EKOLOGIA-nauka badająca zależności między org. żywymi a środowiskiem
SOZOLOGIA-nauka o ochronie środowiska
AUTEKOLOGIA-bada zależności między populacjami jednego gatunku a środowiskiem
SYNEKOLOGIA-bada zależności między grupami różnych org. a środowiskiem
ATMOSFERA-mieszanina gazów, która otacza Ziemię
HYDROSFERA-wody na Ziemi
LITOSFERA-warstwa gleby i skał na Ziemi
BIOSFERA-wszystkie org. żywe żyjące na Ziemi
TOLERANCJA EKOL.-zakres pomiędzy min a max wartością czynnika abjotyczn.
CZYNNIKI OGRANICZAJ.-ich niedobór upośledza czynności życiowe i hamuje rozwój organizmu
BIOINDYKATORY-gat., których obecność lub brak wyraźnie świadczy o stanie konkretnego parametru środowiska
ENDEMITY-gat org. Żywych mające wąski zasięg występo. niska tolerancję na czynniki środowiska
POPULACJA-zespół org. jednego gat. żyjących równocześnie w określonym środowisku.
W środow. dominują:
-war. środowiska
-rozrodczość populacji
-śmiertelność populacji
-strukt. wiekowa populacji
LICZEBNOŚĆ-l. osobników populacji zasiedlającej dany obszar
IMIGRACJA-napływ nowych osobników do populacji
EMIGRACJA-odejście osobników poza populacje
ZAGĘSZCZENIE-l. osobniko przypadających na jednostkę pow lub objętości.
OPÓR ŚRODOWISKA-najważniejszy czynnik wpływający na liczebnośc populacji. Wynika z ograniczenia pow i zasobów.
STRUKTURA WIEKOWA POPULACJI:
-rozwijająca się
-wymierająca
-ustabilizowana
ROZRODCZOŚĆ-dążność do przekazania cech gat jak największej l. osobników. Rozrodczość jest zawsze nadmierna i zależy od gat.
KONKURENCJA-o tę samą przestrzeń życiow, światło, pożywienie, unikanie chorób lub drapieżników. Konkurencja może zmusić do migracji, śmierci gat.
DRAPEŻNICTWO-relacja drapieżnika i ofiary, nie mogą bez siebie żyć zależą od siebie
a)rośliny owadożerne – uzupełniają zapas azotu
b)bezkręgowce:
-pierwotniaki- polują na bakterie
-parzydełkowce-paraliżują swoje ofiary- plankton
-owady- modliszka
-pajęczaki-sieć
-głowonogi
c)kręgowce:
DRAPIEŻCA-pomysłowośc w polowaniu, ykształcone narządy zmysłu i chwytne
-zmysły [wzrok, słuch węch]
-ciepło – węże
-wyspecjalizowane części ciała [język kły pazury itp.]
-zasadzki
OFIARA-ucieczka przed drapieżnikiem:
-barwy ochronne
-odstraszające kolory
-----||------- krzyk
-twarde pokrycie ciała
-trujące jady
-zapach
MUTUALIZM [SYMBIOZA]
-bakterie brodawkowe i roślin
-porosty
-mikoryza
-bakterie w ukł pokarm kręg.
-termity i wiciowce
PROTOKOOPERACJA
-duże ssaki trawożerne i ptaki
-rak pustelnik i ukwiał
-krokodyl i ptak dętysta
KOMENSALIZM
-ptaki na drzewach
-owady pasożyty na skórze
-padlinożercy
-ryba pilot i rekin
-różanka i małże