Wiatry huraganowe

Anomalie pogodowe wyrażają się częstym występowaniem ekstremalnych temperatur, opadów i wiatrów. Huraganowe wiatry, takie jak tajfuny, cyklony, czy tornada, to zaledwie część ze spektakularnych zjawisk naszej atmosfery Cyklony tropikalne powstają nad wodami oceanu o temperaturze ponad 27 C. Mają symetryczną budowę poziomą i pionową. Wyróżniamy 4 strefy obszaru zajmowanego przez cyklon
· oko cyklonu ( wir o średnicy 20-60 km, słabe wiatry zachmurzenie minimalne )
· strefa wiatrów maksymalnych ( szerokość strefy 50-150 km, chmury burzowe, intensywne opady, wiatry o prędkościach 50-60 m/s, duże spadki ciśnienia )
· strefa przejściowa ( mniejsze spadki ciśnienia )
· strefa zewnętrzna ( opady ustają, wiatr zanika )
W zależności od niszczycielskiej siły huragany zaliczamy do pięciu klas: 1-oznacza minimalną siłę; 5 - siłą niszczącą katastroficzną. Podstawą klasyfikowania jest wysokość ciśnienia w oku cyklonu. Im niższe ciśnienie tym wiatr jest silniejszy.
Latem, wskutek nagrzania lądu, występuje wiatr wiejący od morza w kierunku kontynentu azjatyckiego, któremu towarzyszą znaczne opady. Zimą następuje odwrócenie monsunu, wieje on z lądu w kierunku morza. Pod koniec lata pojawiają się tajfuny z huraganowymi wiatrami i ulewnymi deszczami. Temperatura wód powierzchniowych waha się w zależności od pory roku i wynosi w zimie od poniżej 0C w północnej części Morza Japońskiego do 13C w Cieśninie Koreańskiej.

Zdecydowaną przewagą wiatrów o kierunku zachodnim stanowi kolejny czynnik predyspozycyjny. Przyczynia się on do zwiększonego napływu zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego z wysoko uprzemysłowionych rejonów Europy Zachodniej i Środkowej. Warunki pogodowe w rejonach górskich w połączeniu ze wzmożonym występowaniem innych czynników stresowych powodują, że przede wszystkim na tych terenach występują zjawiska klęskowe i trwałe uszkodzenia ekosystemów leśnych.
Cyklon, który nawiedził Bangladesz w 1970 roku spowodował śmierć pół miliona ludzi. Cyklony i huragany są zjawiskami podobnymi. Pomimo że rozmiary tornada są prawie o sto razy mniejsze, to niszczące siły wiatru są porównywalne. Większość tornad trwa mniej niż 3 minuty, tworząc niszczące wiry powietrzne o szerokości kilkuset metrów i długości ponad 160 km. Na Oceanie Atlantyckim i na wschodzie Oceanu Spokojnego nazywane są huraganami, w zachodniej części Pacyfiku tajfunami, na morzach Indonezyjskich - willy willy. Cyklonami tropikalnymi nazywane są wiatry, których prędkość przekracza 120 km/h.
Cyklony tropikalne powstają nad wodami oceanu o temperaturze ponad 27 C. Mają symetryczną budowę poziomą i pionową. Wyróżniamy 4 strefy obszaru zajmowanego przez cyklon
· oko cyklonu ( wir o średnicy 20-60 km, słabe wiatry zachmurzenie minimalne )
· strefa wiatrów maksymalnych ( szerokość strefy 50-150 km, chmury burzowe, intensywne opady, wiatry o prędkościach 50-60 m/s, duże spadki ciśnienia )
· strefa przejściowa ( mniejsze spadki ciśnienia )
· strefa zewnętrzna ( opady ustają, wiatr zanika )
W zależności od niszczycielskiej siły huragany zaliczamy do pięciu klas: 1-oznacza minimalną siłę; 5 - siłą niszczącą katastroficzną. Podstawą klasyfikowania jest wysokość ciśnienia w oku cyklonu. Im niższe ciśnienie tym wiatr jest silniejszy.
Jednym z niszczących huraganów był huragan Gilbert, który przeszedł przez Zatokę Meksykańską we wrześniu 1988 roku. Przechodząc nad Jamajką miał 1500 km średnicy. Jego energia była tak duża, że przy obecnym tempie konsumpcji wyspy starczyło by jej na 1000 lat. Gilbert przemieszczał się z prędkością 18-25 km/h, a prędkość wiatru dokoła oka wynosiła 320 km/h przy rekordowo niskim ciśnieniu 885 hPa. Gdy huragan dotarł na ląd wywołał 24 tornada.
Tornada występują przeważnie w średnich szerokościach geograficznych. Związane są z aktywnością burzową i gwałtownym osiadaniem masy powietrza, obciążonej dużą ilością gradzin. Podstawową przyczyną wytworzenia się wiru jest siła Coriolisa. Na poziomie chmur wyzwalane jest ciepło (1). Wir w postaci lejka rozciąga się od podstawy pierwotnej chmury do powierzchni ziemi (2). Początkowo płaski wierzchołek góry tornada jest na poziomie równowagi (3), gdzie temperatura w chmurze wynosi 0C. Prąd wstępujący tornada jest tak silny, że wznoszące się powietrze przebija ten poziom (4). Podstawa chmur (5) znajduje się na poziomie gdzie zasysane jest zimne powietrze. Spadający deszcz (6) i parowanie kropelek wody przeciwdziałają wzrostowi temperatury na drodze przemieszczania się układu (7). Największe prędkości wiatru występują w centrum spirali tornada. Niekiedy tworzą się mniejsze spirale wokół głównego wiru z jeszcze większą prędkością wiatru. Mogą one np. zniszczyć połowę domu, drugą pozostawiając nie uszkodzoną.
Trąba powietrzna, silny wir powietrzny powstający w chmurze burzowej (cumulonimbus). Ma wygląd leja lub kolumny sięgającej od podstawy chmur, do powierzchni Ziemi. Średnica trąby powietrznej wynosi zwykle poniżej 100 m, ale zdarzają się i takie, których średnica sięga 2 km. Maksymalną prędkość wiru określa się na 100-150 m/s. Trąbie powietrznej towarzyszy gwałtowny spadek ciśnienia oraz silne wiatry, powodujące bardzo duże zniszczenia, często wyładowania elektryczne, przelotne opady deszczu lub gradu.
Trąbę występującą nad zbiornikami wodnymi (oceanami, morzami, jeziorami) określa się jako trąbę wodną. Trąba powietrzna występują zwykle w niskich szerokościach geograficznych, najczęściej w środkowych stanach USA (do 800 rocznie), noszą tam nazwę tornada. W Europie pojawia się rzadko, kilkakrotnie powstała w Polsce, m.in. w okolicach: Łodzi, Rawy Mazowieckiej, Mińska Mazowieckiego. morze (pogoda sucha). Po gwałtownej zmianie pogody wieją latem znad morza ku lądowi, przynosząc obfite deszcze.morze (pogoda sucha). Po gwałtownej zmianie pogody wieją latem znad morza ku lądowi, przynosząc o lądu nad morze (pogoda sucha). Po gwałtownej zmianie pogody wieją latem znad morza ku lądowi, przynosząc obfite des