ODDZIAŁYWANIA
Antagonistyczne - konkurencja, pasożytnictwo, drapieżnictwo.
Nieantagonistyczne - mutualizm, komensalizm, protokooperacja
Na czym polega współżycie określane mianem komensalizmu?
Organizmy żyjące na powierzchni lub wewnątrz ciała innych organizmów nie zawsze muszą być pasożytami. Mogą się żywić resztkami pokarmu żywiciela, nie przynosząc mu żadnej szkody. Nazywamy je wtedy komenslizmami, a takie współżycie komensalizmem albo współbiesiadnictwem np. glon - grzyb, małża - gąbki, lew - hiena.
Łańcuchy pokarmowe charakterystyczne dla środowiska lądowego tak, żeby można było utworzyć, sieć pokarmową.
Kapusta - zajac - lis - drobnoustroje
Liść ziemniaka - stonka - bażant - lis - drobnoustroje
Zboże - mysz - waz - myszołów - drobnoustroje
Liście ziemniaka - stonka - kuropatwa- lis - drobnoustroje
Sałata - ślimak - gawron- myszołów - drobnoustroje
Określenia - terminy
Rośliny zielone, wytwarzające związki organiczne w procesie fotosyntezy - producenci
Zwierzęta roślinożerne - konsumenci 1 rzędu
Zwierzęta mięsożerne, odżywiające się roślinożercami - konsumenci II rzędu
Organizmy przeprowadzające rozkład (destrukcje resztek organicznych do prostych związków nieorganicznych) - destruenci
Typy piramid ekologicznych: p. liczb, p. biomas, p. energii
Populacje roślinne i zwierzęce połączone wielorakimi zależnościami wraz ze środowiskiem nieożywionym, w którym żyją, tworzą ekosystem.
W skład ekosystemu wchodzą BIOCENOZA ( organizmy zywe) i BIOTOP (czynniki martwe)
Ekosystem:
Biotop- czynniki przyrody nieożywionej: np. energia słoneczna, atmosfera, czynniki klimatyczne, ukształtowanie terenu, rodzaj podłoża.
Biocenoza:
- producenci organizmy samożywne: głównie rośliny zielone.
- konsumenci organizmy cudzożywne: zwierzęta
- destruenci: organizmy odżywiające się szczątkami roślin i zwierząt lub odchodami zwierząt; rozkładają materie organiczna na proste związki nieorganiczne; należą do nich bakterie i grzyby.
Producenci - konsumenci I rzędu - konsumenci II rzędu - konsumenci III rzędu.
Intensywność magazynowania energii w związkach organicznych nazywamy produkcja ekosystemu. Produkcja roślin zielonych to tzw. Produkcja pierwotna, natomiast produkcja zwierząt to tzw. Produkcja wtórna.
Konkurencja - to rodzaj oddziaływania antagonistycznego, w którym populacje rywalizują o zasoby środowiska.
Drapieznictwo - występuje, gdy populacja jednego gatunku działa na szkodę populacji drugiego gatunku i nie może bez niego żyć.
Pasożytnictwo - polega na tym, ze jeden z organizmów żyje kosztem drugiego, a wiec korzyści są jednostronne. (Pasożytnictwo zewnętrzne? pasożyty mogą żyć kosztem swoich żywicieli na powierzchni ich ciał, przytwierdzając się za pomocą haczyków i przyssawek.
Pasożyty mogą tez żyć, czyli odbywać cykl życiowy lub, choć jedna jego fazę, we wnętrzu ciała żywiciela - nazywamy to pasożytnictwem wewnętrznym.
Mutualizm - jest to rodzaj oddziaływania nieantagonistycznego populacji dwóch gatunków, które przynosi korzyść każdej z nich. Nie mogą one żyć oddzielnie (Łac. Mutus - wzajemny).
Protokooperacja - to, podobnie jak mutualizm, oddziaływanie oparte na obustronnych korzyściach. Nie musi być ono nieodzowne i może występować okresowo.
Komensalizm - to oddziaływanie, które przynosi korzyści populacji jednego gatunku, a nie wywiera wpływu na populacje drugiego. Związek ten dotyczy najczęściej pożywienia - jeden z gatunków jest "towarzyszem przy stole" (z łac. Com - razem, mensa - stół).
Populacje roślinne i zwierzęce zajmujące określoną przestrzeń są wzajemnie od siebie uzależnione. Wspólnie żyjąc w tym środowisku, tworzą jego biocenozę.
Energia słoneczna: rośliny (producenci), zwierzęta roślinożerne (konsumenci I rzędu), zwierzęta mięsożerne (konsumenci II, II, IV rzędu), destruenci (bakterie, grzyby)
