Kto jest winny śmierci Michasia? "Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela".

1. Niemieccy nauczyciele
-zbyt wiele wymagali,
-nie doceniali wysiłkow chłopca,
-surowo traktowali Michasia,
-stawiali mu zle oceny i nagany ( bezpodstawnie ),
-doprowadzili do wydalenia ucznia ze szkoły.

2. Pani Maria- Matka Michasia
-namawiała syna do osiagania coraz lepszych wynikow w nauce,
-nie znała jego możliwosci intelektualnych,
-nie znała dobrze jego charakteru.

3. Ksiądz z Zalesina (Maszyński)
-wzbudzał w Michasiu poczucie winy i oskarzał go o złe samopoczucie matki, spowodowane słabymi ocenami syna.

4. Pan Wawrzynkiewicz
-niepotrzebnie pozwał, a nawet pomagał mu, tak dużo się uczyć, do poznych godzin nocnych,
-powinien zareagowac na pierwsze symptony choroby chłopca: bladość, bezsennosc, brak sił,
-powinien poinformować Matke chłopca o możliwosciach intelektualnych jej syna.