Podręczny sprzęt gaśniczy

Istnieje różnorodny sprzęt gaśniczy, zwany podręcznym, który jest prosty w budowie i łatwy w obsłudze.

Do podręcznego sprzętu gaśniczego zalicza się: gaśnice, koce gaśnicze, tłumice, beczki z wodą, wiadra, skrzynie z piaskiem, łopaty, kilofy, siekiery, boski, drabiny. Do gaszenia pożarów wykorzystuje się zewnętrzne hydranty i krany czerpalne.

Gaśnice służą do gaszenia pożarów w pierwszej fazie ich rozwoju. Napełnione są substancjami gaśniczymi, które po uruchomieniu gaśnicy są wyrzucane pod ciśnieniem w postaci strumienia. W zależności od środków gaśniczych, które zawierają, dzielimy je na: pianowe, śniegowe i proszkowe.

Gaśnica pianowa jest przeznaczona do gaszenia pożarów grupy A i B. Jest wykonana z metalowego pojemnika o kształcie cylindrycznym, na którym znajduje się pyszczek do wytrysku środka gaśniczego, zbijak do uruchomienia gaśnicy, uchwyty i instrukcja jej obsługi. Wnętrze gaśnicy wypełniają środki alkaliczne w roztworze wodnym środka pianotwórczego oraz kwas w podwieszonym pojemniku. Po uruchomieniu gaśnicy, czyli po uderzeniu zbijakiem o twardy przedmiot, następuje zmieszanie obu cieczy, wydzielanie dużej ilości dwutlenku węgla, tworzenie się piany i podwyższenie ciśnienia, które wyrzuca pianę na zewnątrz. Strumień piany należy skierować na ogień i, co bardzo ważne, trzymać gaśnicę w czasie gaszenia dnem do góry.

Gaśnica śniegowa jest przeznaczona do gaszenia pożarów grypy B, C i E. Do wyrzucenia środka gaśniczego służy dysza wylotowa połączona z korpusem elastycznym wężem. W głównej części ma zawór i dźwignię do uruchomienia gaśnicy, a z boku uchwyt. Wnętrze gaśnicy jest wypełnione ciekłym dwutlenkiem węgla, który po otwarciu zaworu wydostaje się na zewnątrz, gwałtownie się rozpręża i przechodzi w stan gazowy. Gaśnica bardzo szybko się oziębia, aby więc nie odmrozić rąk należy trzymać gaśnicę z dyszą tylko za uchwyty. Dysze kieruje się na ogień skośnie w dół. Gaśnica głośno szumi, wytwarza biały obłok, a wytracony z niego dwutlenek węgla przybiera postać śniegu.

Gaśnica proszkowa jest przeznaczona do gaszenia pożarów grupy B, C i E. Gaśnica jest wypełniona proszkiem, który jest wyrzucany na zewnątrz przez sprężony dwutlenek węgla lub azot znajdujący się w oddzielnym pojemniku wewnątrz lub na zewnątrz butli. Nie powoduje uszkodzenia gaszonych przedmiotów. Gaśnicę uruchamia się za pomocą dźwigni zabezpieczającej i uruchamiającej. W przeciwieństwie do gaśnicy pianowej, gaśnicy proszkowej nie należy odwracać dnem do góry.

Zakłady przemysłowe i wielkie obiekty są wyposażone w duże gaśnice umieszczone na podwoziach dwukołowych, tzw. agregaty gaśnicze. Ich obsługiwanie jest podobne od obsługi zwykłych gaśnic.

Do gaszenia silników spalinowych i elektrycznych, płynów łatwopalnych w małych naczyniach, pożarów małych przedmiotów lub powierzchni służą koce gaśnicze. Są to niewielkie płachty (około 2m2) wykonane z tkaniny niepalnej, np. z włókna szklanego. Ich działanie gaśnicze polega na odcięciu dopływu powietrza do palącego się przedmiotu. Koc narzuca się na małe źródło ognia (o powierzchnia nie większej niż 1 m2), tłumiąc ogień. Koc gaśniczy w futerale wiesza się na ścianie wewnętrznej pomieszczenia w widocznym miejscu. Może on być używany wielokrotnie.

Do gaszenia iskier i żagwi przenoszonych przez wiatr na obejścia i dachy służą tłumice. Są to płaskie miotły, obszyte wsiąkliwą tkaniną i osadzone na długich drążkach. Tłumice zamacza się w wiadrach z wodą i uderza się miejsce przy miejscu.

Pomocniczą rolę w gaszeniu pożaru odgrywają: łopaty, kilofy, siekiery, boski, łomy, szufle. Zalicza się je do ognisk pożaru, usuwania elementów konstrukcyjnych i surowców łatwo palnych, odgruzowania itp. Jego zastosowanie i sposoby posługiwania się nim są powszechnie znane.

Na klatkach schodowych wielu większych budynków są zainstalowane na rurach wodociągowych zawory umożliwiające pobór wody w wypadku pożaru. W szafkach, którymi są obudowane, znajdują się węże pożarnicze i prądownice. Są to hydranty wewnętrzne. W razie pożaru, tam, gdzie można stosować wodę jako środek gaśniczy, należy po otworzeniu szafki uchwycić prądownice, rozwinąć odcinek węża, odkręcić zawór i skierować strumień wody na ognisko pożaru. Podobną rolę mogą odegrać krany czerpalne przeznaczone do celów gospodarczych i sanitarnych. Niezbędne jest jednak wcześniejsze przegotowanie odpowiedniej nakrętki z gwintem, nasadzenie na jej drugim końcu węża 10-15 m zakończonego prądowniczką. Wąż ten powinien wisieć na wieszaku obok kranu. W pobliżu większych budynków i w zakładach pracy znajdują się hydranty zewnętrzne zapewniające w razie pożaru pobór wody przez jednostki straży pożarnej.