 25. Celem treningu jest nie tylko osiągnięcie sprawności w walce, ale również zdrowie psychofizyczne.

Chayon-ryu jest systemem sztuki walki opartym na naturalnych ruchach z macierzystych stylów: chińskiego chu'an fa (Wushu), koreańskiego taekwondo, Okinawa-te, judo, jujitsu, hapkido i aikido. Chayon-ryu nie jest nowym stylem; to nowy sposób nauczania klasycznych stylów i form

BOJOWYJ HOPAK- ukraińska sztuka walki - autorski system stworzony przez Wołodymyra Pyłata na podstawie elementów kozackich technik walki zachowanych w narodowych tańcach ukraińskich, głównie hopaku.

Treningi
Treningi odbywają się w tradycyjnym ukraińskim stroju: wyszywanej koszuli, szarawarach przewiązanych ozdobnym pasem, wysokich ludowych butach w jasnych kolorach ( nigdy czarnych ).

Technika

W technice Bojowego Hopaka można wyróżnić: uderzenia nogami i rękami (w przysiadzie, na stojąco z wyskoku ), bloki, zbicia ciosów, podcięcia, chwyty, walkę tradycyjną ukraińską bronią

Tym co odróżnia Bojowego Hopaka od innych sztuk walki świata, są techniki prowadzenia walki w przysiadzie. Walka taka jest charakterystyczna tylko dla ukraińskich Kozaków.

W Bojowym Hopaku bronie wykorzystywane są pojedynczo lub dwie naraz (takie same lub w kombinacjach ze sobą). Są to m.in. :
pałycia (kij)
spis (spisa)
kosa na sztorc
serp (sierp)
szabla
mecz (miecz)
buława
cip (cep)
czekan

Stopnie zaawansowania

Kolejne stopnie zaawansowania w Bojowym Hopaku i odpowiadające im kolory szarawarów:

1.Uczniowskie:
Żowtiak ? białe płócienne szarawary
Sokił ? zielone płócienne szarawary
Jastrub ? błękitne płócienne szarawary

2.Przejściowy:
Dżura ? błękitne jedwabne szarawary

3.Mistrzowskie:
Kozak ? malinowe jedwabne szarawary
Charakternyk ? czerwone jedwabne lub zielone jedwabne

(zależnie od trenowanych technik dodatkowych)
Wołchw ? białe jedwabne, mogą też nosić białe płócienne

Każdy Kozak może bez względu na stopień nosić czarne szarawary - jaka treningowe, reprezentacyjne

Historia

Źródła

Bojowyj Hopak to system doskonalenia fizycznego i duchowego, który od pradawnych czasów istniał na ziemiach ukraińskich, o czym przekonująco zaświadczają słynne zwycięstwa ukraińskie nad nierzadko posiadającym przewagę liczebną przeciwnikiem. W ciągu stuleci historii życia narodu ukraińskiego pod obcym panowaniem jakiekolwiek przejawy kultury narodowej, a tym bardziej bojowej były bezwzględnie prześladowane. Dlatego też do naszych czasów nie przetrwały kompletne metody samodoskonalenia wykorzystywane przez scytyjskich wojowników, ruskich drużynników czy Kozaków Zaporoskich, chociaż w wielu ukraińskich rodach nie przerwał się łańcuch tajemnych przekazów o sztuce walki z ojca na syna, czy z dziadka na wnuka.

Początki odrodzenia Bojowego Hopaka

Za odrodzenie Bojowego Hopaka odpowiedzialny jest lwowianin Wołodymyr Pyłat. Zanim rozpoczął pracę nad odrodzeniem Bojowego Hopaka przez siedemnaście lat trenował karate Kyokushin, z czego przez osiem lat był senseiem. Równolegle z Kiokushin zgłębiał tajniki Goju-Ryu, Sone, karate Shotokan, kickboxingu, jiu-jitsu i aikido.

Swój wpływ na formowanie się techniki Bojowego Hopaka miały techniki samoobrony wiejskiej ludności Galicji. Praktycznie w każdej wsi były szkoły gdzie uczono dzieci walczyć. W szkole tej mistrz uczył dzieci jak walczyć, jak rozwijać swą siłę, jak bronić siebie i swą wieś przed napastnikami. Za to nauczyciel ten otrzymywał od ludzi wyżywienie. Mistrz nie musiał zajmować się gospodarką, jego jedyną pracą było nauczanie młodych wojowników. Niektóre elementy tradycyjnej walki przekazał Wołodymyrowi Pyłatowi jego ojciec i dziadek.

Na początku lat osiemdziesiątych zaczął badać i systematyzować wiedzę o kulturze bojowej Ukraińców. W czasie swych badań Pyłat zwrócił uwagę na bogactwo i różnorodność ruchów w narodowych tańcach ukraińskich. Doszedł do wniosku, że tańce te, a w szczególności popularne wśród Kozaków hopak i metełycia, cechuje całe mnóstwo elementów niespotykanych u innych narodów i niezwykle przypominających technikę walki ? uderzenia nogami w wyskoku, w przysiadzie (pawuczki, powzunci, prysiadki), różnorodne kroki, zbicia, podcinania, kopnięcia okrężne (tynki), kopnięcia (kopniaki) i inne. Później podjął konieczne działanie przystosowania ich do wymogów współczesnej sztuki walki. Stworzyło to podstawową technikę Bojowego Hopaka. Swą nazwę ta odrodzona sztuka walki zawdzięcza temu, że znaczną część technik udało się rozszyfrować dzięki badaniom ukraińskich tańców ludowych, w tym przede wszystkim hopaka.

Historia rozwoju

W 1985 roku zebrane materiały pozwoliły Wołodymyrowi Pyłatowi otworzyć we Lwowie eksperymentalną szkołę Bojowego Hopaka dla badań nad nim jako sztuką walki. W 1987 roku oficjalnie założono Szkołę Bojowego Hopaka.

Otrzymany materiał został usystematyzowany i wydany w 1991 roku nakładem 20 tys. egzemplarzy w książce ?. ????????, ?. ?????. "???????? ??????????? ???????????? ???????? ????????", ????? . W 1994 roku Pyłat wydał książkę "??????? ?????" ("Boyovyy Hopak").

W dniach 18 ? 19 maja 1996 we Lwowie odbyły się pierwsze ogólnoukraińskie zmagania z Bojowego Hopaka, w których udział wzięło ponad 150 uczestników. 10 -13 kwietnia 1997 roku przeprowadzono we Lwowie drugie ogólnoukraińskie zmagania (300 uczestników z 8 obwodów Ukrainy). W październiku 1997 roku Bojowy Hopak został podniesiony do rangi sportu narodowego. W grudniu 1997 roku zarejestrowano "Centralną Szkołę Bojowego Hopaka", która jest organizacją obywatelską, pozapartyjną i pozakonfesyjną.

W latach 1998 ? 2000 Centralna Szkoła Bojowego Hopaka przeprowadziła 7 mistrzostw różnych poziomów zaawansowania, 8 seminariów, wiele pokazów i festiwali Hopaka w różnych częściach Ukrainy.

W 2000 roku w dniepropietrowskiej obłasti w bazie Dnieprodzierżyńskiego Koledżu Wychowania Fizycznego powstała specjalizacja "Bojowy Hopak". W 2001 roku powstała i została zarejestrowana Międzynarodowa Federacja Bojowego Hopaka, która zajmuje się szerzeniem Bojowego Hopaka poza granicami kraju.

Od 7 do 15 października 2001 roku w mieście Chungju w Południowej Korei odbył się IV Ogólnoświatowy Festiwal Sztuk Walki, na którym zespół Bojowego Hopaka z Ukrainy zajął trzecie miejsce, czym zaszokował cały świat sztuk walki. Po zakończeniu festiwalu, uczniowie szkoły Bojowego Hopaka podarowali książkę Wołodymyra Pyłata "??????? ?????" mnichom z Szaolin na których ich pokaz zrobił duże wrażenie. Książka została przekazana do biblioteki klasztoru Szaolin.

W 2002 roku została otwarta eksperymentalna szkoła ukraińskiej kobiecej sztuki walki Asharda. Ta sztuka walki bazuje na technice Bojowego Hopaka przystosowanej tak, aby w czasie walki maksymalnie wykorzystać anatomiczno?fizjologiczną specyfikę kobiety. W czasie toku nauczania dziewczęta uczą się techniki i taktyki walki wręcz oraz bronią a także technik samoobrony.

W latach 2003?2004 zespół Bojowego Hopaka i Ashardy kilka razy demonstrował tę ukraińską sztukę walki w Polsce.

JEET KUNE DO- (Tao of Jeet Kune Do) sztuka walki (a dokładniej cała filozofia nauki i tworzenia systemu walki) stworzona przez Bruce'a Lee. Nazwa oznacza "drogę przechwytującej pięści", jak stwierdził Bruce praca nad stylem rozpoczęła się zanim się urodził gdyż, sam styl wing chun, od którego zaczął swoją naukę powstał 400 lat przed nim. Połączona wiedza którą uzyskał Bruce Lee z między innymi ok. 2000 książek o sztukach walki ( z własnej biblioteki) i wszystkich innych które przeczytał, oraz jego własne doświadczenie dało początek stylowi który nie ma zakończenia, służy on tylko jako rozpoczęcie ponieważ "Nie ma stylu, nie ma poziomu". To zrozumienie swoich umiejętności i możliwości tak naprawdę rysuje jego ramy. System sugeruje odrzucenie wszystkiego co zbędne, co według nas jest niepraktyczne. Można powiedzieć, iż każdy tworzy własne Jeet Kune Do na własny użytek. Dlatego też zagłębiając się w ten system należy uczyć się walki w parterze, stójce, zwarciu, również za pomocą broni białej i każdego innego przedmiotu który może w walce pomóc. Aby ostatecznie samemu zdecydować, co jest najważniejsze i nad czym chciałoby się zatrzymać, skupić i zgłębić. Rozwój psychiczny jest równie ważny jak fizyczny, jak mawiał Bruce: ?taktyka jest pracą mózgu w walce?.

LOGO

Vi?t V? ?o- to sztuka walki pochodząca z Wietnamu. Jej wiek szacuje się na około pięć tysięcy lat

Historia

Postać technik nauczanych w obecnych szkołach została skodyfikowana przez Wielkiego Mistrza Nguyen Loc, który w latach 1938-1945 podróżował po Wietnamie i gromadził techniki z różnych szkół VVD między innymi z Vo Binh Dinh, Hac Ho, Kim Ke, Vo Tai. Z całego bogactwa technik stworzył własną szkołę, a właściwie ruch o nazwie Vovinam. Jego uczniowie brali udział w walkach o odzyskanie niepodległości Wietnamu. Dopiero po jego śmierci w 1960 roku Rada Mistrzów dodała do nazwy człon Viet Vo Dao. Na czele szkoły stanął Wielki Mistrz Le Sang mianowany na to stanowisko przez samego Co Vo Su Nguyen Loc. Następnym etapem rozwoju wietnamskich sztuk walk było utworzenie międzynarodowej federacji. Taką federację stworzono w 1972 roku. Na czele jej stanął Mistrz Phan Hoang. Mistrz był jednym z najbliższych uczniów Wielkich Mistrzów Nguyen Loc i Le Sang. Obecnie federacja skupia około trzydziestu krajów członkowskich w tym także organizację w Polsce. Szefem organizacji w Polsce jest Mistrz Ryszard ?Dung Tien? Jóźwiak. Jest on także dyrektorem technicznym na Polskę i kraje Europy środkowowschodniej (m.in. Białoruś, Mołdawia). Powstanie international Viet Vo Dao miało na celu nie tylko naukę walki wręcz, ale również kształtowanie uczniów. Na ten cel największy nacisk kładzie Thay Phan Hoang.

Elementy filozofii VVD:

Ćwiczący Viet Vo Dao kierują się w życiu dewizą, która brzmi:
-Być silnym znaczy być pożytecznym.

W życiu uczeń i praktykant VVD powinien kierować się i postępować zgodnie z trzema zasadami:
-Permanentna ewolucja ciała i ducha.
-Równowaga między człowiekiem a naturą.
-Harmonia we wszystkim.

System stopni

Poniższy podział różni się od stopni używanych w Wietnamie (rozróżnia się stopnie tzw. międzynarodowe oraz wietnamskie). Uczniowie posiadający stopnie Dai Trang powinni nosić swój pas zgodnie z tradycją, kobiety, kokardą z prawej strony, mężczyźni z lewej. Szkoły, które są członkami International Viet Vo Dao posiadają następujący podział stopni:

1. stopnie uczniowskie Dai Trang- Cap;
0 cap - pas biały;
1 cap - pas biały z 1 niebieską wypustką;
2 cap - pas biały z 2 niebieskimi wypustkami;
3 cap - pas biały z 3 niebieskimi wypustkami;
4 cap - pas biały z 4 niebieskimi wypustkami;
5 cap - pas niebieski- Phu Ta - młodszy asystent.
czarny pas (Lop Huyen Dai) - starszy asystent.

2. stopnie instruktorskie - Dang; instruktorzy noszą czarne pasy obszyte czerwoną wypustką:
1 dang - Huan Luyen Vien - instruktor;
2 dang - Huan Luyen - trener;
3 dang - Giao Su - profesor;
4 dang - pas czerwony- Młodszy Mistrz

3. stopnie mistrzowskie - biało - czerwone
5 dang - Vo Su - mistrz ekspert;
6,7,8,9,10 dang - mistrz ekspert klasy międzynarodowej;

DOG BROTHERS- (w wolnym tłumaczeniu - psubracia, psi bracia) to grupa pasjonatów sztuk walki, którzy spotykają się na odbywających się dwa razy do roku spotkaniach ("Gathering of the Pack"), podczas których walczą ze sobą za pomocą kijów, nie nosząc prawie żadnych ochraniaczy. Maska szermiercza, rękawiczki i kij to praktycznie wszystko. Walka ta odbywa się w pełnym kontakcie, aż do momentu, kiedy jeden z walczących się nie podda. Nie ma w niej żadnych nagród, żadnych punktów ani sędziów - walka jest celem i nagrodą samą w sobie.

Historia

Dog Brothers Martial Arts jest systemem sztuk walki powstałym w Stanach Zjednoczonych w Kalifornii. Jego pomysłodawcami byli znudzeni już walką z wieloma zasadami i ograniczeniami trzej wielbicile sztuk walki - Marc ?Crafty Dog? Denny, Eric ?Top Dog? Knaus i Arlan ?Salty Dog? Sanford. Powstał on w oparciu głównie o elementy FMA (filpińskich sztuk walki), a także częściowo o techniki zaczerpnięte z Escrimy, Pentjak Silat, Muay thai, BJJ oraz Krabi Krabong.

Główne zasady Dog Brothers

"Higher Consciousness through Harder Contact." (ang. Wyższa świadomość poprzez cięższy kontakt) - jest to główna zasada, mówiąca o osiąganiu stanu wyższej świadomości poprzez bliski kontakt fizyczny z przeciwnikiem.

"Be friend at the end of the day" (ang. Bądzcie przyjaciółmi na koniec dnia) - zasada ta odwołuje się do podstawowych praw Dog Brothers, przyrównujących ludzi do stad psów. Po wygranej walce, każdy zwycięzca ma obowiązek zająć się ranami swojego przeciwnika (Pies też liże rany swego oponenta po walce).

KICK-BOXING- dyscyplina sportowa (sport walki), w której walczy się stosując zarówno bokserskie ciosy pięścią, jak i kopnięcia.

Nazwa dyscypliny

Słowo kick oznacza po angielsku "kopnięcie" lub "kopać", boxing oznacza "boks".

W większości języków stosuje się angielską nazwę "kick-boxing" (zwykle dostosowaną fonetycznie i ortograficznie do danego języka) na określenie ogółu dyscyplin sportowych, w których walczy się głównie za pomocą kopnięć oraz ciosów pięścią z boksu angielskiego. Istnieją jednakże inne sporty walki, np. boks tajski, chińskie sanshou, boks francuski savate, boks birmański lethwei, a także niektóre odmiany taekwondo i karate, które mają cechy kick-boxingu a ich przedstawiciele starują również w turniejach tej dyscypliny, lecz zwykle nie używa się wobec nich nazwy "kick-boxing".

W szczególności, nazwa ta odnosi się do dyscyplin rozwiniętych przez Japończyków (kick-boxing japoński) i przez Amerykanów (kick-boxing amerykański) w latach 60. i 70. XX wieku. Na określenie amerykańskiego kick-boxingu używa się też nazwy full-contact karate ("karate pełnokontaktowe") lub w skrócie "full-contact".

We Francji, używa się nazwy boxe pieds-poings ("boks nożno-pięściarski") jako ogólniejszej niż "kick-boxing". Obejmuje więc ona również dyscypliny niewywodzące się z kick-boxingu japońskiego ani z amerykańskiego.

Historia kick-boxingu

W powszechnym mniemaniu, kick-boxing kojarzy się z dalekowschodnimi sztukami walki. Jest to związane z popularnością "filmów kung-fu" w tym samym czasie, kiedy kick-boxing się rozwijał. Stąd też upatruje się początków tej dyscypliny w Tajlandii, Japonii, czy w innym kraju Azji wschodniej. W rzeczywistości, w początkowym okresie rozwoju kick-boxingu istniały dwa nurty: amerykański i japoński.

Kick-boxing amerykański

W połowie lat 70. XX wieku, praktycy karate poczuli się sfrustrowani przez ograniczenia siły ciosów na zawodach. Poszukiwali więc systemu, w którym mogliby używać ciosów rękami i pięściami w realności walki, w zadawaniu ciosów w zapewnieniu efektywności, raczej niż we wstrzymywaniu przed dotknięciem przeciwnika, zostawiającym sędziom decyzję osądzenia, czy były efektywne.

Dla wielu wielkim zaskoczeniem jest fakt, że tak naprawdę sport ten rozwinął się we wczesnych latach 70. w USA. Nowe pokolenie młodych, uprawiających karate i spragnionych wrażeń ludzi doprowadziło do narodzin full-contact karate. W nowym sporcie dopuszczalne były uderzenia pięścią oraz kopnięcia aż do nokautu przeciwnika. Pierwsze walki odbywały się na typowych dla karate matach. Później jednak maty ustąpiły miejsca ringowi bokserskiemu. Tak przeprowadzone pierwsze zawody rozpoczęły karierę wielkich sportowców jak Bill Wallace, Benny Urquidez oraz Joe Lewis. Podczas tych zawodów większość dzisiejszych zasad nie była zastosowana np. uczestnicy walczyli ze sobą bez podziału na kategorie wagowe.

Kick-boxing japoński

Japońska forma boksu tajskiego rozwinęła się po igrzyskach olimpijskich 1964 i w tym regulaminie pozwalano uderzać kopnięciami, pięścią, kolanem, łokciem, pozwalano na rzuty z judo.

Kick-boxing został opracowany jako sport kontaktowy po części przez promotora bokserskiego Osamu Noguchi, aby odróżnić go od boksu tajskiego. On pragnął wprowadzić w Japonii boks tajlandzki, który widział w Tajlandii. Trzech tajskich bokserów zjawiło się w Japonii, by walczyć przeciwko trzem karatekom ze szkoły Oyamy (którą później nazwano Kyokushin. Japonia wygrała wówczas 2 do 1. Noguchi i Kenji Kurosaki (obaj instruktorzy Kyokushin) przestudiowali boks tajski i opracowali nową sztukę walki, którą Noguchi nazwał "kick-boxing"

Na początku, rzuty i ciosy głową - właściwe dla karate - były technikami uznawanymi w kick-boxingu, który rozróżniano od boksu tajskiego. Potem, te techniki przestały być używanie i uznawane, a dyscyplinja się przekształciła w czysto sportowe współzawodnictwo.

Związek Kick-boxingu założono w Japonii nieco później. Kick-boxing był boomem i się stał bardzo popularny w Japonii, był transmitowany w telewizji. Tadashi Sawamura był jednym z pierwszych kick-bokserów bardzo znanych w tamtej epoce. Kiedy zakończył swą karierę, "boom" minął w Japonii i kick-boxing stracił swą popularność w Japonii. Kick-boxing nie został pokazywany w telewizji od chwili, gdy walki K-1 pojawiły się na scenie w 1993.

Rywalizacja sportowa

Dziś między innymi możemy wyróżnić:
Full contact: wszystkie techniki nożne i bokserskie dozwolone są powyżej pasa, z minimalną liczbą kopnięć podczas rundy-8, jeśli zawodnik nie zada 8 kopnięć traci 1 punkt, nie wolno kopać kolanem ani uderzać łokciem. Walka odbywa się na ringu bokserskim
Low kick Kick-boxing: dozwolone są wszystkie techniki bokserskie oraz kopnięcia do wysokości głowy, nie ma minimalnej liczby kopnięć na minutę oraz nie wolno kopać kolanem ani uderzać łokciem. Walka odbywa się na ringu bokserskim
Light contact Walka odbywa się na ringu, parkiecie lub tatami. Forma walki ciągłej w której zawodnicy muszą wykazać się umiejętnością walki technicznej..
Semi contact to formuła kick-boxingu nastawiona głównie na szybkość zawodników. Walka jest przerywana i punktowana po każdym czystym trafieniu przeciwnika. Rywalizacja odbywa się na parkiecie lub (najczęściej) tatami.

Z chwilą założenia WKA (World Kickboxing Association) kick-boxing stał się prawdziwie międzynarodowym sportem. I chociaż nie jest tak popularnym sportem jak inne sztuki walki ? taekwondo, boks czy kyokushin, kick-boxing umożliwia zdobycie podstawowych technik walki w relatywnie krótkim czasie.

Techniki kopnięć

Podstawowe:
Kopnięcie frontalne (ang. front kick) - kopnięcie do przodu wykonywane z biodrami zwróconymi w kierunku ataku, poprzez wyprost w kolanie i zadawane najczęściej częścią podeszwy stopy.

Może być wykonane nogą wykroczną lub zakroczną. Powierzchnia uderzająca może się różnić podług typu techniki: uderzenie poduszką stopy, piętą (stopa w zgięciu grzbietowym) lub grzbietem stopy.

Współistnieją trzy zasady zasady uderzania:
efekt uderzeniowy,
efekt przenikający,
efekt popchnięcia.

Zbliżenie się do celu może być wykonane na różne sposoby: krokiem marszowym, krokiem odstawnym, zerwaniem się z miejsca, skokiem itd.

Formy wykonania mogą się różnić:
"smagnięcie" za pomocą kolana,
"wtłoczenie" biodrem i kolanem,
"zastopowanie" począwszy od biodra.

Różnymi typami tej techniki są:
-Kopnięcie proste w postaci zwanej "smagnięciem". Powierzchnia uderzająca opisuje łuk kołowy od dołu ku górze, a kolano stanowi oś obrotu. Zgięcie kolana poprzedza uderzenie i najczęściej łączy się z podniesieniem się kolana. Kopnięcie to wykonuje się z ideą uderzenia ku górze.

-Kopnięcie proste w postaci zwanej "wtłoczeniem". Powierzchnia uderzająca idzie po linii jak najbardziej prostej ku celowi.

-Kopnięcie proste w sposób "odpychający" ("ustawić i popchnąć"). Powierzchnia uderzająca jest przede wszystkim ustawiona na cel, potem za pomocą wyprostu kolana odpycha się przeciwnika.

-Kopnięcie proste w postaci zwanej "stopującą". Tego sposobu się używa przy "zastopowaniu". Kończyna jest wyrzucona ku górze, potem nogę się ustawia na cel, co blokuje posuwanie się naprzód przeciwnika lub zatrzymuje broń przeciwnika na jej trajektorii.

Kopnięcie okrężne (ang. roundhouse kick, niekiedy round kick, turning kick) - technika kopnięcia polegająca na trafieniu przeciwnika za pomocą podbicia stopy, śródstopia lub piszczela. Spotykana w sportach walki oraz sztukach walki takich jak taekwondo, kick-boxing, boks tajski, tangsudo (tang soo do), różnego rodzaju karate i inne, w których do uderzeń wykorzystywane są nogi. W taekwondo i kick-boxingu jest to technika podstawowa. W kick-boxingu jest to najczęściej zadawane kopnięcie w walce. Można je wykonać za pomocą nogi wykrocznej (kopnięcie szybsze, ale o mniejszej sile) lub zakrocznej (silniejsze, ale łatwiejsze do zauważenia przez osobę broniącą się).

Kopnięcie okrężne może być wykonywane na trzy wysokości:
głowę i okolice barków (ang. high kick),
okolice żeber i pasa (ang. middle kick),
zewnętrzną i wewnętrzną część uda, ewentualnie, bardzo rzadko na łydkę (ang. low kick).

Kopnięcie okrężne może być wykonywane kilkakrotnie bez stawiania nogi na podłożu. Zasadniczo kopnięcia okrężne z karate różnią się od tych wykonywanych w kick-boxingu i taekwondo. W karate jest ono wykonywane bez skręcenia biodra w tak dużym stopniu jak w kick-boxingu. Ważnym elementem w kopnięciu okrężnym jest skręt na stopie podporowej, gdyż w końcowej fazie biodra powinny być ustawione bokiem lub skosem do przeciwnika. Ponadto skręt pozwala uzyskać dużą siłę i dynamikę kopnięcia.

Specjalnością niektórych zawodników bywają nokauty właśnie przy użyciu kopnięć okrężnych - jak np. nokauty po kopnięciach zawodnika K1 Pawła Słowińskiego.

Kopnięcie boczne - w sztukach walki, w rozmaitych formach kick-boxingu oraz w boxes pieds-poings jest to kopnięcie wykonywane z biodrami zwróconymi bokiem do kierunku ataku. Potocznie to kopnięcie zwane "bocznym" jest skierowane piętą lub zewnętrzną krawędzią zgiętej stopy ustawionej poziomo. Istnieją rozmaite formy tego kopnięcia: forma "wtłoczenia" z działaniem biodra, forma "smagnięcia" z kolanem i trzecia łącząca dwa poprzednie sposoby.

Kopnięcie boczne w udo,
tutaj jako cios powstrzymujący

Kopnięcie boczne
z wyskoku (ang. spinning side-kick)

Kopnięcie ściągające (opadające) - pierwszy raz zostało użyte w taekwondo (jako Nerio Chagi - czyt. Nerio Czagi). Polega na jak najwyższym uniesieniu nogi i opuszczeniu jej na głowę przeciwnika, cios trudny do wykonania, ale bardzo skuteczny, obecnie wykorzystywany jest w wielu dyscyplinach walki, takich jak taekwondo, kick-boxing, karate oraz ninjitsu.

Kopnięcie hakowe lub zahaczające, znane też pod angielską nazwą hook kick, jest to odwrotne kopnięcie okrężne w płaszczyźnie poziomej lub ukośnej. Przy tym kopnięciu uderza się zwykle tylną częścią pięty.

Uwaga. Nazwa "kopnięcie zahaczające" jest nieścisła, gdyż kopnięcie nie pełni roli zahaczenia, jedynie ruch przypomina kształt haka. Dlatego też używa się nazwy "kopnięcie hakowe" przez analogię np. do ciosu sierpowego czy młotkowego.

Ta technika może być wykonana:
stopą nogi wykrocznej lub zakrocznej z wyciągnięciem uda na tułów, bez spuszczania oczu z przeciwnika,
stopą nogi zakrocznej z obrotem kompletnym nogi podporowej i tym samym tułowia (pełny obrót) przy chwilowym spuszczeniu wzroku z przeciwnika. Ta technika nazywa się hakowym kopnięciem obrotowym (spinning hook kick) i jest szczególnie silna.

Istnieją dwa sposoby uderzania:
Metoda z wycigniętą nogą (zrównoważona w biodrach), gdzie głównym działaniem jest wyciągnięcie uda na tułów wykonane z kontrakcją mięśni pośladkowych.
Metoda smagająca, czyli poprzez przyciągnięcie pięty ku pośladkowi.

Najczęściej stosuje się połączenie obu metod.

Inne sposoby:

Kopnięcie hakowe
w linii górnej

Kopnięcie hakowe
w linii górnej

Podcięcie typu hakowego
w walce w bliskim dystansie

Podcięcie hakowe
z obrotem

Obrotowe:

-kopnięcie boczne z obrotem
-kopnięcie ściągające (opadające) z obrotem
-kopnięcie zahaczające (hakowe) z obrotem
-kopnięcie okrężne z obrotem

Z wyskoku:
-kopnięcie frontalne z wyskoku
-kopnięcie okrężne z wyskoku
-kopnięcie boczne z wyskoku
-kopnięcie zahaczające z wyskoku

Z wyskokiem i obrotem:
-boczne z wyskokiem i obrotem
-zahaczające z wyskokiem i obrotem

Osiągnięcia Polaków w kick-boxingu

W 1985 Piotr Siegoczyński został pierwszym w historii Polskim Mistrzem Świata w Kick-boxingu
W 1985 Cezary Podraza jako pierwszy Polak w Mistrzostwach Świata Kick-boxingu w formule Full Contact Budapeszt (zajął 5. miejsce).
W 1989 Marek Piotrowski jako pierwszy Polak został zawodowym mistrzem świata.
W 1992 r. Polak, Dariusz Jung został mistrzem świata amatorów w kat. muszej (do 51 kg), wersja low-kick.
W 1994 r. Dariusz Jung zdobył tytuł mistrza świata zawodowców federacji IKKC w kat. junior-koguciej (do 54.2 kg); w 1995 r. - tytuł mistrza świata zawodowców prestiżowej federacji ISKA, a w 1996 r. - mistrzostwo świata zawodowców federacji WKA, wszystkie tytuły w tej samej kategorii wagowej.
Gerard Zdziarski-mistrz świata igrzysk panamerykańskich (1994) mistrz europy i świata w full-contact (1994-1998)
W 2002 r. Mariusz Źiętek został zawodowym mistrzem świata federacji WKN w formule full-contact w kick-boxingu. W 2005 obronił tytuł mistrza świata
w 2004 r. Rafał Górzewski zdobył II miejsce (kat. do84kg) na Mistrzostwach Świata Juniorów- Włochy, Massa-Carrara
w 2005r. Rafał Górzewski zdobył I miejsce zarowno w semi jak i light contact (kt. wag. do89kg), Puchar Świata Seniorów w Kick-Boxingu - Piacenza -Włochy
w 2005r. Rafał Górzewski zdobył I miejsce na Mistrzostwach Europy Juniorow- Anglia, Derby
W 2005 r. Katarzyna Furmaniak jest Mistrzynią świata w kat. light-contact (do 65 kg) w węgierskim Szeged
W 2006 r. Łukasz Jarosz został Mistrzem Świata w formule low-kick
W 2006 r. Agnieszka Pułtorak została mistrzynią świata juniorów w formule light-contact
W 2006 r. Kamil Dańczura został mistrzem świata juniorów w formule Full-contact.
W 2006r Marika Markiewicz została Mistrzynią Świata Juniorów semi-contact(Chorwacja)
W 2006 r. Emilia Szabłowska startująca w kat. wag -60kg na Pucharze Świata na Węgrzech, zajmując pierwsze miejsce w swojej kategorii stała się zarazem pierwszą Polką która zdobyła Puchar Świata w formule semi contact. Ten sam sukces powtórzyła na Pucharze Świata we Włoszech. W 2006 r. zdobyła również tytuł wicemistrzyni Europy na zawodach w Lizbonie.
W 2006 r. Grzegorz Kiełpiński został mistrzem świata juniorów w Zadar (Chorwacja)
W 2006 r. Robert Nowak po raz siódmy obronił tytuł zawodowego Mistrza Świata w wadze 75kg w najbardziej prestizowej federacji WAKO PRO. Poznaniak uznawany jest za najlepszego kickboxera na świecie we wszystkich kategoriach.
W 2007 r. Przemysław Ziemnicki zdobywa tytuł Mistrza Świata WAKO w formule light-contact
W 2007 r. Piotr Bąkowski zdobywa tytuł vice Mistrza Świata semi-contact

Stopnie szkoleniowe w kick-boxingu

Stopnie szkoleniowe w kick-boxingu dzielą się na:
-uczniowskie
-mistrzowskie

Stopnie uczniowskie:
-10. biały pas
-9. biały pas z żółtym zakończeniem pasa
-8. żółty pas
-7. żółty pas z pomarańczowym zakończeniem pasa
-6. pomarańczowy pas
-5. zielony pas
-4. niebieski pas
-3. brązowy pas z niebieskim zakończeniem pasa
-2. brązowy pas
-1. brązowy pas z czarnym zakończeniem pasa

Stopnie mistrzowskie
-Czarny pas- Oznaczenie posiadania mistrzowskich umiejętności w sportach i sztukach walki. Stosowany między innymi w aikido, karate, judo i kick-boxingu. Pas długości 2,50 ? 3,00 m, szerokości 4 ? 5 cm wykonany jest najczęściej z bawełny. Do dodatkowego określenia posiadanego stopnia dan stosuje się niekiedy poprzeczne belki (pagony).

Mistrzostwo określone czarnym pasem nie ma związku z mistrzostwem turniejowym. Oznacza, że posiadacz czarnego pasa poznał wszystkie uczniowskie podstawy danej sztuki walki i ma wiedzę, która pozwala na przekazywanie tych podstaw innym (podczas gdy sam nadal musi rozwijać się, zdobywając kolejne stopnie mistrzowskie).

Zsolt Moradi Mistrz Świata
w kick boxingu 2007 czarny pas 2 dan

BOKS TAJSKI -(taj. muay thai, ??????, ang. thai boxing), tajska sztuka walki.

Młodzi bokserzy

Historia

Muay thai wywodzi się z Tajlandii. Początek rozwoju starożytnego muay thai (tzw. muay boran), jako wyodrębnionego i posiadającego cechy charakterystyczne stylu walki wręcz, datuje się według źródeł archeologicznych na początek XIII wieku (era Sukhothai). Czterej wojownicy Jatubaht, którzy ochraniali królewskiego słonia po stracie broni musieli używać Muay thai. U swoich źródeł był silnie zrytualizowanym i przesyconym elementami religijnymi, stylem obejmującym taniec przed walką (waikhru) oraz rytualne metody treningowe. W miarę szerszej jego adaptacji na potrzeby tajlandzkiej armii, włączono do niego elementy walki bronią (krabi-krabong) oraz za pomocą owijaczy na ręce zwanych "kaad chuek", które w celu zadawania większych obrażeń były specjalnie utwardzane i nabijane kamiennym żwirem (wg niektórych źródeł także szkłem i innymi podobnymi materiałami). Na rozwój muay boran wpłynęło też silnie chińskie Wushu, z którym Tajowie zetknęli się w na początku drugiej połowy XVIII wieku, a z którego zaczerpnięto rozmaite techniki uderzeń zadawanych z wyskoku.

W roku 1887 na mocy dekretu królewskiego otwarto wydziały wychowania fizycznego na nowych akademiach wojskowych zachodniego typu i w kolegiach nauczycielskich. Wśród obowiązkowych zajęć był boks tajski, praktykowany dwa razy w tygodniu przez półtorej godziny. Większość młodych bokserów jednakże pochodziła z klasy pracującej i trenowała w swoich wioskach i pobliskich świątyniach. Instruktorzy, zarówno z wiosek, jak i ze świątyń, byli z reguły bokserami, którzy zakończyli karierę sportową. Przed głównymi imprezami obiecujący zawodnicy trenowali codziennie, a w celu zachęcenia ich otrzymywali stypendia treningowe od lokalnych przedstawicieli rządu i możnowładców.

Do końca XIX wieku wykształciły się w miarę jednolite ringowe reguły muay thai przy użyciu owijaczy (w formule zwanej "muay kaad chuek" ). W 1921 walki w boksie tajskim zaczęły odbywać się na wzniesionych platformach otoczonych linami. Powód był taki, że platforma i liny zapobiegały przed wdarciem się kibiców na ring. A w roku 1929 właściciel stadionu Suan Sanuk wprowadził ring dla tajskich bokserów z trzema linami i narożnikami, głównie dlatego, że miał nadzieję na organizowanie międzynarodowych walk bokserskich.

Ze względu na wysoką urazowość walk, od połowy lat 20. XX wieku zaczęto wycofywać z ringu owijacze "kaad chuek" oraz wyłączać stosowanie bardziej destrukcyjnych technik, takich jak kopnięcia w krocze, dźwignie, rzuty czy uderzenia głową. Najprawdopodobniej bezpośrednią przyczyną tych zmian była śmierć zawodnika na ringu stadionu Lak Muang w Bangkoku. Na początku lat 30. XX wieku zawodnicy boksu tajskiego zaczęli używać metalowych ochraniaczy na krocze i skórzanych rękawic bokserskich. Stosowanie rękawic bokserskich stało się przy okazji przyczyną rozbudowania technik muay thai o elementy zachodnioeuropejskiego boksu. Przyjęto zmodyfikowane przepisy bokserskie markiza Quensberry i w ślad za tym profesjonalne walki Tajów wyznaczono na 5 rund po 3 minuty każda. Stopniowo wprowadzono podział zawodników na kategorie wagowe. Wszystko to uczyniło z muay thai popularny na całym świecie sport walki.
Niemniej jednak, wiele z tradycji przetrwało. Na przykład, zawodnicy nadal wykonywali tradycyjny taniec przed walką (waikhru), początkowo, by przedstawić region, z którego pochodzą, a dziś ze względu na zwyczaje. Wykonywali swoje modły do bogów i odmawiali walki, jeżeli nie towarzyszyły im synkopowane rytmy tajskiej muzyki ludowej. Zespół muzyczny składał się z samych mężczyzn (aby uniknąć osłabienia sił zawodników): flecisty, dwóch bębnistów i cymbalisty. Flecista kierował perkusistami i zmieniał swe tony w zależności od tempa walki i emocji przejawianych przez tłum.

Około roku 1935 ośrodki, w których rozgrywano walki, zaczęły przeznaczać część zysków na pomoc tajlandzkim instytucjom dobroczynnym i armii Tajlandii. Taka praktyka stosowana jest do czasów obecnych.

Młodzi bokserzy wykonujący rytuał przed walką

Muay thai obecnie

Dzisiejsze muay thai jest ringowym sportem walki. Jest to styl rozgrywany w stójce (zawodnik leżący na deskach nie uczestniczy w walce). Formułą walki jest wyłącznie full-contact, gdzie ciosy zadaje się z pełną siłą. Istnieją także szkoły uczące tradycyjnych technik muay boran (?dawny (starożytny) boks?). W Polsce boks tajski uprawia się od początku lat 90. XX wieku.

Charakterystyka techniczna

Cechami wyróżniającymi boks tajski na tle innych popularnych stylów jest szerokie użycie uderzeń łokciami i kolanami (w formule amatorskiej na łokcie, kolana i korpus są zakładane ochraniacze, w walkach zawodowych są one nieosłonięte). Tego rodzaju uderzenia niejednokrotnie skutkują szybkim nokautami.

W boksie tajskim kładzie się również szczególny nacisk na używanie niskich kopnięć okrężnych. Podstawą stylu jest niskie kopnięcie na udo (z angielska zwane lowkick). Posiada ono dużo wariantów - m.in. jako kopnięcie opadające z góry w dół. Wykonywane jest z mocnym dokręceniem ciała, a nawet obrocie zawodnika po nietrafieniu celu. Powierzchnią kopiącą jest w nim goleń, rzadziej stopa.

Boks tajski przywiązuje dużą wagę do klinczu, czyli walki w zwarciu. Jest to łatwo rozpoznawalny element boksu tajskiego. Pozycja walki jest głównie frontalna, ręce trzyma się szerzej niż w bokserskiej gardzie, dzięki czemu trudniej złapać w klincz. Dozwolone są przechwyty kopnięć, obalenia i podcięcia, natomiast zabronione rzuty, jakie się stosuje w judo. Słabością boksu tajskiego jest brak walki parterowej, duszeń i dźwigni.

Początkowo ciosy bokserskie były słabością muay thai, gdyż kładziono większy nacisk na techniki nożne. Obecnie są szeroko spotykane. Co więcej, mistrzowie muay thai niekiedy zostają mistrzami świata w boksie zawodowym.

Klincz

Ubiór i stopnie szkoleniowe

Strój treningowy składa się z krótkich spodenek z napisem po tajsku oraz koszulki bez rękawków. W walkach zawodowych zawodnicy mają obnażony tułów. Waga rękawic wynosi 10 lub 12 uncji (czyli od 283,5 g do 340 g) w zależności od kategorii wagowej.

W boksie tajskim z reguły nie nadaje się stopni szkoleniowych. Uznanie zdobywa się poprzez liczbę wygranych walk. Niektóre organizacje, np. United States Muay Thai Association, nadają jednak stopnie.

Klasyfikacja technik boksu tajskiego

Cherng muay ? podstawy. Są to zasady użycia naturalnych broni człowieka w obronie lub ataku. Techniki cherng muay zebrano w 4 grupy:
cherng mad (15 kombinacji uderzeń pięścią),
cherng sok (24 kombinacje uderzeń łokciem),
cherng khao (11 kombinacji uderzeń kolanem),
cherng thao (15 kombinacji uderzeń nogą).
Kon muay ? techniki walki.
kon muay kee ? techniki obrony i kontrataków:
sinpala muay ? garda i przemieszczanie się,
muay bang ? techniki bloków i uników,
kon muay jujom ? techniki ataku:
mae mat - techniki pięści,
mae tei-tip ? techniki kopnięć pchających,
mae tei-tei ? techniki kopnięć,
chap ko ? techniki chwytów w stójce oraz walki w bliskim dystansie:
muay khao - techniki walki kolanami,
muay sok - techniki walki łokciami,
muay pam ? techniki chwytów i rzutów.
Mae mai ? luk mai ? kombinacje mistrzowskie boksu tajskiego. Polegają na efektywnym wykorzystaniu technik ręcznych i nożnych. Obecnie rzadko się je praktykuje, gdyż są dość trudne do opanowania. Stanowią jednak element tradycji. Dzielą się na dwie grupy:
mae mai muay thai ? 15 podstawowych kombinacji mistrzowskich,
luk mai muay thai ? 15 kombinacji dopełniających, które ćwiczy się dopiero po doskonałym opanowaniu mae mai muay thai.

Walki amatorskie w boksie tajskim

Regulamin zawodów amatorskich PZMT jest przemyślany, by zapewnić mniejszą urazowość niż w walkach zawodowych muay thai. W celu zapobieżenia kontuzjom zastosowano sprzęt ochronny, zarówno osłabiający cios ręką, łokciem lub nogą (ochraniacze łokci, goleni, rękawice), jak i chroniący ciało (kask na głowę, ochraniacz tułowia, ochraniacz krocza). Punktuje się uderzenie kolanem, uderzenie pięścią, kopnięcie, uderzenie łokciem bez faulu. Wymierzone 3 dobre ciosy przynoszą atakującemu punkt, jeżeli używa on siły ciała i niewykracza poza styl. W przypadku równej liczby punktów ocenia się styl walki.

Walkę można więc zwyciężyć przez nokaut, na punkty, przez wycofanie przeciwnika wskutek kontuzji, przez trzykrotne wyliczenie przeciwnika, niezdolność przeciwnika do obrony, poddanie przeciwnika, jego spóźnienie się lub jego dyskwalifikację. Walka może się też zakończyć remisem lub brakiem decyzji. Sędzia ma prawo ukarać walczącego ostrzeżeniem za łamanie przepisów lub niesportowe zachowanie.

Przed pierwszą rundą każdy bokser musi wykonać taniec rytualny "waikhru" zgodnie z tradycjami muay thai. Przed i po walce obaj zawodnicy powinni uścisnąć nawzajem dłonie. Komenda "chok" rozpoczyna walkę. Zawodnicy walczą na ringu wielkości 6,1 na 6,1 m (lub 7,3 na 7,3 m) ogrodzonym 4 linami. Walkę sędziuje sędzia ringowy a pomaga mu w tym 5 wykwalifikowanych sędziów punktowych, 3 sędziów jury i 1 przewodniczący komisji sędziowskiej. W mniejszych turniejach liczba sędziów punktowych może być zredukowana do 3. Trenerzy czy sekundanci mają swe miejsca w pobliżu ringu, a podczas przerwy na ring może wyjść tylko jeden sekundant każdego zawodnika.

Walki trwają zwykle po 4 rundy po 2 minuty, a przerwy między rundami - minutę. Turnieje rozgrywa się w 14 kategoriach wagowych: do 45 kg, 45-48, 48-51, 51-54, 54-57, 57-60, 60-63,5, 63,5-67, 67-71, 71-75, 75-81, 81-85, 85-91 i powyżej 91 kg. W turniejach międzynarodowych mogą brać udział zawodnicy w wieku 17-37 lat, zaś w turniejach młodzieżowych 15-18 lat.

Regulaminy szczegółowe specyfikują faule. Po trzech ostrzeżeniach odejmujących punkt bokser ma być zdyskwalifikowany.

Organizacja WAKO wprowadziła do swych rozgrywek tzw. tajski kick-boxing (ang. Thai-Kickboxing). Dyscyplina ta różni się od boksu tajskiego:
Zabronione są uderzenia łokciami.
Jeżeli zawodnicy podczas klinczu nie wykonują żadnych działań, sędzia rozdziela zawodników. Klincz nie może trwać dłużej niż 5 sekund.
Nie wykonuje się rytualnego tańca wai khru.
Podczas walki nie przygrywa zawodnikom tajska muzyka.
Techniki bokserskie mają tę samą wartość dla punktacji, co uderzenia nogą i kolanem.

Walka toczy się według tych samych reguł, co formuła full contact w kick-boxingu. Dozwolone są podcięcia na stopy.

KARATE DO TSUNAMI- (nazwa pochodzi od fali tsunami) - opracowany w Polsce w 1979 na podstawie ogólnych reguł karate styl walki w założeniach lepiej dostosowany do typowej anatomii Europejczyka. Wymyślony przez prawnika Ryszarda Murata, który po krótkiej praktyce dżudo oraz stylu shotokan i, wedle rozpowszechnionej, ale nieweryfikowalnej plotki, uzyskaniu stopnia uczniowskiego 6 ky? rozpoczął w Kutnie własne studia nad technikami walki wręcz. Obecnie jest posiadaczem stopnia 10 dan i tytułu soke. Stopień uzyskał jednakże, wraz z kilkoma innymi instruktorami, z rąk zaprzyjaźnionych polskich trenerów, z którymi zorganizował IX Festiwal Instruktorów Sztuk Walki . Wedle opisu macierzystego klubu w Kutnie, ...uzyskał ogromną sławę międzynarodową... oraz ...jest niezwykłą postacią w środowisku sztuki walki w Polsce. Jest osobą numer jeden w tym środowisku i jego niekwestionowaną legendą. Posiada najwyższy na świecie stopień mistrzowski 10 dan i od 16 lat pełni funkcję prezesa Polskiej Federacji Dalekowschodnich Sztuk i Sportów Walki, która zrzesza najważniejszych mistrzów różnych stylów, posiadających najwyższe stopnie. Chlubi się również otrzymaniem w 2006 roku, w drodze specjalnej uchwały, tytułu "Prezydenta Patriarchy" z rąk tejże organizacji.

Styl tsunami spotyka się z krytyką ze strony innych szkół karate z uwagi na odstępstwo od tradycji i brak większej struktury weryfikującej standardy umiejętności, a także kontrowersyjnie przyznany stopień założyciela. Zarzuty merytoryczne dotyczą także dyskusyjnych odstępstw technicznych (m.in. pięść w hikite przy kopnięciach, silnie ugięta noga podporowa przy mae geri, i in.) oraz kontrowersyjnych adaptacji narzędzi rolniczych w kobudo (oprócz tradycyjnych saia, nunchaku czy tonfy wykorzystuje się polski sierp, łopatę, i in.), a także prowadzenie sporów z innymi popularyzatorami karate w Polsce i władzami lokalnymi .

WRESTLING- lub dokładniej wrestling zawodowy (ang. professional wrestling) to forma zapasów popularna głównie w USA, Wielkiej Brytanii i Japonii. Zamiast maty zawodnicy walczą w ringu. Ring z reguły jest kwadratowy, ale bywają federacje, które stosują ring sześciokątny (TNA). Jest to jeden z niewielu sportów, gdzie rozrywka i "show" biorą górę nad prawdziwą rywalizacją. Walki są często wzbogacane z myślą o jak największym widowisku, jednak pomimo pewnych ustalonych akcji walczący ze sobą przeciwnicy mogą narażać się na poważne kontuzje. Zdarzają się również krwawe walki w których zawodnicy niejednokrotnie doznają uszczerbków na zdrowiu.

W Meksyku tego rodzaju widowiska noszą nazwę Lucha libre (z hiszpańskiego wolna walka). Najbardziej znanym uczestnikiem lucha libre był zmarły w 1984 roku Rudolfo "El Santo" Guzman Huerta, który oprócz sławy scenicznej na ringu zdobył sławę wśród widowni kinowej, występując w meksykańskich filmach przygodowych pod przydomkiem Święty. Został zapamiętany jako bohater pozytywny, choć nigdy nie pokazał twarzy. Swoją postacią kreował postawę "dobra zwyciężającego zło", toteż potem zarówno w filmach jak i na ringu pomimo spektakularnych i z założenia przegranych walk - niemal zawsze wygrywał.

Lucha libre, wbrew podobieństwu nazw, nie ma bezpośredniego związku z brazylijską walką luta livre.

Największą federacją zawodowego Wrestlingu jest WWE (World Wrestling Entertainment), która w roku 2001 wchłonęła największego rywala WCW (World Championship Wrestling). Obecnie największym jej konkurentem jest TNA (Total Nonstop Action Wrestling). Federacja ta cały czas się rozrasta i na początku 2006 roku podpisała roczny kontrakt z dużą gwiazdą amerykańskiego wrestlingu o pseudonimie Sting, a 17 marca tego samego roku odbyła się pierwsza gala typu : House Show (zawody nie emitowane w TV). Aktualnie TNA posiada 2-godzinny program iMPACT! na antenie stacji Spike TV oraz co miesiąc organizuje galę PPV (Pay Per View).

Największą gwiazdą wrestlingu przez szereg lat był Terry "Hulk" Hogan, który wielokrotnie zdobywał tytuł mistrza świata WWE i WCW.Przyczynił się także znacząco do popularyzacji tej "dyscypliny sportu", a szczyt popularności przypisuje mu się na lata 80 i 90 XX wieku kiedy to stał się głównym bohaterem licznych filmów i seriali - podobnie jak wcześniej El Santo, pozytywnym.

Inni znani zawodnicy to m.in.: John Cena, The Undertaker, Rey Mysterio, Bill Goldberg, Steve Austin, The Rock (Dwayne Johnson), Shawn Michaels, British Bulldog (Dave Boy Smith), Jeff Hardy, Edge, Bret "Hitman" Hart, Bobby Lashley, Sting, Triple H (Hunter Hearst Heamsley), Ric Flair, Chris Jericho "Y2J", Kevin Nash, Randy Orton.

Podstawową drogą do zwycięstwa jest przytrzymanie zawodnika na plecach do momentu, aż sędzia odklepie trzy razy ręką w matę ringu, albo założenie chwytu, po którym przeciwnik sam się podda. Aby zadowolić rzesze fanów, wymyśla się coraz to nowsze formy rywalizacji. Popularne są walki w klatkach, których zwycięzcą zostaje ten, który jako pierwszy opuści klatkę. Są też walki z drabiną, gdzie zwycięzcą jest ten, który za pomocą drabiny ściągnie zawieszony przedmiot nad ringiem. W tego typu walkach najczęściej obiektem pożądania jest pas mistrzowski. Odbyła się też walka, której przegranym okazał się ten, kto jako pierwszy zapłonął prawdziwym ogniem buchającym wokół ringu. Były też walki, gdzie aby wygrać, należało przeciwnika zamknąć w trumnie, a także idąc za ciosem wymyślono walkę, w której przegrany był zakopywany w grobie. Popularne są walki typu TLC czyli Tables, Ladders & Chairs - zasady identyczne jak w pojedynkach z drabiną tyle tylko, że wzbogacone o stoły i krzesła. Do najdłuższych walk należy iron man polegający na odliczeniu zawodnika jak najwięcej razy w ciągu określonego wcześniej czasu, jest to zazwyczaj 60 minutowy pojedynek. Są też walki do pierwszej krwi oraz pozbawione reguł, czyli można robić dosłownie wszystko, a sędzia jest jedynie od wyznaczania zwycięzcy.

Nie obyło się też bez wypadków śmiertelnych. Walki wymagają od zapaśników niezwykłej sprawności fizycznej, gdyż niektóre ewolucje są naprawdę niebezpieczne i wymagają współpracy między walczącymi. Więc nawet pomimo tego iż wiele walk posiada z góry narzucony scenariusz kontuzje w tym sporcie są codziennością. Jednak największy wypadek miał miejsce jeszcze przed walką. Brat wielokrotnego mistrza świata Breta Harta, Owen Hart, podczas gali w 1999 roku zjeżdżał na ring przyczepiony liną do sufitu. Mechanizm zatrzaskowy otworzył się, gdy był na wysokości 22 metrów. Gdyby spadł na ring, prawdopodobnie by przeżył, lecz głową niefortunnie uderzył w narożnik, po czym z dużą siłą runął plecami na matę. Zmarł na miejscu.

Ostatnio dość często zawodnicy przedwcześnie umierają poza ringiem - najczęściej na serce. Powodów takich śmierci jest wiele i nie zawsze związane są czysto z walką. Często bowiem zapaśnicy biorą bardzo silne środki uśmierzające ból, które po zmieszaniu z alkoholem (np. imprezy po walkach), dają niepożądane efekty uboczne. W latach 1997-2003 z tego powodu zmarła największa ilość zapaśników w historii. W wieku niespełna 40 lat umarł British Bulldog, Rick Rude, Mr. Perfect, Brian Pillman. Serce zawodników jak u większości kulturystów obciążone jest również z powodu innych medykamentów - np. sterydów, lub trybem prowadzonego życia - licznymi treningami, oraz "szybkimi dietami" skutkującymi nagłym przybraniem lub równie szybką utratą wagi. Terapii odchudzającej nie przetrzymało serce zapaśnika sumo Yokozuny. We śnie zmarł 40-letni Hawk z najsłynniejszego duetu zapaśniczego Legion Of Doom (WWE) / Road Warriors (WCW/NWA). Na uduszenie zmarł również Crash Holly.

Wrestling zawodowy uprawiają doświadczeni wrestlerzy doskonale przygotowani do swych "ról". Z powodu tego, iż sport ten jest niebezpieczny dla zdrowia i życia oraz z powodu licznych wypadków, każdą transmisję z zawodów poprzedza komunikat o tym, że nie wolno ich zachowań i chwytów powtarzać w domu. Prawo zabrania też w wielu krajach pokazywania transmisji z walk przed godziną 23:00. W niektórych stanach USA dzieci nie są wpuszczane na gale. Restrykcje takie były skutkiem, procesu nieletniego amerykańskiego chłopca, który zabił swojego kilkumiesięcznego kuzyna, naśladując zachowanie zapaśników. Od tej pory liczne organizacje rodziców prowadzą kampanię, przekornie nazywaną krucjatą, przeciw federacjom zapaśniczym.Najlepszym znawcą wrestlingu jest Abraham Wee Man.Mierzy on 116 cm wzorstu i waży ok 138 kg.

HAPKIDO to wschodnia sztuka walki. Za jej twórcę uważa się Yong Shul Choia.

Nazwa

Nazwa "hapkido" znaczy po koreańsku "droga (sztuka) harmonijnej siły" albo "droga siły i harmonii". Słowo hap dosłownie oznacza harmonię lub koordynację, ki' ? istotę siły lub energii, a do (pojęcie często używane w sztukach walki) ? drogę lub sztukę. Nazwę "hapkido" zapisuje się tymi samymi chińskimi znakami, co "aikido".

Technika i strategia walki

Hapkido wykorzystuje energię wewnętrzną człowieka. Dużą rolę odgrywa tu punkt danjon - odpowiednik tanden z japońskich sztuk walki lub dantian z chińskich.

Hapkido korzysta z koncepcji używania minimalnej siły w celu pokonania przeciwnika fizycznie silniejszego. Aby skutecznie stosować techniki, nie jest wymagana duża siła. Kładzie się duży nacisk na okrężne ruchy, wykorzystując energię przeciwnika przy możliwie oszczędnym użyciu własnej siły. Hapkido nadaje się więc zarówno dla mężczyzn, jak i dla kobiet.

Zwraca się uwagę nie tyle na wyrządzenie krzywdy przeciwnikowi, co na obronę własną i innych osób. Ponieważ styl ten jest z założenia obronny, jego praktyk zwykle pozwala wykonać napastnikowi pierwszy ruch. Wiele technik neutralizuje atak przeciwnika lub kieruje go w inną stronę, po czym następuje rzut zakończony kontratakiem, o ile sytuacja tego wymaga. Wszystkie techniki hapkido mają na celu skuteczność w samoobronie.

Technika hapkido na pozór przypomina połączenie taekwondo i aikido. Pierwotnie hapkido posiadało chwyty i rzuty, obecnie zawiera też rozmaite ciosy ręką i nogą. Współczesne hapkido uważa się za kompletną sztukę walki, która łączy dźwignie z Daito ryu Ju-Jutsu(Daito ryu aiki jyu-jutsu), rzuty z judo, uderzenia rękami z karate i kopnięcia z taekwondo oraz z taekkyon. Poza tym w hapkido używa się ucisków w miejsca wrażliwe, możliwych do wykorzystania przeciwko silniejszemu napastnikowi. Używa się także broni, w tym kijów różnej długości oraz pasa.

Hapkido łączy techniki twarde i miękkie, przybiegające po linii prostej i po okręgu, opór i niestawianie oporu. Jednak jej techniki niewiele przypominają techniki aikido.

Style twarde, np. taekwondo, używają twardych, prostoliniowych i mocnych technik jak uderzenia ręką i nogą, a miękkie style, np. taijiquan i judo, używają miękkich, okrężnych, nieoporujących technik, jak obroty i rzuty. Hapkido stosuje zasady twardych i miękkich stylów. Łączy dźwignie na stawy, uciski punktów wrażliwych, rzuty, kopnięcia i inne uderzenia tworząc praktyczny system samoobrony. Jest z założenia bardziej miękkie niż twarde, bardziej wewnętrzne niż zewnętrzne, lecz zawiera elementy obu skrajności. Kładzie nacisk na okrężne ruchy, niestawianie oporu i kontrolę przeciwnika. Jest również akcentowany rozwój energii ki (wewnętrznej energii).

Choć hapkido zawiera zarówno techniki walki w dużym, jak i w bliskim dystansie, w większości sytuacji hapkidoka stara się zbliżyć do przeciwnika, by zadać krótki cios lub zastosować dźwignię względnie rzut. Podczas uderzenia, siłę generuje ruch bioder.

Początkowo hapkido posiadało tylko uderzenia w punkty witalne, dźwignie i rzuty. Obecnie jednak, pod wpływem mistrza Ji, zawiera też wysokie kopnięcia i liczne uderzenia ręką.

Hapkido przyswoiło rozmaite techniki z tangsudo, taekkyon i innych koreańskich sztuk walki.

Techniki hapkido zostały włączone również do innych systemów walki, jak Tukong musul, chayon-ryu i hwarangdo.

Rzut hapkido

Filozofia i zasady hapkido

Hapkido opiera się na trzech podstawowych zasadach: yu, won i hwa. Jako główną zasadę przyjmuje się hapki - gromadzenie wewnętrznej energii - a pozostałe z niej wynikają. Wymienione zasady odnoszą się nie tylko do techniki hapkido, ale również metaforycznie wyrażają postawę hapkidoki oraz jego rozumienie praw natury. Filozofii hapkido nie traktuje się jako schematu względnie zbioru dogmatów, lecz jako systematyczne rozważanie każdego aspektu sztuki walki. Adept hapkido powinien umieć wyjaśnić i zademonstrować każdą z tych zasad w odniesieniu do techniki hapkido, choć niektóre z technik lepiej obrazują jedną z zasad. Każda z zasad ma wiele znaczeń.

Dużą rolę odgrywa w hapkido cierpliwość (po koreańsku innae). Ma ona znaczenie w nauce sztuk walki, którą porównuje się do podróży, nie do celu. Symbol cierpliwości widnieje na ścianach wielu sal treningowych hapkido. W nauce hapkido kładzie się również nacisk na rozwój cech ciała i umysłu, jak: siła, szybkość, zwinność, koordynacja, dyscyplina, postawa sportowa, umiejętność kierowania, spokój umysłu, zaufanie do siebie, duch zwycięstwa, prawy charakter i harmonia ciała z umysłem.

Yu - zasada wody

W technikach hapkido jej wyraz stanowi ciągły ruch, jego miękkość, zmienność i przystosowalność.

Istotną rolę w uderzeniach odgrywa koncentracja energii. Skupiony strumień wody ma więcej energii niż rozproszone krople. Wiele kropel wody przepływających naraz popycha głazy i rzeźbi doliny. Analogicznie, jeden cios ma małą siłę, lecz wiele ciosów w ten sam cel może powalić przeciwnika.

Hapkidoka dostosowuje swą technikę do możliwości i sytuacji, lecz nie zmienia zasadniczych założeń sztuki walki i wyznawanych wartości. Woda zmienia swój stan skupienia w zależności od temperatury a swój kształt dostosowuje do kształtu naczynia. Gdy zamarznie, jest twarda, gdy się ją podgrzeje, znika, by potem powrócić jako deszcz. Nie zmienia przy tym swojego składu.

Woda opływa napotkane po drodze kamienie i skały. Jeśli nie jest w stanie tego uczynić, gromadzi się, aż będzie jej wystarczająco dużo. Stąd koncepcja obejścia przeszkody zamiast tracenia czasu i energii na jej odepchnięcie. Przykładem przystosowalności w technice hapkido może być dwukrok, podczas którego adept obchodzi przeciwnika i atakuje z innej strony.

Zasada wody odnosi się również do postawy hapkidoki. Woda zawsze spływa na dół, czasem jak wodospad. Podobnie i duch adepta hapkido. Im więcej on się nauczy i uwierzy we własne siły, tym chętniej powinien pomagać początkującym, którzy tego potrzebują. Większa siła wymaga większej skromności.

Won - zasada okręgu

Okrąg jest ważną figurą w hapkido. Reprezentuje obrót i cykliczność. W hapkido zasada okręgu nie jest jedynie metodą walki, lecz także uniwersalną zasadą, mającą zastosowanie w każdym aspekcie życia: psychicznym, duchowym i fizycznym.

W technice hapkido zasada okręgu znajduje wiele zastosowań. Ruch okrężny przeciwstawia się ruchowi po linii prostej. Poruszanie się ruchami okrężnymi pozwala kontrolować ruchy przeciwnika i schodzić z linii ataku. W obronie nigdy nie stosuje się własnej siły przeciw sile przeciwnika. W obronie siła przeciwnika jest odbita i przekierowana. Wykorzystuje się jego pęd. Jest również wiele okrężnych technik uderzeń: kopnięcia po łuku, kopnięcie obrotowe piętą, kopnięcie okrężne, uderzenie "ręką młotem". Nawet cios prosty wymaga obrotu bioder. Techniki rzutów zawsze przebiegają po dużym okręgu. Wykonując dźwignię na rękę obraca się przeciwnika wokół siebie. Z kolei mały okrąg występuje w technice wykręcenia nadgarstka. Nawet będąc rzuconym na ziemię, zmniejsza się skutki upadku przez przetoczenie. Hapkido używa również wielu technik nieokrężnych. Mogą one być rozumiane jako podstawa, która umożliwia ruchom okrężnym pełnić funkcję obrony lub ataku. Sfera - uogólnienie okręgu - reprezentuje granice przestrzeni wokół każdego człowieka, a także zasięg rąk lub nóg.

Zasada okręgu odnosi się również do szacunku. Adepci hapkido, którzy swoim zachowaniem wyrażają szacunek, sami będą traktowani z szacunkiem - zarówno przez drugą stronę, jak i przez swoich przyszłych uczniów. Także zachowanie instruktora jest odzwierciedlane przez jego uczniów. Po osiągnięciu czarnego pasa mistrz zaczyna samodzielną działalność i staje się w niej początkującym.

W koncepcjach wschodnich zasada okręgu jest obecna w naturze jako podstawa harmonii między pojawiającymi się przeciwnościami. Na przykład pory dnia i roku przemijają w cyklach zależnych od obrotów Ziemi wokół własnej osi oraz wokół Słońca. Okrąg symbolizuje też cykliczność życia. Każdy człowiek otrzymuje życie przez rodziców i przekazuje życie swoim potomkom.

Hwa - zasada niestawiania oporu, harmonii i pełni

Hwa jest jedną z najtrudniejszych zasad, które hapkidoka musi sobie przyswoić, ale też najważniejszą. Stanowi podstawę, wg której można rozróżnić hapkido od twardych stylów (np. karate). Niestawianie oporu uważa się za środek do osiągnięcia harmonii przez łączenie zasad wody i okręgu. Harmonia jest jednak szerszą koncepcją niż niestawianie oporu, tak więc nie można ich porównywać na tym samym poziomie. Niestawianie oporu jest bardziej konkretną zasadą, która może być zastosowana w technice, natomiast harmonia jest raczej ideą.

Hapkidoka przyjmuje siłę przeciwnika i wykorzystuje ją. Ideą jest odeprzeć siłę przeciwnika, a nie zderzyć się z nią. Nawet gdy siła uderzenia skierowana jest prosto na hapkidokę, nie przeciwstawia się on sile, lecz podąża razem z nią. Hapkidoka ciągnie, kiedy jest popychany i pcha, gdy jest ciągnięty, wykorzystując na swoją korzyść energię przeciwnika a zachowując własną. Gdy na przykład atakujący podąża po linii prostej, broniący się wykonuje unik (zasada wody) po łuku (zasada okręgu), wykonując rzut, który wykorzystuje siłę ataku. W ten sposób harmonizuje on z siłą stając się z nią jednością. Innym przykładem harmonii jest rzut poświęcenia, pozwalający przeciwnikowi przeprowadzić energię i kierunek, by samemu zostać rzuconym.

Szersze rozumienie tej zasady odnosi się do treningu i stylu życia hapkidoki. Przede wszystkim reprezentuje współdziałanie ducha i ciała poprzez koncentrację. Stawiając czoło atakowi, hapkidoka powinien reagować szybko i instynktownie, nie dzięki świadomym myślom. Dlatego techniki hapkido należy praktykować w pełnej koncentracji dotąd, aż staną się drugą naturą lub automatyczną reakcją. Hapkidoka powinien być w harmonii z samym sobą, z ludźmi i otaczającym światem. Wspólna praca pozwala rozwiązać wiele problemów, zanim usuną się jednostce z pola wpływu.

Wg wschodnich koncepcji harmonia jest zasadą natury. Wywodzi się z taoistycznej filozofii yin i yang - dwóch przeciwieństw, które zawsze występują razem we Wszechświecie wzajemnie się równoważąc. Przeciwieństwa te występują w naturze i w działalności człowieka: dzień i noc, mężczyzna i kobieta, praca i wypoczynek. Oba są oddzielne, lecz musi być osiągnięta harmonia między nimi. Koło "yin-yang" widnieje na fladze Republiki Korei.

Trening hapkido

Trening hapkido ma miejsce w dojang (koreański odpowiednik dojo). Hapkido posługuje się koreańską terminologią.

Technik hapkido naucza się z naciskiem na ich zastosowanie w walce realnej. Hapkidoka trenuje, by wyrobić w sobie umiejętność odruchowej reakcji na atak niż sztywnej, wymuszonej odpowiedzi.

Warunki fizyczne początkującego hapkidoki nie ciążą na jego dalszej nauce. Postęp odbywa się stopniowo. To czyni hapkido pewnym rodzajem gimnastyki. Skoro tylko zawodnik opanuje podstawy, możliwe są różne opcje co do nauczenia się technik w zależności od możliwości i warunków psychofizycznych ćwiczącego. Kładzie się duży nacisk zarówno na wykonanie techniki jak i rozumienie jej zasad. Ćwiczący ma okazję do zastosowania technik w formie sparingu w lekkim kontakcie.

W ogólności, początkujący adepci koncentrują się na podstawowych uderzeniach i kopnięciach oraz kilku dźwigniach i rzutach. Uderzenia z pełną siłą praktykuje się na tarczach i workach.

Część uderzeń i kopnięć ćwiczy się bez partnera, podobnie jak w układach formalnych kata w karate albo hyong w taekwondo. Dawniejsze szkoły hapkido nie prowadziły nauki w postaci form, nowsze to czynią. Choć techniki hapkido mogą się przydać na zawodach, nie praktykuje się tego systemu jako sport. Obecnie część szkół praktykuje sparingi, inne nie.

Pierwsza część treningu rozpoczyna się serią ćwiczeń mających na celu rozwój siły i elastyczności. Następnie w grupie ćwiczy się podstawowe kopnięcia, uderzenia ręką, pady i przewroty. Potem adepci ćwiczą w parach z partnerami o równym poziomie nad swoimi indywidualnymi technikami.Instruktorzy nadzorują każdego z ćwiczących indywidualnie. Ćwiczący poznają co najmniej jedną nową technikę na każdych zajęciach. Zajęcia kończą się albo ćwiczeniem w grupach, albo sparingami w lekkim kontakcie.

Stopnie szkoleniowe

Stopnie uczniowskie mają nazwę gup (używa się również pisowni kup). Rozpoczynają się białym pasem, potem 10 stopni aż do czerwonego pasa z dwiema belkami (1. gup). Po nich następują stopnie mistrzowskie od 1 do 10, które mają nazwę dan i są oznaczone czarnymi pasami.

Historia hapkido

Japońska okupacja Korei trwała od roku 1910 do końca drugiej wojny światowej. Przenosiny do Japonii były wówczas rzeczą zwyczajną dla wielu koreańskich rodzin i majątków. Japoński okupant zabraniał uprawiania koreańskich sztuk walki. Wielu późniejszych mistrzów koreańskich sztuk walki pobierało nauki w Japonii lub u Japończyków.

Najczęściej przytaczana historia początków hapkido, głosi, że Yong Shul Choi - twórca tej sztuki walki - w wieku 9 lat rozpoczął naukę u Shokaku Takedy. Mistrz Takeda uczył się szermierki na miecze od swojego ojca i dziadka. Nauczał również sztuki walki bez broni znanej jako Daito-ryu Aiki Jujitsu, która kładła nacisk na użycie dźwigni, uderzeń i ataków na punkty witalne. Shokaku Takeda nauczał również Morihei Ueshibę - twórcę aikido. Yong Shul Choi pozostał w Japonii przez 35 lat ćwicząc pod kierunkiem Takedy aż do śmierci mistrza Daito-ryu w 1943. W Japonii Choi nosił imię Tatsujutsu (Asao) Yoshida.

Słabością tej wersji jest, że zwolennicy Morihei Ueshiby nie potwierdzają, że Choi należał do uczniów Takedy. Imienia Choia brak też w rejestrach szkoły Takedy. Jednakże zarówno hapkido, jak i aikido wykazują duże podobieństwo do Daito-ryu Aiki Jujitsu.

W roku 1937 Choi opracował swój system walki oparty na dźwigniach. Początkowo hapkido nosiło nazwę Dae Dong Yu Yusul, co znaczyło "Jujitsu wielkiej Azji" i było aluzją do imperialistycznej japońskiej propagandy. Pod koniec drugiej wojny światowej, Choi jako mistrz powrócił do Korei, a następnie otworzył małą szkołę walki w Taegu, trzecim co do wielkości mieście w tym kraju. Zapoczątkował nieformalny trening z niewielką grupą uczniów. Mistrza Yong Shul Choia uważa się za twórcę współczesnego hapkido.

Po klęsce Japonii w drugiej wojnie światowej nazwa stała się nieodpowiednia i w roku 1958 uczniowie Choia nadali sztuce walki nazwę hapkido. Za autora nazwy uważa się Ji-Han Jae lub - według innych źródeł - Kang Moon Jina, na którym zrobiła wrażenie książka twórcy aikido Morihei Ueshiby.

Zaraz po zakończeniu wojny koreańskiej mistrz Bong Soo Han spotkał Yong Shul Choia i rozpoczął z nim trening.

W latach sześćdziesiątych XX wieku dodano do hapkido uderzenia ręką i nogą, a podczas wojny w Wietnamie nauczano tej sztuki walki żołnierzy Stanów Zjednoczonych i Wietnamu Południowego.

Ji-Han Jae rozpoczął naukę hapkido pod kierunkiem mistrza Choi i w końcu otworzył swoją własną szkołę. Obecnie Ji nazywa swój system Sin Moo Hapkido.

Hapkido wprowadzono w Stanach Zjednoczonych w latach 60. dwudziestego wieku, gdzie zyskało dużą popularność. Największą sławę zyskało w roku 1972 dzięki amerykańskiemu filmowi "Billy Jack", w którym Tom Laughlin kreował rolę tytułowego bohatera - pracownika społecznego walczącego z przestępcami min. za pomocą hapkido. W Republice Korei hapkido ostatnio zaczyna stanowić konkurencję dla taekwondo. Powstaje coraz więcej dojang, a najliczniejszą grupę stanowią studenci. Przyciąga ich duża różnorodność technik oraz interesujący trening, kładący nacisk głównie na skuteczność w samoobronie. Każdy Koreańczyk odbywający służbę wojskową ćwiczy taekwondo, lecz w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych hapkido było zarezerwowane dla żołnierzy elitarnych jednostek bojowych.

Hapkido i inne sztuki walki

Hapkido i aikido

Po zakończeniu nauki u Takedy mistrzowie Ueshiba i Choi wybrali różne drogi rozwoju. Choi połączył elementy Daito-Ryu z koreańskimi metodami walki. Ueshiba włączył do sztuki pewne zasady kendo, judo oraz filozofię buddyjską i shinto.

Obie sztuki różnią się strategią walki. Aikidoka skupia się głównie na obronie, adept hapkido kontynuuje kontratak aż do całkowitego pokonania przeciwnika.

Hapkido i taekwondo

Podstawowe techniki uderzeń w obu sztukach walki pochodzą z karate i taekkyon. Również wiele założeń filozoficznych w obu sztukach walki pokrywa się. Jednakże hapkido jest bardziej miękkie i wyrafinowane od taekwondo(gdyż techniki chwytów oraz uników wymagają większej precyzji i zręczności) i posiada więcej technik okrężnych. Trening hapkido kładzie duży nacisk na skuteczność w samoobronie, dlatego nie praktykuje się form, a wyłącznie ćwiczenia z partnerem. Zawodnicy taekwondo często praktykują hapkido jako uzupełnienie swoich umiejętności.

Hapkido jako źródło innych systemów walki

Hapkido, jako rozwinięty styl oparty w dużej mierze na chwytach, stało się źródłem podobnych koreańskich sztuk walki.

Według niektórych źródeł, Suh In Hyuk - mistrz walki kuksulwon (Kuk Sool Won), ćwiczył hapkido w latach czterdziestych XX wieku i po założeniu kilku komercyjnych szkół walki w roku 1961 ułożył legendę o swoim dziadku - 16. sukcesorze tej sztuki walki. Hapkido miało również duży wpływ na hwarangdo.

KENPO- japońska sztuka walki. Obejmuje kilka stylów walki, dość różniących się założeniami.

Nazwa stylu

Nazwy "kenpo" i "kempo" różnią się tym, że pierwsza to zapis w transkrypcji z języka japońskiego, a druga to odczyt. Słowo to, zapisywane w języku chińskim tradycyjnym ?? (i tak samo w japońskim odpowiedniku - kanji) pochodzi od chińskiego "quanfa" (zapis w transkrypcji pinyin) / "chu'uan fa" (prawdopodobnie zapis w Wade-Giles). I tak też "Shorinji Kempo" to japoński odpowiednik chińskiego "Shaolinsi Quanfa" ("metoda pięści klasztoru Shaolin").

Style kempo

-Kempo Tai Jutsu - Sztuka walki, powstała w latach 1990 - 1991. Program szkoleniowy został opracowany przez shihana Ryszarda Jóźwiaka.

Struktura

Głównym celem nauki Kempo Tai Jutsu jest nauka skutecznej i prostej samoobrony, dostosowanej zarówno dla ludzi silnych fizycznie jak i słabych i niezbyt sprawnych. Techniki w dużej mierze składają się z atemi - około 60 %, resztę stanowią rzuty, dźwignie, duszenia i techniki kobudo. Duży nacisk kładzie się na inwencję własną ćwiczącego poprzez opracowanie specjalnego zestawu ćwiczeń. W programie uwzględnia się perfekcyjną znajomość kilku technik obrony i ataku i poprzez odpowiednie kombinacje zastosowanie ich w realnym użyciu. Uczeń musi sam stworzyć dla siebie optymalny styl samoobrony, (odpowiedni dla jego psychofizycznych możliwości) przy wydatnej pomocy instruktora w pierwszej fazie nauki.

Symbolika

Symbolem Kempo Tai Jutsu jest tygrys na tle taoistycznego znaku Yin Yang. Tygrys oznacza siłę witalną , wolę walki. Symbol Yin Yang odnosi się do rozwoju intelektualnego ćwiczącego. Relacja między tzw. pozytywem i negatywem jest tu w relacji równowagi pomiędzy rozwojem siły i umiejętności walki a jego rozwojem umysłowym. Jest to nawiązanie do myśli mistrza Jigoro Kano, twórcy Judo - "doskonalenie samego siebie".

Nazwa

Nazwa Kempo pokazuje kierunek techniczny szkoły. Szkoły Kempo Jiu Jitsu (vide szkoła Mistrza Jamesa M. Mitose - Kosho Ryu) w swoim programie szkoleniowym kierują się zasadą najpierw (w większości) nacisk jest kładziony na techniki Atemi a później rzuty i dźwignie. Inaczej niż ma to miejsce w tradycyjnych szkołach Jiu Jitsu. (Hakko Ryu, Daito Ryu czy Yoshin Ryu). Druga część nazwy, Tai Jutsu podkreśla zastosowanie miękkich, łagodnych ruchów w postaci uników, przechwytów i bloków. Druga nazwa - Ju Shorin Ka Do jest nawiązaniem do tradycji modern i jego amerykańskiego nurtu. Podobnie jak w przypadku np. Ka Ju Ken Bo czy Ju Ka Do nazwa składa się z pierwszych liter systemów, które były składową naszej szkoły, i tak: Ju - Jiu Jitsu, Shorin - Shorinji Kempo Ka i Do - ogólnie odnoszą się do Ju Ka Do, szkoły mistrza Bruce Tegnera.

Technika

Szkoła KTJ jest konglomeratem kilku sztuk walki. Elementy poszczególnych systemów i różne koncepcje techniczne zostały zapożyczone m.in. z:
Shorinji Kempo - techniki atemi i bloki oraz ogólny podział technik.
Ju Ka Do - techniki Yawary i Tambo, dzwignie oraz techniki samoobrony. Techniki oddechowe i relaksacyjne.
Jiu Jitsu wg. systemu WJJKO - techniki walki z bronią - tonfa, nun chaku, kama, bo, jo, bokken. Techniki rzutów i dźwigni.
Ka Ju Ken Bo - ogólna koncepcja walki, metodyka treningu

Koncepcja.

Koncepcję można nakreślić w kilku punktach:
prostota i skuteczność technik, które są dopasowane do psychofizycznych możliwości Europejczyków
trening oparty na wszechstronności i dostosowany do indywidualnych cech ćwiczącego
duży nacisk jest kładziony na psychikę ćwiczącego (pozbycie się lęku w czasie walki, motywacja do treningu, samodoskonalenie)
aspekt wychowawczy polegający na umiejętności życia w grupie
taktyka walki, umiejętność przewidywania zagrożenia oraz umiejętność zapobiegania zagrożeniu nie tylko w aspekcie fizycznym.

Konfrontacja sportowa

System Kempo Tai Jutsu nie jest w zasadzie opracowany dla sportu, a w szczególności do sportowej rywalizacji w walce. Sportowa walka bardzo zubaża techniki jak również fałszywie ocenia możliwości ćwiczącego. Najlepszym jednak odzwierciedleniem możliwości walki sportowej opartej o techniki Kempo Tai Jutsu jest bardzo popularna formuła MMA. Zakres technik Kempo oraz metodyka treningu umożliwia walkę w tzw. "stójce" z dozwlonymi technikami podobnie jak w Muai Thai (uderzenia, kopnięcia plus łokcie i kolana) jaki i w "parterze" z technikami typowymi dla Jiu Jitsu, Judo, BJJ, Zapasów czy grapplingu

Kem Vo Combat a Kempo Tai Jutsu

Dla potrzeb służb mundurowych został opracowany specjalny system walki wręcz Kem Vo Combat. Został on opracowany przez Ryszarda Jóźwiaka na bazie utylitarnych technik Viet Vo Dao i Kempo Jiu Jitsu. Program jest tak ułożony, że każda ze służb mundurowych może dopasować go do swoich potrzeb. Kem Vo Combat jest obecnie nauczane w kilku jednostkach wojskowych jak i komendach Policji przez instruktorów, którzy są pracownikami etatowymi w Wojsku i Policji. Program Kempo Tai Jutsu może być kontynuacją programu szkoleniowego Kem Vo Combat.

-Shorinji Kempo - sztuka walki przeniesiona z Chin na wyspy Japońskie przez licznych mnichów uciekających przed prześladowaniami kolejnych cesarzy. Od Shorinji (japońska nazwa Shaolin) różni się miejscem treningu. Shaolin Kempo jest odmiana południowej - miękkiej - szkoły Shaolin, podczas gdy Shorinji jest szkołą twardszą, północną. Obie szkoły posiadają terminologię japońską, ze względu na obecny kraj pochodzenia, ale także ze względu na dużą w owym czasie ilość narzeczy i dialektów w Chinach. Mistrzem Shaolin Kempo jest Wen Lanshi, jego uczniem był Doshin So. Doshin So założył wiele szkół Kempo, ale nie pilnował "czystości" stylu, wiec powstało wiele jego odmian, przed śmiercią próbował ponownie scalić Kempo w jedną sztukę, ale nie zdążył, zajmuje sie tym obecnie jego córka.

K-1- jedna z formuł rywalizacji w sztukach walki. Dopuszczalne techniki walki zostały zaczerpnięte z boksu tajskiego, karate, kickboxingu i tradycyjnego boksu, lecz w K-1 nie ma ciosów łokciami, ograniczeń wagowych ani walki w parterze.

Formuła K-1 powstała na początku lat 80. XX wieku w Japonii. Poczatkowo skupiała jedynie zawodników z boksu tajskiego, kickboxingu, boksu oraz karate. Dziś biorą w niej udział przedstawiciele wielu różnych dyscyplin sportu od karate, aż po football amerykański. Obecnie zawody K-1 na świecie mają ogromną rangę.

Historia K-1

1980 - Kazuyoshi Ishii zakłada Szkołę Seidokan Karate w Osace, z licznymi dojo i uniwersyteckimi klubami karate na terenie Kansai.
1982 - Pierwszy turniej wszystkich japońskich szkół karate zostaje zorganizowany w Osace, przez Ishii i Seido Kaikan, nową rządzącą instytucję Seidokan Karate. Zawodu typu "full-contact" wypełniają salę gimnastyczną Furitsu i są nadawane przez lokalną telewizje.
1983 - Zawodnicy Seido Kaikan stają naprzeciwko grupie ekspertów kung-fu w obiekcie "Queen Elizabeth Stadium" w Kansai i wygrywają turniej. W międzyczasie, Ishii staje się pierwszym przewodniczącym nowej organizacji "All Japan Budo Promotion Association", powstałej z grup karate z rejonu Kansai i grup kenpo.
1985 - Seido Kaikan otwiera siedzibę w Stanach Zjednoczonych a jego dyrektorem staje się Tom Edwards.
1988 - Dwóch studentów Ishiiego, Toshiyuki Yanagisawa i Masaaki Satake, klasują się na pozycji 1. i 2. w Turnieju Karate ("Karate Real Champion Tournament"), przynosząc w ten sposób dla Seido Kaikan Isiiego respekt w środowisku sztuk walk.
1991 - Podążając za serią sukcesów w turniejach walk, Seido Kaikan przybywa do Tokyo na turniej, stawiając czoła sekcji Oyama Karate z USA. Podczas tego widowiska Satake wygrywa z legendarnym Willie Williamsem.
1992 - Dochodzi do pierwszego turnieju z rękawicami w Japonii ("Karate Japan Open"). Najlepszym zawodnikiem tego wydarzenia staje się Satake.
1993 - Wykorzystując podobieństwo w sposobie walki pomiędzy karate a kick-boxingem, Ishii organizuje pierwszą Formułę K1 ("K-1 Grand Prix") w arenie Yoyogi Dai-Ichi w Tokio. Turniej ten przeprowadzony zostaje w regulaminowym bokserskim ringu, zgodnie z dostosowanymi do tej formuły regułami K-1. Dziesięcio-tysięczny tłum ogląda jak Branko Cikatić wygrywa pierwszy turniej K-1. W tym samym roku zostają zorganizowane jeszcze dwa turnieje tego typu, które wygrywają Satake i Ernesto Hoost.
1994 - Peter Aerts wygrywa drugą edycję K-1. Pokazuje wyższość nad nowym zawodnikiem Andym Hugiem, który przegrywa swoją pierwszą walkę. W październiku, Hug wygrywa "rewanż" w arenie w Yohohamie i zyskuje uznanie jako jedna z gwiazd formuły K-1.

K-1 World Grand Prix

K-1 World GP jest coroczną imprezą odbywającą się nieprzerwanie od 1993 roku. Do finału kwalifikuje się 8 zawodników wyłanianych w następujący sposób:
zwycięzca GP Azji - K1 World GP w Seulu
zwycięzca GP USA - K-1 "Battle At The Bellagio IV" w Las Vegas
zwycięzca GP Europy - K-1 World GP w Paryżu
zwycięzca GP Japonii - K-1 World GP w Hiroszimie
zwycięzca zawodów interkontynentalnych - K-1 World GP na Hawajach
zwycięzca GP USA - K-1 "Mayhem At The Mirage" w Las Vegas
2 zawodników wybranych i zaproszonych zostaje przez organizację K-1
8 finalistów z poprzedniego roku.

Powyższa "szesnastka" zapraszana jest na turniej eliminacyjny K-1 World GP w Osace w Japonii. Zawodnicy dobierają się w pary i 8 zwycięzców uzyskuje prawo udziału w K-1 World GP w Tokio.

Finał K-1 World GP odbywa się w systemie pucharowym, czyli 8 zawodników tworzy 4 pary ćwierćfinałowe. W półfinale startują 2 zwycięskie pary. Do finału przechodzi 2 najlepszych zawodników z "drabinki". W ten sposób na zawodach finałowych zawodnicy muszą stoczyć 3 walki, aby zdobyć mistrzostwo. Zawodnicy sami wybierają swoje miejsce w "drabince" w zależności od wylosowanego numerku od 1 do 8. W zależności od szczęścia daje im to możliwości wyboru zawodnika, z którym odbędą pierwszą walkę oraz miejsca w "drabince" (czyli np. ze zwycięzcą jakiego pojedynku będą walczyć w półfinale oraz kiedy odbędzie się ich pierwsza walka - im wcześniej tym więcej czasu na odpoczynek przed ćwierćfinałem).

Każda walka ma standardowo 3 rundy trwające po 3-minutowy. Oczywiście może się zakończyć przed czasem (przez nokaut), co ma bardzo duże znaczenie dla zawodników mających przed sobą wizję 3 walk (oszczędność sił). W przypadku braku wyraźnego rozstrzygnięcia walki w 3 rundach sędziowie mają prawo wezwać zawodników do rundy dodatkowej. Jeśli i ona nie wyłoni zwycięzcy ogłaszana jest kolejna runda dodatkowa, po której sądziowie muszą już ogłosić werdykt. W finale K-1 World GP 2004 Remy Bonjasky walczył z Musashim 5 rund, zanim sędziowie przyznali mu zwycięstwo.

Do udziału w finale wybieranych jest również 2 zawodników rezerwowych, z których w walce wyłaniany jest jeden. Zawodnik ten stanowi rezerwę na wypadek kontuzji, któregoś z podstawowych finalistów. Np. gdyby zwycięzca półfinału nabawił się kontuzji, która uniemożliwia mu start w finale, to zawodnik rezerwowy dostaje "dziką kartę" startu w walce finałowej.

Mistrzowie K-1 - zwycięzcy finału K-1 World GP

K-1 World Grand Prix 2007

K-1 World Grand Prix 2006

K-1 World Grand Prix 2005

TANGSUDO- w transkrypcji angielskiej tang soo do - koreańska sztuka walki. Mocny wpływ na jej powstanie miało karate oraz systemy chińskie. Tangsudo często określa się jako "koreańskie karate".

Nazwa

Znaczenie

Nazwa tej sztuki walki oznacza "chińską sztukę walki rękami" (Tang - nazwa jednej z dynastii Chin, w języku koreańskim słowo to oznacza "chiński", su - ręka, cios obrona, do - droga, sztuka, sposób życia. Calość oznacza "droga ręki dynastii Tang" albo "droga chińskiej ręki". Używane w Korei przed 1930 rokiem chińskie ideogramy oznaczające tangsoodo i karate-do są bardzo podobne. Pierwotnie słowa japońskie kara te do nie oznaczały "drogi pustej ręki", ale "drogę chińskiej ręki". Na początku wieku XX Gichin Funakoshi nadał inne znaczenie słowu kara te - "pusta ręka", uzasadniając filozofią buddyjską, jakoby pustka odnosiła się do stanu umysłu.

Transkrypcje alfabetem łacińskim

Bardzo popularna jest pisownia amerykańska: Tang Soo Do, jednakże w obowiązujących transkrypcjach z alfabetu koreańskiego nazwa sztuki walki powinna mieć pisownię tangsudo lub dangsudo. Nazwa ta wg norm językowych powinna być pisana od małej litery, jako nazwa pospolita, oraz łącznie z następujących przyczyn:
W językach europejskich nie ma słów tang, dang, su, soo, do, a jeśli są, mają inne znaczenie niż w języku koreańskim.
Nazwa "tangsudo" ma inne znaczenie, niż to, które można wyprowadzić z poszczególnych jej członów.
Pisownia łączna ułatwia w tym przypadku korzystanie z programów do sprawdzania poprawności ortograficznej.
Nazwy takie jak "taekwondo" czy "hapkido" obecnie niemal zawsze pisze się łącznie.

Jednak z drugiej strony, wprowadzenie łącznej pisowni w języku polskim może wprowadzić chaos informatyczny, gdyż większość źródeł stosuje zapis trójczłonowy. Wyjątek stanowią źródła o charakterze naukowym, gdzie wymagana jest transkrypcja oficjalna.

Ponieważ wiele szkół i organizacji tangsudo używa do zapisu nazwy tej sztuki walki innych pisowni, uwarunkowanych wewnętrzną tradycją, pojawia się tendencja (również w Wikipedii), by używać tangsudo na oznaczenie samej sztuki walki, zaś w nazwach organizacji i szkół tangsudo stosować pisownię przez nie propagowaną. Niekiedy obok nazwy propagowanej pojawia się pisownia oryginalna w nawiasach, np. Tang Soo Do (tangsudo).

Historia rozwoju tangsudo

Sztuki walki w dawnej Korei

Około 1794 roku koreański urzędnik Lee Duk Moo ułożył podręcznik technik sztuk walki używanych przez koreańską armię. Dzieło zatytułowane Muye tobo t'ongji (??????/??????Ilustrowany podręcznik sztuk walki) zostało napisane w klasycznej chińszczyźnie i przeznaczone dla arystokracji. Spośród 300 stron tekstu, jedynie 16 omawiało walkę bez broni. Pokazane tam techniki przypominają północną odmianę stylu z klasztoru Szaolin. Po drugiej wojnie światowej nawiązywano do Muye tobo t'ongji jako do źródła koreańskich sztuk walki. W XVIII wieku powstała gra taekkyon (przedtem nie zanotowano tej nazwy, wcześniejsze formy walki nazywając subak). W taekkyon stosowano podcięcia i kopnięcia, zaś rąk używano głównie do blokowania ciosów lub utrzymania równowagi. Celem tej gry było spowodować upadek przeciwnika trzema sposobami:
podcięcie nogi przeciwnika,
kopnięcie przeciwnika w klatkę piersiową lub w ramię,
wyskok i kopnięcie przeciwnika w głowę.

Sztuka ta nie była podbudowana wartościami duchowymi i filozoficznymi i widzowie często robili zakłady podczas zawodów. Ze względu na nacisk na kopnięcia po łuku, w latach sześćdziesiątych XX wieku ten rodzaj współzawodnictwa wywarł wpływ na sportowe taekwondo. Jednakże termin "taekkyon" znaczeniowo nie ma nic wspólnego z terminem "taekwondo".

22 sierpnia 1910 roku Japonia oficjalnie zaanektowała Półwysep Koreański, zmieniając go w swoją prowincję. Okupacja japońska despotycznie tłumiła wszelkie formy kultury koreańskiej. Koreańczykom zabroniono praktykować jakąkolwiek rodzimą sztukę walki, społeczeństwo wiedziało tylko o gumdo (kendo) i yudo (judo). Jednak tradycyjne koreańskie sztuki walki, takie jak taekkyon, praktykowała niejawnie garstka uczniów.

Powstałe podczas japońskiej okupacji koreańskie sztuki walki tangsudo i kongsudo (inny sposób odczytania chińskich ideogramów oznaczających karate-do) wywodzą się od japońskiego karate. Od roku 1926 Koreańczyk Won-Guk Lee studiował prawo w Japonii i uczył się karate pod kierunkiem Gichina Funakoshi. W roku 1944 rozpoczął nauczanie Chung Do Kwan w Seulu, gdzie jednym z jego uczniów był Jhoon Rhee.

Lata powojenne

Duży wpływ na tangsudo wywarł Kee Hwang (ur. 9 listopada 1914, zm. 14 lipca 2002). Pracując dla japońskiego przedsiębiorstwa kolejowego w Mandżurii Cho Sun Railway Company, Kee Hwang uczył się karate. Korzystał przy tym z dostępnych mu książek w języku japońskim. (Kee Hwang twierdził, że uczył się chińskich sztuk walki w Mandżurii, lecz wielu badaczy podważa to twierdzenie). W 1945 roku Kee Hwang założył szkołę karate Mu Duk Kwan (mu - walka, duk - cnota, zacność, kwan - szkoła walki) zaś w 1953 organizację Korea Tang Soo Do Association.

W roku 1955 grupa przedstawicieli szkół walki, oficerów koreańskiej armii i polityków zdecydowała, że tangsudo i kongsudo nie są wystarczająco patriotycznymi nazwami dla stylów karate praktykowanych w Korei i na wniosek generała Hong-Hi Choi uchwaliła, że w przyszłości wszystkie koreańskie style powinny być nazwane taekwondo. Nowa sztuka walki miała nawiązywać do koreańskiej gry zwanej taekkyon polegającej na kopnięciach i podcięciach.

Większość koreańskich sztuk walki przyłączyła się do nowej Taekwondo Association, lecz Kee Hwang zdecydował utrzymać niezależność Mu Duk Kwan, aby zachować czystość form i tradycyjne wartości. Po części Ji Do Kwan także utrzymała niezależność. Około roku 1957 Koreańczyk Jhoon Rhee zaczyna nauczać karate Ji Do Kwan, system oparty na karate Shotokan, w San Marcos (Teksas).

We wrześniu 1961 roku style karate znane jako Chung Do Kwan, Chang Mu Kwan, Song Mu Kwan, Mu Duk Kwan i Ji Do Kwan reorganizuje się w zunifikowany system zwany taesoodo. Utworzono organizację Korea Taesoodo Association (KTA, od 1965 Korea Taekwondo Association) a taesoodo staje się częścią wojskowego szkolenia. Liderzy Mu Duk Kwan i Ji Do Kwan opierają się konsolidacji. Z powodów politycznych ogranicza się japońskie pochodzenie stylu, co doprowadza do rozwoju nowych założeń etycznych, filozoficznych i technicznych tej sztuki. Podobnie zresztą dzieje się w tangsoodo: wiele oficjalnych historii tej sztuki walki odwołuje się wprost do chińskich źródeł, pomijają okinawajskie karate. Z kolei w 1965 KTA ustala komitet w celu zaprojektowania odmiennej praktyki form (zwanych pumsae) które mają zastąpić tradycyjnie nauczane kata karate. Wprowadzenie walki sportowej w ochraniaczach pozwalających na większy kontakt zmieniło taktykę walki. Na przykład, karate kładzie nacisk na pojedyncze uderzenia pięścią, a taekwondo zaczęło kłaść nacisk na kopnięcia wyprowadzane w szybkiej kombinacji. Zabraniało używania technik ręcznych na twarz oraz jakichkolwiek ataków poniżej pasa. Ponadto, zmodyfikowano reguły walki sportowej, aby kładąc nacisk na ciągłą akcję.
Organizacje tangsudo

Na świecie jest bardzo dużo różnych odmian tangsudo. Tylko w samych Stanach jest ok. 20 większych. Powstały też Europejskie organizacje i różne unie, zrzeszające odłamy. W 1975 w Stanach Zjednoczonych została utworzona Tang Soo Do Moo Duk Kwan Federation Inc. (obecnie nosi nazwę U.S. Soo Bahk Do Moo Duk Kwan Federation Inc.). Inną organizacją jest World Tang Soo Do Association. Została założona w Filadelfii (USA) w 1982 przez Jae Chul Shina. W Polsce za sprawą Stowarzyszenia Tang Soo Do Polska znana jest Cheezic Tang Soo Do Federation założona przez Roberta Cheezica, ucznia Jae Chul Shina. We wrześniu 2007 roku powołana została Polska Federacja Tang Soo Do. Na czele tej organizacji stanął pionier tangsudo w Polsce - Marcin Kostyra.

W roku 1983 Chun Sik Kim założył International Tang Soo Do Federation.

W roku 1994 Hwang Ki zmienił nazwę sztuki walki z tangsudo na soobahkdo nawiązując do sztuki walki subak (soobahk) uprawianej dawniej w Korei.

Sztukę walki tangsudo uprawiali: amerykański aktor i karateka Chuck Norris - uczeń Jae Chul Shina i Ki Whang Kima, oraz reżyser walk w filmach akcji Pat Johnson.

Ceremoniał i etykieta

Zasady etyczne i filozofia

Tangsudo odwołuje się do pięciu zasad etycznych kodeksu Hwarang. Na ich podstawie opracowano kodeks etyczny tangsudo:
Bądź lojalny swojemu krajowi.
Bądź posłuszny rodzicom.
Bądź wierny w małżeństwie.
Bądź życzliwy dla innych.
Szanuj starszych (wiekiem i stażem).
Bądź wierny nauczycielowi.
Bądź wierny przyjaciołom.
Rozróżniaj dobro od zła.
Nigdy nie cofaj się w walce.
Zawsze kończ to, co zaczniesz.

Kodeks ten opiera się także na siedmiu zasadach moralno-etycznych tangsudo (po koreańsku chong shin):
uczciwość - yomchi,
koncentracja - chungshin tongil,
wytrwałość - innae,
szacunek i posłuszeństwo - chunkyung,
samokontrola - kukki,
skromność (pokora) - kyomson,
odwaga - paekjol bulgul.

Stopnie i ubiór

Uprawiający tangsoodo są klasyfikowani w 10 stopni szkoleniowych, tzw. gup (od 10 do 1) i 10 mistrzowskich, dan. Stopnie od 7 dan wzwyż uzyskuje się za wybitną działalność w tangsudo. Zawodnicy ćwiczą w specjalnych białych ubiorach (tzw. dobok) przypominających strój zawodnika karate i składających się ze spodni, kaftana i pasa. Kolor pasa wyraża stopień szkoleniowy ćwiczącego: biały, pomarańczowy, niebieski, fioletowy, zielony, czerwony, czarny. Kolory pasów dawniej nawiązywały do pór roku i miały symbolizować rozwój adepta. Posiadacze stopni dan noszą z reguły czarne, a w niektórych organizacjach ciemnoniebieskie pasy. W przypadku posiadaczy czarnych pasów oflis bluzy doboku jest obszyty na czarno.

Charakterystyka techniczna

Tangsudo w części tradycyjnej jest stylem łączącym japońskie karate i koreańskie taekwondo. Podobnie jak te style, opiera się głównie na uderzeniach.

Najbardziej charakterystyczne techniki tangsudo to:
postawy;
techniki obrony:
bloki;
techniki ataku:
uderzenia rękoma;
kopnięcia

W mniejszym stopniu praktykuje się podcięcia, rzuty i chwyty, w znikomym walkę w parterze

Trening tangsudo

Trening tangsudo przypomina trening tradycyjnych sztuk walki, jednakże jest zróżnicowany w zależności od celów i ćwiczących. Inna jest struktura treningu nastawionego na walkę sportową, a inna nastawionego na samoobronę czy na cele zdrowotne. Analogicznie, różnicuje się trening w zależności od wieku adeptów.

Trening technik podstawowych

Mianem technik podstawowych określa się fundamentalne techniki tangsudo: postawy, gardy, ciosy, kopnięcia, bloki, przejścia. Techniki podstawowe obejmują co najmniej kilkudziesiąt pojedynczych elementów. Trening technik podstawowych (kibon lub gibon) przypomina trening kihon w karate. Jego zasadniczym celem jest nauczanie i doskonalenie wszystkich technik tangsudo. W szczególności ma na celu opanowanie podstawowych ruchów mających zastosowanie w formach, kształtowanie poczucia równowagi przy zmianie jednej postawy na drugą oraz naukę postaw i sposobów przemieszczania się w wolnej walce.

Trening technik podstawowych jest treningiem bez partnera. Nauka sprowadza się do wielokrotnego powtarzania tych samych ruchów. Liczne powtórzenia przy jednoczesnym eliminowaniu popełnianych błędów służą osiągnięciu dużej perfekcji ruchów, a także rozwojowi ich siły, szybkości i wytrzymałości. Ćwiczy się pojedyncze techniki uderzeń i bloków lub ich kombinacji w miejscu lub w marszu, w ściśle określonych pozycjach.

Trening techniki podstawowej praktykuje się indywidualnie lub w grupie. Grupowe wykonanie ułatwia naukę zwłaszcza w początkowej fazie treningu. Wykonywanie tych ćwiczeń przez grupę zawodników przypomina musztrę lub zespołowe wykonywanie ruchów baletowo-gimnastycznych. Trenujący rozstawieni są w pewnej odległości od siebie, by każdy mógł swobodnie wykonywać ruchy. Techniki wykonuje się na komendę regulującą rytm ćwiczenia (najczęściej na koreańskie odliczanie od 1 do 10) w seriach od kilku do ponad setki powtórzeń. Prowadzący podaje rodzaj wykonywanej techniki i charakter ruchu. W trakcie powtarzania jej przez ćwiczących koryguje popełniane przez nich błędy. Wszystkie techniki i ich kombinacje można wykonywać bądź w miejscu, bądź w ruchu, najczęściej w marszu w odpowiedniej pozycji z techniką. Po zakończeniu marszu w jednym kierunku wykonuje się marsz tyłem lub obrót w kierunku przeciwnym z jednoczesnym okrzykiem (kihap).

Trening technik podstawowych odbywa się na różnych etapach zaawansowania. Zaczyna się już w momencie nauki poszczególnych technik tangsudo. Dla początkującego stanowi głowną formę treningu. Nowe elementy wprowadza się stopniowo, po 1-2 na każdych zajęciach. Wraz z rozwojem umiejętności zawodników pojedyncze techniki łączy się w coraz dłuższe i trudniejsze układy odbywa się stopniowo. Osoby o większym stopniu zaawansowania praktykują ten rodzaj treningu jako wstęp do ćwiczeń form i walki. Trening ten pokrywa się z nauką kolejnych form, lecz na etapie początkowym formy służą jedynie koordynacji techniki.

W treningu ukierunkowanym na walkę sportową, ćwiczenia tradycyjnych technik wykonywanych w powietrze uzupełnia się lub zastępuje treningiem na tarczach, łapkach oraz sparingami.

Formy

Wspólnym elementem tangsudo i karate są formy - ustalone sekwencje ruchów charakterystycznych dla danej dyscypliny. W tangsudo praktykuje się formy nazywane pyeong an (w transkrypcji angielskiej pyung an), podobne do układów pinan i heian w karate. Również bardziej zaawansowane układy mają swoje pierwowzory w karate (bassai, tekki/naihanchi itd.).

Układy w tangsudo i taekwondo się różnią, bowiem gen. Choi dążył do oddzielenia taekwondo od japońskiego karate, dlatego stworzył swoje układy zwane tul, które praktykuje się w ITF-ie. Podobnie rzecz się ma z układami pumsae (lub poomse) w WTF. Pewne szkoły taekwondo jednakże paraktykują układy hyeong, identyczne jak w tangsudo, w mniejszym stopniu szkoły tangsudo przyswajają sobie układy z taekwondo (np. Palgwe).

Oprócz czerpania z karate, mistrzowie tangsudo niejednokrotnie adaptowali formy z innych dyscyplin (np. wushu) lub je sami opracowywali.

Trening samoobrony

Nieodzowną częścią treningu, popartą wymaganiami egzaminacyjnymi, jest samoobrona, po koreańsku nazywana hosinsul. Jest to nauka reakcji na typowe zagrożenia. Adept uczy się stopniować sposób obrony w zależności od rodzaju ataku, ma możliwość użycia dźwigni, rzutów, uderzeń i walki w parterze.

Rywalizacja sportowa w tangsudo

Konkurencje rozgrywane na zawodach tangsudo to:
walki;
formy bez broni i z bronią;
łamanie desek.

Walka sportowa

Walki w tangsudo toczą się według rozmaitych regulaminów, w zależności od organizacji. Z reguły są to walki na planszy w lekkim kontakcie, z dozwolonymi kopnięciami powyżej pasa, w przednią lub boczną część tułowia i głowy, oraz z uderzeniami prostymi pięścią w te same strefy.

Według regulaminu Stowarzyszenia Tang Soo Do Polska, walki rozgrywa się w 2 formułach: semi-contact - walka przerywana; light-kick - walka ciągła z ograniczoną siłą z kopnięciem w udo (ang. low kick). Walczy się w rękawicach bokserskich i ochraniaczach na stopy i golenie, w kasku itp. Charakterystyczne dla tych regulaminów jest, że można zadawać zarówno w korpus jak w głowę wszystkie uderzenia bokserskie, również sierpowe i hakowe. Przepisy walk przypominają przepisy rywalizacji w kick-boxingu, dlatego też w zawodach w Polsce bierze udział wielu zawodników z innych stylów.

Formy

Oprócz walki sportowej, tangsudo kultywuje tradycyjne elementy sztuki walki. Dlatego też formy są również elementem rywalizacji sportowej. Konkurencja form polega na wykonaniu formy przez zawodnika o ocenie jej przez sędziów. Wygrywa ten, którego wykonanie otrzyma najwięcej punktów.

Podobne zasady rządzą konkurencją form z bronią. Ze względu na bezpieczeństwo, w przypadku broni białej używa się atrapy. Podczas zawodów startujący sam wybiera rodzaj broni.

Łamanie desek

Konkurencja ta nosi koreańską nazwę kyokpa, zaś po polsku często określa się ją jako "rozbicia", co ma na celu uogólnienie nazwy np. na rozbijanie cegieł.

Na zawodach w Stowarzyszeniu Tang Soo Do Polska jest to połączenie testów siły i technik specjalnych praktykowanych w niektórych odmianach taekwondo. Do łamania używa się desek sosnowych o wymiarach 25x25 cm i grubościach 2 cm dla seniorów, 1,5 cm dla juniorów, 1 cm dla dzieci. Głównie oceniana jest trudność techniki wykorzystanej do deskołamania. Np. technika ręka-młot jest niżej punktowana niż ręka-włócznia, złamanie deski na kolanie albo kopnięciem depczącym jest łatwiejsze niż kopnięcie z wyskoku po obrocie na wysokość głowy, czy kopnięcie obunóż w tym samym czasie. Na egzaminach na pasy również wymaga się rozbić i to już od najniższego stopnia 9 gup (na 10 stopień - biały pas - nie ma egzaminu). Z kolejnym gup wzrasta ilość desek do złamania - na 9 gup - jedna deska, na 8 gup dwie, na 7 gup - 3 itd.

Broń w tangsudo

W wielu szkołach tangsudo ćwiczy się władanie różnymi rodzajami broni. Trening obejmuje najczęściej: kij bojowy długi (180 cm), nóż bojowy, miecz, nunchaku. Ze względów bezpieczeństwa, na treningach używa się atrapy broni białej (bronią ćwiczebną). Władanie bronią obejmuje jednak głownie ćwiczenia form, oraz samoobrony przed uzbrojonym przeciwnikiem. Większość szkół nie praktykuje walk treningowych z bronią ćwiczebną.

Stowarzyszenie Tang Soo Do Polska nawiązało współpracę z United World Haedong Kumdo Federation z siedzibą w Korei Południowej, w celu krzewienia koreańskiej sztuki walki mieczem kumdo. W wymaganiach egzaminacyjnych Stowarzyszenia Tang Soo Do Polska jest 7 układów z kijem. Na 1 dan jest układ z nożem i bronią dowolną, np. nunchaku (e chul bong - kor.), tonfą (cha ru - kor.), na 2 dan wymagany jest układ z mieczem a na 3 z trzyelementowym kijem

Tendencje w rozwoju tangsudo.

Podobnie jak i w innych sztukach walki, pojawia się w tangsudo dążenie do unifikacji z innymi stylami, wynikające z dążenia do wszechstronności, jak i do popularności. W szczególności włącza się do treningu elementy kick-boxingu, oraz chwyty, rzuty, dźwignie i walkę w parterze. Nie zawsze są to techniki dobrze współgrające z klasyczną techniką tangsudo.

Różnice z taekwondo

Taekwondo bardziej skłania się w kierunku rywalizacji sportowej, niejednokrotnie w treningu (zwłaszcza w wersji olimpijskiej) pomija się aspekty niezwiązane ze sportem. Tangsudo z kolei bardziej skupia się na takich elementach, jak: trening techniki podstawowej, układy i władanie białą bronią. Większą też uwagę poświęca się treningowi mentalnemu, a także kultywowaniu pewnej symboliki i filozofii.

Formy w tangsudo są różnią się zarówno od tych, które zostały opracowane przez World Taekwondo Federation jak i od opracowanych przez International Taekwon-do Federation. Przypominają natomiast układy z wielu tradycyjnych szkół taekwondo. W taekwondo propagowanym przez większość organizacji nie praktykuje się układów z bronią, które w tangsudo są jednym z warunków promocji na wyższy pas.

W zawodach sportowych w tangsudo używa się w większym stopniu rąk niż w taekwondo WTF. Poza tym walczy się w formułach niewymagających uderzania z pełną siłą.

Zbieżności między tangsudo a taekwondo mają swą przyczynę w historii tych stylów. Jednak po 1945 roku oba style też krzyżowały swoje drogi. W 1961 roku powołano Koreański Związek TaeSooDo, organizację mającą na celu łącznie szkół walki w Korei. Nadal istnieje wiele szkół, które nazywa się Taekwondo Moo Duk Kwan (m.in. w Radomiu). Oba style powołują się na dawną sztukę walki taekkyeon (w transkrypcji angielskiej tae kyun lub tae kyon), w której dużą uwagę przykładało się do technik nożnych.

TAEKWONDO- narodowa sztuka walki Korei. Początkowo stworzona do celów militarnych, następnie zaadaptowana do użytku cywilnego, jej twórcą jest gen. Choi Hong Hi.

Nazwa

Nazwa taekwondo składa się ze słów języka koreańskiego tae oznaczającego uderzenie stopą lub nogą , kwon oznaczającego uderzenie pięścią oraz do oznaczającego drogę lub filozofię życia.

Nazwę taekwon-do przyjęto 11 kwietnia 1955 r., na spotkaniu koreańskich mistrzów sztuk walki, w celu połączenia wielu zróżnicowanych stylów (takich jak kongsudo, taekkyon, kwonbop, subak, tangsudo) . Za twórcę taekwondo uważa się gen. Choi Hong Hi.

Organizacje

Największymi organizacjami taekwondo o zasięgu światowym są:
International Taekwon-do Federation (ITF), założona 22 marca 1966 r. [2], w Polsce reprezentowana przez Polski Związek Taekwon-Do
World Taekwondo Federation (WTF), założona w roku 1973, w Polsce reprezentowana przez Polski Związek Taekwondo Olimpijskiego

Po śmierci gen. Choi Hong Hi federacja ITF podzieliła się na kilka odłamów. Dyskusje dotyczące osoby nowego prezydenta i kierunków działania doprowadziły do powstania trzech organizacji używających tej samej nazwy:
ITF tzw. "północnokoreański", z prezydentem Chang Ung, z którym współpracuje Ogólnopolska Organizacja Taekwon-do ITF;
ITF tzw. "wiedeński", z prezydentem Tran Trieu Quan, z którym współpracuje Polski Związek Taekwon-do;
ITF tzw. "kanadyjski", z prezydentem Choi Jung Hwa, skupiający obok organizacji krajowych pojedyncze kluby (najmniejszy z trzech odłamów);

Każda z tych organizacji prowadzi własny system rozgrywek sportowych, organizuje swoje mistrzostwa Europy i świata.

Wyrokiem Sądu w Wiedniu z 27 października 2005 r. potwierdzono, że legalnie działającymi władzami International Taekwon-Do Federation są:
Prezydent Trn Tri?u Qun
Zastępca Prezydenta Pablo Trajtenberg
Sekretarz Thomas MacCallum
Skarbnik Wim Bos

Tym samym Sąd uznał przewodnictwo Chang Unga za niezgodne z prawem. Wyrok ten jednak został później uznany za błędny.

Wkrótce potem na stronie ITF "północnokoreańskiego" ukazał się dokument z przesłuchania sądowego 16 stycznia 2006, w którym wskazano na błędy związane z wydaniem wyżej przytoczonej decyzji. Tym samym należy się spodziewać dalszych rozstrzygnięć prawnych w bliskiej przyszłości.

Prezesem PUT czyli Polskiej Unii Taekwondo jest Zbigniew Pawlak. W Polsce ponadto działa jeszcze jedna organizacja, czyli Polska Federacja Taekwondo, zrzeszona pod międzynarodową federacją Taekwondo International. Prezesem PFT jest Piotr Gąsior.

Technika

Podstawę taekwondo stanowią: system założeń filozoficzno-moralnych, techniki podstawowe (przede wszystkim nożne), ściśle określone układy formalne - w organizacji WTF jest 17 ( 8 starszych, nieuznawanych obecnie za oficjalne) układów zwanych poomse, w ITF 24 układy zwane tul, w GTF ćwiczy się układy z ITF jak również układy specyficzne dla GTF). Współzawodnictwo sportowe obejmuje przede wszystkim walkę i układy formalne. Rozgrywa się również inne konkurencje, np. w federacji ITF są to techniki specjalne i testy siły.

Układy formalne WTF

Początkowo formami w WTF były Palgue, zbliżone do form karate. Obowiązywały w wymaganiach na stopnie od 8 do 1 kup:
Palgue Il Jang
Palgue E Jang
Palgue Sam Jang
Palgue Sa Jang
Palgue O Jang
Palgue Yuk Jang
Palgue Chil Jang
Palgue Pal Jang

Poomse Taeguk (wymowa Te-gok) zastąpiły z czasem Palgue:
Taeguk Il Jang
Taeguk E Jang
Taeguk Sam Jang
Taeguk Sa Jang
Taeguk O Jang
Taeguk Yuk Jang
Taeguk Chil Jang
Taeguk Pal Jang

Poomse wymagane na poszczególne stopnie mistrzowskie noszą nazwy:
Koryo
Kumgang
Taebek
Pyongwon
Sipjin
Jitae
Chonkwon
Hansu
Ilyo.

Układy formalne ITF

W ITF istnieją 24 układy formalne, mające symbolizować 24 godziny doby. Zdaniem gen. Choi Hong Hi nawet najdłuższe życie jest niczym jedna doba w obliczu wieczności. Ta grupa układów określana jest jako tul, Chang-Hon hyong lub Chon-ji (od nazwy pierwszego z nich), a ich autorstwo przypisuje się mistrzom Nam Tae Hi i Han Cha Kyo.

Układy wymagane na stopnie uczniowskie (10 ? 1 Cup)
Chon-ji Tul ("niebo-ziemia" symbolizuje początek świata, punkt początkowy w nauce taekwondo)
Dan-Gun Tul (imię koreańskiego króla Tangun ? mitycznego założyciela pierwszego państwa koreańskiego w 2333 r. p.n.e.)
Do-San Tul (pseudonim patrioty Ahn Chang-Ho)
Won-Hyo Tul (nazwisko antycznego mnicha, propagatora buddyzmu z dynastii Silla (VII w.))
Yul-Gok Tul (pseudonim XVI-wiecznego filozofa i nauczyciela Yi-I, "Konfucjusza Korei")
Joong-Gun Tul (nazwisko koreańskiego działacza politycznego An Jung-geun)
Toi-Gye Tul (pseudonim średniowiecznego naukowca i filozofa Yi Huang żyjącego w XVI w.)
Hwarang Tul (Hwarang grupa młodych arystokratów w dawnej Korei wychowywanych do późniejszej służby państwu.)
Choong-Moo Tul (pseudonim admirała Yi Soong-Si, wynalazcy antycznej łodzi podwodnej ? kobukson)

Podczas egzaminu na I Dan obowiązują te same układy co na 1 Cup.

Układy formalne na stopnie mistrzowskie (I-IX Dan):
Kwang-Gae Tul (nazwisko XIX króla królestwa Kogury? Kwang-Gae-Toh-Wang, który odzyskał dla Korei dużą część dawnych terenów z Mandżurią włącznie). 39 ruchów odnosi się do dwu pierwszych cyfr daty 391 n.e., tj. roku jego wstąpienia na tron.
Po-Eun Tul (pseudonim XIV-wiecznego poety i badacza natury Chong Mong-Chu), którego poemat: "nie będe służył obcemu władcy, choćbyście mnie ukrzyżowali tysiąc razy" jest znany każdemu Koreańczykowi. Diagram układu (--) symbolizuje jego wierność władcy, aż do końca dynastii Koryo.
Ge-Baek Tul (nazwisko generała z czasów księstwa Pekdze)
Eui-Am Tul (pseudonim Son Byong Hi, przywódcy w walce o niepodległość narodową)
Choong-Jang Tul (pseudonim generała Kim Dung Ryang z czasów dynastii Lee (XIV w.))
Ju-Che Tul (pojęcie filozoficzne określające człowieka jako byt w pełni władający sobą i naturą)
Sam-Il Tul (ruch narodowo-wyzwoleńczy zawiązany 1 marca 1919 r.)
Yoo-Sin Tul (nazwisko generała Kim Yoo Sin, naczelnego wodza z czasów dynastii Silla)
Choi-Yong Tul (nazwisko naczelnego dowódcy armii Choi Yong z czasów dynastii Koryo)
Yon-Gae Tul (nazwisko generała z czasów księstwa Kogury? Yon Gae Somoon)
Ul-Ji Tul (nazwisko generała Ul-Ji Moon Dok, któremu powiodła się obrona kraju przed armią wroga liczącą ok. 1 miliona żołnierzy)
Moon-Moo Tul (imię 30. króla z dynastii Silla)
So-San Tul (pseudonim mnicha Choi Hyong Ung z czasów dynastii Lee, twórcy klasztornych sił zbrojnych dla wsparcia działań wojennych zmierzających do odparcia najazdu Japończyków na półwysep
Se-Jong Tul (nazwisko największego koreańskiego króla, wynalazcy alfabetu koreańskiego w 1443 r.)
Tong-Il Tul (dosłownie "zjednoczenie", wyraża pragnienie zjednoczenia Korei)

Nadbudowa

Zasady etyczne taekwondo wg mistrza Choi Hong Hi:
grzeczność, uprzejmość (koreańskie yeui)
rzetelność, uczciwość (koreańskie yomchi)
wytrwałość (koreańskie innae)
samokontrola, opanowanie (koreańskie gukgi)
nieugięty duch, odwaga (koreańskie baekjul boolgool).

Przysięga Taekwon-Do ITF:
Będę bezwzględnie przestrzegał obowiązujących zasad w Taekwon-do.
Będę szanował instruktora, wyższych stopniem i innych ćwiczących.
Nigdy nie będę nadużywał swoich umiejętności.
Będę bronił wolności i sprawiedliwości.
Będę uczestniczył w budowie pokojowego świata.

Taekwondo jest szeroko rozpowszechnioną na świecie sztuką walki. Styl ten charakteryzuje duża ilość kopnięć (w tym szczególnie widowiskowych technik z wyskoku). Opanowany na wysokim poziomie gwarantuje on pełne wykorzystanie siły i szybkości, na jakie stać ludzkie ciało.

Stopnie

Stopień zaawansowania oraz umiejętności zawodnika taekwondo odzwierciedla noszony przez niego pas. Wyróżnia się 10 stopni uczniowskich (Kup), które zdobywa się od 10 Kup (najniższy) do 1 Kup, oraz 10 stopni mistrzowskich (Dan), które przydzielane są od 1 do 10 (w ITF ? do 9). Kolory pasów mają symboliczne znaczenie:
biały (noszony przez początkujących) oznacza czystość i otwartość na wiedzę;
biały z żółtą belką
żółty symbolizuje świeżą glebę, na której wyrasta wiedza;
żółty z zieloną belką
zielony oznacza roślinę, która pnie się w górę.
zielony z niebieską belką
niebieski symbolizuje niebo ? granicę, do której adept powinien dążyć;
niebieski czerwoną belką
czerwony ostrzega potencjalnych przeciwników przed umiejętnościami adepta, których użycie w walce może być dla nich niebezpieczne, w przyrodzie kolor czerwony jest kolorem ostrzegawczym;
czerwono z czarną belką
czarny łączy wszystkie kolory i dlatego jest kolorem mistrzów. Jest przeciwieństwem białego, co oznacza wysoki poziom wyszkolenia i wiedzy w taekwondo. Symbolizuje także brak czułości na strach oraz ciemne moce.

Rywalizacja sportowa w taekwondo

Różnice w regułach walk

Najwidoczniejsza różnica między stylami walki reprezentowanymi przez trzy główne organizacje taekwondo jest taka, że regulaminy zawodów ITF i GTF pozwalają uderzać w twarz pięścią (w rękawicy), a regulamin WTF tylko nogą (pięścią można tylko w korpus ? dlatego w WTF stosuje się głównie techniki nożne ). Poza tym na zawodach organizowanych przez ITF i GTF walczy się z lekkim kontaktem a przez WTF z pełnym kontaktem, rozumianym tutaj jako dopuszczalność zadawania ciosów z pełną siłą, w odróżnieniu od formuły full contact w kick-boxingu.

Różnice ITF-WTF

W regulaminie ITF walki eliminacyjne seniorów składają z dwóch dwuminutowych rund, w przypadku juniorów rundy trwają po 1,5 minuty. Według regulaminu WTF walki z trzech dwuminutowych rund. Przerwy między rundami w trwają po 1 minutę.

W walkach ITF powierzchnie uderzające stanowią: przednia i wierzchnia część pięści (apjuomuk, dungjoomuk) oraz każda część stopy do wysokości stawu skokowego. W WTF są to: przednia część pięści (pa-run ju-mok) -- niezależnie od kąta, toru ruchu czy umiejscowienia pięści -- i część nogi poniżej kostki. W obu regulaminach nie są dozwolone ataki golenią lub kolanem.

W ITF powierzchniami punktowanymi są przednie oraz boczne powierzchnie głowy i szyi, a także przednie oraz boczne powierzchnie tułowia od szyi do kolców biodrowych górnych przednich. Jeśli chodzi o WTF, to tam dozwolone powierzchnie stanowią powierzchnie 'haechyo, sygnalizowanie niecelności trafienia przeciwnika (np. kopnięcie w rękę), celowe przedłużanie przerw w walce (np. poprawianie sprzętu, ospałe (powolne) reagowanie na komendy sędziego), podawanie ręki po komendzie sijak.

Walka w regulaminie WTF

Punktacja walki WTF:

1. Legalne powierzchnie punktowe: a) środkowa część tułowia: tułów pokryty ochraniaczem, b) twarz: jej cała część, włącznie z uszami.

2. Ważne punkty są podzielone następująco: a) jeden (1) punkt za atak na ochraniacz tułowia, b) dwa (2) punkty za atak na twarz, jeden (1) dodatkowy punkt powinien zostać przyznany w przypadku wykonania trudnej, obrotowej (więcej niż 180 stopni) techniki kopnięcia na twarz. c) jeden (1) dodatkowy punkt powinien zostać przyznany w przypadku powalenia (knock-down) i wyliczenia przez sędziego.

3. Punkty są przyznawane, gdy dozwolone techniki są zadawane stopą dokładnie i silnie w legalne, punktowane okolice (powierzchnie) ciała.

4. W przypadku użycia kluczy sygnalizacyjnych lub kart punktowych za ważne uznane są punkty przyznane przez trzech lub więcej sędziów punktowych.

5. O wyniku walki decyduje suma punktów z trzech rund.

6. Zwycięstwo w walce zależy od końcowej punktacji(nie liczone są połówki punktów) lub decyzji o przyznaniu przewagi: a) zwycięstwo na punkty po zakończeniu trzech rund walki, b) zwycięstwo przez różnicę punktową: jeśli wystąpi różnica 7 punktów to walka zostanie zatrzymana i wskazany zwycięzca. c) zwycięstwo poprzez punkt graniczny: jeśli jeden z zawodników uzyska maksymalną liczbę 12 punktów to należy przerwać walkę i wskazać zwycięzcę. d) zwycięstwo przez przewagę jeżeli zawodnik przeciwny uzyskał 4 punkty ujemne.

7. W przypadku remisu po zakończeniu trzeciej rundy po regulaminowej przerwie należy rozegrać rundę czwartą (poprzednie kary i punkty nie będą liczone- tablica punktowa zostaje wyzerowana)

8. W przypadku wystąpienia remisu po zakończeniu dogrywki (4 runda) zwycięzca jest wskazany na podstawie przewagi uzyskanej poprzez inicjatywę wykazaną w trakcie 4 rundy. Decyzję o przewadze podejmują wszyscy sędziowie.

9. Gdy zawodnik zdobywa punkty poprzez nieprzepisową akcję, punkty takie powinny być anulowane przez prowadzącego walkę.

10.Kary

a) kyong-go (odjęcie półpunktu) zawodnik może być ukarany za: chwytanie przeciwnika; pchanie przeciwnika barkiem, ciałem, ramionami lub dłońmi; wychodzenie za pole walki; unikanie walki; upadanie; atakowanie kolanem lub celowe blokowanie kolanem lub łokciem; atakowanie pięścią twarzy; gestykulacja w celu wymuszania na sędziach punktu lub kary poprzez podnoszenie rąki, itp.; niewłaściwe uwagi lub niestosowne zachowanie zawodnika lub jego sekundanta

b) gam-jeom (odjęcie całego punktu) zawodnik może być ukarany za: atakowanie leżacego przeciwnika; celowy atak po komendzie "kalyeo"(przerwać); groźne atakowanie twarzy przeciwnika ręką lub pięścią; uderzenie głową; rzucenie przeciwnika; brutalne i ekstremalne zachowanie lub uwagi ze strony zawodnika lub jego sekundanta

Taekwondo na igrzyskach olimpijskich

Taekwondo WTF, dzięki jasnym zasadom i dużej widowiskowości, zawitało na olimpiadzie w Seulu (1988) jako dyscyplina pokazowa. Obecnie, od igrzysk olimpijskich w Sydney (2000), Taekwondo WTF jest pełnoprawnym sportem olimpijskim. W Atenach (2004) Polska była reprezentowana przez Aleksandrę Uścińską.

Walki olimpijskie w Taekwondo WTF odbywają się w następujących kategoriach wagowych:
kobiety: do 49, do 57, do 67 i powyżej 67 kg.
mężczyźni: do 58, do 68, do 80 i powyżej 80 kg.

Uważam że teraz będą wam bliższe sztuki wali?

Czy tekst był przydatny? Tak Nie
Przeczytaj podobne teksty

Czas czytania: 141 minut