W pierwszej połowie XIX wieku kapitalizm w Rosji rozwijał się bardzo słabo. Istniały w pełni stosunki feudalne. Wszelkie przejawy życia poddane były ścisłemu nadzorowi policyjnemu, najmniejsze ślady wolnej myśli były tłumione w zarodku, rósł ucisk pańszczyźniany chłopów. Przeciwko temu występowali młodzi przedstawiciele ówczesnej literatury rosyjskiej. W ten sposób romantyzm rosyjski wyrażał walkę narodu z carskimi rządami i przeżytkami feudalizmu. Był wyrazem walki z uciskiem społecznym i politycznym. Reprezentował wolnościowe dążenia szerokich mas narodu rosyjskiego. Romantyzm trwał jednak w Rosji stosunkowo krótko. Od początku nurtowały w nim tendencje realistyczne, które szybko doprowadziły do zaniku typowych cech poezji romantycznej, jak fantastyka, wybujałość uczuć, indywidualizm.
ALEKSANDER PUSZKIN
"Eugeniusz Onegin"
Jest to poemat. Jest to obraz ówczesnego życia arystokracji i ziemiaństwa rosyjskiego na wsi i w mieście. Bohaterem poematu jest znudzony życiem, pełen sceptycyzmu, szarpany wewnętrznymi sprzecznościami Eugeniusz Onegin. Jest on typowym wytworem warunków w jakich dorastała ówczesna rosyjska młodzież. Prowadziły one do bierności, pesymizmu, do uświadomienia sobie bezsensu własnego życia i uczucia pustki duchowej. Eugeniusz marnuje swoje wybitne zdolności, zabija przyjaciela w niepotrzebnym pojedynku, unieszczęśliwia siebie i zakochaną w nim Tatianę. W utworze tym przedstawiony jest obraz życia ziemiaństwa i arystokracji w Rosji w latach dwudziestych XIX wieku. Utworze występują dwa wątki miłosne (miłość Leńskiego i Olgi oraz miłość Tatiany do Onegina).
KONDRATIJ RYLEJEW
Poeta, dekambrysta, pierwszy rosyjski tłumacz Mickiewicza. Przełożył balladę Mickiewicza "Lilije".
ALEKSANDER BESTUŻEW
Dekambrysta, teoretyk romantyzmu, dramaturg, powieściopisarz.
ALEKSANDER GRIBOJEDOW
NIKOŁAJ GOGOL
MICHAŁ LERMONTOW