Zagadnienia z ekonomi

EONOMIA – jest nauką zajmującą się badaniem funkcjonowania gospodarki.

MIKROEKONOMIA - zajmuje się zachowaniem indywidualnego konsumenta, przedsiębiorcy, handlowca, rolnika.
Interesują ją takie zagadnienia jak:
- przyczyny określające ceny poszczególnych dóbr i usług,
- budowanie pojedynczych rynków funkcjonalnych w ramach gospodarki narodowej,
- zjawiska determinujące wielkość produkcji poszczególnych przedsiębiorstw i gałęzi produkcji,
- zasady zachowania gospodarstw domowych i przedsiębiorstw,
- wpływ zjawisk zakłócających mechanizm rynkowy i zachowania podmiotów

MAKROEKONOMIA - skupia swoją uwagę na badaniu takich wielkości jak całkowity dochód gospodarki, odsetek osób zatrudnionych, przepływ kapitału.
Interesują ją takie zagadnienia jak:
- przyczyny określające poziom produkcji krajowej i dochodu narodowego,
- możliwość wzrostu gospodarczego,
- czynniki wpływające na ogólny poziom cen i jego zmiany (inflacja i deflacja)
- stabilność systemu ekonomicznego oraz czynniki zakłócające,
- możliwość zapobiegania negatywnym zjawiskom ekonomicznym – bezrobocie, inflacja, wahania koniunkturalne.

RZADKOŚĆ - żadna ilość dóbr nie jest w stanie całkowicie usatysfakcjonować społeczeństwa, bez względu na stopień zamożności każdy chce mieć więcej.

EKONOMIA POZYTYWNA - ma za zadanie wyjaśnianie zjawisk ekonomicznych, jest oparta na obiektywnej wiedzy o rzeczywistości.

EKONOMIA NORMATYWNA - zawiera sądy wartościujące. Jej funkcją jest doradzanie, świadome przekształcanie rzeczywistości według własnych poglądów badacza. Ekonomia normatywna formułuje twierdzenia, oparte na subiektywnym systemie.

MIKROEKONOMIA:
- przedmiot działań – gospodarstwo domowe, przedsiębiorstwo – producent,
- ważniejsze problemy badawcze – teoria gospodarstwa domowego, teoria producenta, teoria równowagi rynku.
MEZOEKONOMIA:
- przedmiot działań – sektory, działy, gałęzie, branże, strefy ekonomiczne, grupy społeczne,
- ważniejsze problemy badawcze – ekonomiki branżowe, czy sektorowe, studia regionalne, teorie zachowania się grup społecznych,
MAKROEKONOMIA:
- przedmiot działań – gosp. narodowa, gosp. integrujące się – np. UE
- ważniejsze problemy badawcze – teoria rozwoju gospodarczego, polityka ekonomiczna, problemy integracji ekonomicznej.
MEGAEKONOMIA:
- przedmiot działań – gosp. globalna,
- ważniejsze problemy badawcze – globalizacja, gospodarowanie zasobami ziemi, wymiana międzynarodowa i globalne przypływy finansowe.

CZYNNIKI PRODUKCJI – to dobra i usługi wytwarzane w produkcji w celu wytworzenia efektu końcowego – będący również dobrem lub usługą.

ZASÓB – to czynnik wytwórczy – który może być wykorzystany w procesach produkcji i wymiany.

KAPITAŁ – oznacza dobra (bogactwa, środki, aktywa) finansowe, szczególnie gdy służą one rozpoczęciu lub kontynuacji działalności gospodarczej. Jest jednym ze środków wytwórczych.

PRACA – to każdy sposób w jaki energia ludzka – fizyczna lub umysłowa – może być sensownie wydatkowana.

ZIEMIA – to obszar powierzchni Ziemi i wszystko to co naturze jest użyteczne w procesie produkcji – minerały, rośliny itp.

RYNEK - to miejsce gdzie spotykają się kupujący i sprzedający w celu dokonania transakcji.

PRZEDSIĘBIORCA - człowiek organizujący lub prowadzący działalność gospodarczą, podejmujący związane z nią ryzyko, oraz potrafiący pozyskać właściwych ludzi i zapewnić środki materialne potrzebne do rozwoju firmy.

TEORIA – to zestaw abstrakcji dotyczących rzeczywistości.

TEORIA EKONOMICZNA – jest uproszczonym wyjaśnieniem tego jak gospodarka lub jej fragment funkcjonuje lub funkcjonowałaby w określonych warunkach.

KONKURENCJA – to podstawowy fundament wolnego rynku. Zakłada wolność współzawodniczenia ze sobą podmiotów gospodarczych na wszystkich obszarach handlu i usług. To także inne przedsiębiorstwo tej samej branży, współzawodniczące na tym samym rynku.

KONKURENCJA DOSKONAŁA - przekonanie zarówno kupujących jak i sprzedających, że ich indywidualne decyzje nie mają wpływu na cenę rynkową.

POPYT - to wielkość zapotrzebowania zgłoszonego przez konsumentów przy danej cenie w danym okresie.

POPYT JAKO RELACJA – jeśli cena towaru rośnie – ilość sprzedaży spadnie i odwrotnie.

WZROST POPYTU:
- atrakcyjność danego dobra,
- liczba nabywców,
- ceny dóbr konsumpcyjnych,
- spadek ceny dóbr konsumpcyjnych,
- dochód konsumentów,
- oczekiwania co do przyszłej ceny danego dobra,
- oczekiwany spadek dobra substytucyjnego,
- oczekiwany wzrost przyszłego dochodu nabywców…itp.
SPADEK POPYTU – determinanty spadku popytu diametralnie przeciwne.
PODAŻ - to ilość danego towaru, którą sprzedający zaoferują do sprzedaży w danym momencie i miejscu w zależności od poziomu cen.
Determinantami podaży są:
- zmiany produktywności wywołane zmianą technologii produkcji,
- zmiany opłacalności produkcji innych dóbr,
- zmiany dostępności – rzadkości – różnych zasobów produkcyjnych …itp.

WZROST PODAŻY – jest zwiększeniem ilości, którą producenci są skłonni zaoferować przy każdej danej cenie.
SPADEK PODAŻY – jest spadkiem ilości, którą producenci są skłonni zaoferować przy każdej danej cenie.

NADWYŻKA RYNKOWA - sytuacja na dowolnym rynku, gdy cena wyprodukowania dobra jest wyższa od ceny rynkowej, a ilość oferowana przewyższa ilość nabywaną.

CENA RÓWNOWAGI – to cena w kierunku której będzie zmierzał rynek konkurencyjny i na poziomie, której będzie pozostawał po jej osiągnięciu, przy założeniu, że nic nie ulegnie zmianie.

ILOŚĆ RÓWNOWAGI – stanowi poziom wielkości produkcji – sprzedaży – do której rynek będzie zmierzał i na poziomie której pozostanie gdy ją osiągnie, jeśli w otoczeniu nic się nie zmieni.

NIEDOBÓR RYNKOWY - to sytuacja w której wielkość popytu na dany czynnik (np. towar, czynniki produkcji) przewyższa wielkość podaży przy danej cenie rynkowej.

PRZEDSIĘBIORSTWA - powstają po to aby zaspokajać odbiorców wykorzystując będące w ich posiadaniu zasoby.
ZASOBY:
- rzeczowe – materialne,
- ludzkie – niematerialne,
- finansowe – materialne.
- informacyjne – niematerialne.

HIERARCHIA CELÓW W PRZEDSIĘBIORSTWIE:
- przetrwanie i rozwój,
- zrównoważone funkcjonowanie wyrażone w dostępie do zasobów,
- maksymalizacja zysku,
- wytwarzanie społecznie użytecznych dóbr i usług,
- realizacja przyjętych założeń, planów i zadań.

ODRĘBNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW:
- ekonomiczna,
- finansowa,
- organizacyjna,
- prawna.

ROLA PRZEDSIĘBIORCY W GOSPODARCE:
- odkrywanie nowych rynków i produktów
- poszukiwanie nowych technologii
- reorganizowanie przedsiębiorstw
- odkrywanie nowych zasobów

CECHY PRZEDSIĘBIORCY:
- dążenie do sukcesu i samorealizacji
- umiejętność rozwiązywania problemów i podejmowania ryzyka
- konsekwencja, wytrwałość, determinacja
- umiejętność wyciągania konstruktywnych wniosków z porażek
- zaufanie do własnych zdolności
- zdolności przywódcze
- optymizm życiowy, entuzjazm, i poświęcenie w pracy

FUZJA - połączenie się, zjednoczenie się - przedsiębiorstw, spółek akcyjnych itd.

ALIANS STRATEGICZNY - umowa współpracy minimum dwóch firm (aliantów), mająca na celu wprowadzenie nowej firmy na nowy rynek za pośrednictwem firmy już na nim istniejącej.

WŁASNOŚĆ - nieograniczone prawo rzeczowe; prawnie zagwarantowana możliwość pełnego rozporządzania jakąś rzeczą.

INFLACJA POPYTOWA - związana jest z pojawieniem się w gospodarce nadmiaru pieniądza w stosunku do oferty podażowej przy określonych cenach w danym czasie.

INFLACJA KOSZTOWA - jest pchana przez koszta produkcji, np. jeśli rosną koszty surowców czy materiałów lub siły roboczej to producenci muszą podnieść ceny.

INFLACJA INSTYTUCJONALNA - jest skutkiem błędnej polityki gospodarczej państwa.

INFLACJA STRUKTURALNA - najczęściej występuje gdy zagregowany popyt jest równy zagregowanej podaży lub struktura oferty podażowej nie odpowiada strukturze popytu zgłoszonego przez społeczeństwo.