profil

Ignacy Krasicki jako nauczyciel i wychowawca XVIII wiecznego społeczeństwa polskiego.

poleca 85% 154 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Ignacy Krasicki

Ignacy Krasicki to bez wątpienia najwybitniejszy pisarz polskiego oświecenia. Książe biskup warmiński- jest polskim przykładem umysłu oświeconego, twórcy utalentowanego i wykształconego, obdarzonego wyrafinowanym smakiem i talentem. Zwano go "księciem poetów". Cenił śmiech, obdarzony był poczuciem humoru, umiał władać dowcipem. To, co powiedział o kraju, królu, o wadach szlachty było głosem obserwatora, nie czynnego uczestnika, słowem mędrca patrzącego z boku. Jego utwory nie rezygnując z aktualności, wyrażały postawę nieco sceptycznego obserwatora, który nawet angażując się w określone sprawy nie tracił intelektualnej niezależności. Dzieła Krasickiego nie są gorzkie, gorzkie są fakty, jakie w sobie kryją. Śmiech, ironia są wykorzystywane przez Krasickiego dla osiągnięcia celów dydaktycznych, ułatwienia przekazu. Śmiech jest maską, pod którą czytelnik dostrzeże gorzką rzeczywistość, a niekiedy ponadczasowe prawdy.

Spośród wielu gatunków literackich, jakie uprawiał Krasicki bajki okazały najbardziej uniwersalne. W utworach tych ukazywał wiele aspektów rzeczywistości ówczesnej Polski. W utworach swych wyśmiewał liczne wady ludzkie a przede wszystkim głupotę, pychę i zarozumiałość, lekkomyślność, naiwność i fałszywą pobożność. Krytykuje w nich ludzkie ułomności, ale także uczy nas właściwego postępowania.

W bajce "Szczur i kot" autor w wyraźny sposób krytykuje pychę, przed którą nas przestrzega. W swoim uwielbieniu szczur -uosobienie pychy zapomina o swoim odwiecznym wrogu - kocie, który jest bezwzględny i sprytny w swym działaniu. Natomiast w bajce "Kruk i lis", w której lis wychwala głos kruka, aby zdobyć kawałek sera, który kruk ma w dziobie. Krasicki przestrzega nas przed brakiem samokrytycyzmu, który może zostać wykorzystany przeciwko nam "Bywa często zwiedzionym, kto lubi być chwalonym".

Krasicki ukazał w swych bajkach człowieka jako istotę błądzącą i ulegającą na każdym kroku złu, zaś świat, w którym przyszło mu żyć jest przychylny dla osób, które w swym postępowaniu nie liczą się z zasadami moralnymi i prawem.

Następnym gatunkiem literackim, którym Ignacy Krasicki posługiwał się do ośmieszania i krytyki was jest satyra. Jednak celem satyry nie było tylko wyszydzenie ludzkich niedoskonałości, ale i zawierały one funkcje dydaktyczno moralizatorskie.,

W satyrze "pijaństwo" Krasicki wyśmiewa największą wadę narodową - pijaństwo. Poeta stworzył portret nałogowego pijaka który szuka okazji do napicia się wódki. Powody picia są błahe a skutki fatalne. Satyra niesie pesymistyczne przesłanie: człowiek który ma słabą wole bardzo łatwo może stoczyć się na dno. Wyszydza też inną cechę - ducha boju który rodzi się przy kieliszku i tam też ginie nie wychodząc poza drzwi sali biesiadnej. Zwraca również Polakom uwagę na to że nie potrafią przyjąć gościa bez kieliszka mocniejszego trunku.

Satyra "Żona modna" - napisana jest w formie dialogu. Jest to skarga pewnego szlachcica dotycząca osoby jego niedawno poślubionej małżonki. Autor krytykuje w tym utworze tendencje współczesnej szlachty do przyjmowania zagranicznych a zwłaszcza francuskich obyczajów, co prowadzi do rozrzutności i nie daje w zamian żadnych korzyści duchowych ani kulturalnych. W konsekwencji prowadzi do ruiny majątkowej. A wszystko to dzieje się, gdy kraj próbował podciągnąć się z kryzysu.

Krasicki w swojej "wojnie mnichów" opisuje spór pomiędzy dwoma zakonami, nie przebiera w słowach "nazywa ich wielebnym głupstwem" i "świętymi próżniakami" Krytykuje on ich wady takie jak pijaństwo, głupotę, lenistwo i brak chęci do niesienia pomocy. Pogodzić może ich tylko duży puchar wina.

Ignacy Krasicki w swych utworach porusza problemy ponadczasowe. Wszystkie przedstawia w zabawny sposób i nawet, choć był zakonnikiem krytykował również zakon. Widzi wady Polaków i chce je zmienić wytykając je w swoich utworach. Są one jednak tak mocno zakorzenione w narodzie polskim, że widać je do dziś.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty

Teksty kultury