Ultrastruktura komórkowa to budowa komórki pod mikroskopem elektronowym.
a) Składniki plazmatyczne = żywe
- cytoplazma
- jądro komórkowe – kontrola czynności życiowych
- mitochondria – oddychanie
- lizosomy – trawienie
- aparat Golgiego – wydalanie, osmoregulacja
- retikulum endoplazmatyczne – kompartmentacja, oddziela w cytoplazmie obszar, aby mogły zachodzić przeciw stawne procesy życiowe
- rybosomy – biosynteza białek
- peroksysomy – rozkładają nadtlenki wodoru
- plastydy: chloroplasty, chromoplasty (marchew = karoten i ksantofil), leukoplasty (bezbarwne, ziemniak)
- błona cytoplazmatyczna = lipidowo-białkowa
b) Składniki nie plazmatyczne
- ściana komórkowa, zbudowana z błonnika = celulozy występuje w komórkach roślinnych
- wakuola/wodniczki z sokiem komórkowym
Właściwości cytoplazmy:
a) Substancja bezbarwna, półpłynna, galaretowata, półprzezroczysta, o gęstości większej od gęstości wody
b) Substancja koloidalna,
Faza rozpraszająca = woda
Faza rozpraszana = białka 50%, tłuszcze20-25%, węglowodany 15-20%, związki nieorganiczne
ZOL – stan przejściowy
ŻEL – stan półstały
Koagulacja przejście zola w żel
Peptyzacja przejście żelu w zol
c) substancja ciągliwa, lepka, elastyczna
d) posiada zdolność ruchu
- ruch rotacyjny – dookoła jądra
- pulsacyjny – raz w jedną stronę raz w drugą
- cyrkulacyjny – pomiędzy organellami
e) posiada zdolność plazmolizy = odwodnienie oraz deplazmolizy = uwodnienia