Toczenie-wiadomości ogólne

7. Toczenie.

7.1. Wiadomości ogólne.

Toczenie jest podstawowym sposobem obróbki skrawaniem, umożliwia wykonywanie powierzchni obrotowych. Podczas toczenia ruch główny wykonuje obrabiany przedmiot, obracający się wokół własnej osi. Ruch posuwowy-z reguły (z wyjątkiem toczenia kopiowego) prostoliniowy-wykonuje nóż tokarski.
W zależności od położenia powierzchni obrabianej rozróżnianie są:
toczenie powierzchni zewnętrznych, nazywane obtaczaniem,
toczenie powierzchni wewnętrznych, nazywane wytaczaniem.
W zależności od położenia osi obrotu obrabianego przedmiotu rozróżnia się:
toczenie poziome, wykonywane na większości typów tokarek,
toczenie pionowe, stosowane podczas obróbki dużych i ciężkich przedmiotów na tokarkach karuzelowych.
Ze względu na kształt powierzchni obrobionej można wyodrębnić następujące rodzaje toczenia:
toczenie powierzchni walcowych,
toczenie powierzchni stożkowych,
toczenie powierzchni kształtowych.Ze względu na kierunek ruchu posuwowego względem osi obrotu przedmiotu obrabianego rozróżnia się:
toczenie wzdłużne, podczas którego wektor przesuwu jest równolegly do osi obrabianego przedmiotu,
toczenie poprzeczne, podczas którego wektor przesuwuw jest prostopadły do osi obrabianego przedmiotu.
W zależności od liczby noży równocześnie biorącch udział w skrawaniu mamy toczenie jednonożowe oraz toczenie wielonożowe, stosowane w przypadku bardzo dużych naddatków na obróbkę.

7.2 Klasyfikacja tokarek.

Tokarki można podzielić na:
tokarki ogólnego przeznaczenia, na których mogą być wykonywane różne prace na różnych przedmiotach; obrabiarki należące do tej grypu są stosowane w różnych gałęziach przemysłu,
tokarki specjalizowane, przeznaczone do wykonywania określonych prac na różnych przedmiotach; do grupy tej można zaliczyć tokarki do robót precyzyjnych, do toczenia kształtowego itp, obrabiarki te mogą być stosowane w różnych gałęziach przemysłu.
tokarki specjalne-nazywane również branżowymi- przeznaczone do wykonywania jednej operacji na określonym przedmiocie obrabianym; można spośród nich wymienić tokarki: do narzynek, do osi wagonowych, do obręczy kół wagonowych itp, obrabiarki te są przeznaczone dla określonych gałęzi przemysłu.
W grupie tokarek ogólnego przeznaczenia można wyodrębnić tokarki:
kłowe- należą do najczęściej stosowanych; nazwa ich pochodzi stąd, że są wyposażone w tzw. kły tokarskie, służące do mocowania obrabianych przedmiotów.
wielonożowe-umożliwiają skrawanie jednocześnie wieloma nożami,
tarczowe (łożowe i płytowe) - są stosowane do obróbki przedmiotów o dużej średnicy i małej wyskości. Mocuje się je na tarczach, osadzonych na wrzecionie tokarki.
karuzelowe- są przeznaczone do obróbki przedmiotów o dużych wymiarach,
rewolwerowe- są stosowane do obróbki przedmiotów o złożonych kształtach.
półautomaty i automaty tokarskie- można na nich wykonywać:toczenie, wiercenie, rozwiercanie, pogłębianie, nacinanie gwintów, frezowanie rowków i kanałków.

7.3 Noże tokarskie.

Noże tokarskie można podzielić na dwie grupy:
noże ogólnego przeznaczenia, stosowane do obróbki różnych powierzchni różnych przedmiotów;
noże kształtowe, wykonywane specjalnie do obróbki określonych powierzchni określonych przedmiotów.
Noże ogólnego przeznaczenia- w zależności od miejsca ich mocowania-dzieli się na imakowe i do głowic rewolwerowych.
Ze względu na sposób wykonania, noże imakowe dzieli się na:
noże jednolite, w których ostrze i trzonek są wykonane z tego samego materiału,
noże łączone w sposób trwały, w których ostrze i trzonek-wykonane z różnych materiałów-są połączone w sposób trwały.
noże składane, w których ostrze i trzonek-wykonane z różnych materiałów-są połączone w sposób umożliwiający rozłączanie.
W zależności od położenia głównej krawędzi skrawającej noże imakowe można podzielić na
noże prawe,
noże lewe, W zależności od położenia obrabianej powierzchni rozróżnia się noże imakowe:
obtaczaki, przeznaczone do obróbki powierzchni zewnętrznych,
wytaczaki, przeznaczone do wytaczania powierzchni wewnętrznych.
Ze względu na uzyskiwaną dokładność obróbki noże imakowe można podzielić na:
zdzieraki,
wykańczaki.