Wolne miasto kraków

Wolne Miasto Kraków:
 Kraków z najbliższą okolicą, o łącznej powierzchni ok. 1,2 tys. Km2, uzyskał status wolnego miasta, suwerennego i neutralnego
 W 1818r otrzymało ono własną konstytucję, zachowującą odziedziczoną po Księstwie Warszawskim zasadę wolności osobistej i równości obywateli wobec prawa.
 WMK, nazwane też Rzecząpospolitą Krakowską, rozwijało się początkowo dzięki zniesieniu ceł na wwożone towary oraz przyznaniu krakowskim kupcom wolności nawigacji na Wiśle, umożliwiających swobodna wymiane handlowa z sąsiednimi państwami
 Na Uniwersytet Jagielloński, który uzyskał autonomię, przybywała młodzież ze wszystkich ziem polskich
 Rozpoczęto tez proces oczynszowania chłopów, czyli zamiany obowiązku świadczenia darmowej pańszczyzny na czynsz, w dobrach narodowych, czyli państwowych. Wkrótce również część właścicieli prywatnych oczynszowała chłopów. Nadano im też własność prawa do budynków. Jednak uwłaszczenia nie przeprowadzono
 W WMK władzę wykonawczą sprawował Senat Rządzący, a organem ustawodawczo-kontrolnym, jednak pozbawionym inicjatywy ustawodawczej, było Zgromadzenie Reprezentantów.
 W rzeczywistości władza znajdowała się w rękach rezydentów, czyli przedstawicieli trzech mocarstw zaborczych
 Wynikało to w pewnym stopniu ze stałego konfliktu politycznego między konserwatywna arystokracją dominującą w Senacie a liberałami wywodzącymi się z mieszczaństwa i społeczności Uniwersytetu.
 Senat aby utrzymać swoja władzę, wielokrotnie zwracał się z prośbą o interwencję do rezydentów, co doprowadziło do stopniowego ograniczania suwerenności WMK