Antarktyda,góry lodowe

Antarktyda – kontynent o powierzchni około 14 mln km2 znajdujący się na półkuli południowej Ziemi, w rejonie koła podbiegunowego. Według teorii tektoniki płyt, Antarktyda z terenów równikowych przemieściła się w ciągu milionów lat na obecny obszar i tu się zatrzymała.
Praktycznie w całości pokryta jest lądolodem o grubości do 3500 metrów. Lądolód nazywany jest Antarktyką. Z prawnego punktu widzenia właściwą nazwą jest Antarktyka (od łac. ante + arctis). Zobacz też Traktat Antarktyczny.
Antarktyda była jedynym niezamieszkałym przez ludzi z czasów prehistorii kontynentem. Na jej obrzeżach żyją pingwiny, foki, a w wodach przybrzeżnych wieloryby.
Aktualnie jest obszarem badań i miejscem turystyki ekstremalnej.
Największe skupisko ludzi - amerykańska baza McMurdo. Istnieje przynajmniej kilkanaście baz sponsorowanych przez różne kraje, m.in. przez Polskę. Na biegunie południowym jest również usadowiona baza amerykańska.
Mapa Antarktydy z 1894
O dotarcie do bieguna rywalizowali na przełomie XIX i XX wieku badacze Robert Falcon Scott i Roald Amundsen. Ostatecznie wygrał Norweg Amundsen przy wykorzystaniu psich zaprzęgów (również jako posiłek).
Antarktyda jest najbardziej zachmurzonym kontynentem. Rocznie przypada tylko około 100 dni bezchmurnych. Istnieje tam również zjawisko nocy polarnej, która pogrąża cały kontynent w otchłani mrozu. Zanotowano temperatury około -88 stopni Celsjusza (przy -60, -70 zamarza płyn w gałkach ocznych).
Nad południowym biegunem utrzymuje się tzw. dziura ozonowa, czyni to niebezpiecznym długie przebywanie na otwartej przestrzeni.
W roku 2000 Antarktyda miała być podzielona na strefy ekonomiczne państw w pobliżu ich baz i miało rozpocząć się wydobycie zasobów naturalnych tego kontynentu (ropa, węgiel itp.). Traktat przedłużono do 2041 lub 2049 roku.
Góra lodowa to oderwany od lodowca szelfowego i unoszący się na powierzchni morza fragment lodu lodowcowego. Dryfują one ze strefy polarnej w kierunku niższych szerokości geograficznych i najczęściej mają charakter gór stołowych (płaska powierzchnia szczytowa i strome stoki).
W przypadku, gdy góra lodowa"wywróci się",tzn. jej dotąd zanurzona część wynurzy się, zwana jest"górą lodową niebieską".Charakteryzuje się tym, że trudniej ją zobaczyć ze względu na ciemny kolor. Zderzenie z niebieską górą lodową było przyczyną zatonięcia najsłynniejszego statku translantyckiego świata -"Titanica"w nocy z 14 na 15 kwietnia 1912 r.