profil

Na podstawie pieśni Horacego określ jakie postawy wobec życia zawarł w nich autor (odwołaj się do kontekstu filozoficznego i kulturowego).

poleca 84% 2819 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Horacy to rzymski poeta z epoki augustowskiej, który był synem wyzwoleńca, lecz odebrał bardzo staranne wykształcenie. W ciągu swego życia zapoznał się z zasadniczymi kierunkami ówczesnej greckiej filozofii. Były to przede wszystkim poglądy filozofa Epikura oraz Szkoły Stoików założonej przez Zenona z Kition. Sam Horacy jednak zastrzegł się, że nie opowiada się ślepo za żadnym z tych kierunków. Widać jednak wyraźnie wpływy filozofii stoickiej i epikurejskiej w jego twórczości. One to właśnie w głównej mierze wpłynęły na ukształtowanie przekazywanych w utworach postaw wobec życia.
Horacy napisał wiele utworów o bardzo różnorodnej i bogatej tematyce. Przeważają wśród nich utwory o charakterze refleksyjnym. Głosi w nich poeta swą mądrość życiową będącą swego rodzaju mieszanką elementów stoickich i epikurejskich. Bardzo charakterystyczne dla poety elementy to pragnienie życia swobodnego, niezależnego, ale też spokojnego i beztroskiego. Największe szczęście daje człowiekowi spokój ducha, który będzie niezależny od okoliczności zewnętrznych i odmian losu. Nikt z nas nie jest w stanie przewidzieć, co przyniesie nam los - jak mówił poeta: "Nie pytaj próżno, bo nikt się nie dowie,/ Jaki nam koniec budują Bogowie." Nie powinniśmy, więc wybiegać myślą w zbyt daleką przyszłość tylko "łapać dzień", czyli cieszyć się życiem, korzystać z jego uroków, ani zbyt wiele od życia nie oczekiwać. Kto bowiem trzymał się będzie w życiu „złotego środka”, ten będzie potrafił przygotować swój umysł na zmienność losu. Cytowany powyżej utwór jest dla odbiorcy swego rodzaju zachętą do takiego właśnie postępowania. Horacy zwraca nam uwagę, abyśmy, biorąc pod uwagę szybko upływające życie godzili się z losem i przyjmowali na siebie wszystko, co on nam niesie.
Podobnie w odzie 11 z księgi II zwraca nam uwagę, że my do szczęścia nie potrzebujemy zbyt wiele, natomiast powinniśmy się spieszyć z korzystaniem z życia gdyż szybko: „Mija piękność i młodość wesoła”. Na niektóre rzeczy będzie za późno i potem będziemy żałować, że nie wykorzystaliśmy go jak należy. Jako alternatywę na smutki poleca nam Horacy dzban dobrego wina, który rozpędzi troski.
Nie jest to zresztą jedyny utwór, w którym pojawiałby się motyw wina. Używa go poeta wielokrotnie w pieśniach biesiadnych. Wino wyzwala człowieka od trosk, rozwiązuje języki, wydobywa najbardziej skryte myśli i pragnienia. Potrafi dodać śmiałości ubogiemu, a za jego sprawą potrafią zniknąć wszelkie trudności. Dla trzeźwych Bóg przeznacza tylko troski. Nie oznacza to jednak, że poeta namawia do nadużywania trunków. Niejednokrotnie, bowiem – tak jak w odzie 27 z księgi I – przestrzega Horacy przed jego nadużyciem.
Z myślą o urokach życia kojarzy się jednak często myśl o śmierci. To ona – wszechwładna i potężna decyduje o nieuchronnym końcu naszego istnienia. Nie wydaje się jednak, że zasmuca ten fakt poetę. Zachęca on raczej do porzucenia troski o nietrwałe, doczesne dobra i do radowania się z uroków świata. Horacjańskie przezwyciężenie śmierci zawiera się w słynnej odzie „Exegi monumentum”. To jego twórczość zapewni poecie nieśmiertelność i tym samym zwycięstwo nad śmiercią.
Wiele utworów poświęcił Horacy refleksji moralnej głosi w nich zasady, które zdaniem poety każdemu są niezbędne do życia. Tak na przykład w odzie 10 z księgi II zaleca trzymania się wspomnianego już wcześniej „złotego środka”. Życie ludzkie jest tu porównane do żeglugi, w czasie, której nie powinniśmy puszczać się na pełne morze. Nie powinniśmy jednak również trzymać się zbyt kurczowo skalistego wybrzeża. Pod tymi obrazami kryje się kilka wskazówek moralnych, abyśmy chronili się przed nędzą, ale też unikali bogactwa, które budzi zawiść innych.
Jak widać z powyższych rozważań filozofia życia proponowane przez Horacego była bardzo pogodna i optymistyczna. Swoimi poglądami znakomicie wpisywał się w nurty filozoficzne dominujące wówczas w Grecji i Rzymie. Nic też dziwnego, że właśnie renesans powołał Horacego na nowo do życia i odkrył go dla literatury europejskiej. W naszym kraju największym jego propagatorem był Jan Kochanowski. Do dziś Horacy pozostaje źródłem natchnienia dla twórczych dokonań innych poetów. Jedno z przyczyn tego zjawiska jest prezentowany przez Horacego taki właśnie obraz postaw człowieka wobec otaczającej go rzeczywistości.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty

Teksty kultury