Wątki wanitatywne w literaturze baroku.

vanitas vanitatum, et omnia vanitas-
łac. marność nad marnościami i wszystko marność.

Zbigniew Morsztyn w utworze "Emblema 47" opisuje czas, który szybko gna i nikt, a ni nic nie jest w stanie go doścignąć. Świat jest tak skonstruowany, że ludzie ciągle się gdzieś spieszą, biegną tu i tam. Nie mozemy cofnąć czasu. Jego symbole jest zegar, na którym wskazówki mkną nieubłaganie do przodu. Przed nami nieznana przyszłość. Nasz czas na ziemi może zakończyć jedynie śmierć. Poeta porównuje ją do "nielitościwej tyranki", która szykuje już ostre nożyce, aby przeciąć nić naszego życia. Byt człowieka z czasem kończy się, tak jak sprzędziona wełna. Na szczęscie istnieje jedna rzecz, która jest nieśmiertelna- jest nią czas. W utworze tym przedstawiona jest prośba człowieka o przedłuzenie życia.
"Krótkość żywota" Daniela Naborowskiego opisuje czas, który mija w sposób niepojęty dla człowieka. Przed nami żyli przodkowie, a gdy nas zabraknie żyć będą nasi potomkowie. Człowiek jest istotą, która szybko umiera, chociaż zaplanował sobie dożycie później starości. Na świecie nic nie jest takie same. Nawet kazdy wschód Słońca jest inny. Byt ludzki między śmiercią, a urodzeniem jest tak szybki, że "może nazywan być czwartą częścią mgnienia". Wszyscy w końcu umierają, a naszą "matką" jest mogiła.
Podmiot liryczny w utworze "Rozkosz mała i krótka" zwraca się do chrześcijana. Pyta się jego co jest lżejsze od płomienia ognia i obłoku. Co jest szybsze od rzek spływających ze skał. Sam sobie odpowiadai stwierdza, ze są to marne rozkosze świata. Sa lżejsze nad wszystko o przemijaja prędko, prędzej niż się spostrzeżemy.
W utworze "Emblema 38" Zbigniew Morsztyn porównuje świat do pawia, który pyszni się swym opierzeniem i pięknym ogonem. Paw jest symbolem świata przepełnionego pychą. "Oblubieniec z oblubienicą", czyli dwoje kochanków chcą go zabic, aby uwolnić od niego ludzi- zabić dume. Ten, kto jest w jej sidłach uwieziony, został obdarowany złotą wolnością.
W utworze "Marność" jest mowa o świecie, który podporządkowuje się marności, która nigdy nie zginie. Mamy cieszyć się z życia: miłować się i żartować, lecz z umiarem. Powinniśmy żyć pobożnie i uczciwie, mają respekt i szacunek do Boga. Spełniając te warunki nie musimy bać się śmierci.
Daniel Naborowski w wierszu "Do Anny" wymienia rzeczy i zjawiska, które z czasem przemijają. Lata mijają, przemija dowcip, mądrość, uroda, elegancja, kwitnace łaki tracą swój urok wraz z nadejściem zimy. Drzewa z czasem tracą liście, mijają wojny, a "czas leczy rany". Jedyną rzeczą, która nie przeminęła jest jego miłość do Anny. Wszystkim na przekór- nawet czasowi- miłość pozostała, przetrwała.