Skóra - budowa, funkcje, higiena

BUDOWA SKÓRY
- skóra zbudowana jest z warstwy zewnętrznej ? naskórka i warstwy wewnętrznej
- pod warstwą wewnętrzną leży warstwa podskórna
- skóra może mieć różną grubość

WARSTWY SKÓRY

NASKÓREK
- zbudowany z wielowarstwowego nabłonka płaskiego
- warstwa zewnętrzna zbudowana jest ze zrogowaciałych martwych komórek ulegających złuszczeniu
- pod powyższą warstwą jest warstwa rozrodcza, nierogowaciejąca
- na powierzchni naskórka znajdują się pory skórne będące ujściem gruczołów łojowych i potowych
- w najgłębszej warstwie naskórka znajduje się melanina (barwnik) wytwarzana przez melanocyty, komórki pochłaniające energię promieniowania
- w naskórku możemy wyróżnić następujące warstwy:
- rogowaciała
- łuszczącą się]
- jasną
- ziarnistą
- kolczastą
- podstawową

SKÓRA WŁAŚCIWA
- zbudowana jest głównie z tkanki łącznej
- jest grubsza od naskórka
- zawiera
- naczynia krwionośne
- giczoły łojowe i potowe
- receptory
- cebulki włosów
- mięsnie przywłosowe

WARSTWA PODSKÓRNA
- zbudowana jest głównie z tkanki tłuszczowej
- chroni przed utratą ciepła, uderzeniami

FUNKCJE SKÓRY
- chroni narządy przed urazami mechanicznymi
- chroni organizm przed wniknięciem czynników chorobotwórczych
- uczestniczy w termoregulacji ciała
- wydziel łój i pot
- ogranicza parowanie wody z ciała

GRUCZOŁY ŁOJOWE
- wydzielają łój, który zawiera prowitaminę D
- powyższa prowitamina pod wpływem promieni UV przekształca się w witaminę D3
- łój jest mieszaniną kwasów tłuszczowych, chroni przed powierzchnią skóry przed wyschnięciem i pękaniem, hamuje rozwój bakterii

GRUCZOŁY POTOWE
- występują w skórze właściwej
- pot jest pożywką dla bakterii
- gruczoły potowe są na całym ciele ale najwięcej pod pachami, na spodniej stronie stóp, rąk i na czole

TERMOREGULACJA
- utrzymanie stałej temperatury ciała
- termoregulacja chroni przed przegrzaniem lub wychłodzeniem
- głównymi narządami które produkują ciepło wewnątrz organizmu są mięśnie, mózg i narządy jamy brzusznej
- ciepło powstaje w komórkach podczas procesów metabolicznych i rozprowadzana jest przed układ krwionośny, natomiast jego utrata następuję głównie przez skórę
- ważną rolę w regulacji temperatury odgrywają naczynia krwionośne

ZNACZNE OBNIŻENIE TEMPERATURY POWODUJE
Kurczenie się naczyń krwionośnych
(tętniczek doprowadzających krew do naczyń włosowatych)

Zmniejszenie:
- przepływu krwi
- utraty ciepła
- wydzielania potu przez gruczoły potowe

Kurczenie mięśni przywłosowych, podnoszenie włosów ( umożliwia to utrzymania przy skórze warstwy powietrza, która działa jak izolator ciepła )

ZNACZNE PODWYŻSZENIE TEMPERATURY POWODUJE
Rozszerzenie naczyń krwionośnych

Wzrost:
- przepływu krwi
- utraty ciepła
- wydzielania potu

Rozkurcz mięśni przywłosowych, powrót włosów do stanu pierwotnego ( umożliwia to usunięcie wilgotnego i ciepłego powietrza znad powierzchni skóry )

HIGIENA I CHOROBY SKÓRY
a) choroby brudnych rąk
- dur brzuszny
- czerwonka
- żółtaczka typ. A
- inne choroby przewodu pokarmowego
b) zakaźne choroby skóry
- grzybica
- choroby wywoływane przez pasożyty
(np. wszy żywiące się ludzką krwią, świeżbonka)
c) środki higieniczne
- pH mydeł powinna wynosić około 5,5 (nie pozbawia skóry jej naturalnegonatłuszczenia)
d) opalanie
- umiarkowane opalanie aktywizuje układ odpornościowy, ma działanie bakteriobójcze, wpływa na wytwarzanie witaminy D3
- nadmierne opalanie może doprowadzić do pojawienia się chorób nowotworowych np. czerniaka złośliwego
- uaktywnienie nowotworu może nastąpić przez uraz, podrażnienie lub wypalenie zmian barwnikowych na skórze.