Andr Marie Ampère
Biografia
Andr Marie Ampre urodził się 25 stycznia 1775 roku w Lyonie. Pochodził z zamożnej rodziny. Andr był „cudownym dzieckiem”, nie uczęszczał do szkół. Swoje dzieciństwo spędził w Poleymieux, wsi położonej 10 km od Lyonu. Swoja pierwszą rozprawę Ampre napisał w wieku trzynastu lat, a poświęcona była ona krzywym stożkowym.
W młodości Andre Marie Ampre był m.in. nauczycielem w l'cole Centrale (Bourg-en-Bresse) i Lyońskim liceum, które otrzymało jego imię (Leyce Ampre). W wolnym czasie Ampre prowadził badania matematyczne, których efektem było wydanie traktatu: „Rozważania o matematycznej teorii gier”, przedstawionego w 1803 roku w Paryskim Instytucie Nauk. Andre Marie Ampre nie widząc dalszych perspektyw w swoim rodzinnym mieście zdecydował się na wyjazd do Paryża (1804r.). Po przyjeździe nie mający formalnego wykształcenia, ale posiadający doskonała opinię wśród paryskich matematyków opinię, Ampre został zatrudniony jako wykładowca matematyki w cole Politechnique. W 1808 roku został profesorem, a niedługo po tym, nominowany przez Napoleona, inspektorem generalnym francuskich wyższych uczelni. Ampre uczył w paryskiej cole Politechnique do 1826 roku, kiedy to w uznaniu za zasługi dla nauki został dyrektorem elitarnej szkole Collège de France. Andre Marie Ampre kierował tą szkołą do śmierci, która nastąpiła 10 czerwca 1836 roku w Marsylii.
Osiągnięcia
Andr Marie Ampre był przede wszystkim matematykiem. Ampre prowadził w tej dziedzinie najwięcej badań. Rozwijał głównie teorię równań różniczkowych cząstkowych, opracowując ich klasyfikację. Ampre prowadził także badania z dziedziny chemii – odkrył fluor, sformułował na nowo prawo o identyczności liczby cząsteczek każdego gazu pod tym samym ciśnieniem i w tej samej objętości oraz opracował klasyfikację pierwiastków. W dziedzinie fizyki pracował nad teorią światła. Opublikował pracę o refrakcji.
Za największe osiągnięcie Andre Marie Ampre uważa się jednak jego wkład w naukę o magnetyzmie i elektryczności. Ampère odkrył, że magnetyzm jest wynikiem przepływu prądu i że właściwości magnesów stałych należy tłumaczyć występującymi w nich wirowymi prądami elektrycznymi. Postawił wynikającą z tej koncepcji magnetyzmu hipotezę, że prąd płynący przez cewkę złożoną z nawiniętych na walcu zwojów miedzianego drutu powinien wykazywać takie same właściwości jak magnes stały. Ampre sam zbudował taką cewkę i doświadczalnie udowodnił swoja hipotezę. Najbardziej znanym twierdzeniem jego teorii jest prawo Ampera: „Całka liniowa wektora gęstości strumienia magnetycznego obliczana po krzywej zamkniętej jest proporcjonalna do wypadkowego prądu otoczonego tą krzywą”. Wyprowadzone przez Ampère'a formuły stosowane są do dziś tak w nauce jak i w technice.
Andre Marie Ampre zaproponował używany do dziś podział nauk elektrycznych na elektrostatykę i elektrodynamikę. Sformułował podstawy teoretyczne elektrodynamiki. Swoje wnioski dotyczące elektryczności Ampre zawarł w dziele „Traktat o matematycznej teorii zjawisk elektrodynamicznych opartej wyłącznie na eksperymentach”. Wg Maxwell’a dzieło Ampere’a to „jedno z najbłyskotliwszych osiągnięć nauki. Całość, teoria i eksperymenty wyglądają jak gdyby w pełni dojrzałe i kompletne wyskoczyły z głowy tego 'Newtona elektryki'. Jest doskonała w formie i nieskazitelna w precyzji, a składa się z formuł, z których można wywieść wszystkie zjawiska elektrodynamiki i które muszą na zawsze pozostać jej kardynalnymi tezami."
Teoria Ampre’a była za jego życia licznie krytykowana. Dopiero po jakimś czasie od jego śmierci została uznana za prawdziwą. Na cześć wielkiego francuskiego naukowca podczas I Międzynarodowego Kongresu Elektryków (Paryż, 1881) najważniejszą jednostkę elektryczną późniejszego układu SI, jednostkę natężenia prądu elektrycznego nazwano imieniem Ampère'a (1A). Zasługi Ampre’a zostały docenione także przez polskich elektryków. Zarząd Główny Elektryków Polskich na posiedzeniu w 1985 r. ogłosił rok 1986 rokiem Ampre’a. Członkowie zarządu powiedzieli wtedy: „wielka elektrotechnika zaczęła się od prac Ampère'a w latach 1820-1826”. Dzień śmierci uczonego (10 czerwca) jest na całym świecie Dniem Elektryka.
Bibliografia :
- http://www.wikipedia.pl
- http://www.pwn.pl
- http://www.wiem.onet.pl
- Praca zbiorowa, Encyklopedia dla młodzieży, Wyd. Kluszczyński, Kraków 1997.
Opracowania powiązane z tekstem
Czas czytania: 3 minuty
Treść zweryfikowana i sprawdzona
Zgodnie z misją, Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne i sprawdzone treści edukacyjne.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.