Osadnictwo

Ekumena - obszar stale zamieszkały i eksploatowany gosp. przez człowieka.
Anekumena - obszar zamieszkały i niewykorzystywany przez człowieka.
Subekumena - obszary zamieszkałe okresowo.

Największe zaludnienie - cała europa szczególnie zach. , w azji niziny: Chińska i Gangesu, półwysep Indyjski i Japonia, w afryce dolina i delta Nilu i Zatoka Gwinejska, w amerykach gł. koncentracja ludności jest na obszarach nadmorskich. Bariera zasiedlenia - utrudnienie w zasiedleniu danego terenu, np. bariera termiczna, świetlna, wodna, wysokościowa. Rozmieszczenie ludności zależy od wielu czynników: klimatu, gleby, warunki wodne, odległość od morza, wysokość n. p. m, rzeźba terenu, bogactwa naturalne.

Demografia - zajmuje się badaniem struktury biologicznej i zjawisk zachodzących wśród tych struktur.
Przyrost naturalny - różnica między liczbą urodzeń a zgonów.
Przyrost rzeczywisty - p. natur. +saldo migracji, mówi dokładniej o liczbie mieszkańców na danym terenie.

Fazy rozwoju demograficznego:
I faza - bardzo wysoki przyrost i bardzo wysoka umieralność. P. N. jest niewielki (prawie zero) występuje na obszarach zamieszkujące mało dostępne tereny (np. BORNEO)
II faza - bardzo wysoki przyrost ale spada liczba zgonów. P. N. jest bardzo wysoki, faza ta występuje w wielu krajach afrykańskich.
III faza - liczba urodzeń spada, maleje też liczba zgonów. P. N. nadal jest wysoki ale traci na swej dynamice. Obecnie faza ta charakteryzuje azjatyckie kraje rozwijające się (np. KOREA PŁ. ) IV faza - liczba urodzen i zgonów jest niewielka. P. N. jest prawie zerowy, występuje w wielu krajach europejskich (np. NIEMCY, FRANCJA) .

Migracja - przemieszczanie się ludności prowadzące do zmiany miejsca pobytu na stałe lub czasowo.
Emigracja - odpływ ludności. Imigracja - napł. ludności. Saldo migracji - różnica między liczbą imigrantów a emigrantów w danym kraju.
Depopulacja - czyli wyludnianie.
Drenaż mózgów - polega na migracji dobrze wykształconych ludzi (np. naukowców) do bogatszych państw.

Na sieć osadniczą składają się na ną róznego rodzaju osiedla, połączone drogami i umożliwiającymi komunikacje. Wieś to jednostka osadnicza, zamieszkała przez ludność zajmującą się gł. rolnictwem. okolnica - zabudowa otaczajaca zwykle okrągły plac (w przeszłości miały charakter obronny) np. Szamocin, owalnice - zabudowa skupiała się wokół jakiejś przeszkody i miały wydłużony kształt owalu np. Czaple, wielodrożnic - wynika z rozwoju osady wzdłuż wielu dróg, często o nieregularnym przebiegu np. Wiele, ulicówki - mają zabudowe po obu stronach ulicy np. Zawoja, rzędówki - zabudowa po jednej stronie ulicy np. Wandalin, łańcuchówki - rozwijały się wzdłuż dróg, ale ich zabudowa nie jest zwarta tylko rozproszone.

Miasto - jest to intensywnie zabudowana jednostka osadnicza, zamieszkała przez ludność pracującą poza rolnictwem.
Aglomeracja to skupisko położonych blisko siebie i powiązanych funkcjonalnie, komunikacyjnie i technicznie miast.
Aglomeracje dzielimy na monocentryczną (jedno miasto dominujące otoczone miastami satelickimi i zurbanizowanymi osiedlami) , policentryczna (konurbacja) to kilka miast połażonych koło siebie o podobnej wielkości i randze. Aglomeracje mające duże znaczenie międzynarodowe nazywamy metropoliami. Rozwijające się aglomeracje integrują się i tworzą megalopolis.

Czynniki miastotwórcze to przede wszystkim obronność, administracja państwa, handel, transport, przemysł, kultura, oświata, kult religijny.
Urbanizacja - zespół przemian ekonomicznych, przestrzennych, społecznych i kulturowych prowadzący do powiększania się obszarów miejskich oraz do rozprzeszczeniania się zabudowy miejskiej, a także do wzrostu liczby ludności żyjącej w miastach lub przejmującej miejski styl życia.
Urbanizacja demograficzna - polega na przemieszczaniu się ludności ze wsi do miasta oraz na wzroście ludności miejskiej.
Ubranizaja przestrzenna - wyraża się w powiększeniu powierzchni miast, a także w powstaniu nowych ośrodków.
Ubranizacja ekonomiczna - oznacza zwiększanie się liczby ludności zatrudnionej w zawodach pozarolniczych.
Urbanizacja społeczna - polega na przyjmowaniu miejskiego stylu życia.

Etapy urbanizacji:
Wstępna urbanizacja polega na zwiększaniu się koncentracji ludności w miastach, a w szczególności w ich obszarach centralnych. Wiąże się to z zapotrzebowaniem na pracowników ze strony rozwijającego się przemysłu i usług. Zjawisko to występuje obecnie na przykład w Pakistanie, Wietnamie czy w Nigerii.

Suburbanizacja zachodzi w wyniku dalszej koncentracji ludnosci w miastach oraz rozwijania sie obszarow podmiejskich. Naplywajaca z obszarow wiejskich ludnosc osiedla sie na przedmieseiach, ktore czasem przyjmuja postac ubogich dzielniec - slumsow. Przykladami takich miast sa Manila, Kair, Kalkuta, Dżakarta. Rownoczesnie ludnosc dotad zamieszkala w dzielnieach centralnych stopniowo przenosi sie na obszary podmiejskie (suburbia) . Rozrastaja sie przedmiescia, a wyludnia srodmiescie.

Dezurbanizacja to proces stabilizowania sie liczby ludnosci w miastach i jej intensywnego odplywu z zaludnionych centrow. Ludnosc przenosi sie do odleglych obszarow podmiejskich. Powodem jest z jednej strony przenoszenie poza miasto zakladow przemyslowych, a z drugiej wzrost zamoznosci spoleczenstwa poszukujacego atrakcyjnych miejsc zamieszkania. Obecnie zjawisko to obserwuje sie w Europie.

Reurbanizacja jest ostatnim etapem urbanizacji. Obszary podmiejskie rozrastaja sie i powstaja w ten sposob olbrzymie zurbanizowane obszary. Obecnie proces ten wystepuje w USA i w Japonii. Dzieki jego rewitalizacji jego zabudowa staje sie ponownie atrakcyjna i zamieszkana przez wielu ludzi. Dwa pierwsze etapy procesow urbanizacyjnych polegaja na wzroscie koncentracji ludnosci, a dwa kolejne na zmniejszaniu koncentracji. Ten drugi proces nosi nazwe deglomeracji. Oznacza ona planowe rozpraszanie osadnictwa, przenoszenie go poza obreb administracyjnych granic miasta. Deglomeracja jest elementem swiadomej polityki. Wladze, tworzac plany przestrzennego zagospodarowania terenu, wskazuja nowe obszary pod zabudowe mieszkaniowa i przemyslowa. Odciaza to centrum miasta i aktywizuje obszary podmiejskie. Warunkiem powodzenia takieh zabiegow jest stworzenie sprawnej sieci transportowej.