profil

Konstytucja kwietniowa

poleca 85% 101 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Konstytucja marcowa uchwalona przez Sejm Ustawodawczy 17 III 1921 ustalała republikańską formę państwa i deklarowała zwierzchność narodu. Zachowując zasadę trójpodziału władzy, wprowadziła ustrój o znacznej przewadze władzy ustawodawczej nad wykonawczą. Władzę wykonawczą prezydent sprawował przez ministrów odpowiedzialnych za swą działalność przed sejmem, oraz przez podległych rządowi urzędników. Każdy akt rządowy wymagał dla swej ważności oprócz podpisu prezydenta, podpisu premiera i właściwych ministrów. Prezydent nie mógł być posłem, senatorem oraz sprawować żadnego innego urzędu. Za swe czynności urzędowe prezydent nie odpowiadał przed parlamentem. Ponosił wyłącznie odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu, do której to odpowiedzialności mógł być pociągnięty wyłącznie uchwałą sejmu, za zdradę stanu, pogwałcenie konstytucji lub przestępstwa karne. Uprawnienia prezydenta to: prawo do zarządzania wyborów parlamentarnych, zwołania, odraczania, zamykania posiedzeń sejmu i senatu. Prezydent mianował i odwołał premiera i na jego wniosek – ministrów. Prezydent był najważniejszym zwierzchnikiem sił zbrojnych, nie mógł jednak sprawować naczelnego dowództwa w czasie wojny. Mianował wtedy Naczelnego Wodza. Prezydent reprezentował państwo na zewnątrz, mianował przedstawicieli dyplomatycznych Rzeczypospolitej, przyjmował przedstawicieli dyplomatycznych państw obcych, zawierał umowy międzynarodowe. Prezydent mianował sędziów i stosował prawo łaski. Władza ustawodawcza, wysunięta na pierwszy plan, miała być reprezentowana przez dwie izby: Sejm i Senat, wybierane w tajnych, powszechnych, bezpośrednich, równych i proporcjonalnych wyborach. Sejm liczył 444 posłów i zajmował najważniejszą pozycję w systemie władz ustanowionych przez Konstytucję marcową. Sejmowi przysługiwało prawo inicjatywy ustawodawczej, czyli zgłaszania projektów ustaw. Czynne prawo wyborcze przysługiwało każdemu obywatelowi, który ukończył 21 rok życia, a bierne prawo wyborcze posiadali niemal wszyscy obywatele po ukończeniu 25 roku życia. Posłowie byli uważani za przedstawicieli całej Rzeczypospolitej i nie mogli być w swej działalności parlamentarnej krępowani żadnymi instrukcjami wyborców. Kadencję parlamentu ustalono na 5 lat. Senat liczył 111 senatorów. Czynne prawo wyborcze do senatu mieli obywatele, którzy ukończyli 30 rok życia, bierne prawo wyborcze do senatu przysługiwało od 40 roku życia. Kadencja senatu rozpoczynała się i kończyła jednocześnie z kadencją sejmu.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie
Opracowania powiązane z tekstem

Czas czytania: 1 minuta