Kiedy i gdzie narodziła się muzyka? Trudno jednoznacznie określić datę i miejsce pojawienia się muzyki. Wiadomo tylko, że ta sztuka istnieje od wielu tysięcy lat. Istnieje wiele praźródeł powstania muzyki, równoważnych i wspólnie uzupełniających się. A zatem żadna hipoteza, wskazująca tylko na jedno źródło jako “rodziaca muzyki", nie możne być w pełni prawdziwa.
Starożytność
Według wielu różnych mitologii muzyka pochodziła od bogów. Wiemy, że muzyka w połączeniu z tańcem i słowem towarzyszyła w starożytności obrzędom kultowym i magicznym. Ogólnie można uznać, że muzyka świata starożytnego związana była z wierzeniami i obrzędami, że łączona ją z bogami oraz kosmosem i przypisywano jej znaczenie symboliczne.
Średniowiecze w muzyce
Jest to epoka, która została nazwana gniazdem, które uwili nam nasi przodkowie. Zasadnicza różnica między starożytnością a średniowieczem polegała na zmianie społecznej roli sztuki.
Średniowiecze trwało od V do połowy XV w.n.e.
Głównymi ośrodkami muzyki średniowiecza były katedry i kościoły. Królowała muzyka wokalna jednogłosowa w wykonaniu mężczyzn do tekstów zaczerpniętych z Biblii. Główną formą muzyki średniowiecza był chorał gregoriański - czyli zbiór utworów do wykonywania w kościele. Chorał gregoriański ma wiele cech takich jak: wykonywane a capella, mogli wykonywać je tylko chóry męskie, teksty pochodziły z Biblii, były jednogłosowe, ametryczne i melizmatyczne.
Głównymi zabytkami, które pozostały z muzyki średniowiecza to:
-"Gaude, mater Polonia" - był to typowy chorał gregoriański, napisany przez Wincentego z Kielcz
-"Bogurodzica"
-"Breveregnum"-innaczej krótkie panowanie, była to pieśń żaków krakowskich
Starożytność dała początek wszystkim następnym epoką...
Renesans w muzyce
Od starożytności i średniowiecza nastąpiła era nowożytna. Otwiera ją okres nazywany z francuskiego renesansem, czyli odrodzeniem. Renesans nazwano:"Odrodzeniem zapomnianego piękna". Renesans trwa od 1450-1600 r. Nastąpił wówczas istotny przełom w pojmowaniu świata i roli człowieka. W muzyce renesansowej, odwrotnie do średniowiecza dominuje muzyka wielogłosowa wokalna. W wielogłosowości mówimy o technice kompozytorskiej, która jest umiejętnością dobierania głosów. Dominującą Techniką kompozytorską jest polifonia, czyli współbrzmienie kilku ważnych melodii w tym samym czasie. W tej epoce powstał najwspanialszy aparat wokalny, czyli czterogłosowy chór mieszany. Ośrodkiem muzyki renesansowej były Włochy.
Głównymi kompozytorami byli:
- Giovanni Pierluigi da Palestina
- Orlando di Lasso
A Polscy kompozytorzy to:
- Mikołaj Gomółka- kompozytor pierwszego śpiewnika pt. "Melodia na psałterz Polski"-słowa pochodziły z Biblii a tłumaczył je Jan Kochanowski.
- Wacław z Szamotu - napisał pieśń pt. "Już się zmierzcha"
- Mikołaj z Krakowa
Barok
Określony został jako "Ozdobna sztuka przepychu". Barok trwa ok. 1600-1750 r.
We Włoszech powstał Opera: gatunek muzyczno-dramatyczny, w którym cały tekst słowny jest śpiewany. Opera składa się z partii wokalnych, zespołowych,chóralnych oraz partii instrumentalnych. Opera została podzielona na akty, sceny i obrazy. Opera została podzielona na dwa typy: poważna i komiczna w zależności od treści. Dużo młodszą odmianą opery powstałą w XIX w. Jest operetka co z włoskiego znaczy “mała opera".
W baroku dominuje:
- polifonia wokalna
- polifonia instrumentalna
- polifonia wokalno-instrumentalna
W tym czasie najwybitniejszymi kompozytorami byli:
-Jerzy Fryderyk Haendel
- Antonio Vivaldi
- Jan Sebastian Bach- który został nazwany “ Geniuszem wszech czasów" i tytularny nadworny kompozytorem wszech czasów.Pisał on setki utworów organowych (chorały, preludia, toccaty, fugi, wariacje, fantazje).Za czasów Bacha pojawiły się pierwsze fortepiany.Na każdą okazję kościelną komponował nową kantanę.
Klasycyzm:
W tej epoce należy wyróżnić trzech wybitnych kompozytorów epoki klasycyzmu takich jak:
- Józef Haydn (1732-1809)
- Wolfgang Amadeusz Mozart (1756-1791)
- Ludwik van Beethoven (1770-1827)
Ponieważ działalność tych kompozytorów była związana z Wiedniem, który w drugiej poł. XVIII w. I na początku XIX w. Stał się muzyczną stolicą Europy-twórców tych historia nazwała “klasykami wiedeńskimi". W klasycyzmie notujemy rozkwit nowego stylu w muzyce a mianowicie homofoni - czyli techniki kompozytorskiej, eksponujący melodię (zazwyczaj w najwyższym głosie), której podporządkowane są współbrzmienia harmoniczne pozostałych głosów.
Twórcy okresu klasycyzmu dążyli do równowagi treści i formy, do przejrzystości i zwięzłości konstrukcji utworu.
Romantyzm
Trwa od około 1820-1900 r.
Ludwik van Beethoven był w dziejach nowożytnych pierwszym wielkim kompozytorem, którego możemy uznać za muzyka zawodowego w naszym dzisiejszym rozumieniu, to znaczy człowieka samodzielnego. Nigdy też dotąd sztuka nie zajmowała tak eksponowanej pozycji jak w XIX w. Stuleciu. Najwyższym celem romantyków było połączenie religii, nauki i życia w jedną wyższą, wspólną jakość,jaką była sztuka. Najkrócej można powiedzieć, że romantyzm zrodziła potrzeba i pragnienie wolności. Twórczość czołowych romantyków pozostała w historii kultury świadectwem ich uniesień duchowych, ich dążenia do swobodnej wypowiedzi. Ta idea pozostała żywa we wszystkich następnych pokoleniach twórców, aż do dnia dzisiejszego.
- Fryderyk Franciszek Chopin(1810-1849) Otóż wielki Fryderyk całe swoje życie poświęcił tylko i wyłącznie jednemu instrumentowi jakim był fortepian. Chopin miał świadomość własnej wartości,tego że jest indywidualnością niezwykłą; czuł, że jest w stanie - jeśli tylko nie będzie ulegał żadnym naciskom czy wpływom - stworzyć muzykę absolutnie osobistą, jedyną i niepowtarzalną.
Pozostali kompozytorzy epoki romantyzmu to:
- Piotr Czajkowski (1840-1893)
- Stanisław Moniuszko (1819-1872)
- Mieczysław Karłowicz (1876-1909)
Wiek XX
Dwudzieste stulecie wniosło wiele przemian do naszego życia. Także w muzyce wiele się zmieniło. Można by powiedzieć, że klasyczna nieco się "przejadła''. Najwybitniejszymi kompozytorami XX wieku byli:
- Karol Szymanowski (1882-1937)
- Witold Lutosławski (1913-1994)
- Krzysztof Penderecki (u r.1933 r.)
- Romuald Twardowski (u r.1930 r.)
- Igor Strawiński (1882-1971) Jego twórczość miała olbrzymi wpływ na całą muzykę XX wieku.
Powstała już muzyka elektroniczna i konkretna. Dość często można sie spotkać z tymi nazwami jako symbolem przewrotu w muzycznym świecie. Muzyka elektroniczna pod względem materiału dźwiękowego stwarza znacznie szersze możliwości niż muzyka wykonywana na instrumentach tradycyjnych.
Na przełomie XIX i XX w. Narodził się jazz. W wyniku połączenia elementów wiejskiego i miejskiego folkloru Murzynów amerykańskich z europejska tradycja muzyczną.
Właściwy rozwój Polskiego jazzu nastąpił dopiero w 1956 roku.
Kolejną muzyką była muzyka rockowa, która powstała w połowie XX w. w U.S.A. Utwory muzyki rockowej charakteryzują się dominującą silnie akcentowanego motorycznego rytmu.
Dopiero w 1959 r. Został założony pierwszy Polski rockowy zespół przez Franciszka Walickiego.
W XX wieku dokonał się największy przełom i najwięcej zmian w dziejach muzyki, powstały nowe rodzaje muzyki i coraz to nowsze i liczniejsze zespoły.