Rewolucja agrarna oraz jej skutki gospodarcze i społeczne.

Rewolucja agrarna- w węższym znaczeniu oznacza postęp agrotechniczny i zmiany w systemie uprawy roli, uszlachetnianie gatunków zwierzęcych i rozwoju hodowli. w znaczeniu szerszym oznacza ponadto skutki gospodarcze i społeczne, które z sobą pociągnęła. W najszerszym znaczeniu obejmuje to + przejście rolnictwa z feudalizmu do kapitalizmu, czyli zmiany ustrojowe w tym uwłaszczenie chłopa.
Do czasu rewolucji agrarnej Europę nawiedzały klęski głodu, które zwykle występowały w latach posuchy. najbardziej odczuły je osady na gruntach piaszczystych. ( np. Głodówka, Wielka Bieda, Nimaschleba). Rewolucja agrarna wyraziła się w:
- przejściu z trójpolówki do płodozmianu. Zapoczątkowała nowe rolnictwo Holandia- Niderlandy. W trójpolówce jedno pole ugorowało, teraz zaczęło być obsiewane. Obszar upraw powiększył się o 1/3. pole to obsiewano roślinami paszowymi co maiło wpływ na rozwój hodowli.
-Efektywniejszy okazał się płodozmian nofolski ( od miasta Norfolk gdzie wyprodukowano ten płodozmian). W tym płodozmianie cykl rotacji obejmował rośliny okopowe: ziemniaki, buraki pastewne. Cykl przebiegał w następujący sposób: zboże ozime -> zboże jare -> rośliny pastewne. Płodozmian upowszechnił się w Anglii w końcu XVIII w. i początku XIX w., upowszechnił się także w Holandii i zach. częściach Niemiec, potem w dalszych państwach. Na obszarze polski w końcu XIX w.
- zastosowanie doskonalszych narzędzi i maszyn. Upowszechnił się w Xviii w. pług odwracający glebę, skonstruowano i zaczęto produkować kultywatory, walce do rozgniatania zgrubiałej gleby, mechaniczna młocarnia i sieczkarnia, w poł XIX w. wynaleziono koparkę do ziemniaków, koniec XVIII w. siewnik ziarnowy, początek XIX w. grabiarkę konną. Wszystkie te maszyny były poruszane siłą koni pociągowych.
- nawożenie. W epoce feudalnej gruntów z reguły nie nawożono, resuscytację gleby zapewniła trójpolówka. W XVIII w. upowszechniła się kosa ( do tej pory był sierp)- pozwoliła na uzyskanie słomy , pozwoliła zwiększyć ilość mierzwy ( gnój).
- melioracje. Rosła potrzeba żywności, na potęgę intensyfikuje się prace melioracyjne: kopani rowów melioracyjnych, drenowanie ( zaczęło się odkąd w 1845 r. wynaleziono maszynę do formowania rurek drenarskich.) Natomiast kopanie rowów melioracyjnych na ogromną skale rozpoczęło się w okresie wojen napoleońskich. Dzięki tym działaniom np. w Anglii obszar gruntów uprawnych powiększył się o 20 %.
- nowe odmiany roślin. Było to siła napędową rewolucji agrarnej. Nowe odmiany to: ziemniaki, buraki pastewne, rośliny motylkowe
Największy wzrost na wpływ kultury rolnej miały rośliny okopowe, ponieważ ich uprawa wymagała staranniejszej uprawy roli i większego nawożenia.
- rozwój hodowli. Okres rewolucji agrarnej to okres szybkiego rozwoju hodowli. Równocześnie trwały prace nad uzyskaniem nowych odmian inwentarza. W Anglii uzyskano odmianę owcy o dużym przyroście wełny- merynosy. W Holandii wyhodowano odmianę wysoko mlecznych krów. We Francji perszerony- potężne, niezwykle silne konie. W Anglii wyhodowano bekony- odmiana świni.
Gospodarcze i społeczne skutki rewolucji agrarnej.
- o 1/3 wzrósł areał gruntów uprawnych, związane to było z przejściem z trójpolówki do płodozmianu, akcja melioracyjna spowodowała wzrost o kolejne 20%
- wzrosła wydajność gleby- skutek agrotechniki, nawożenia i płodozmianu
- rozszerzył się asortyment produkcji rolniczej
-gospodarstwa rolne zaczęły upodabniać się do przedsiębiorstw państwowych.
-rozwarstwia się ludność wiejska; następuje koncentracja ziemi w rękach coraz bardziej nielicznych właścicieli; ludzie bez ziemi; wzrasta liczba pracowników najemnych czyli robotników rolnych.