Cechy Homo Sapiens a cechy małp

Cechy Homo Sapiens a cechy małp

Człowiek należy do gromady ssaków, rzędu naczelnych, rodziny Homonidae. Najbliższymi zwierzętami pokrewnymi człowiekowi są małpy człekokształtne orangutan, goryl i szympans. Dalszymi są gibbony, które stanowią inną rodzinę.

Jakie cechy łączą gatunek ludzki z jego przodkami ? Co nas od niego dzieli a co łączy ?

Przede wszystkim człowiek ma wszystkie cech kręgowca, a więc charakterystyczny układ kostny, zamknięty układ krwionośny, cztery kończyny, centralny układ nerwowy. Sposób życia jaki prowadzi i budowa serca wskazują na to, że jest on ssakiem.

Jakie cechy łącza człowieka z małpami człekokształtnymi ?

Jest to wiele szczegółów anatomicznych i fizjologicznych, np. skład krwi, budowa czaszki, budowa kończyn, odporność lub jej brak na te same choroby itp. Również rozwój psychiczny młodych małp człekokształtnych i człowieka do pewnego okresu dzieciństwa (mniej więcej do drugiego roku życia) jest podobna. Te podobieństwa świadczą niezbicie o wspólnym pochodzeniu. Jednak cechy wspólne dla Homo sapiens i małp człekokształtnych są bliższe cechom prymitywnych szczepów obu grup niż współczesnych wyspecjalizowanych przedstawicieli.
Są one także bardziej zbieżne we wczesnym dzieciństwie niż w okresie dojrzałości. Dowodzi to istnienia wspólnych przodków oraz rozbieżnych dróg dalszej ewolucji.

Jakie cechy wyodrębniają człowieka ?
Co musiało się rozwinąć w toku tej szczególnej drogi ewolucji ?

Pierwsza cecha to wyprostowana postawa, która przynosiła zasadnicze zmiany w całym systemie kostnym. Druga to zmiany w proporcjach czaszki, rozwinęła się puszka mózgowa a skróciła trzewioczaszka. Przystosowania te umożliwiły rozwój mózgu. Trzecia to przekształcenie się kończyny przedniej w rękę. Rozwój człowieka można podzielić na dwie fazy : przed ludzką, która osiągnęła już wyprostowaną postawę i ludzką, którą charakteryzuje rozwój mózgu i wyższych czynności psychicznych.
Wróćmy jeszcze do trzech podstawowych cech, które przyczyniły się do powstania człowieka. Pierwsza z nich to pionizacja postawy. Tę cechę osiągnął już w pełni Australopithecus . Pionizacja doprowadziła do ważnych zmian w budowie ciała, a przede wszystkim do uwolnienia kończyn przednich i przekształcenia się w ręce. Pionizacja postawy jest wynikiem przejścia od siedliska leśnego do stepowego.

Drugą cechą decydującą o człowieczeństwie był rozwój mózgu. Niezbędną fazą ewolucji człowieka był nie tylko wzrost masy mózgu, ale i komplikacje budowy kory mózgowej. To doprowadziło do rozwoju wyższych czynności nerwowych, do wzrostu zdolności uczenia się i do powstania mowy. Proces ten przybierał w miarę rozwoju człowieka coraz bardziej na sile. Już u form Pithecanthropus można mówić o początkach mowy. Człowiek neandertalski niewątpliwie posługiwał się prymitywnym językiem.

Uwolnienie się rąk i rozwój mózgu wyzwoliły trzeci ważny czynnik kształtowania się człowieka ? zdolności do celowego działania i pracy. Już Austarlophitecus znały najprymitywniejsze narzędzia, które w miarę ewolucji doskonaliły coraz bardziej. Używanie narzędzi i stadny, a potem społeczny tryb życia, oddziaływały z kolei na rozwój mózgu, na wyrabianie się coraz większej liczby odruchów warunkowych. W toku ewolucji tworzyła się ludzka świadomość. Powstały początki nowego, typowo ludzkiego zjawiska ? kultury. Od tego momentu losy istoty ludzkiej zaczynają śledzić archeologia i socjologia.

CECHY ANATOMICZNE CZŁOWIEKA:
- pionowa postawa ciała dwunożny chód, manipulacyjna dłoń, względnie duży mózg, swoiste proporcje twarzoczaszki i mózgoczaszki oraz głowy.

CECHY FIZJOLOGICZNE CZŁOWIEKA:
- ma bardzo słaby węch. Wiąże się to z redukcją twarzoczaszki, ze skróceniem partii czaszki odpowiedzialnych za funkcjonowanie powonienia. Szczególnie rozwiniętymi zmysłami są wzrok i dotyk. Ustawienie oczu z przodu czaszki a nie po jej bokach umożliwia widzenie zapewniające koordynację dwóch obrazów równocześnie. Pozwala to na widzenie głębi ocenę odległości. Dotyk- wyczuwanie kształtów przedmiotów, temperaturę, szorstkość. Związek matki z dzieckiem jest bardzo długi.

CECHY BEHAWIORALNE CZŁOWIEKA:
- czynność rzucania, mowa artykułowana (złożony aparat głosowy, odpowiednia budowa krtani, wysklepienie się rezonującego podniebienia umożliwiającego artykulację,, lżejsza żuchwa) wchłanianie i przekazywanie kultury oraz życie w kulturze.

Kto to są hominidy?
Antropogeneza (gr. nthrpos -człowiek, gnesis-pochodzenie) jest próbą wyjaśnia w jaki sposób z kolejne formy hominidów ( podrodzina człowiekowatych, która oddzieliła się od wspólnych przodków z afrykańskimi małpami człekokształtnymi ok. 7 milnianów temu) powstał współczesny nam pod względem anatomicznym Homo sapiens. Określa kolejne przemiany ewolucyjne, które doprowadziły do wykształcenia się człowieczeństwa. Do specyficznie ludzkich cech zalicza się bowiem nie tylko duży mózg, pionową postawę ciała, dwunożny i naziemny chód czy szczególne uzębienie ale również samoświadomość, poczucie moralne, mowę artykułowaną, zdolność do tworzenia kultury i formowania złożonych struktur społecznych. Podstawową trudność w stawianiu hipotez na temat pochodzenia człowieka stanowi ubóstwo materiału badawczego pochodzącego z najbardziej kontrowersyjnych okresów rozwoju. Dlatego do dziś nie ma hipotezy pochodzenia człowieka, która obejmowałaby globalnie proces antropogenezy i była akceptowana przez większość naukowców.