Rodzaje sądów

Sąd to niezawisły organ państwowy powołany do stosowania prawa w zakresie rozstrzygania sporów między podmiotami pozostającymi w sporze, a także decydowania o przysługujących uprawnieniach oraz dokonywania innych czynności określonych w ustawach lub umowach międzynarodowych.

Trybunał Konstytucyjny to organ sądownictwa konstytucyjnego w Polsce. Jego głównym zadaniem jest kontrolowanie zgodności norm prawnych niższego rzędu z normami prawnymi wyższego rzędu, a głównie z Konstytucją (tzw. "sąd nad prawem").

Sąd Najwyższy jest naczelnym organem sądowym, który sprawuje nadzór nad działalnością w zakresie orzekania sądów powszehnych i wojskowych. Oznacza to, że ma prawo kasacji wyroku, który zapadł w sądzie niższej instancji.

Sędzia to osoba orzekająca w sprawach należących do kompetencji sądów.

Krajowa Rada Sądownictwa składa się z:
1) Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Ministra Sprawiedliwości, Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego i osoby powołanej przez Prezydenta Rzeczypospolitej,

2) piętnastu członków wybranych spośród sędziów Sądu Najwyższego, sądów powszechnych, sądów administracyjnych i sądów wojskowych,

3) czterech członków wybranych przez Sejm spośród posłów oraz dwóch członków wybranych przez Senat spośród senatorów.

Krajowa Rada Sądownictwa wybiera spośród swoich członków przewodniczącego i dwóch wiceprzewodniczących.
Kadencja wybranych członków Krajowej Rady Sądownictwa trwa cztery lata.
Ustrój, zakres działania i tryb pracy Krajowej Rady Sądownictwa oraz sposób wyboru jej członków określa ustawa.

Sądy powszechne
W skład sądu powszechnego wchodzą: prezes, wiceprezes lub w przypadku większych sądów wiceprezesi i sędziowie (powoływani przez Prezydenta RP na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa).

Sądy rejonowe
Skład orzekający w sprawach cywilnych i karnych tworzy sędzia zawodowy i dwóch ławników, którzy są reprezentantami społeczeństwa.

Sądy apelacyjne (dla kilku województw)
Skład orzekający to 3 sędziów zawodowych.

Naczelny Sąd Administracyjny
Składa się z prezesa, wiceprezesów, prezesów izb, prezesów ośrodków zamiejscowych sędziów.
Są oni powoływani przez Prezydenta RP na sześcioletnią kadencję spośród kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego.