Thomas Alva Edison i żarówka

Thomas Alva Edison urodził się jedenastego lutego 1847 roku w miejscowości Milan w stanie Ohio w Stanach Zjednoczonych. Młody Edison nie interesował się szkołą, miał jednak wybitny zmysł do robienia interesów: już w wieku 12 lat zatrudniał innych chłopców, aby pomogli mu hodować i sprzedawać jarzyny.

Edison zdecydował, że będzie zajmować się urządzeniami elektrycznymi. Chciał je tworzyć i ulepszać. Porzucił Western Union dla warsztatów Charlesa Williamsa, producenta urządzeń telegraficznych. Tu wynalazł pierwszy udany giełdowy aparat telegraficzny.

W roku 1875 Edison założył własny warsztat i fabrykę na Ward Street w miejscowości Newark w stanie New Jersey. Produkował tam giełdowe aparaty telegraficzne i inny sprzęt, a także opracował dalsze urządzenia elektryczne. Jednym z wielu wynalazków, jakie powstały w tej pracowni, był pierwszy fonograf, czyli odtwarzacz płyt gramofonowych. Dźwięk był zapisywany na wałku pokrytym staniolem za pomocą stalowego rylca połączonego z membraną. Ponieważ Edison nie bardzo interesował się muzyką, uważał, że fonograf znajdzie zastosowanie przede wszystkim jako biurowe urządzenie do dyktowania (pierwowzór dzisiejszego dyktafonu).
Wśród wielu innych wynalazków Edisona należy wymienić również pierwsze żarówki oraz udoskonalony mikrofon telefoniczny.

Najwspanialszym wynalazkiem, jakiego dokonał około roku 1880, była jednak żarówka elektryczna. Były to przeważnie lampy łukowe, w których iskra elektryczna przeskakiwała nieustannie między dwoma pręcikami. Dawały one rażące światło, nie można było na nich zbytnio polegać i poza tym były drogie. Mimo wszystko budziły zachwyt – były przecież tak jasne.

Edison i jego ludzie pracowali nad nową pompą próżniową, aby otrzymać lepszą próżnię wewnątrz żarówek. Przeprowadzali też eksperymenty z setkami materiałów na włókna. Edison poddawał badaniom setki materiałów – od drutu platynowego po łodygi bambusa. Zrezygnowali z metalu i zrobili włókna ze specjalnie spreparowanej zwęglonej nici bawełnianej. Tak wykonana żarówka świeciła przez 13 i pół godziny. Między 21 a 22 października 1879 roku druga z tych nowych żarówek świeciła przez 40 godzin, co było ogromnym sukcesem.

Angielski chemik, Joseph Swan, wynalazł podobną żarówkę. Z początku doszło między nimi do zatargów. Wkrótce jednak połączyli siły, gdyż przeciągający się spór żadnemu z nich nie przynosił korzyści finansowych. W roku 1882 fabryki w Stanach Zjednoczonych wyprodukowały 100 tysięcy żarówek.

Dziś wewnątrz żarówki znajduje się żarnik z włókna wolframowego w postaci drobnego uzwojenia. Przepływ prądu elektrycznego rozgrzewa uzwojenie, które żarzy się białym światłem. W szklanej bańce zamknięto obojętny gaz (np. argon), aby zapobiegać wchodzeniu wolframu w reakcję z tlenem z powietrza, co doprowadziłoby do spalenia włókna.

W nowoczesnej żarówce długie, cienkie włókno stawia opór płynącej przez nią elektryczności. Pokonując opór włókna, płynący przez nie prąd nagrzewa je do temperatury około 3 tysięcy stopni Celsjusza.

Włókno (wykonane najczęściej z metalu zwanego wolframem) nagrzewa się dalej, stając się czerwone od żaru. Potem, rozgrzane już do białości, emituje światło. Współczesne żarówki wystarczają na około tysiąc godzin.
W 1884 roku Edison zastanawiał się nad zbudowaniem maszyny latającej (dziś nazwalibyśmy ją helikopterem), ale poparzył się ciężko w wypadku i zaprzestał prób.

Dwa lata później wraz ze swymi ludźmi pracował nad ulepszonym fonografem z igłą umocowaną do membrany i woskowym walcem. Edison, sławny na cały świat spotykał się z głowami państw i sławnymi uczonymi europejskimi, założył studio nagrań i skonstruował dyktafon (małe urządzenie do nagrywania i odtwarzania głosu).

W 1888 roku Edison otrzymał patent na kinetoskop, jedno z pierwszych urządzeń filmowych.

Do roku 1900 produkcja żarówek osiągnęła ponad 35 milionów. Ciemności zostały pokonane. Wieczory – i odrabianie lekcji – już nigdy odtąd nie były takie, jak przedtem.

Pod koniec życia Edison próbował odkryć nowy sposób otrzymywania kauczuku.

Edison zmarł 18 października 1931 roku po walce z chorobą.