Co to jest dinozaur?

Większość ludzi wyobraża sobie dinozaura jako wielkie i groźne zwierzę o długich nogach i ostrych zębach; może nawet jako stworzenie z nogami słupowatymi jak kłody, z długą szyją i z długim ogonem, z głową małą ale za to z ciałem wielkości autobusu. Każdy z nas ma swoje własne wyobrażenie o dinozaurach.

Jakie więc znaczenie ma słowo „dinozaur”? Nazwy tej użył w 1841 r. angielski uczony Richard Owen. Znaleziono wówczas wiele dużych skamieniałych kości zwierząt nieznanego gatunku. Owen był przekonany że kości te nie należały do jaszczurek, jak przypuszczało wtedy wielu ludzi. Dlatego też wymyślił on dla tych zwierząt nową nazwę. Nazwał je Dinosauria (po grecku „straszne jaszczury”)

Czymże więc właściwie są dinozaury? Są to zwierzęta a mówiąc dokładniej były to zwierzęta, gdyż ostatnie z nich wymarły przed około 65 milionami lat. Ciągu milionów lat istnienia Ziemi żyły na niej najrozmaitsze zwierzęta, które większości z czasem wymierały. Należą do nich również dinozaury.

Chociaż istniały rozmaite dinozaury, to jednak wszystkie one zaliczane są do gadów, tak samo jak krokodyle, żółwie, jaszczurki i węże. Ich skóra była łuskowata lub naga i pomarszczona, oddychały płucami, a potomstwo wykluwało się z jaj o twardej skorupie. Nie wszystkie jednak prehistoryczne zwierzęta były dinozaurami.

W czasach dinozaurów żyło również wiele innych gadów. Niektóre z nich pływały w morzu, inne latały w powietrzu, ale nie były to dinozaury. Dinozaury bowiem nie umiały ani latać, ani prawdopodobnie pływać. Żyły na lądzie lub na mokradłach i płytkich rozlewiskach.

Nogi dinozaurów różniły się od kończyn innych gadów. Ustawione były prosto pod tułowiem i podtrzymywały ciało nad ziemią w pozycji pionowej. Wiele dinozaurów prawdopodobnie dobrze biegało. Inne gady podobnie jak współczesne krokodyle, miały kończyny ustawione po bokach. Zwierzęta te ciągnęły swoje ciało tuż nad ziemią i zapewne nie były tak ruchliwe jak dinozaury.

Skamieniałe kości i zęby dinozaurów znaleziono w skałach. I to jest właściwie jedyne, pewne źródło wiedzy na ich temat. Nikt nigdy nie wiedział żywego dinozaura. Nikt nie wie czy ich skóra ubarwiona był jaskrawo czy też przybierała maskujące barwy ochronne.