Józef Haydn

Urodził się 31 marca 1732 roku. Pochodził z małej wioski Roharu, znajdującej się w Austrii. Jako ośmioletni chłopiec został przyjęty do chóru przy katedrze Św. Stefana w Wiedniu, gdzie uczył się grać na klawesynie i skrzypcach. Posiadał cudowny głos. Gdy przeszedł mutację, opuścił chór
i zaczął zarabiać na życie jako muzyk. W roku 1761 zatrudniony został na dworze w Eisenstadt u arystokratycznej rodziny Esterhaz. Stał się nadwornym wicekapelmistrzem i kompozytorem, lecz w 1766 otrzymał miano I kapelmistrza. W 1768 otrzymał stanowisko kapelmistrza na dworze
w czeskim Lukavcu. Przez ponad 30 lat był wierny swojej służbie, zyskał splendor oraz bogactwo. Uznawany był za najwybitniejszego kompozytora epoki. Zdobył popularność na terenie całej Europy. Często występował poza granicami Austrii. Dawał koncerty w Londynie. Podczas jednego z pobytów
w tym właśnie mieście napisał 12 symfonii zwanych „londyńskimi”. Haydn był bliskim przyjacielem Wolfganga Amadeusza Mozarta. Znał również Ludwiga van Bethoveena. Uważał tego młodszego od siebie muzyka za genialnego wirtuoza i nauczyciela. Józef Haydn zakończył komponować na sześć lat przed śmiercią, w 1803 roku. Jego ostatnimi dziełami są Stworzenie Świata, Pory Roku oraz sześć mszy. Zmarł 31 maja 1809 w Wiedniu, lecz pozostawił po sobie ogromny katalog dzieł. Wiele z nich na stałe zostało wpisane do kanonu muzyki klasycznej.

Jeden z „trójki klasyków wiedeńskich”, obok Mozarta i Bethoveena. Prekursor klasycyzmu w muzyce. Zdefiniował główne formy muzyczne np. koncert, symfonię czy sonatę. Jego dzieła stały się inspiracją dla wielu pokoleń muzyków. Twórczość Haydna charakteryzuje się subtelnością i elegancją, ale również nieoczekiwanymi, zabawnymi zmianami. Najbardziej interesująca muzyka kompozytora powstała w okresie 1760-1700. Stworzona została ona w stylu „Sturm und Drang” (niem. burza i napór). Był to awangardowy kierunek, który stał się zapowiedzią romantyzmu. Haydn stosował oryginalne akordy, nieoczekiwane zmiany nastroju oraz rzadkie tonacje molowe. Był twórcą klasycznego kwartetu smyczkowego. W oratoriach połączył tradycje barokowe (technikę polifoniczną i koncertującą, ilustracyjność muzyki, monumentalne chóry) z klasycystyczną symetrią, symfonicznością i operową śpiewnością. Często wykorzystywał austriackie, węgierskie czy słowackie melodie ludowe.