Malta

Wiadomości ogólne

Powierzchnia kraju-316km2
Stolica VALETTA-9200mieszkańców
Najwarzniejsze miasta to La Valetta, Birkirbara, Quomi
Ludność - 365 tys. - Maltańczycy, Brytyjczycy, Arabowie i Włosi.
Religia-Katolizm,Anglikanizm.
Języki-Małtański,Angielski.
Waluta-Lira małtańska.
Największa wyspa-Malta-246km2
Najwyższe wzniesienie-Bingemma Heights 253 m n.p.m.
Historia

Malta była kolonią Fenicjan, Greków i Kartagińczyków. Stała się także częścią Cesarstwa Rzymskiego, a później Bizancjum. W wieku IX zajęli ją Arabowie, a pod koniec XI w rycerze normańscy. Do końca XVI stulecia Malta pozostała w granicach Królestwa Sycylii. W 1530 roku przekazano ją rycerskiemu zakonowi Joannitów, który od tej pory określać się będzie mianem Kawalerów Maltańskich.
Epoka napoleońska odcisnęła się piętnem okupacji francuskiej. Nie trwała ona jednak zbyt długo, gdyż w roku 1802 pojawili się tu Brytyjczycy i Malta stała się ich kolonią. Szczególnej roli nabrała po otwarciu Kanału Sueskiego (1869), jako ważny punkt na drodze morskiej do Indii. Pełną niepodległość zyskała Malta w 1946 roku.
Głową państwa jest prezydent wybierany przez parlament. Jego kadencja trwa pięć lat. Obecnie stanowisko to piastuje Ugo Mifsud Bonnici.
Władza ustawodawcza należy do Izby Reprezentantów, liczącej 65 deputowanych, wybieranych w wyborach powszechnych na 5 lat. Najsilniej reprezentowaną partią w Izbie Reprezentantów jest Partia Nacjonalistyczna posiadająca 34 mandaty, drugą siłą jest Maltańska Partia Pracy posiadająca 31 mandaty.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd na którego czele stoi premier mianowany przez prezydenta. Premierem Malty jest Edward Fench Adami (PN), vice premierem i ministrem spraw zagranicznych Guido de Marco.
Święto narodowe: 21.09 - rocznica proklamowania niepodległości w 1964 roku
Unia Europejska obiecała Malcie, podobnie jak Cyprowi, rozpoczęcie negocjacji o członkostwie w sześć miesięcy po zakończeniu Konferencji Międzyrządowej, które nastąpi najprawdopodobniej w lipcu 1997 roku. Idea członkostwa w Unii Europejskiej ma jednak na Malcie wielu przeciwników, którzy opowiadają się za pozostaniem wyspy poza tą organizacją. Republika Malty należy do Rady Europy.
Turystyka

Mosta. Miejscowosc polozona jest w centrum wyspy. Przyjezdzajacy tu tlumnie turysci chca przede wszystkim zobaczyc kosciól. Kopula tej swiatyni jest czwarta co do wielkosci w Europie. Budowe rozpoczeto w 1833 roku, a ukonczono w 1871. Kosciól budowali robotnicy w czasie wolnym od ich podstawowej pracy, dlatego trwalo to tak dlugo. W czasie drugiej wojny swiatowej 100-kilogramowa bomba przebila kopule i upadla na posadzke, ale nie wybuchla. Mozna ja ogladac we wnetrzu swiatyni.

La Valetta. Miasto zostało założone przez Wielkiego Mistrza Joannitów Jeana de la Vallette`a w roku 1566. Rolę stolicy pełni od 1570 roku. W momencie przejęcia wyspy przez Wielką Brytanię (1801) swoją siedzibę umieścił tu gubernator brytyjski. Od roku 1960 jest stolicą niepodległej Malty. Będąc w mieście trzeba zobaczyć Pałac Wielkich Mistrzów. Pierwotnie była to drewniana budowla, którą w 1571 roku zakupił Zakon Kawalerów Maltańskich. W połowie wieku XVIII siedziba Wielkich Mistrzów była gotowa. Do pałacu wiodą trzy bramy, które prowadzą na duży dziedziniec, a jedna na mniejszy. Duży nazywany jest Dziedzińcem Neptuna, ze względu na stojący tu posąg z brązu przedstawiający władcę głębin, a mały nazwano imieniem księcia Alfreda, jednego z synów królowej Wiktorii.
Częściej jednak określa się go jako Dziedziniec Zegara Pinto. Zegar ten posiada cztery tarcze, wskazuje godziny, dni i fazy księżyca. Godziny wybija czterech Maurów, którzy w rękach trzymają młoty kowalskie. Wnętrze pałacu przypomina, kto był jego rezydentem. Na ścianach wymalowano głownie bitwy morskie, w których uczestniczyły okręty Zakonu. W wielu salach umieszczono dobrze zachowane zbroje, w tym Wielkich Mistrzów. Zbrojownia pałacowa jest świetnym źródłem historii. Na podstawie zgromadzonych tu zbiorów prześledzić można, jak rozwijała się sztuka militarna. W XVI w rozpoczęto budowę katedry dla Zakonu, pod wezwaniem św. Jana.
Z zewnątrz świątynia jest bardzo surowa, za to wnętrze świadczy o tym, że był to jeden z najbogatszych kościołów w Europie, dopóki nie złupili go żołnierze Napoleona. Na suficie obejrzeć można malowidła przedstawiające sceny z życia św. Jana Chrzciciela. Ściany pokryte są złoconym, cętkowanym wapieniem. Ołtarz główny wykonano z lapislazuli i innych marmurów. Zawsze w czerwcu w katedrze wystawiane są gobeliny flamandzkie przedstawiające Chrystusa i Apostołów.
GOSPODARKA
Maltańska gospodarka związana jest przede wszystkim z morzem, chociaż najwięcej dochodów dostarczają porty, a nie rybołówstwo. Rozwija się także przemysł lekki. Rolnictwo ze względu na bardzo małą ilość terenów uprawnych jest słabo rozwinięte. Na niewielkich polach położonych na stokach górskich i nawadnianych nizinach rosną zboża, warzywa i owoce cytrusowe. W hodowli dominuje bydło i kozy. Istotnym elementem tworzącym dochód jest turystyka, która wykorzystuje dogodny klimat, czyste plaże i korzysta z bazy noclegowej o różnorodnym standarcie.
GEOGRAFIA
Republika Malty składa się z trzech wysp położonych na Morzu Śródziemnym, są to: Malta, Kemmuna i Ghawdex. Powierzchnię wysp kształtują wapienne góry. Klimat jest śródziemnomorski. Niewielka ilość opadów, nadmierny wypas i erozja doprowadziły do tego, iż szata roślinna jest bardzo uboga i występuje w niewielu miejscach. Mieszkające tu zwierzęta to jeże i ryjówki, w jaskiniach zaś żyją nietoperze.

Napisał:Mietek Bartoszewicz.