Źródła prawa dyplomatycznego - skrót

Najstarszym zabytkiem prawa międzynarodowego jest traktat zawarty między faraonem Ramzesem II a królem Hetytów – Hauttusilisem III. Traktat ten zawarto bardzo wcześnie, bo już w 1296 r p.n.e. w celu zaniechania kolejnym wojnom między potężnymi państwami obu władców. Traktat ten, a raczej forma jego zapisu jest stosowana do dziś, albowiem składa się z trzech głównych części, z których pierwszą jest wstęp,
czyli preambuła. Drugą częścią są artykuły, natomiast zakończony jest on przysięgą, że obie strony dochowają jego postanowień.
Pojęcia prawa dyplomatycznego. Prawo dyplomatyczne określa zasady reprezentacji państw w stosunkach międzynarodowych, status, organizację, sposoby działania organów państwowych realizujących politykę zagraniczną. Prawo dyplomatyczne reguluje m.in. zakres funkcji i przywilejów także immunitetów misji dyplomatycznych.
Źródła prawa dyplomatycznego. Prawo dyplomatyczne dotyczy dyplomacji, stosunków misji dyplomatycznych przez wiele wieków było prawem zwyczajowym. Pierwszą umową podpisaną w dziedzinie tego prawa to regulamin wiedeński z 1815 roku, który dotyczy przede wszystkim stopni pierwszeństwa przedstawicieli dyplomatycznych. Dodatkiem do umowy, czyli protokołem uzupełniającym był protokół akwizgrański z 1818 roku. Jednakże zagadnienia ujęte w regulaminie protokole nie mają już znaczenia. Dokumentem, który jest pierwszą kodyfikacją praw międzynarodowych jest konwencja wiedeńska o stosunkach dyplomatycznych podpisana 18.VI.1961 roku. Konwencja weszła
w życie 24.IV.1964 natomiast Polska złożyła dokument ratyfikacyjny 19.V.1965. Ważnym zapisem konwencji jest umieszczona we wstępie nota potwierdzająca, że normy międzynarodowego prawa zwyczajowego powinny nadal obowiązywać w sprawach, które
nie zostaną wyraźnie uregulowane postanowieniami konwencji.
Do innych źródeł prawa dyplomatycznego zaliczamy konwencje Hawańską z 20.II.1928 roku, choć ogranicza się ona jedynie do kontynentu amerykańskiego. Jest jednak pełniejszym niż Regulamin Wiedeński dokumentem, gdyz stara się uporządkować prawo dyplomatyczne we wszystkich jego aspektach. Będąc jednak aktem o charakterze regionalnym nie jest używana w stosunkach międzynarodowych na skalę światową. Innymi dokumentami charakterze źródeł praw są konwencja o misjach specjalnych 1969, konwencja o zapobieganiu i karaniu przestępstw przeciwko osobom korzystającym z ochrony międzynarodowej 14. XII.1973, konwencja wiedeńska z 14.III. 1975 o reprezentacji państw w ich stosunkach z organizacjami międzynarodowymi o charakterze uniwersalnym, konwencja powszechna z 21.XI. 1947 o przywilejach i immunitetach organizacji wyspecjalizowanych ONZ. Innym ważnym źródłem prawa międzynarodowego są zwyczaje. Normy zwyczajowe są uznawane przez większość państw szczególnie jeśli chodzi o przywileje i immunitety.
Prawo międzynarodowe. Prawo międzynarodowe publiczne można zdefiniować jako porządek prawny regulujący rozmaite kwestie związane z funkcjonowaniem państw, organizacji międzynarodowych oraz innych podmiotów prawa międzynarodowego. Międzynarodowego swej pierwotnej formie reguły prawa narodów podejmowały przede wszystkim materie wojny i pokoju w stosunkach między państwami. Współcześnie podmiotami prawa międzynarodowego są państwa, organizacje międzynarodowe oraz inne kategorie podmiotów. Zakres przedmiotowy obejmuje zaś szeroki wachlarz dziedzin, począwszy od prawa umów międzynarodowych, aż po odgrywające istotna rolę materie praw człowieka.
Źródła. Przede wszystkim są nimi umowa i zwyczaj. Co znajduje potwierdzenie w wielu dokumentach współczesnego prawa międzynarodowego. Jako, że następowały próby podziału umów na umowy prawotwórcze i umowy kontrakty, za źródła prawa międzynarodowego uznajemy tylko pierwszy rodzaj umów. W praktyce jednak podział ten nie znalazł uznania
i zastosowania, gdyż w umowach międzynarodowych nie ma wyraźnej hierarchii. Dlatego wszystkie umowy międzynarodowe są źródłami prawa międzynarodowego.
Kodyfikacja prawa międzynarodowego. Prawo międzynarodowe jako całość nie jest skodyfikowane. Stanowi to niejednokrotnie problem z odnalezieniem i stosowaniem norm tego prawa.
Kodyfikacja prawa to usystematyzowanie tegoż prawa, czyli systematyczne zestawienie jego przepisów. To jednak łączy się z uściśleniem norm, sprecyzowania ich, także nieraz uzupełnienia i rozwinięcia.
Charakter prawny kodyfikacji a tym samym moc wiążąca dla państw zależy od tego kto dokonuje kodyfikacji i w jakiej formie. Kodyfikacje prawa międzynarodowego SA podejmowane nieraz przez prawników, uczonych, prywatne stowarzyszenia. I choć nie mają one mocy wiążącej SA jednak bardzo pomocne przy oficjalnej kodyfikacji. Do stowarzyszeń podejmujących się takiego zadania należy Instytut Prawa Międzynarodowego, który w 1873 roku został utworzony w Gandawie, po zakończonych obradach instytut wydaje Roczniki, gdzie publikowane są między innymi wartościowe dla kodyfikacji oficjalnej projekty. Drugą organizacją parającą się kodyfikacją prawa jest Stowarzyszenie Prawa Międzynarodowego, które powstało równie dawno jak poprzednia instytucja w 1873. prace tego stowarzyszenia również są publikowane pod nazwą „Reports”.
Kodyfikacja oficjalna. Wielu prób kodyfikacji dokonują poszczególne państwa, jednakże taka kodyfikacja może być wiążąca jedynie dla danego państwa, ponadto ma ona ograniczone znaczenie. Próbą kodyfikacji oficjalnej jedną z ważniejszych były tzw. konferencje haskie z 1889 i 1907 roku. Normami wówczas skodyfikowanymi były normy prawa wojny ladowej i wojny morskiej. By ukazać jak ważne jest skodyfikowanie prawa podac należy przykład Ligi Narodów, która w 1930 zebrała się w Hadze na konferencji kodyfikacyjnej. Podjecto wówczas zagadnienia obywatelstwa, wód terytorialnych oraz odpowiedzialności państw za czyny popełnione na ich terytoriach. Wyniki tejże konferencji nie były jednak zbyt obszerne ze względu na dużą niezgodność między państwami.
Dodatnie i ujemne następstwa kodyfikacji. Postęp prac kodyfikacyjnych prowadzi nie tylko do wyjaśnienia i usystematyzowania przepisów obowiązującego prawa, ale także do jego rozwoju zgodnie z potrzebami współczesności. Jest to niewątpliwie pozytywny aspekt kodyfikacji. Jednakże wiele konwencji nie jest podpisywanych przez wszystkie państwa, w związku z czym tracą one wówczas charakter międzynarodowości, prawa, które obowiązywałoby powszechnie. I chociaż państwa takie pozostają pod mocą prawa zwyczajowego to jednak wprowadza to pewna dwoistość stanu prawnego, w którym jedne państwa związane są tylko przepisami prawa zwyczajowego, zwyczajowego inne – przepisami konwencji.