Zanieczyszczenie/oczyszczanie wód

Większość z nas uzna za czystą taką wodę, która jest bezbarwna, bez zapachu, pozbawiona zawiesin, bakterii chorobotwórczych i substancji toksycznych, oraz taką, która nadaje się do picia - zawiera rozpuszczone substancje we właściwych dla zachowania zdrowia ilościach i proporcjach.

Wody rzek i jezior są w różnym stopniu zanieczyszczone, mają odmienny skład chemiczny, zróżnicowaną koncentrację zawiesin - żywych organizmów planktonowych, martwej materii organicznej i zawiesiny mineralnej oraz różnią się wieloma innymi czynnikami. Dla biologów i służb ochrony przyrody najważniejszym kryterium oceny jakości wody jest możliwość bytowania w niej trwałych, bogatych w gatunki zespołów organizmów wodnych, w szczególności tych, które charakteryzują się wysoką wrażliwością na deficyt rozpuszczonego tlenu oraz na obecność substancji toksycznych.

Główne rodzaje zanieczyszczeń:
· Zawiesiny cząstek stałych, w tym koloidy
· Rozpuszczone sole nieorganiczne
· Przewodnictwo
· Zanieczyszczanie śladowe
· pH
· Rozpuszczone związki organiczne
· Mikroorganizmy
· Pyrogeny
· Rozpuszczone gazy
· Zmienność jakości wody

Główne źródła zanieczyszczenia rzek to: ścieki miejskie, przemysłowe i pochodzenia rolniczego. Rolnicy stosują coraz więcej nawozów azotowych, wskutek czego wody odpływające z silosów mogą mieć zabójcze właściwości.

Zanieczyszczenia wód dzielimy na:
a) zanieczyszczenia przemysłowe - Zakłady przemysłowe wpuszczają do wody ścieki, w których znajdują się surowce, półfabrykaty, różne substancje trujące.
b) zanieczyszczenia komunalne - Zanieczyszczenia te pochodzą z miast i osiedli, związane są z rozwojem sieci kanalizacyjnej. Ścieki komunalne zwiększają w wodach ilość rozkładającej się substancji organicznej.
c) zanieczyszczenia rolnicze - Intensyfikacja i rozwój rolnictwa, a także jego chemizacja w dużym stopniu wpływa na eutrofizację wód. Eutrofizacją nazywamy wzrost żyzności spowodowany zwiększoną koncentracją soli mineralnych.

Sposoby oczyszczania wody

1. Procesy stosowane do oczyszczania wody można podzielić na:
· fizyczne,
· chemiczne,
· biologiczne

2. Do oczyszczania wody najczęściej wykorzystywane są następujące procesy:

- APOWIETRZANIE i odpędzanie gazów (stripping) - usuwa z wody gazy rozpuszczone – powodujące smak i zapach wody oraz lotne związki organiczne, zwiększa zawartość tlenu, a przez usunięcie CO2 zwiększa odczyn pH wody.

- KOAGULACJA – stosowana jest do usuwania z wody cząstek o rozdrobnieniu koloidalnym.

- SYDYMENTACJA, FLOATACJA - zapewniają usunięcie zawiesin obecnych zarówno w wodzie surowej, tzn. nie oczyszczonej, jak i w wodzie po koagulacji lub strącaniu chemicznym.

- FILTRACJA - usuwanie zawiesiny w połączeniu z innymi zanieczyszczeniami. W technologii tej wyróżnia się: pospieszna i powolna.

- WYMIANA JONOWA - w Polsce stosowana jest do oczyszczania wód przeznaczonych głównie do celów przemysłowych.

- CHEMICZNE STRĄCANIE - usuwa niektóre jony

- DEZYNFEKCJA - główne jej zadanie to niszczenie mikroorganizmów obecnych w wodzie i zabezpieczenie dobrej jakości sanitarnej wody w sieci wodociągowej.

- INFILTRACJA - jest procesem, w którym przebiegają zarówno zjawiska fizyczne, chemiczne i biologiczne. Infiltracja znajduje coraz częstsze zastosowanie w oczyszczaniu zanieczyszczonych wód powierzchniowych.

Na użytek domowy również możemy stosować oczyszczanie wody doprowadzanej do mieszkań z wodociągów miejskich. Poza filtrami zakładanymi bezpośrednio na krany, (wkłady węglowe) najskuteczniejszym sposobem jest montaż nowoczesnych urządzeń osmotycznych, w których dzięki zastosowaniu membran osmotycznych, usuwa się do 90 % zw. toksycznych przy zachowaniu i przepuszczaniu około 50% zw. mineralnych.

Urządzenia te stosuje się w takich miejscach jak: szpitale, przedszkola, sanatoria itd.