profil

Odwołując się do bajek udowodnij słuszność stwierdzenia: "Słowo mocniej bije niż najtęższe kije".

poleca 85% 870 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Ignacy Krasicki

Bajka jest gatunkiem literackim powstałym w drugiej połowie XVIII wieku, czyli w epoce polskiej literatury zwanej oświeceniem. Ów gatunek epicki ze względu na układ wierszowany, wesołą, przejrzystą i zrozumiałą treść chętnie odbierany był zarówno przez grono dzieci, jak i dorosłych. Pomimo prostoty budowy bajek, cechą dla nich charakterystyczną jest alegoryczne poruszenie ważnych problemów, oraz zawarty w treści morał, który obrazuje różnorodne prawdy wynikające z doświadczeń życiowych. Dlatego też czytanie bajek nie tylko pobudza wyobraźnię odbiorcy, ale również, co najważniejsze - uczy.

Chociaż ówczesny poziom życia i cywilizacji jest wysoki i każdemu człowiekowi dane jest żyć wśród społeczeństwa, jednak natura ludzka zbudowana tak, iż każdy pragnie swej niezależności i samodzielności. Dlatego też owa niechęć podporządkowania innym nieraz powoduje zejście człowieka na złą drogę życia. Kłamstwo wypowiedzieć jest zawsze łatwiej niż bolesną, jednak szczerą prawdę. Być może skłonności do fałszu, wyzysku i egoizmu spowodowane są lękiem przed konsekwencjami, oraz chciwą rządzą władzy i pieniądza. Życie dla każdego człowieka jest nauką, podczas której poznaje świat, uczy się radzić sobie w najcięższych sytuacjach i funkcjonować wśród społeczeństwa. Dlatego każdy z nas od urodzenia, po życia kres potrzebuje odpowiednich wzorów, godnych naśladowania autorytetów moralnych i przejrzystego ukazania negatywnych wad ludzkich.

„Słowo mocniej bije niż najtęższe kije” – słuszność tego stwierdzenia zobrazować można właśnie na podstawie licznych utworów literackich, jakimi są bajki. Każda z nich zawiera bardzo ważną naukę życiową, czyli morał, który wyraźnie ilustruje pejoratywne skutki niewłaściwego postępowania. Sztuka przemawiania do ludu polega między innymi na ujęciu problemu w sposób interesujący, ciekawy i stosunkowo krótki. Bajki zawierają wszystkie te cechy, przedstawienie problemu za pomocą słów z zabarwieniem humorystycznym nieraz wyraża go dosadniej, pełniej, popierając tezę odpowiednimi przykładami z życia. Egzemplifikacją tego stwierdzenia może być chociażby krótka, lecz pouczająca bajka Ignacego Krasickiego pt. „Woły krnąbrne”.

„Miłe złego początki, lecz koniec żałosny.
Nie chciały w jarzmie chodzić woły podczas wiosny;
W jesieni nie woziły zboża do stodoły;
W zimie chleba nie stało, zjadł gospodarz woły.”

Prawdą życiową zawartą w bajce jest potwierdzenie przysłowia ludowego „Bez pracy nie ma kołaczy”. Celem autora było za pomocą zastosowania alegorii – przedstawienie złego postępowania ludzkiego oraz następujących po nim fatalnych skutków. Ignacy Krasicki potępiał lenistwo, podkreślając, że w życiu nic nie przychodzi za darmo i na wszelkie wygody i dobra materialne należy sobie zasłużyć.

Z pewnością takie specyficzne ujęcie problemu bardziej wpływa na ludzką świadomość niźli próba wmówienia człowiekowi obowiązujących zasad za pomocą innych środków. Ponieważ bajki stworzone zostały głównie z myślą o najmłodszych odbiorcach, elementem na który ich autorzy musieli zwracać uwagę było przedstawienie zaistniałej sytuacji w sposób barwny i łatwy do zinterpretowania. Twórcy bajek musieli dostosować ich treść, by odpowiednio podziałać na kształtującą się wyobraźnię dziecka i zakodować w ich pamięci stosowne postępowanie w późniejszym życiu.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 2 minuty

Teksty kultury