Barok

Barok to epoka w historii kultury europejskiej trwająca od płowy XVI stulecia do końca XVII. W Polsce tendencje barokowe pojawiają się bardzo wcześnie, bo już w I pol. XVI w. i trwają do połowy XVIII w.

Nazwa epoki wywodzi się z języka portugalskiego, w którym barocco oznacza rzadką i cenną perłę o nieregularnym kształcie. Nazwa jest więc metaforą epoki niezwykłej i dziwnej.

W okresie baroku odżyły tendencje epoki sredniowiecza. W przeciwieństwie do renesansowej radości życia i miłowania świata, domagano się umartwiania, przestrzegania postów, pokory i zachowania surowości obyczajów. Kościół nawiązywał do literatury średniowiecza. Popularna stała się hagiografia. Wiek XVII przyniósł triumf kontrreformacji w Europie.

Kontrreformacja był to prąd powstały w kościele katolickim, którego celem była walka z ruchem reformacji. W okresie baroku wzmógł się fanatyzm religijny, odżyła nienawiść wyznaniowa, zanikła tolerancja religijna. Wprowadzono cenzurę i wznowiono procesy o bluźnierstwo. Sobór trydencki w 1563 r. wydał szereg dekretów określających co należy uznać za katolickie w dziedzinie nauki i zwyczajów kościelnych. Największe znaczenie w utrwalaniu wiary katolickiej mieli jezuici. Zakonnicy wyróżniali się wysokim poziomem intelektualnym, szczególną troskę przywiązywali do edukacji młodzieży, w tym celu stworzyli sieć szkół, która objęła zasięgiem całą Europę.

Cechy stylu barokowego:
- Niepokój
- Ruch
- Nieład
- Skomplikowanie
- Niejasność
- Indywidualizm
- Dysharmonia
- Zmysłowość