Podatek dochodowy od osób prawnych

Osoby objęte podatkiem dochodowym od osób prawnych to, jak wynika z samego tytułu opodatkowania, osoby, a ponadto jednostki nie posiadające osobowości prawnej. Wyjątek stanowią spółki nie mające osobowości prawnej (jak spółka cywilna czy jawna).
Podmiot opodatkowania

Osoby prawne to podmioty stanowiące wyodrębnioną organizacyjnie jednostkę, której byt, w odróżnieniu od osoby fizycznej określany jest przez odpowiadające jej przepisy prawa a nie tylko na przykład Kodeks Cywilny.

Osobę prawną jako jednostkę organizacyjną tworzą określone zespoły ludzkie dążące do osiągnięcia założonych wcześniej, określonych celów.

Zazwyczaj taka jednostka prowadzi działalność gospodarczą, choć nie w każdym przypadku zysk jest pierwszoplanowym celem działalności osoby prawnej. Różnego typu fundacje czy stowarzyszenia, stanowiące wyodrębnione organizacyjnie podmioty nakierowane na realizację rozmaitych, społecznie ważnych celów, jako celów pierwszoplanowych także mogą być osobami prawnymi, mimo, że nie mają na celu zysku dla swych właścicieli.

Ponieważ podstawową cechą osoby prawnej jest jej wyodrębnienie organizacyjne, to w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych uregulowano również opodatkowanie jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, a organizacyjnie wyodrębnionych.

W myśl Kodeksu Cywilnego osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną. Owe przepisy regulują status pewnych osób prawnych. Przykładem może być kodeks spółek handlowych, który reguluje funkcjonowanie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych. Istnieją przepisy, które odnoszą się do przedsiębiorstw państwowych, spółdzielni, banków komercyjnych czy NBP.

Organizacja, a nie członkowie

Można powiedzieć, że grono osób opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób prawnych wcale nie jest takie czytelne. Ale generalnie można przyjąć, że te podmioty, które nie są objęte podatkiem dochodowym od osób fizycznych (także ryczałtem ewidencjonowanym czy karta podatkową), podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Należy jednak zaznaczyć, że opodatkowaniu podlega pewna organizacja, która posiada status osoby prawnej lub nie posiada tego statusu, ale nie są nim nigdy objęci indywidualni jej członkowie.

Zgodnie z przepisami ustawy podmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych może być również tak zwana podatkowa grupa kapitałowa.

Taką grupę stanowią co najmniej dwie spółki prawa handlowego posiadające osobowość prawną, które pozostają ze sobą w związkach kapitałowych.

Jednakże, aby grupa kapitałowa mogła stać się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, to musi spełnić szereg warunków określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

Tworzenie podatkowych grup kapitałowych wiąże się z postępującymi w polskiej gospodarce procesami koncentracji kapitału i tworzenia w związku z tym dużych organizmów gospodarczych, o nierzadko ponadnarodowym znaczeniu.
Płatnik
W przypadku podatku dochodowego od osób prawnych płatnikiem mogą być zarówno osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, jak i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej (m.in. spółki: cywilna, jawna i komandytowa) oraz osoby prawne (m.in. spółka z o.o. i akcyjna) zob. też art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926, z późn. zm.).
Zgodnie z art. 26 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.) podmioty te są płatnikami w przypadku dokonywania wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz w art. 22 tej ustawy - są one obowiązane pobierać w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat.
W razie przeznaczenia dochodu na podwyższenie kapitału zakładowego lub akcyjnego, a w spółdzielniach funduszu udziałowego, płatnicy pobierają podatek w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego o dokonaniu wpisu o podwyższeniu kapitału zakładowego lub akcyjnego, a w spółdzielniach od dnia podjęcia przez walne zgromadzenie uchwały o podwyższeniu funduszu udziałowego.
Płatnicy przekazują kwoty podatku w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek, na rachunek urzędu skarbowego właściwego według siedziby podatnika, a w przypadku podatników wymienionych w art. 3 ust. 2 ustawy - na rachunek urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania osób zagranicznych. W terminie przekazania kwoty pobranego podatku płatnicy są obowiązani przesłać urzędowi skarbowemu deklarację (CIT-6 Deklaracja o wysokości pobranego podatku dochodowego od dochodów z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych; CIT-10 Deklaracja o wysokości pobranego zryczałtowanego podatku dochodowego od zagranicznych osób prawnych, nie mających siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), a podatnikowi - informację o pobranym podatku, sporządzone według ustalonych wzorów.
W przypadku dochodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy, spółka przejmująca lub nowo zawiązana jest obowiązana jako płatnik, w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał dochód, wpłacić podatek, o którym mowa w art. 22 ustawy, na rachunek urzędu skarbowego właściwego według siedziby podatnika, a w przypadku podatników wymienionych w art. 3 ust. 2 na rachunek urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania osób zagranicznych. Podatnik jest obowiązany przed tym terminem przekazać płatnikowi kwotę tego podatku. W terminie wpłaty podatku płatnik jest obowiązany przesłać urzędowi skarbowemu deklarację, a podatnikowi informację o wpłaconym podatku, sporządzone według ustalonych wzorów.
W przypadku niektórych podatników mają zastosowanie postanowienia art. 26 ust. 1a, 1b, 4, i 5 ustawy.
Spółki będącej płatnikiem podatku dochodowego należnego od podatkowej grupy kapitałowej dotyczą przepisy art. 1a ust. 3, 4, 7 i 8 oraz art. 28 ust. 2 ustawy.
Do powyższych terminów ma zastosowanie przepis stanowiący, że jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy art. 12 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926, z późn. zm.).
Podatnik
Podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych są:
1. osoby prawne i spółki kapitałowe w organizacji art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.),
2. Jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej z wyjątkiem spółek nie mających osobowości prawnej (nie są więc podatnikami ani spółki cywilne, ani spółki jawne czy komandytowe, czy partnerskie albo komandytowo-akcyjne) art. 1 ust. 2 ustawy,
3. Podatkowe grupy kapitałowe (grupy co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawną, które pozostają w związkach kapitałowych), jeżeli spełniają warunki określone w art. 1a ustawy.
Podatnicy, jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terytorium RP, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (art. 3 ust. 1 ustawy).
Podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium RP siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium RP (art. 3 ust. 2 ustawy).
Definicję terytorium RP (w rozumieniu ustawy) zawiera art. 4 ustawy.
Przychody podlegające opodatkowaniu wskazują art. 12-14 ustawy, przy uwzględnieniu postanowień art. 2 ustawy.
Przychody z udziału w spółce nie będącej osobą prawną (spółki: cywilna, jawna i komandytowa, partnerska, komandytowo-akcyjna) łączy się z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego udziału. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że udziały wspólników w przychodach są równe (art. 5 ustawy). Opodatkowania dochodów z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych dotyczy natomiast art. 22 ustawy

Przedmiot opodatkowania

Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych jest osiąganie dochodu niezależnie od źródeł przychodów, z jakich został osiągnięty.

Mówiąc o dochodzie ustawodawca miał na myśl nadwyżkę sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania.

Pamiętać należy o rozróżnieniu dochodu będącego podstawą opodatkowania w rozumieniu przepisów podatkowych oraz wyniku finansowego w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości (prawa bilansowego).

Bowiem "wynik finansowy w ujęciu księgowym ustala się stosując przepisy zawarte w ustawie o rachunkowości (zasady rachunkowości finansowej), które są inne aniżeli wymagane prawem podatkowym (ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych) procedury ustalania podstawy opodatkowania".

Z uwagi na fakt, że dochód stanowiący podstawę do opodatkowania różni się bardzo często od dochodu w ujęciu księgowym, czyli od wyniku finansowego, to należy uważnie wydzielać z rachunkowości finansowej, jej funkcję ewidencjonowania i rozliczania podatków. Stworzona z konieczności, stosunkowo nowa dziedzina wiedzy nazywa się rachunkowością podatkową (obok rachunkowości finansowej, zarządczej i budżetowej).

Z uwagi na wspomnianą konieczność stosowania przepisów podatkowych, a nie przepisów ustawy o rachunkowości (prawa bilansowego), do ustalenia zobowiązań podatkowych, podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych zobowiązani są do prowadzenia ewidencji rachunkowej w sposób zapewniający ustalenie wysokości dochodu (ewentualnie straty) dla potrzeb naliczenia podatku dochodowego we właściwy sposób.

Przedmiotem opodatkowania, prócz dochodu faktycznie uzyskanego, może być również potencjalny dochód podatnika. Może tak być w sytuacji, kiedy wykorzystuje on swoje związki gospodarcze albo też powiązania rodzinne, kapitałowe, majątkowe lub wynikające ze stosunku pracy z innymi podmiotami w celu wykazania niższych dochodów od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wspomniane powiązania nie miały miejsca. Taki zapis prawny ma na celu przeciwdziałanie wykorzystywaniu różnych czynności cywilnoprawnych do omijania prawa podatkowego.
Dochód może ustalić organ podatkowy

Gdyby podatnik wykazywał dochody niższe od tych, jakie mógłby osiągnąć, a jednocześnie gdyby nie wykorzystywał powiązań wyżej wymienionych lub w ogóle ich nie wykazywał, to wówczas dochód ustala organ podatkowy w drodze oszacowania. W przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych również taka zasada obowiązuje.

Mając na celu ustalenia podstawy opodatkowania należy ewidencjonować przychody w taki sposób, aby możliwe było wyodrębnienie ich rodzajów, czyli ich źródeł. Takie ewidencjowanie jest ważne, bowiem niektóre przychody zwolnione są z opodatkowania.

W przypadku podatku od osób prawnych ustawodawca zrezygnował z ustalania źródeł przychodów,. Używane jest tylko ogólne określenie, że przychody to otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Natomiast w przypadku działalności gospodarczej i działów specjalnych produkcji rolnej przychodami objętymi opodatkowaniem są również przychody należne, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane.

Do kosztów uzyskania przychodów zalicza się również:
 wartość otrzymanych nieodpłatnie świadczeń;
 wartości przychodów w naturze;
 wartości, których podatnik nie otrzymał w momencie zaliczania ich do przychodów; do nich zalicza się wartość umorzonych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek oraz zwróconych wierzytelności, które zostały odpisane jako nieściągalne lub zaliczone do straconych albo na które utworzono rezerwy zaliczone uprzednio do kosztów uzyskania przychodów.
Przychody neutralne

Przy ustalaniu podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych w myśl ustawy o tym podatku, są przychody, których nie bierze się pod uwagę. Są to tak zwane przychody neutralne z podatkowego punktu widzenia.

Zalicza się do nich:
 pobrane lub zarachowane należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymane lub zwrócone pożyczki (kredyty) z wyjątkiem odsetek od tych kredytów lub pożyczek;
 kwoty naliczonych, lecz nie otrzymanych odsetek od należności, w tym również odsetki od tych pożyczek;
 zwrócone udziały lub wkłady do spółdzielni, umorzone udziały lub akcje w spółce, zwrócone dopłaty wniesione zgodnie z odrębnymi przepisami przez udziałowców (akcjonariuszy spółek), wykupione przez emitenta papiery wartościowe oraz przychody z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszach powierniczych - w części stanowiącej ich koszt nabycia;
 przychody otrzymane na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego (akcyjnego), funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego lub funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela, a w towarzystwach funduszy powierniczych - wartość aktywów tych funduszy;
 przychody, które w rozumieniu przepisów o zakładowym funduszu świadczeń specjalnych, zwiększają ten fundusz;
 zwrócone, umorzone lub zaniechane podatki i opłaty stanowiące dochody budżetu państwa albo budżetów gmin, nie zaliczone do kosztów uzyskania przychodów;
 zwrócone inne wydatki, nie zaliczone do kosztów uzyskania przychodów;
 odsetki otrzymane w związku ze zwrotem nadpłaconych podatków i innych należności budżetowych, a także oprocentowania zwrotu różnicy podatku od towarów i usług;
 należny podatek od towarów i usług;
 zwróconą różnicę podatku od towarów i usług oraz zwrócony podatek akcyzowy;
 zwrócone dopłaty wnoszone do spółki, jeżeli ich wniesienie następuje w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, kwoty stanowiące nadwyżkę nad kwotą nominalną otrzymaną za akcje przy ich wydaniu i przekazaną na kapitał zapasowy oraz w spółdzielniach i ich związkach - kwoty wpisowego przeznaczone na fundusz zasobowy;
 w przypadku najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych oraz umów o podobnym charakterze do przychodów nie zalicza się części przychodów stanowiącej spłatę określonej w umowie wartości przedmiotu najmu lub dzierżawy, odpowiadającej cenie nabycia lub kosztowi wytworzenia tych rzeczy albo praw majątkowych przez wynajmującego lub wydzierżawiającego, jeżeli rzecz tę lub prawo, zgodnie z odrębnymi przepisami, zalicza się do składników majątku najemcy lub dzierżawcy albo używającego; gdy wysokość kwoty spłaty wartości rzeczy albo praw przypadająca na poszczególne raty płacone przez najemcę lub dzierżawcę albo używającego nie jest określona w umowie, ustala się ją proporcjonalnie do okresu trwania umowy.
Neutralność powyżej wymienionych przychodów jest określona względem przyrostu czystego majątku danego podmiotu (dochodu
Koszty uzyskania przychodu

Określenie podstawy opodatkowania wymaga również wiedzy na temat tego, które wydatki poniesione w związku z prowadzoną działalnością stanowią koszty uzyskania przychodów, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Powinniśmy pamiętać, że koszty można potrącać w zasadzie tylko w tym roku, którego dotyczą.

Z uwagi na liczne wątpliwości interpretacyjne uregulowań prawnych dotyczących tej kwestii, czyli tego, które wydatki można, a których nie należy zaliczać do kosztów uzyskania przychodów, Naczelny Sąd Administracyjny określił, "że normatywna (wynikająca z przepisów) konstrukcja kosztów uzyskania przychodu oparta jest na pewnym generalnym założeniu, które stanowi, że kosztami uzyskania przychodu są wszystkie koszty (wydatki) ponoszone w celu osiągnięcia przychodu, z wyjątkiem taksatywnie w ustawie wymienionych."

Tak przedstawione stanowisko oznacza w praktyce, że podatnik ma prawo odliczenia dla celów podatkowych wszystkich kosztów. Jedyny warunek to to, aby wykazać ich bezpośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz bezpośredni wpływ na wielkość przychodu. Można powiedzieć, że są to wszystkie nakłady mające na celu uzyskanie lepszego wyniku finansowego, bez względu na to z jakiego rodzaju działalności podmiotu pochodziły będą dochody czy też przychody.

Jednak należy stosować się do kilku zasad uwzględniając koszty przychodu. Otóż bezpośredniego związku z prowadzoną działalnością podmiotu nie mają na przykład wydatki finansujące wypoczynek członków zarządu spółki czy wyposażenie ich mieszkań

W ogóle nie można potrącać kosztów powstałych w związku z wydatkami na następujące rzeczy:
 nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów;
 nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
 spłatę pożyczek i kredytów, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od nich;
 związanych z umorzeniem jednostek uczestnictwa w funduszach powierniczych;
 wykup obligacji;
 tworzenie niektórych rezerw i funduszów;
 zapłatę niektórych podatków;
 egzekucje, grzywny, kary pieniężne;
 reprezentację i reklamę przekraczające 0,25% przychodów;
 składki na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa;
 straty z tytułu sprzedaży wierzytelności i wiele innych szczegółowo określonych przepisami ustawy.
Konfrontując przychody z kosztami uzyskania dąży się do ustalenia podstawy opodatkowania.

Po odjęciu od przychodu kosztów uzyskania przychodu otrzymujemy podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, czyli dochód.
Odliczenia od dochodu

Zarówno jak w przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych, tak i w tym od osób prawnych od dochodu, jeszcze przed obliczeniem podatku, można odliczyć określone wartości. Odliczenia, o których mowa mają charakter ulg podatkowych (których nie będzie już w 2004 roku) z tytułu:
 darowizn na cele wskazane w ustawie - łącznie do wysokości nic przekraczającej określonej części dochodu w zależności od celu, na jaki przeznaczono darowiznę
 kwot, o które zgodnie z prawem górniczym została obniżona opłata eksploatacyjna za wydobywanie kopalin;
 wydatków na budowę własnego lub stanowiącego współwłasność budynku wielorodzinnego, z przeznaczeniem znajdujących się w nim co najmniej pięciu lokali mieszkalnych na wynajem, oraz na zakup działki pod budowę tego budynku;
 wydatków inwestycyjnych oraz premii inwestycyjnej.
Jednak z uwagi na zmiany dokonywane w związku z tymi odliczeniami należy posiłkować się przepisami wykonawczymi dotyczącymi odliczeń.
PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB PRAWNYCH
Podatek dochodowy od osób prawnych obowiązujący:
• od 1 stycznia do 31 grudnia 2006 r. wynosi 19%
• od 1 stycznia do 31 grudnia 2005 r. wynosił 19%

• od 1 stycznia do 31 grudnia 2004 r. wynosił 19%
• od 1 stycznia do 31 grudnia 2003 r. wynosił 27%
podstawy opodatkowania

Stawka podatku dochodowego

Stawka podatku dochodowego od osób prawnych w 1997 r. wynosiła 38% podstawy opodatkowania i w kolejnych latach ulegała obniżeniu, osiągając następujący poziom:
 36% podstawy opodatkowania od l stycznia do 31 grudnia 1998 r;
 34% podstawy opodatkowania od l stycznia do 31 grudnia 1999 r.;
 30% podstawy opodatkowania od l stycznia do 31 grudnia 2000 r.;
 28% podstawy opodatkowania od l stycznia do 31 grudnia 2001 r.;
 28% podstawy opodatkowania od l stycznia do 31 grudnia 2002 r.;
 27% podstawy opodatkowania od l stycznia do 31 grudnia 2003 r.
Podmiotowe zwolnienia z płacenia podatku dochodowego od osób prawnych

Podmiotowe zwolnienia w podatku stosowane są wobec:
 Skarbu Państwa;
 Narodowego Banku Polskiego;
 jednostek budżetowych;
 funduszy celowych utworzonych na podstawie odrębnych ustaw, chyba że przepisy tych ustaw stanowią inaczej;
 przedsiębiorstw międzynarodowych i innych jednostek gospodarczych utworzonych przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami na podstawie porozumienia lub umowy, chyba że porozumienie lub umowa stanowią inaczej;
 gmin w zakresie dochodów własnych;
 Agencji Restrukturyzacji Rolnictwa;
 Agencji Budowy i Eksploatacji Autostrad;
 Agencji Rynku Rolnego.
Przedmiotowe zwolnienia z płacenia podatku dochodowego do osób prawnych

Przedmiotowe zwolnienia dotyczą znacznie dłuższej listy nie ta poprzednia. Wśród tych przedmiotów można znaleźć:
 "dochody z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, o ile grunty nie utraciły charakteru rolnego lub leśnego;
 dochody podatników, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, dobroczynności, kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele;
 dochody kościelnych osób prawnych z niegospodarczej działalności statutowej oraz pozostałej działalności, o ile zostaną przeznaczone na cele wskazane w ustawie;
 dochody spółdzielni mieszkaniowych uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i innych źródeł przychodów - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych i inne cele statutowe, z wyjątkiem działalności gospodarczej;
 dochody związków gmin - w części przeznaczonej dla gmin;
 dochody spółek, których udziałowcami (akcjonariuszami) są wyłącznie organizacje działające na podstawie ustawy - Prawo o stowarzyszeniach, a których celem statutowym jest działalność wskazana w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych - w części przeznaczonej na te cele oraz przekazanej na rzecz tych organizacji;
 dochody z tytułu prowadzenia szkół w rozumieniu przepisów o systemie oświaty - w części przeznaczonej na cele szkoły;
 odszkodowania otrzymane na podstawie przepisów prawa administracyjnego, prawa cywilnego i na podstawie innych ustaw."
Podsumowanie

Każdy podatnik podatku dochodowego od osób prawnych jest zobowiązany w myśl przepisów podatkowych do złożenia bez wezwania deklaracji sporządzonej według ustalonego wzoru, w której zawiera informacje o wysokości dochodu (straty) od początku roku podatkowego i wpłaca na rachunek urzędu skarbowego właściwego według siedziby podatnika zaliczki miesięczne na podatek.

Wysokość zaliczek, jak już zostało wspomniane, jest uzależniona od różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące.

W celu prawidłowego ustalenia podstawy opodatkowania oraz należnego podatku opracowanych zostało 10 różnych wzorów formularzy, tzw. CIT-ów (Corporate Income Tax).

We wzorach tych część rubryk wypełnia podatnik, a wypełnienie niektórych należy do płatnika.

Niezależnie od wysokości oraz charakteru prowadzonej działalności miesięczne zaliczki na podatek należy wpłacić do 20. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni.

http://www.twoja-firma.pl/artykuly/328,podatek-dochodowy-od-osob-prawnych,11.html
http://www.pb.pl/content.aspx?sid=6768&guid=13DE98F8-FD5E-45A7-A312-5E736B332D8A

Podatkowa grupa kapitałowa [art. 1a]
Jedną ze zmian, które weszły w życie od 1 stycznia 2004r. jest złagodzenie wymogów stawianych podatkowym grupom kapitałowym:
• złagodzono skutki powstania w spółkach tworzących grupę kapitałową zaległości podatkowych, gdyż dotychczas fakt powstania zaległości we wpłatach podatków stanowiących dochód budżetu państwa powodował utratę statusu podatkowej grupy kapitałowej,
• zmniejszenie wymaganego poziomu rentowności, dotychczas ustawodawca wymagał udziału dochodów w przychodów w wysokości 6%, od 1 stycznia 2004r. jest to 3%,
• umożliwienie spółkom tworzącym grupę korzystania ze zwolnień od podatku od towarów i usług na podstawie art. 14 ustawy z dnia 8 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. nr 111, poz. 50 z późn. zm.) - przepis ten zwalnia od VAT podatników, u których wartość sprzedaży towarów (w tym eksportu towarów lub usług) nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych, odpowiadającej kwocie 10.000 euro.
Zwolnienia podmiotowe [art. 6]
W art. 6 ust. 1 pkt 13 zapisano iż zwalania się od podatku dochody Agencji Nieruchomości Rolnych (pop. Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa). Zmiana ma charakter porządkujący i wynika z ustawy z 11.04.2003r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz.U. nr 64, poz. 592). Natomiast z wykazu podmiotów zwolnionych od podatku dochodowego wyłączona została Polska Organizacja Turystyczna [art. 6 ust. 1 pkt 14]. Zaś gospodarstwa pomocnicze tworzone przy jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej zostały włączone do grupy gospodarstw pomocniczych, które korzystają ze zwolnienia podmiotowego.
Łączenia i podziały spółek [art. 10]
• Do 31 grudnia 2003r. przepis art. 10 ust.2 (dotyczący opodatkowania łączenia się i podziałów) miał zastosowanie wyłącznie do spółek objętych nieograniczonym obowiązkiem podatkowym.
• Od 1 stycznia 2004r. art. 10 ust. 2 tej ustawy ma ponadto zastosowanie do spółek krajowych przejmujących spółki mające siedzibę lub zarząd na terytorium kraju będącego członkiem Unii Europejskiej.
• Natomiast od dnia uzyskania przez Rzeczypospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej, przepis ten będzie miał również zastosowanie do podmiotów mających siedzibę lub zarząd na terytorium kraju będącego członkiem Unii Europejskiej, które będą przejmowały majątek polskich spółek.
Powiązania między podatnikami, ceny transferowe [art. 11]
• W art. 11 wykreślony został przepis, umożliwiający szacowanie dochodu w przypadku jego zaniżenia z powodu istnienia pomiędzy podmiotami związku gospodarczego. Zrezygnowano też z powiązań wynikających z korzystania z ulg i zryczałtowanych form opodatkowania.
• Ujednolicono kwestię istnienia powiązań kapitałowych niezależnie od tego czy powiązania dot. transakcji z podmiotem krajowym czy zagranicznym. Dodano przepis ust. 5a, który stanowi, że posiadanie udziału w kapitale innego podmiotu, o którym mowa w art. ust. 1 i 4, oznacza sytuacje, w której dany podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada w kapitale innego podmiotu udział nie mniejszy niż 5%.
• Dodano też przepis ust. 5b, który stanowi, że określając wielkość udziału pośredniego, jaki podmiot posiada w kapitale innego podmiotu przyjmuje się zasadę, że jeżeli jeden podmiot posiada w kapitale drugiego podmiotu określony udział, a ten drugi posiada taki sam udział w kapitale innego podmiotu, to ten pierwszy podmiot posiada udział pośredni w kapitale tego innego podmiotu w tej samej wysokości; jeżeli wartości te są różne za wysokość udziału pośredniego przyjmuje się wartość niższą.
• Zmiany w art. 11 wynikają z zasady swobody przepływu kapitału, niepogarszania sytuacji podmiotów krajowych.
Przykład 1:
Spółka A posiada udział w kapitale spółki B w wysokości 5,5 %. Spółka B posiada udział w kapitale spółki C w wysokości 4,5%.
5,5%
A ------- B
/
/
/ 4,5%
/
C

W takim przypadku, w świetle art. 11 ust. 5b ustawy, istnieją powiązania kapitałowe wyłącznie pomiędzy spółkami A i B (udział bezpośredni) i nie występują powiązania pomiędzy spółkami B i C oraz A i C.
Przykład 2:
Spółka A posiada udział w kapitale spółki B w wysokości 5,5 %. Spółka B posiada udział w kapitale spółki C w wysokości 5,0 %.
5,5%
A ------- B
\ /
\ /
\ / 5%
\ /
C

W takim przypadku, w świetle art. 11 ust. 5b ustawy, istnieją powiązania kapitałowe zarówno pomiędzy spółkami A i B (udział bezpośredni) oraz B i C (udział bezpośredni), jak i pomiędzy spółkami A i C (udział pośredni).
Katalog przychodów [art. 12]
Od 1 stycznia 2004r. do katalogu przychodów zawartego w art. 12 ust. 1 ustawy dodano pkt 5a, z którego wynika, że do przychodów należy zaliczyć równowartość rozwiązanych lub zmniejszonych rezerw, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 27 ustawy, zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów.
Moment powstania przychodu należnego [art. 12]
• Od 1 stycznia 2004r. zdefiniowano moment powstania przychodu z tytułu częściowego wykonania usługi. Jeżeli z umowy wynika obowiązek zapłaty za poszczególne jej etapy, to ostatni dzień miesiąca, w którym etap zakończono, jest momentem powstania obowiązku podatkowego (jeśli wcześniej nie wystawiono faktury).
• Rozwiązano problemy interpretacyjne dotyczące podatników świadczących usługi o charakterze ciągłym. W tym przypadku momentem powstania przychodu jest termin płatności wynikający z faktury. Jeżeli taki termin nie został na fakturze określony, to momentem powstania przychodu jest ostatni dzień miesiąca, w którym wystawiono fakturę.
• Warto też zwrócić uwagę na fakt, iż ustawodawca zrezygnował z określenia daty powstania przychodów w stosunku do świadczeń wykonywanych na eksport, uchylając art. 12 ust. 3b zaledwie po roku jego obowiązywania. W 2004r. przychody z eksportu będą opodatkowane na zasadach ogólnych.
Zbycie pożyczonych papierów wartościowych [12 ust. 4c i art. 15 ust. 1n]
• Od 1 stycznia 2004r. przesunięty został moment powstania przychodu z odpłatnego zbycia pożyczonych papierów wartościowych (tzw. sprzedaż krótka). Wynika to z dodania do art. 12 nowego ustępu 4c. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku odpłatnego zbycia pożyczonych papierów wartościowych, na zasadach określonych w odrębnych przepisach, przychód ustala się na dzień zwrotu pożyczonych papierów wartościowych lub na dzień, w którym miał nastąpić zwrot tych papierów wartościowych zgodnie z zawartą umową pożyczki.
• Określono również koszty uzyskania przychodu ze sprzedaży krótkiej. W myśl art. 15 ust. 1n, w przypadku odpłatnego zbycia pożyczonych papierów wartościowych kosztem uzyskania przychodu są wydatki poniesione na odkupienie papierów wartościowych w celu ich zwrotu.
Umorzenie udziałów objętych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część [art. 12 ust. 4 pkt 3 i art. 15 ust. 1 lit. l]
• Zgodnie z treścią przepisu art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2 dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest m.in.
o dochód z umorzenia udziałów (akcji)
o dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki, w celu umorzenia tych udziałów (akcji).
• Zgodnie z nowym brzemieniem art. 12 ust. 4 pkt 3 do przychodów nie zalicza (...), umorzenia udziałów lub akcji w spółce, w tym kwot otrzymanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu umorzenia udziałów (akcji) (...) - w części stanowiącej koszt ich nabycia bądź objęcia (...).
• Zmianie uległ też przepis 15 ust. 1 lit. l zgodnie z którym w przypadku umorzenia udziałów (akcji) objętych w zamian za wkład niepieniężny albo ich zbycia na rzecz spółki w celu ich umorzenia, do ustalenia kosztu, o którym mowa w art. 12 ust. 4 pkt 3, przepis ust. 1k stosuje się odpowiednio.
• Dotychczas przepisy ustawy nie określały wprost, co jest kosztem nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w przypadku ich umorzenia. Ponadto doprecyzowano przepisy art. 12 ust. 4 pkt 3 oraz art. 15 ust. 1 lit l poprzez dopisanie, iż zasady w nich określone mają zastosowanie nie tylko w przypadku umorzenia przymusowego, ale również w przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w celu umorzenia (umorzenie dobrowolne).
Koszty objęcia udziałów w zamian za aport [art. 15 ust. 1o]
Od 1 stycznia 2004r. dodano do art. 15 nowy ust. 1o. W myśl tego przepisu, jeżeli podatnik w związku z obejmowaniem udziałów (akcji) w zamian za wkład niepieniężny poniósł wydatki związane z objęciem udziałów (akcji), to wydatki te powiększają koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 1j.
Samochody nie stanowiące własności spółki [art. 16 ust. 1 pkt 30, 51 i art. 16 ust. 5]
• Zmianie poddano art. 16 ust. 1 pkt 51. Od 1 stycznia 2004r. wykreślono fragment przepisu, według którego ewidencja musiała być prowadzona zgodnie z ustalonym wzorem.
• W związku z tym znowelizowano również art. 16 ust. 5, dotyczący ewidencji przebiegu pojazdów, uzupełniając go o wykaz danych, które taka ewidencja musi zawierać. W myśl nowego brzmienia tego przepisu przebieg pojazdu, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 30 i 51 powinien być, z wyłączeniem ryczałtu pieniężnego, udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu, potwierdzonej przez podatnika na koniec każdego miesiąca. Ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać co najmniej następujące dane: nazwisko, imię i adres zamieszkania osoby używającej pojazdu, numer rejestracyjny pojazdu i pojemność silnika, kolejny numer wpisu, datę i cel wyjazdu opis trasy (skąd - dokąd), liczbę faktycznie przejechanych kilometrów, stawkę za jeden kilometr przebiegu, kwotę wynikającą z przemnożenia liczby faktycznie przejechanych kilometrów i stawki za jeden kilometr przebiegu, podpis podatnika (pracodawcy) i jego dane.
Koszty ubezpieczenia pracowników [art. 16 ust. 1 pkt 59]
• Konieczność odpowiedniego dostosowania art. 16 ust. 1 pkt 59 spowodowana była uchwaleniem ustawy z dnia 22 maja 2003r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. nr 124, poz. 1151).
• W myśl znowelizowanego art. 16 ust. 1 pkt 59 nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników.
• Wyjątkiem są tu jednie umowy dotyczące ryzyka grup 1, 3 i 5 działu I oraz grup 1 i 2 działu II wymienione w załączniku do ustawy ubezpieczeniowej, jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:
o wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,
o możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,
o wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.
• Także w tym przypadku należy pamiętać o przepisach przejściowych. Artykuł 7 ustawy zmieniającej stanowi bowiem, że przepisy art. 16 ust. 1 pkt 59, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2004r., mają zastosowanie także do umów zawartych lub odnowionych do 31 grudnia 2003r., do których miały zastosowanie przepisy art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do końca 2003r.
Świadczenia zdrowotne finansowane przez pracodawcę [art. 16 ust. 1 pkt 65]
• Od 1 stycznia 2004r. wprowadzono nowe ograniczenie dotyczące możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów kosztów świadczeń zdrowotnych pracowników finansowanych przez pracodawcę.
• Od 1 stycznia 2004r. nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów kosztów związanych z finansowaniem świadczeń zdrowotnych przez pracodawcę na rzecz pracowników, z wyjątkiem poniesionych kosztów świadczeń zdrowotnych, do których ponoszenia zobowiązują pracodawcę przepisy kodeksu pracy oraz innych ustaw.
• Warto podkreślić, że ustawodawca posłużył się terminem "przepisy kodeksu pracy oraz innych ustaw", a nie przepisy prawa pracy. Tym samym wykluczona została możliwość posłużenia się art. 9 1 Kodeksu pracy, w myśl którego ilekroć w kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy oraz innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.
Pożyczki od udziałowca dla spółki [art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61]
• Przepisy ograniczające opłacalność tzw. cienkiej kapitalizacji, czyli finansowania działalności podmiotu przez pożyczki od innych podmiotów z nim powiązanych wprowadzone zostały do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych już od 1 stycznia 1999r. Ograniczenia te zawarte są w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61.
• Od 1 stycznia 2004r. wprowadzono nowy przepis dotyczący cienkiej kapitalizacji, definiujący pojęcie pożyczki. Przez pożyczkę, o której mowa ust. 1 pkt 60 i 61 oraz ust. 7 i 7a, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy. Przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę. Znaczenie tego pojęcia jest więc dość szerokie, znacznie odbiega od znaczenia pożyczki w rozumieniu kodeksu cywilnego.
Zwolnienia przedmiotowe [art. 17]
• W wyniku nowelizacji ustawy zlikwidowano wiele zwolnień przedmiotowych. Lista zwolnień, które ulegną likwidacji od 1 stycznia 2005r. jest długa. Jednocześnie część zwolnień nie obowiązuje już od 1 stycznia 2004r.
• Od 1 stycznia 2004r. ze zwolnienia od podatku dochodowego nie korzystają:
o dochody z tytułu sprzedaży nieruchomości albo prawa wieczystego użytkowania na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska, (art. 17 ust. 1 pkt 2 ustawy),
o dochody z tytułu wynagrodzenia prowizyjnego otrzymywanego przez Bank Gospodarstwa Krajowego na podstawie ustawy z dnia 8 maja 1997r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2003r. nr 174, poz. 1689), (art. 17 ust. 1 pkt 4s ustawy),
o dochody z tytułu odszkodowania wypłaconego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu sprzedaży nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami, (art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy)
o część dochodów uzyskanych w roku podatkowym z działalności gospodarczej, w której wykorzystuje się odpady wytworzone na terytorium Polski (art. 17 ust. 1 pkt 28).
• Od 1 stycznia 2004r. pojawiły się także dwa nowe zwolnienia od podatku dotyczące:
o dopłat bezpośrednich stosowanych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej, otrzymanych na podstawie odrębnych przepisów.
o dochodów organizacji pożytku publicznego, o których mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie - w części przeznaczonej na działalność statutową, z wyłączeniem działalności gospodarczej,
• Od 1 stycznia 2004r. zapisano również w art. 17 ust. 1e ustawy podatkowej, iż zwolnienie, o którym mowa w art. 17 ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie stosuje się również w przypadku lokowania dowodów przez nabycie:
o wyemitowanych po 1 stycznia 1989r. obligacji Skarbu Państwa lub bonów skarbowych oraz obligacji wyemitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego pod 1 stycznia 1997r.
o innych papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu, jeżeli nabycie takie nastąpiło w ramach zarządzania cudzym parkietem papierów wartościowych na zlecenie, o którym mowa w art. 30 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. z 2002r. nr 124, poz. 1151), pod warunkiem zdeponowania tych papierów wartościowych na odrębnym rachunku prowadzonym przez uprawniony podmiot w rozumieniu powołanej ustawy,
o jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych działających na podstawie ustawy z dnia 28 sierpnia 1997r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2002r. nr 49, poz. 448 z późn. zm.).
Darowizny [art. 18]
• Od 1 stycznia 2004r. podatnik ma prawo odliczać od dochodu darowizny na rzecz organizacji pozarządowych prowadzących działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych łącznie do wysokości 10% podstawy opodatkowania.
• Podatnik ma również prawo odliczyć przekazane darowizny na rzecz kultu religijnego - do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu. Za ten sam okres rozliczeniowy podatnik może odliczyć od dochodu zarówno darowizny na rzecz organizacji prowadzących działalność pożytku publicznego, jak i na cele kultu religijnego. Przy czym łączna kwota tych odliczeń nie może przekroczyć 10% dochodu.
• Wprowadzono też nowy przepis nakazujący, aby wysokość darowizny była udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego, a w przypadku darowizny innej niż pieniężna - dokumentem, z którego wynika jej wysokość oraz oświadczeniem obdarowanego o przyjęciu.
Stawka podatku dochodowego [art. 19]
• Do 31 grudnia 2003r. stawka podatku dochodowego wynosiła 27%. Od 1 stycznia 2004r. stawka podatku została obniżona do 19%.
• Jednakże zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 12 listopada 2003r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, podatnicy, u których rok podatkowy jest inny niż kalendarzowy i rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2004r. stosują do końca przyjętego o przez siebie roku podatkowego przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2003r. Zatem podatnicy, u których rok podatkowy rozpoczął się w 2003r. i zakończy w 2004r. są zobowiązani do końca tego roku podatkowego stosować stawkę w wysokości 27% podstawy opodatkowania.
Wysokość zaliczek obliczonych według uproszczonych zasad [art. 25 ust. 6]
• Na podstawie art. 25 ust. 6 podatnicy mają możliwość korzystania z tzw. uproszczonej formy wpłacania zaliczek na podatek dochodowy.
• Według tych zasad miesięczną zaliczkę ustala się w wysokości 1/12 podatku należnego wykazanego w zeznaniu rocznym, złożonym w roku poprzedzającym dany rok podatkowy. W przypadku, gdyby w tym zeznaniu nie wystąpił podatek należny, to podatnik powinien cofnąć się o jeszcze jeden rok i ustalić miesięczne zaliczki w oparciu o podatek należny wynikający z zeznania za rok poprzedzający poprzedni rok.
• Ze względu na znaczne obniżenie w 2004r. stawki podatku, w stosunku do stawek obowiązujących w latach poprzednich, ustawodawca wprowadził przepis pozwalający urealnić zaliczki obliczone według uproszczonych zasad. Podatnicy, dla których podstawą do wpłaty zaliczek miesięcznych w uproszczonej formie jest podatek należny wykazany w zeznaniu za rok podatkowy, w którym obowiązywała stawka podatku w wysokości wyższej od obowiązującej od dnia 1 stycznia 2004r, mogą wpłacać zaliczki w wysokości 1/12 kwoty stanowiącej iloczyn stawki podatku obowiązującej w roku podatkowym, w którym wpłacana jest zaliczka i kwoty, będącej ilorazem kwoty podatku należnego wynikającego z tego zeznania i stawki podatku obowiązującej w roku podatkowym, za który składane jest zeznanie (art. 6 ustawy zmieniającej z dnia 12 listopada 2003r.).
Opodatkowanie dochodów zagranicznych [art. 20]
• Zmiany wynikają z konieczności dostosowania polskich regulacji podatkowych do dyrektywy Rady Unii Europejskiej regulującej kwestię przekazywania zysków przez spółki zależne spółkom dominującym.
• Zasadą jest, iż jeżeli podatnicy, o których mowa w art. 3 ust. 1 osiągają również dochody poza terytorium RP i dochody te podlegają w obcym państwie opodatkowaniu, a nie zachodzą okoliczności wymienione w art. 17 ust. 1 pkt 3 i umowa o zapobieżeniu podwójnemu opodatkowaniu zawarta z tym państwem inaczej nie stanowi, dochody te łączy się z dochodami osiąganymi na terytorium RP. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi zapłaconemu w obcym państwie. Kwota odliczenia nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w obcym państwie. [art. 20 ust. 1].
• Od 1 stycznia 2004r. w przepisach regulujących proporcjonalne zaliczanie podatku dochodowego zapłaconego od wypłaconego zysku polskiej spółce dominującej przez zagraniczną spółkę zależną zmniejszony został minimalny próg udziałów w spółce zależnej mającej siedzibę lub zarząd w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej z 75% do 25%.
• Ponadto wprowadzono warunek, że spółka dominująca musi posiadać wymagany minimalny próg udziałów w spółce zależnej w nieprzerwanym okresie minimum dwóch lat. Warunek ten dotyczy zarówno spółek mających siedzibę lub zarząd w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej, jak też spółek niemających siedziby lub zarządu w państwie należącym do Unii Europejskiej.
Jednakże polska spółka nie może odliczyć podatku zapłaconego przez spółkę zagraniczną, jeżeli uzyskane przez nią przychody są następstwem likwidacji spółki wypłacającej dywidendę.
Ograniczony obowiązek podatkowy [art. 21]
• Art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych określa wysokość podatku pobieranego od dochodów osiąganych w Polsce przez podmioty podlegające ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Przepis ten dot. w szczególności: odsetek i praw autorskich, działalności rozrywkowej, usług niematerialnych.
• Odnośnie ww. usług niematerialnych od 1 stycznia 2004r. zmienione zostało brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy. Przepis ten obowiązuje od 1 stycznia 2003r. i budził dotychczas wiele wątpliwości interpretacyjnych.
• W wyniku nowelizacji ww. przepisu ryczałtowemu opodatkowaniu w Polsce (w wysokości 20% przychodów) podlegają dochody podmiotów zagranicznych uzyskane w wyniku wykonania na rzecz podmiotów polskich świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze.
Dochody z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych [art. 22]
• Od 1 stycznia 2004r. podatek dochodowy od dochodów z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wynosi 19% uzyskanego przychodu (w poprzednim stanie prawnym stawka ta wynosiła 15% kwoty uzyskanego z tego tytułu przychodu).
• W ten sposób ustawodawca ujednolicił stawki podatkowe - od początku roku podatek wynosi 19% dla dochodów z zysków osób prawnych, zarówno dla otrzymujących te dochody osób prawnych, jak i fizycznych. Także dywidendy wypłacane podmiotom o ograniczonym obowiązku podatkowym podlegają - co do zasady - opodatkowaniu stawką 19%. W tym przypadku jednak pierwszeństwo stosowania mają zawarte umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
• Natomiast całkowicie nowymi przepisami są dodane do art. 22 ust. 4 i 5. Ich wprowadzenie było skutkiem dostosowania ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do dyrektywy Rady Unii Europejskiej regulującej kwestię przekazywania zysków przez spółki zależne spółkom dominującym.
• Zgodnie z ust. 4, zwalania się od podatku dochodowego dochody z dywidend oraz z innych dochodów (przychodów) z udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółek, które łącznie spełniają następujące warunki:
1. nie mają siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2. podlegają w państwie członkowskim Unii Europejskiej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania,
3. dochody (przychody) uzyskane są z udziału w zysku osoby prawnej, w której kapitale spółka uzyskująca ten dochód posiada bezpośrednio nie mniej niż 25% udziałów nieprzerwanie przez okres nie krótszy niż dwa lata.
• Zgodnie z ust. 5 powyższe zwolnienie nie będzie przysługiwać w przypadku gdy ww. dochody będą następstwem umorzenia udziałów, zbycia udziałów w celu ich umorzenia lub likwidacji osoby prawnej.
• W myśl przepisów przejściowych dodane do art. 22 ust. 4 i 5 będą miały zastosowanie do dochodów osiągniętych od 1 maja 2004r.
Certyfikat rezydencji [art. 26]
• Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem art. 26 ust. 1 płatnicy mogli zastosować stawkę podatku wynikającą z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo zgodnie z taką umową nie pobrać podatku, jedynie po uprzednim uzyskaniu od podatnika zaświadczenia o jego miejscu zamieszkania lub siedzibie, wydanego dla celów podatkowych przez właściwą administrację podatkową (certyfikat rezydencji).
• W zmienionym art. 26 ust. 1 ustawodawca zrezygnował z obowiązku uzyskania certyfikatu rezydencji jeszcze przed dokonaniem wypłaty określonej należności na rzecz podmiotu zagranicznego. Obecnie zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika do celów podatkowych, uzyskanym przez niego zaświadczeniem (certyfikat rezydencji), wydanym przez właściwy organ administracji podatkowej.
http://www.is.gdansk.pl/dochpra.php