Inwestycje na rynku kapitałowym.

Jest to lokowanie pieniędzy w papiery wartościowe, głównie w celu uzyskania korzystnego dochodu płynącego z różnicy cen – między ceną zakupu, a ceną sprzedaży.
Wiadomości kapitałowe prognozują, iż w 2006r. najbezpieczniej jest inwestować fundus
ze kapitałowe. Inwestowanie w fundusze w porównaniu z innymi formami inwestowania ma wiele zalet. Do nich należą między innymi:
- Dywersyfikacja portfela - ograniczenie ryzyka inwestycji na rynku.
Kupno akcji lub obligacji jednej spółki naraża inwestora na ryzyko inwestycji w jedną branżę, co może spowodować utratę znacznej ilości pieniędzy w przypadku spadku na rynku lub kłopotów emitenta. W związku z faktem, że takiej ewentualności nie można wyeliminować, najlepszą metodą redukcji ryzyka jest zakup papierów wartościowych różnych emitentów, których potencjalne spadki i wzrosty wartości będą
się wzajemnie znosić, redukując w ten sposób całkowite ryzyko inwestycji. Jednak osiągnięcie efektywnej dywersyfikacji przez indywidualnego inwestora wymaga dość znacznego zaangażowania środków własnych oraz poświęcenia wiele czasu na śledzenie rynku i analizę informacji płynących z różnych źródeł. Fundusz inwestycyjny dysponuje siłą nabywczą wszystkich uczestników. Fundusze inwestycyjne umożliwiają więc ograniczenie ryzyka inwestycji na rynku pieniężnym lub kapitałowym poprzez dywersyfikację portfela instrumentów finansowych. Indywidualny inwestor musi poświęcić na to wiele wysiłku, a gdy dysponuje niewielkimi środkami po prostu nie jest w stanie efektywnie zdywersyfikować swój portfel. Fundusz inwestycyjny gromadząc wpłaty wielu uczestników może tak dobrać papiery wartościowe, aby potencjalne duże spadki, czy też nawet upadłość jednego z emitentów, była rekompensowana wzrostami cen akcji innych spółek, redukując w ten sposób ryzyko inwestycji i nadając jej większej stabilności.
- Profesjonalna kadra: zarządzaniem środkami zajmują się eksperci finansowi.
Kupując jednostki uczestnictwa funduszu inwestycyjnego, możemy być pewni, że fundusz zatrudnił profesjonalnych specjalistów od zarządzania pieniędzmi, którzy kupują i sprzedają papiery wartościowe. Zarządzający posiadają szeroką wiedzę i doświadczenie w zakresie interpretowania zachowań rynku i mają wsparcie ze strony zespołu analityków, którzy retrospektywnie badają zarówno pojedyncze przedsiębiorstwa jak i całe sektory i rynki. Dlatego zawsze szybko reagują na zmiany zachodzące na rynku. Inwestycje w fundusz dają klientowi możliwość inwestowania na rynku kapitałowym bez konieczności codziennego śledzenia zmian zachodzących na rynku. To zadaniem specjalistów jest monitorowanie aktualnej sytuacji rynkowej i na podstawie jej zmian podejmowanie konkretnych działań. Klient ponadto nie musi śledzić na bieżąco zmieniających się uregulowań prawnych dotyczących rynków finansowych, poznawać nowych instrumentów, czy pamiętać o zmieniających się terminach i sposobach zawierania transakcji. Robi to za niego profesjonalista - zarządzający. Z usług profesjonalnych doradców mogą korzystać oczywiście duże firmy i bogate jednostki, dysponujące znacznymi aktywami (minimalna wielkość środków to z reguły 50 000 zł). Tylko oni bowiem mogą sobie pozwolić na powierzenie środków w zarządzanie domowi maklerskiemu lub asset management. Fundusze inwestycyjne udostępniają ich usługi każdemu po rozsądnej cenie.
- Płynność: dostęp do środków.
W porównaniu z innymi formami lokowania pieniędzy inwestycja w fundusz inwestycyjny zapewnia zachowanie dużej płynności zainwestowanych środków, które praktycznie w każdej chwili można zamienić
z powrotem na gotówkę poprzez umorzenie jednostek uczestnictwa lub sprzedaż certyfikatów. Co istotne, posiadacz jednostek lub certyfikatów nie traci przy tym naliczonych do tej pory zysków, tak jak to się dzieje w przypadku innych rodzajów inwestycji. Wyjście z niektórych inwestycji (jak np. lokaty terminowe, ubezpieczenie z funduszem inwestycyjnym itd.) wiąże się bowiem z utratą całości lub części zysków, a nawet części zainwestowanego kapitału (np. w formie kar). Sprzedaż zaś niektórych (jak nieruchomości, akcje spółek niepublicznych, udziały w spółkach z o.o.) jest trudna i czasochłonna. Natomiast sprzedaży jednostek uczestnictwa można dokonać każdego dnia roboczego po ich aktualnej cenie. Zyskiem z inwestycji w fundusz jest wzrost wartości jednostki uczestnictwa w funduszach otwartych, lub też wzrost ceny certyfikatów inwestycyjnych, które są notowane na rynku regulowanym, w przypadku funduszy mieszanych i zamkniętych.
- Efekt skali: Niższe koszty transakcji.
Inwestycje na rynku kapitałowym charakteryzują się tym, że inwestor musi skorzystać z usług pośredników tego rynku, jakim jest np. biuro maklerskie, a to oczywiście powoduje naliczanie różnego rodzaju opłat
i prowizji. Koszty te, szczególnie dla drobnych inwestorów, którzy dysponują zwykle niewielkimi środkami
i generują małe obroty, płacąc przy tym podstawowe, najwyższe stawki prowizji, mogą znacznie obciążyć ewentualne zyski z dokonywanych inwestycji. Z uwagi na fakt, iż fundusze dokonują obrotu dużymi pakietami papierów wartościowych ponoszą tym samym niższe koszty transakcji. Z kolei niższe koszty transakcji przekładają się oczywiście na osiągane dochody z inwestycji. Fundusze są bowiem istotnymi partnerami
w negocjacjach z innymi podmiotami rynku kapitałowego. Otrzymują niskie prowizje transakcyjne
oraz uzyskują korzystne oferty zakupu i sprzedaży papierów wartościowych, dokonują atrakcyjnych lokat, które nie są dostępne dla indywidualnego, czy nawet instytucjonalnego podmiotu. Dla klienta jest
to równoznaczne z większą rentownością inwestycji.
- Dogodność miejsca i czasu
Większość towarzystw umożliwia dokonywanie zleceń przez telefon lub faks, a niektóre uruchamiają zlecenia za pośrednictwem Internetu. Można również złożyć stałe zlecenie wpłat ze swojego bieżącego rachunku w banku. Możliwa jest też operacja przeciwna: stałe umarzanie określonej kwoty, która będzie automatycznie przelewana na konto. W niedługim czasie kolejne biura maklerskie będą uruchamiały wirtualne Punkty Obsługi Klienta, w tym również w zakresie pośrednictwa w obrocie jednostkami uczestnictwa funduszy inwestycyjnych.

Inwestycja w fundusz inwestycyjny jest właściwie sprawą bardzo prostą. Z reguły wystarczy jedna wizyta
w biurze maklerskim lub banku, aby po wypełnieniu kilku formularzy został założony tzw. rejestr inwestycyjny. Następnie większość operacji można wykorzystać przez telefon.
Inwestując w fundusz inwestycyjny otwarty inwestor dokonuje zakupu jednostek uczestnictwa danego funduszu. Każda jednostka uczestnictwa reprezentuje część aktywów funduszu. Zlecenie zakupu oznacza zapisanie odpowiedniej ilości jednostek uczestnictwa w rejestrze uczestnika. Ilość przyznanych jednostek zależy od wpłacanej kwoty, aktualnej ceny jednej jednostki i prowizji pobieranych przez fundusz przy wpłacie. Dane o wartości jednostek uczestnictwa są zamieszczane codziennie w największych dziennikach ogólnopolskich na stronach poświęconych gospodarce. Ceny te wahają się w górę i w dół każdego dnia,
w zależności od aktualnych notowań papierów wartościowych i strategii inwestycyjnej funduszu.

Z kolei fundusze inwestycyjne zamknięte emitują certyfikaty inwestycyjne, które mogą być przedmiotem obrotu na rynku regulowanym (Giełda Papierów Wartościowych lub CeTO). Generalnie, chcąc zamienić certyfikat na gotówkę, można go sprzedać na rynku, natomiast fundusze umarzają certyfikaty tylko
w wyjątkowych, przewidzianych w statucie, sytuacjach.

Towarzystwa inwestycyjne bardzo często dla zwiększenia sprzedaży swoich produktów stosują różnego rodzaju promocje, polegające przede wszystkim na zniesieniu lub obniżeniu prowizji początkowej. Może
to być dobra okazja do zainwestowania w fundusz, szczególnie jeżeli normalne stawki prowizji są wysokie. Należy być jednak tutaj ostrożnym, gdyż bardzo duży napływ nowych kapitałów do funduszu, który może mieć miejsce w wyniku skutecznej akcji marketingowej, szczególnie jeżeli w przeszłości fundusz charakteryzował się dobrymi wynikami inwestycyjnymi, może spowodować trudności w ich zainwestowaniu. Może to mieć konsekwencje w przynajmniej czasowym spadku dynamiki wzrostu jednostki uczestnictwa
takiego funduszu.

Bogata oferta funduszy inwestycyjnych przeznaczona jest więc dla szerokiej grupy inwestorów, zarówno osób fizycznych jak i prawnych. Drobni inwestorzy za pośrednictwem funduszu mogą w dogodny sposób skorzystać z usług profesjonalnych doradców inwestycyjnych, wykorzystując przy tym korzyści wynikające z dywersyfikacji portfela i niskich kosztów transakcyjnych ponoszonych przez fundusz. Mogą również
za jego pośrednictwem inwestować na rynkach zagranicznych, uczestnicząc przy tym we wzroście gospodarek innych krajów. Inwestorzy instytucjonalni mogą natomiast wykorzystywać obowiązujące obecnie korzystne rozwiązania podatkowe inwestując w fundusze dywidendowe.

Przed podjęciem decyzji o zainwestowaniu w fundusz inwestycyjny należy rozważyć czynniki, które mogą stać się niezwykle istotne. Jednym z czynników decydujących o wyborze danej formy inwestycji są kwestie podatkowe.


Przy wyborze funduszu powinniśmy odpowiedzieć sobie na pytanie, jaki stopień ryzyka jesteśmy skłonni zaakceptować oraz jaki jest nasz horyzont inwestycyjny. Poszukując najbardziej odpowiedniego funduszu inwestor powinien uwzględnić cele inwestycyjne funduszu i podejmowane przez jego menadżerów ryzyko
z własnymi celami i potrzebą bezpieczeństwa. Z reguły towarzystwa mają w swojej ofercie zarówno fundusze bezpieczne, do których można zaliczyć fundusze rynku pieniężnego i obligacyjne, jak i fundusze
o większym stopniu ryzyka, inwestujące znaczną część swoich aktywów w akcje, do których należą fundusze zrównoważone i agresywne. W przypadku wyboru inwestowania długookresowego, tzn. w horyzoncie dłuższym niż 1,5 - 2 lata, inwestor powinien się zdecydować na fundusze lokujące swoje aktywa na rynku akcji, gdyż
w dłuższej perspektywie przynoszą one z reguły wyższy zysk niż inwestycje w papiery dłużne. Musi
on jednak pamiętać, że wahania wartości jednostek są tutaj dużo większe i warto śledzić aktualne trendy giełdowe, aby w odpowiednim momencie dokonać konwersji jednostek do funduszy bezpiecznych, zachowując przy tym wypracowane przez fundusz zyski. Jeżeli inwestor poszukuje krótkookresowych bezpiecznych lokat, będących alternatywą dla trzymania pieniędzy na koncie bankowym, powinien wybrać fundusze rynku pieniężnego. Gdy klientowi zależy na bezpiecznym wzroście wartości oszczędności w okresie dłuższym niż rok, to alternatywą dla kupna obligacji są fundusze obligacyjne inwestujące w szeroką gamę papierów dłużnych, zarówno o zmiennym jak i stałym oprocentowaniu, co zapewnia stabilny wzrost powierzonych środków.

W ostatnim czasie liczba rodzajów funduszy znacznie się poszerzyła i oprócz wyżej wymienionych podstawowych typów, inwestor ma do wyboru np. fundusze zabezpieczenia emerytalnego, fundusze inwestujące na rynku instrumentów pochodnych, czy też fundusze lokujące swoje środki na zagranicznych rynkach finansowych, przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych. Warto zwrócić uwagę na te ostatnie, gdyż dla drobnych inwestorów jest to praktycznie jedyna możliwość zainwestowania oszczędności
na rynkach zagranicznych. Oferta polskich biur maklerskich jest w tym względzie jeszcze bardzo uboga,
a koszty transakcyjne sprawiają, że drobnemu inwestorowi się to praktycznie nie opłaca.

Inwestor powinien zwrócić również uwagę na opłaty i prowizje różnych funduszy, które są dostępne
w prospektach każdego z nich. Powinno się również sprawdzić stopę wydatków funduszu, czyli ile fundusz wydaje w przeliczeniu na wartość aktywów netto. Im niższe są te wydatki, tym więcej środków pozostanie na rachunku klienta.

Do oceny skuteczności funduszu stosuje się najczęściej realizowaną stopę zwrotu. Inwestor powinien sprawdzić:
· roczną stopę zwrotu z funduszu w okresie roku, dwóch czy pięciu lat. Roczna stopa zwrotu wyraża zysk z kapitału oraz z zysku z roku poprzedniego.
· roczna stopę zwrotu w różnych okresach. Celem jest znalezienie funduszu, który osiąga dobre wyniki regularnie a nie sezonowo, czy w ostatnim tylko czasie.

Inwestor powinien również sprawdzić wyniki osiągane przez fundusz na rynku zniżkującym, gdyż to one dopiero pokażą profesjonalizm kadry zarządzającej. Fundusz docelowy powinien tracić każdego miesiąca mniej niż pozostałe. Klient powinien również, w miarę możliwości, prześledzić całą historię dokonań funduszu. Dotyczy to również funduszy bezpiecznych, których wyniki pomimo inwestowania w bezpieczne instrumenty finansowe takie jak obligacje i bony skarbowe, mogą się znacznie od siebie różnić, a w skrajnych przypadkach inwestycja w nie może nawet przynieść straty. Aktualne notowania i rankingi funduszy można znaleźć prawie w każdej codziennej gazecie lub też w serwisach internetowych, a kwalifikacje
i doświadczenie doradców inwestycyjnych zarządzających funduszami są publikowane w prospektach informacyjnych.

Ważnym aspektem jest również osoba zarządzająca danym funduszem. Klient powinien zainteresować
się faktem jak długo pracuje w danym funduszu jego menadżer. Środkami zgromadzonymi przez fundusz albo inną instytucję zarządza konkretna osoba. To właśnie z nią kojarzona jest przez klientów firma zarządzająca. W momencie gdy doradca decyduje się na przejście do innej instytucji naturalną rzeczą jest to, że wraz z nim odchodzą klienci. W krajach zachodniej Europy odejście renomowanego doradcy stawia przed instytucją poważny problem. Czasem fakt ten może doprowadzić nawet do likwidacji funduszu.
Większość z inwestorów niestety nie zwraca uwagi na koszty operacyjne. Mało kto przed nabyciem jednostek zdaje sobie sprawę, że opłata dystrybucyjna to nie jest jedyny koszt przystąpienia do funduszu. Generalnie opłaty operacyjne dzielą się na koszty limitowane i koszty nielimitowane. Szczególnie ważne jest zwrócenie uwagi na koszty operacyjne w przypadku wyboru funduszy tzw. bezpiecznych - rynku pieniężnego
i obligacji.

Główną pozycją kosztów limitowanych jest opłata za zarządzanie. Jest to opłata, którą pobiera Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych bezpośrednio z aktywów każdego zarządzanego funduszu. Opłaty wahają się od 0,5% do 2% i są generalnie najniższe w przypadku funduszy pieniężnych, a najwyższe w przypadku funduszy akcyjnych.
Do innych kosztów limitowanych należą:
· koszty marketingu i dystrybucji,
· koszty druku i publikacji,
· koszty obsługi prawnej,
· koszty badania sprawozdań finansowych funduszu,
· koszty rady inwestorów (w przypadku funduszy specjalistycznych).
W swoich materiałach informacyjnych fundusze rzadko informują o wysokości kosztów limitowanych. Zwykle podają tylko wartość wynagrodzenia towarzystwa (za zarządzanie).

Do kosztów nielimitowanych należą wszelkiego rodzaju opłaty i prowizje, do których regulowania fundusz jest zobligowany przepisami prawa. Główną pozycją kosztów nielimitowanych są wszelkiego rodzaju koszty transakcyjne ponoszone przy kupnie bądź sprzedaży aktywów funduszu oraz opłaty za przechowywanie aktywów funduszu. Są to prowizje maklerskie, bankowe, opłaty dla banków-depozytariuszy.

Szczególną uwagę przykuwa fakt istnienia w przypadku niektórych towarzystw górnego limitu kosztów nielimitowanych, po przekroczeniu którego, wszelkie dodatkowe koszty są pokrywane przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych. Należy spodziewać się, szczególnie w przypadku funduszy bezpiecznych, rosnącej konkurencji pod względem kosztów operacyjnych. Dotychczas fundusze oferowały promocje przy opłacie dystrybucyjnej, ale w niedługim czasie dołączą do niskie koszty operacyjne. Ma to szczególne znaczenie przy długoterminowym inwestowaniu w fundusze inwestycyjne (w krótkim okresie większe znaczenie ma wysokość opłaty dystrybucyjnej).