Wpływ roli matki na przyszłe poczucie bezpieczeństwa

„ Jak wskazuje choćby tylko potoczna obserwacja, nie wszyscy rodzice jednakowo ustosunkowują się do swych dzieci i nie każdy stosunek rodziców do dziecka jest równie wartościowy i korzystny dla jego rozwoju. W pewnych przypadkach mówimy o „wyrodnych rodzicach”, w innych o „małpiej miłości”, przy czym oba te powiedzenia charakteryzują zupełnie inne postawy wobec dziecka, inne jego traktowania i sugerują odmienne następstwa”1
W ten sposób można powiedzieć, że postawy rodzicielskie są właściwe i stwarzają odpowiednie warunki do prawidłowego rozwoju dziecka oraz niewłaściwe, które źle wpływają na rozwój osobowości. Badania, które były przeprowadzone pokazują, że to różne postawy rodziców wobec dziecka wpływają na określone formy jego zachowania, a ten sposób w dziecku, później osoby dorosłej kształtują określone cechy osobowości.
Psychologowie społeczni stwierdzili, że wpływ na doświadczenia z dzieciństwa (w szczególności to w jaki sposób ustosunkowują się i oddziałują na dziecko rodzice) ma kształtowanie się poczucia bezpieczeństwa- które zapewnia przede wszystkim matka, oraz niepewności i zagrożenia. Przedstawiają to dwa przykłady odmiennego ustosunkowywania się do dzieci w społeczeństwie Arapeszów i Mundugumorów.
Arapeszowie- Najważniejszy priorytet dla nich to wychowywanie dzieci, które mają wszystko to co tylko potrafią zapewnić im rodzice. Kiedy oni dorastają, a potem staja się rodzicami chcą być kochani i mają potrzebę kochania. Występuje u nich silne poczucie bezpieczeństwa i zaspakajanie potrzeb.
Mundugumorzy- Jest zupełnie inaczej, bo narodziny dziecka wywołuje strach i utrapienie. Brak miłości, wychowanie poprzez nieustanne kary, występują złe relacje miedzy matką - córką, ojcem - synem, a nawet rodzeństwem. Dzieci czują ciągle zagrożenie. Stosunek do dzieci brutalny, aby na przyszłość były odporne na otoczenie.
Te dwa przykłady pokazują jak ważne jest środowisko w którym się wychowujemy i postawy rodzicielskie, co ma wpływ na osobowość u dzieci, a potem dorosłych. Zatem wiele zależy od tego jaka jest rodzina do której należy i w której wzrasta dziecko.
„Sytuacja kobiety i przypisywanie jej przez społeczeństwo roli matki nie jest jednostronne, gdyż kobiety niekoniecznie muszą, ale też chcą być matkami. Macierzyństwo przestaje być jednak nakazem, ale staje się osobistą, własną decyzją…”2 Najważniejsze znaczenie aby matka miała rozwój miłości macierzyńskiej maja pierwsze kontakty z narodzonym dzieckiem. Stwierdzono, że przyszłe matki, które psychicznie są przygotowane do porodu, cieszą się i akceptują nowo narodzone dziecko. Chwila rodzenie dziecka dla matki jest czymś na prawdę ważnym. Miłość macierzyńska nie pojawia się automatycznie u każdej kobiety, która rodzi dziecko, ponieważ dużo młodych matek czuje się zmuszona do macierzyńskich obowiązków. W postawie macierzyńskiej występują takie zaburzenia jak: zaznaczona postawa lękowa, odrzucająca, agresja wobec dziecka. Zdarzają się przypadki, że matki zaniedbują swoje niemowlęta lub nawet biją, gdzie problem ten występuje najczęściej u dzieci, które po urodzeniu musiały być odizolowane w inkubatorach z różnych powodów np. wcześniactwa.
„Karmienie dziecka przez matkę mlekiem wydzielanym i wytwarzanym przez odpowiednio do tego przystosowane gruczoły jest jednym z podstawowych elementów biologicznej aktywności macierzyńskiej. W toku rodzaju ewolucyjnego ssaków i działania selekcji naturalnej skład mleka uległ optymalnemu przystosowaniu do potrzeb młodych każdego gatunku. Pokarm kobiecy również stanowi idealne, pełnowartościowe pożywienie dla niemowlęcia. Na tym jednak nie kończą się jeszcze zalety karmienia naturalnego. Przystawienie dziecka do piersi stanowi ponadto sygnał wyzwalający u matki wrodzone schematy zachowań rodzicielskich, będące podstawowymi elementami miłości macierzyńskiej. Nadto karmienie piersią pociąga za sobą, oprócz zaspokojenia głodu niemowlęcia, częste, rytmiczne powtarzanie się cielesnego kontaktu jego z matką, co ma zasadnicze znaczenie dla powstawania więzi dziecka z matką i dojrzewania emocjonalnego dziecka”3 Naturalne karmienie to nie tylko zaspakajanie potrzeb w składniki pokarmowe, ale to przede wszystkim tworzy istotną rolę w powstawaniu i pogłębianiu się więzi psychoemocjonalnej dziecka z matką, a potem w przyszłości również ze społeczeństwem.
Gdy jesteśmy mali, mama to pierwsza osoba, która się nami zajmuje. Ma to później wpływ nie tylko na wczesne lata naszego dzieciństwa, ale i na całe późniejsze życie. Na to jak zachowuje się dziecko, zwłaszcza jak jest ono małe, ma wpływ samo nasilenie emocji w głosie matki. Pewne badania, które przeprowadzono pokazały, że pewien stopień niepokoju i gniew matki powodował, że dzieci wykazywały oznaki niepewności np. płacz. Córki matek w których głosie był niepokój miały taką mentalność do uwagi i dbałości w sytuacjach testowych. To w jaki sposób brzmi głos, gdy zwracamy się do dziecka może mieć istotne znaczenie dla późniejszego jego zachowania. Jeżeli matka ma utrwalone nastawienie emocjonalne wobec dziecka, wpływa to na charakter wzajemnych oddziaływań między matką a córką i rozwija powstawanie pewnych określonych cech osobowości dziecka.
„Typologia postępowania macierzyńskiego według Makarovica.
Typ monarchiczny- Cała władza skupiona została w rękach jednej osoby (matki), ale jest to władza w istocie życzliwa (przeważają sankcje dodatnie) i uznawana przez dziecko.
Typ demokratyczny- Matka zezwala na dużą niezależność dziecka, w przekonaniu, że przynosi to dziecku korzyść. Pozostawia mu inicjatywę działania, jeśli jednak dziecko oczekuje jej pomocy, jest ona zawsze gotowa do współdziałania z nim.
Typ tyraniczny- Matka ma dużą władzę, która wyzyskuje do hamowania spełnienia przez dziecko jego pragnień – zmusza je ona do postępowania zgodnie z jej własnymi życzeniami i jej zasadami moralnymi. Dziecko jest właściwie wykorzystywane przez matkę jako narzędzie do osiągnięcia jej własnych celów.
Typ anarchiczny- Matka zezwala na niezależność dziecka, ale nie z miłości do niego. Przeciwnie, nie przejmuje się ona po prostu jego sytuacją, lub nawet nie chce mieć z nim żadnego kontaktu. Wiąże się z tym uciekanie się do sankcji, których oddziaływanie jest w wysokim stopniu ujemne, a które mają uniemożliwić dziecku ograniczenie matki w czymkolwiek,”4
Moje rozważania
Uważam , że mama to osoba z którą co nie da się ukryć mamy najbliższy kontakt już jako noworodki. To kobieta która musi pogodzić rolę macierzyńską często ze swoją karierą zawodową i prowadzeniem domu, zajmowaniem się rodziną; za co można podziwiać, że potrafią połączyć tyle funkcji, co nie jest łatwe w dzisiejszych czasach. Mama to osoba która zawsze ma w sobie tyle ciepła, można na nią liczyć (wsparcie), porozmawiać, przytulić się, przy niej czujemy się bezpieczni i kochani. Potrafi nas wiele nauczyć i przygotować do życia i założenia własnej rodziny.
„Dziękuję, Mamo
Ponieważ miałam matkę
Która znajdowała radość i satysfakcje
W swoich licznych zainteresowaniach

Ponieważ miałam matkę
Która znała tak wielu ludzi
Że odczuwała puls świata

Ponieważ miałam matkę
Która zawsze była silna
W każdym cierpieniu

Ponieważ miałam matkę
Która zawsze była całą sobą

Zawsze miałam wzór
na który mogłam patrzeć
i to pomogło mi
wyrosnąć na
niezależną kobietę „5


Przypisy
1.Maria Ziemska „ Postawy rodzicielskie” 22 str.
2. Artykuł z „Małżeństwa i rodziny”- cechy współczesnego macierzyństwa 31str
3.”Rodzina i dziecko” praca zbiorowa pod redakcją Marii Ziemskiej wyd. PWN Warszawa 1979, 102 str.
4. .”Rodzina i dziecko” praca zbiorowa pod redakcją Marii Ziemskiej wyd. PWN Warszawa 1979, 174-175 str.
5. Marie Chapian „Najlepsze przyjaciółki matka i córka” wyd. Pojednanie- Lublin 1994r. 167 str.


Bibliografia
1. Marie Chapian „Najlepsze przyjaciółki matka i córka” wyd Pojednanie- Lublin 1994r.
2. Praca zbiorowa pod redakcją Marii Ziemskiej „Rodzina i dziecko”wyd. PWN Warszawa 1979r
3. Małżeństwo i Rodzina 2005 r. nr ½
4. Małżeństwo i Rodzina 2005 r. nr 3
5. Kultura i Edukacja 2004 nr 4
6. Maria Ziemska „Postawy rodzicielskie wyd. Warszawa 1973r