Konflikt polsko-kozacki w powieści H. Sienkiewicza "Ogniem i mieczem".

Konflikt polsko-kozacki ukazany w powieści Henryka Sienkiewicza pt. „Ogniem i mieczem”

Sienkiewicz w swojej powieści ukazał konflikt polsko-kozacki. Kozacy na Ukrainie w 18 wieku znosili duży ucisk pańszczyźniany możnowładców zwanych królewiętami kresowymi. Wzmianki o ich sytuacji, niewoli i marzeniach znajdujemy w powieści.
Kozackie walki o wolność i wyzwolenie pod dowództwem Chmielnickiego, Sienkiewicz ukazuje jako bunt przeciw prawowitej władzy. Autor walkę traktuje jako wojnę bratobójczą i domową.
Kozacy zaczęli gromadzić się na Zadnieprzu już XV w. Zjeżdżali się ze wszystkich stanów i narodowości, ale przewagę wśród Kozaków stanowili zbiegli chłopi z Rzeczpospolitej. Kozacy zajmowali się rybołówstwem, łowiectwem, hodowlą, ale także ważnym źródłem dochodów były łupy wojenne. Kozacy mieli bardzo groźnych sąsiadów i zmuszeni byli do stworzenia ogromnej armii, dzięki czemu byli znakomitymi sojusznikami, ale również mogli być bardzo groźnymi wrogami dla Rzeczpospolitej.
W powieści zostały opisane dwie postacie, które przewodniczą powstaniu Chmielnickiego. Są to: Bohdan Chmielnicki i Bohun. Bohdan Chmielnicki to narodowy bohater Ukrainy, ale w powieści ukazany został jako morderca, barbarzyńca i egoista. Był to człowiek niezwykle dumny i podstępny. Czasami było widać u niego przebłyski dobroci, jak to Skrzetuskiego uwolnił od śmierci za to, że kiedyś on uratował jego życie.
Następną postacią jest Bohun, zły, mściwy, dziki i waleczny. Nie wiadomo, kim był i skąd pochodził. Jednak nie był pozbawiony miłości. Zdolny był do wzniosłych uczuć, a swoje życie złożył w ręce Heleny, którą czcił i kochał nad życie.
W powieści przedstawione jest wiele faktów historycznych m.in. bitwy. W 1648r. wybucha na Ukrainie powstanie kozackie. Z polecenia króla wyrusza na Ukrainę Potocki wraz z synem, który ginie w bitwie pod Żółtymi Wodami. W kolejnych bitwach Chmielnicki odnosi zwycięstwo pod Korsuniem i Piławcami. W 1649r. kozacki przywódca oblega Zbaraż, a w 1651r. wybuchła bitwa pod Beresteczkiem zakończona wygraną Polaków.
Sienkiewicz chciał przywrócić w powieści dni świetności Rzeczpospolitej, opisując zaistniały w tamtych czasach bunt. Ukazywał pewnego rodzaju przestrogi dla władz państwa polskiego oraz dla zwykłych ludzi, przed wewnętrznymi sporami, które mogły doprowadzić do wielu nieporozumień. Konflikt polsko-kozacki został zażegnany po podpisaniu pokoju. Wynika z tego rada, że każdy, nawet najmniejszy konflikt można ukończyć przez podanie sobie rąk.