Kogo możemy obwiniać o śmierć Michasia - głównego bohatera noweli H. Sienkiewicza.

Kogo możemy oskarżyć o śmierć Michasia? Takie pytanie postawił sobie każdy z nas po przeczytaniu noweli Henryka Sienkiewicza pt.: „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciel”. Moje spostrzeżenia mogą różnić się od innych uczniów. Moim zdaniem każdy z bohaterów przyczynił się w jakimś stopniu do śmierci Michasia.
Zacznę od matki Michasia. Uważam, że jest ona jedną z głównych osób, przez którą chłopiec zmarł. To ona wysyłała mu listy, w których ukazywała mu jak bardzo wierzy w swojego syna. Kazała mu, aby dobrze się uczył, chciała, aby przyczynił się do walk o niepodległość Polski, a także, aby przywrócił rodzinie dawną fortunę i honor, o czym dawała mu jasno do zrozumienia w swoich listach. Michaś nie chcąc zawieść matki uczył się całe dnie, a czując, że nie nauczył się zbyt dobrze, spędzał nad książkami całe noce.
Kolejną postacią, którą uważam za głównego sprawcę śmierci syna pani Marii są niemieccy nauczyciele. Ciągle uważali go za chłopca krnąbrnego, rozpieszczonego wręcz zepsutego. Narzekali, że z byle powodu płacze, a do tego wszystkiego ma polski akcent (w czasach zaboru trzeba było mówić po niemiecku). Ciągle karali zastraszonego już chłopca, wyśmiewali się z jego ojczyzny.
Do śmierci chłopca przyczynił się także ksiądz, który zmieniał treść listów kierowanych do matki Michasia. Pisał w nich, że Michaś osiąga bardzo dobre wyniki w nauce. Matka wierząc w treść listów coraz bardziej pochwalała zachowanie syna, ale tak naprawdę było inaczej. Michaś rzadko, kiedy przynosił do domu dobre oceny. Częściej były to oceny złe oraz nagany od niemieckich nauczycieli.
Jednak za śmierć chłopca może obwiniać się także sam Michaś. Uczył się dniami i nocami, aby dostawać dobre oceny i uszczęśliwiać matkę, lecz nie dostrzegł tego, że jego wysiłki były nadaremne. Był on Polakiem, a Niemcy zawsze doszukiwali się w nas błędów i niedociągnięć, za co potrafili nas solidnie karać. Jednak Michaś miał jedenaście lat i miał prawo tego nie dostrzegać. Dlatego też Michaś nie jest do końca winien swojej śmierci, bo nie widział w swoich nocnych naukach żadnej nadaremności, a wręcz przeciwnie: dostrzegał same plusy.
Uważam, że ci bohaterowie przyczynili się do śmierci Michasia. Nie wiem czy zgodziłem się z innymi pisząc te spostrzeżenia, ale uważam, że nie tylko ja obwiniam te osoby o śmierć chłopca.