Bóg i człowiek w islamie

Islam [arabskie ‘poddanie się woli Boga’], to jedna z trzech wielkich religii monoteistycznych. Islam, początkowo religia Arabów, szybko stał się religią uniwersalną, obejmującą różne kontynenty i różne rasy ludzkie. Jedność Boga, równość wiernych, braterstwo i sprawiedliwość społeczna – to zasadnicze dewizy islamu.
Religia i moralność są w islamie nierozerwalnie związane z przepisami prawa. Islam znacznie bardziej niż inne religie posiada charakter porządku prawnego, który reguluje życie i postępowanie muzułmanina według nauk zawartych w Koranie i sunnie proroka. Prawo muzułmańskie jest totalitarne i rządzi każdą czynnością człowieka należącego do społeczności muzułmańskiej; każdy jego czyn, choćby najdrobniejszy i mało ważny, jest niejako przewidziany i sklasyfikowany przez skrupulatnych jurystów muzułmańskich. Islam ustanowił swój własny porządek sprawiedliwości, ustalając to, co jest słuszne i niesłuszne, to, co jest dobre i moralnie piękne, i co złe, moralnie brzydkie.
W muzułmańskiej teorii prawa jedynie Bóg, źródło wszelkiej wiedzy, władzy i sprawiedliwości, posiada znajomość prawa doskonałego. Prawo religijne zawarte w Koranie współistniało razem z Bogiem od wieków w „niebieskiej księdze”. Jako odwieczne istniejące, prawo boskie było prawem doskonałym i sprawiedliwym, przeznaczonym dla wszystkich narodów i społeczeństw po wszystkie czasy. Żyć zgodnie z tym prawem, znaczy żyć doskonale.
Jedynym, prawdziwym Bogiem islamu jest Allah. Dla muzułmanina jest wszechmocny, jest Stworzycielem i Panem świata ; Jest niepodobny do nikogo i niczego nie można z nim porównywać. W Koranie jest napisane:

„On jest Allahem jedynym Allahem Wiekuistym! Nie zrodził nikogo ani też, nie został zrodzony, a nikt nie jest Jemu równy.”

Niektórzy twierdzą, że Allah w Islamie jest bogiem surowym i okrutnym, żądającym bezwarunkowego posłuszeństwa. Nie jest to jednak prawdą. Nazwany jest On bowiem Allahem Miłosiernym i Litościwym. Jest także sprawiedliwy. Dlatego też grzesznicy muszą być ukarani, a ludzie cnotliwi zasłużą na łaskę i hojność Allaha. Jego sprawiedliwość objawia się tym, że ludzie dla niego cierpiący i ci, którzy dręczą i wyzyskują innych, nie zostaną przez Niego jednakowo potraktowani.
Islam nie pozwala przedstawiać Boga w jakiejkolwiek ludzkiej postaci. Nie wyróżnia on także żadnego narodu, ani żadnej rasy. Stworzył On wszystkie istnienia ludzkie jako równe. Ludzie mogą się wyróżnić i zyskać Jego łaskę tylko przez cnotę i pobożność. Nie wolno jest łączyć z Nim jakiegokolwiek innego bóstwa, co jest uważane za grzech śmiertelny, którego Allah nie przebaczy, w przeciwieństwie do innych grzechów.
Stwórca ma inną naturę niż rzeczy stworzone i jest nieograniczony w czasie. Stąd zaś wynika, że nikt nie jest taki jak On. Jeżeli Stwórca nie jest ograniczony w czasie to musi być wieczny. Ale jeśli jest wieczny i jego istnienie niczym nie zostało wywołane, to oznacza, że musi On być samowystarczalny. I ponieważ trwanie Jego istnienia nie zależy od niczego, to istnienie to nie ma końca. Stwórca jest, więc wieczny i nieśmiertelny. Jest On początkiem i końcem.
Allah jest stworzycielem wszystkiego. On powołuje rzeczy do życia, On je przy życiu zachowuje i pozbawia egzystencji. Nie ma stworzenia na ziem , którego strażnikiem nie byłby Allah.
Poza Allahem nie ma innego boga. Gdyby był – niebo i ziemia uległyby zniszczeniu.
Aby być muzułmaninem, tzn. poddanym Allahowi, należy uwierzyć w jedność Allaha, w tym sensie by uznać Go za jedynego Stwórcę, Opiekuna i Żywiciela. Ale nie wystarczy sama wiara. Allahowi, jako jedynemu, należy oddawać cześć i nie wolno przyjmować za przedmiot kultu żadnych innych rzeczy ani istot.
Czyny są wynikiem wniknięcia wiary do ludzkich serc. Wierzący kocha Allaha i jest mu wdzięczny za Jego dary. Człowiek pozostaje zawsze w niepewności, czy Allah go nie ukarze, na tym albo na tamtym świecie. Obawia się Go, poddaje się Mu i służy.
Prawo muzułmańskie obejmuje obowiązki człowieka względem Boga i reguły postępowania w stosunkach między ludźmi, a przede wszystkim między współwyznawcami. Jeżeli wierny wypełnia wszystkie przepisy prawa, to realizuje zarazem ostateczny cel swojego życia zgodnie z nakazami religii i zapewnia sobie pomyślność na tym świecie i osiągnięcie zbawienia w życiu przyszłym.
Niezależnie od indywidualnych cech, wszyscy ludzie z natury swej są rzeczywiście tacy sami i nie można doszukiwać się między nimi różnicy tylko dlatego, że różnią się przynależnością narodową lub rasą. Wszyscy ludzie są ze sobą związani i tworzą wspólnotę braterską, służącą najłaskawszemu Władcy świata. Islam nie ogranicza ludzkich praw granicami państwowymi. Ustanowiono kilka praw, których trzeba przestrzegać niezależnie od niczego. Są to m.in.:
- muzułmanin musi być sprawiedliwy – „Bądźcie sprawiedliwi! To jest najbliższe bogobojności.”
- Ludzka krew jest święta i nie wolno jej przelewać – „Ktokolwiek zabija człowieka to tak, jakby zabił wszystkich ludzi.”
- Nie wolno ciemiężyć kobiet, dzieci, ludzi w podeszłym wieku, rannych i chorych. Kobiecy honor i kobiecą czystość należy uszanować w każdych okolicznościach. Człowieka głodnego trzeba nakarmić, nagiego przyodziać, zaś rannym i chorym udzielić pomocy lekarskiej.
Prawa ludzkie w Islamie zostały przyznane przez Allaha. Dlatego też żadne zgromadzenie ustawodawcze na świecie ani rząd na ziemi nie ma mocy ani władzy wprowadzać do tych Boskich praw jakichkolwiek poprawek lub zmian.
Nikt nie ma prawa znieść tych praw ani ich cofnąć. Są to prawa aktywne w życiu praktycznym i stosują się do każdego wierzącego. Wyróżniamy kilka praw ludzkich w państwie muzułmańskim:
1. Bezpieczeństwo życia i stanu posiadania.
„Życie wasze i wasza własność są nietykalne dla innych, aż spotkacie Pana Waszego w Dniu Zmartwychwstania”
„Kto zabije człowieka (...), nigdy nawet nie poczuje zapachu Raju”
2. Ochrona honoru .
„Nie zniesławiajcie siebie samych”
„Nie obrzucajcie się wyzwiskami”
„Nie objawiajcie jedni drugich w ich nieobecności”
3. Świętość i nietykalność życia prywatnego.
„Nie szpiegujcie się wzajemnie”
„Nie wchodźcie do żadnych domów, poza swoimi własnymi, dopóki nie uzyskacie pozwolenia”
4. Zabezpieczenie wolności osobistej.
Żaden obywatel nie może być uwięziony dopóki nie zostanie mu udowodniona wina.
5. Prawo protestowania przeciwko tyranii.
Cała władza i potęga należy do Allaha; człowiek posiada władzę tylko na zasadzie pełnomocnictwa. Każdy, kto staje się podmiotem władzy, powinien przyjąć postawę ogromnego szacunku wobec ludzi, nad którymi i dla których władzę tę ma sprawować.
6. Wolność słowa.
Islam nadaje wolność myśli i wypowiedzi wszystkim obywatelom państwa muzułmańskiego, pod warunkiem, że wolność ta będzie używana dla propagowania cnoty i prawdy.
7. Wolność zrzeszania się.
Swoboda formowania się partii i organizacji.
8. Wolność sumienia i poglądów.
„Nie ma przymusu w religii!”
9. Ochrona uczuć religijnych.
Islam przyznaje jednostkom prawo do szacunku dla ich uczuć religijnych.
10. Ochrona przed samowolnym uwięzieniem i odpowiedzialnością zbiorową.
Islam przyznaje jednostce prawo do tego, aby nie była ona więziona za przestępstwa innych.
„Cokolwiek każdy czyni, sam tylko za to odpowiada, i nikt nie będzie obciążony za drugiego.”
11. Prawo do zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.
„W ich majątku jest udział dla proszących o wsparcie, i tych którzy są w nędzy.”
12. Równość wobec prawa.

Islam nadaje swoim obywatelom prawo do absolutnej i całkowitej równości wobec wymiaru sprawiedliwości.
13. Rządzący nie pozostają ponad prawem.
14. Prawo do uczestniczenia w sprawach państwa.
„Ich sprawy są przedmiotem wzajemnej narady.”

Każdego wyznawcę islamu obowiązuje ponadto przestrzeganie 5 zasad (filarów wiary) :
1) publiczne wyznanie wiary ( szahada ),
2) modlitwa ( salat ), 5 razy dziennie,
3) post ( saum ) w miesiącu ramadan,
4) jałmużna ( zakat ) na rzecz gminy muzułmańskiej,
5) pielgrzymka ( hadżdż ) do Mekki, w miarę możliwości;

Życie muzułmanina ( zarówno religijne, jak i świeckie ) reguluje prawo muzułmańskie co sprawia, że islam jest zamkniętym systemem kulturowym.


W religii islamu jednoczy się ponad miliard osób różnych ras i kultur na całym globie - od południowych Filipin do Nigerii. Około 18% żyje w świecie arabskim, ogromna część Azji i większość Afryki zamieszkiwana jest przez muzułmanów, podczas gdy znaczące mniejszości znajdują się w Rosji, Chinach, obu Amerykach i w Europie. Najwięcej muzułmanów żyje w Indonezji.

We współczesnym świecie islam może wydawać się egzotyczny, a ponad to ekstremistyczny. Być może przyczyną tego jest fakt, że na Zachodzie religia nie dominuje w życiu codziennym. Muzułmanie natomiast religię zawsze stawiają na pierwszym miejscu, nie ustalając granic między życiem świeckim a sakralnym. Wierzą oni, że Prawo Boskie Shari'a powinno być przestrzegane bardzo dokładnie, dlatego sprawy związane z religią są tak ważne.