Gąbki - ściąga

Gąbki - najprostrze wielokomórkowe organizmy zwierzęce, zamieszkujące wody słone (wyjątkowo słodkie) , przybrzeżne czyste i dobrze natlenione. Kształt i wielkość jest zróżnicowana, barwa najczęściej brązowa, pomarańczowa i czerwona. Nie mają zdolności ruchu, na trwałe są przyczepione go podłoża.

Ciało gąbek przebijane jest licznymi szczelinami, gąbki są filtratorami; w budowie gąbek wyróżniamy 3 warstwy: mezoglea - występują w niej niewyspecjalizowane pełzakowate kom. (amebocyty - kom. tolipotencjalne, mogą przeksztucić się w każdy rodzaj kom; powstają w nich igły szkieletowe, kom. rozrodcze, gamety)

Ektowarstwa - zbudowana jest z płaskich kom, tzw. pinakocytów, które mają zdolność kurczenia się. endowarstwa - zbud. z kom. Kołnieżykowatych (hoanocytów, które wyścielaja jamę paragastralną, wprawiają wodę w ruch i wyławiają pokarm z wody)

Igły szkieletowate mogą być zbudowane z 3 różnych substancji (wapiennych, krzemionkowych, kalogenoych) Gąbek nie możemy zaliczać do tkankowców, ponieważ kom. Mogą opuszczać warstwę do której należą i przekształcić się w inny rodzaj kom. odżywianie (heterotrofy, filtratory) pokarm wnika do kom. (fagocytoza), potem opada na dno, tworzą się wodniczki pokarmowe, pokarm się trawi, a zbędny towar zostaje wyrzucony do jamy paragastralnej i z wodą wychodzą z gąbki. oddychanietlenowe, całą pow. Ciała wydalaniecałą pow.

Ciała rozmnażanie - bezpłciowe (rzadko przez podziała kom; przez pączkowanie zewnętrzne, pączki wewnętrzne (w razie złych warunków) płciowe - rozdzielnopłciowe [dwa osobniki, męskie i żeńskie], obupłciowe [obojnactwo]) gonady - nażądy produkujące gamety, gąbki nie posiadają gonad; gamety powstają w mezoglei z kom. totipotencjalnych rozwój zarodkowy org. zwierzęcych - organogeneza - proces powstawania organów, antogeneza - rozwój osobniczy (od zapłodnienia po śmierć) rozwój zarodkowy możemy podzielić na kilka etapów:

1. Zapłodnienie,
2. Brustkowanie (intensywne podziały mitotyczne zygoty, w czasie których wzrasta liczba kom. (BLASTOMERY) kom. Są małe niezróżnicowane, powstaje MORULA, która się dzieli i powstaje z niej BLASTULA, w środku niej jest blastocel Blastocel - jedno warstwowy zarodek,
3. Gastrulacja - kolejny etap rozwoju zarodkowego, w czasie którego zachodzą podziały mitotyczne, w pierwszym etapiepowstaje zarodek dwuwarstwowy (gastrula - zarodek dwuwarstwowy) na tym etapie zatrzymały się gąbki.

Zwierzęta dzielimy na:
- pierwouste - w miejscy pragęby powst. otwór gębowy, a na przeciwnym biegunie powst. otwór odbytowy (bezkręgowce)
- wturouste - (kręgowce, szkarłupnie)

4. Mezoderma - U pierwoustych - mezoderma powstaje z kom. leżących miedzy ekto a endodermę, w mezodermie tworzy się wolna przestrzeń (Celoma - wtórna jama ciała) u wtóroustych - mezoderma powstaje na skutek wpuklania do blastocelu części kom. Prajelita, w postaci dwóch woreczków (somitów) wew, których tworzy się celoma i mezoderma. ekto, endo i mezoderma to trzy listki zarodkowe, są to pierwotne warstwy z których w czasie histogenezy powstają tkanki i układy (organogeneza) ekto - ukł. nerwowy, narządy zmysłów, tkanka nabłonkowa endo - ukł. pokarmowy, oddechowy, gruczoły trawiennemezo - szkilet w.