Marzec 1968

Kalendarium:
25 listopada 1967
W Teatrze Narodowym odbyła się premiera "Dziadów" Adama Mickiewicza. Reżyserował sztukę Kazimierz Dejmek, a w roli Gustawa wystąpił Gustaw Holoubek.
3 stycznia 1968
Wydano decyzję o zawieszeniu od 1 lutego przedstawień tej sztuki w Teatrze Narodowym.
30 stycznia 1968
Zagrano ostatni spektakl "Dziadów" dla publiczności. Po jego zakończeniu odbył się pochód studentów pod pomnik A. Mickiewicza. Domagano się dalszych przedstawień.
29 lutego 1968
Odbyło się nadzwyczajne zebranie Oddziału Warszawskiego ZLP. Stefan Kisielewski powiedział: "Panuje dyktatura ciemniaków".
4 marca 1968
Studenci Adam Michnik i Henryk Szlajfer zostali relegowani z Uniwersytetu Warszawskiego.
8 marca 1968
Na UW odbył się wiec w sprawie "Dziadów" i studentów relegowanych z uczelni. Do akcji wkroczyło ORMO (Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej) i MO. Pobito i zatrzymano dziesiątki osób.
9 marca 1968
Wiec na Politechnice Warszawskiej.
11 marca 1968
Interpelacja posłów koła "Znak". Dotyczyła ona wyjaśnienia brutalnych działań MO oraz odpowiedzi rządu co do demokratyzacji i polityki kulturalnej państwa.
12-19 marca 1968
Ferment studencki w największych ośrodkach akademickich kraju (Kraków, Wrocław, Toruń, Łódź, Poznań).
19 marca 1968
Podczas spotkania aktywu partyjnego Warszawy Wł. Gomułka winą za zajścia obarczył m.in. Stefana Kisielewskiego, Pawła Jasienicę i Leszka Kołakowskiego.
21-23 marca 1968
Strajki okupacyjne studentów na Uniwersytecie i Politechnice w Warszawie.
29 marca 1968
Rozpoczęto akcję skreślania z list studentów uczestników wydarzeń. Część z nich trafiła do wojska.
9 kwietnia 1968
Przewodniczący Rady Państwa Edward Ochab rezygnuje ze stanowiska na znak protestu przeciwko nagonce na obywateli polskich pochodzenia żydowskiego.
3 maja 1968
Słowo o wydarzeniach marcowych - stanowisko Episkopatu Polski.
8-9 lipca 1968
Edward Ochab rezygnuje z funkcji sekretarza KC PZPR, a znani naukowcy Stefan Żółkiewski i Adam Schaff zostali usunięci z Komitetu Centralnego.
7 listopada 1968
Poinformowano o usunięciu z PZPR ponad 230 tys. członków.
11-16 listopada 1968
Odbył się w Warszawie V Zjazd PZPR, a gościem był Leonid Breżniew.
15 stycznia 1969
Jacek Kuroń i Karol Modzelewski zostali skazani na 3,5 roku więzienia za marzec 68 rok.
10 lutego 1969
Adam Michnik, Bogusław Toruńczyk, H Szlajfer skazani na 3 i 2 lata więzienia za marzec 68.
12 grudnia 1970
Podwyżka cen ogłoszona przez premiera Józefa Cyrankiewicza.
14 grudnia 1970
W Trójmieście odbywały się strajki i manifestacje.
15 grudnia 1970
Demonstranci w Gdańsku zaatakowali budynek KM MO oraz podpalili gmach Komitetu Wojewódzkiego PZPR. Powstał MKS (Międzyzakładowy Komitet Strajkowy). W Warszawie Biuro Polityczne podjęło decyzję o użyciu siły w celu stłumienia wystąpień robotniczych.
16 grudnia 1970
Milicja i wojsko otaczają stocznię. Zajścia w Elblągu, Tczewie i Pruszczu.
17 grudnia 1970
Ostrzelanie robotników idących do pracy w stoczni w Gdańsku i Gdyni. W Szczecinie strajkuje stocznia, użycie siły.
18-20 grudnia 1970
Demonstracje w Gdyni, Szczecinie i Elblągu.
20 grudnia 1970
Plenum KC PZPR. Władysław Gomułka został odwołany z funkcji I sekretarza. Zastąpił go Edward Gierek.
23 grudnia 1970
Na stanowisko premiera został powołany Piotr Jaroszewicz, zastąpił on J. Cyrankiewicza.
30 grudnia 1970
Decyzja o podwyższeniu płac minimalnych.
22 stycznia 1971
Strajk okupacyjny w Stoczni im. A. Warskiego w Szczecinie.
24 stycznia 1971
Nowy przywódca partii E. Gierek spotkał się ze strajkującymi. Obiecał demokratyzację życia politycznego i poprawę stopy życiowej klasy robotniczej. Słynne słowa: "Pomożecie? - Pomożemy".
25 stycznia 1971
Podobne spotkanie odbyło się w Gdańsku ze stoczniowcami Trójmiasta.
11-15 lutego 1971
W Łodzi strajkowały włókniarki.
15 lutego 1971
Władze ogłosiły decyzję o cofnięciu grudniowej podwyżki (regulacji) cen.
Proponowane pozycje literatury:
· Dudek Antoni, Marszałkowski Tomasz, Wałki uliczne w PRL 1956- 1989, Kraków 1992.
· Eisler Jerzy, Marzec 1968. Geneza-przebieg--konsekwencje, Warszawa 1991.
· Głowiński Michał, Marcowe gadanie. Komentarze do stów 1966-19 71, Warszawa 1991.
· Kuroń Jacek, Wiara i wina. Do i od komunizmu, Warszawa 1989.
· Siwek Anna, Uniwersytet Warszawski w marcu "68, Warszawa 1989.
· Szlachcic Franciszek, Gorzki smak władzy. Wspomnienia, Warszawa 1990.
· Tarniewski Marek (Jakub Karpiński), Krótkie spięcie (Marzec 1968), Paryż 1977.
· S. Kisielewski, Dzienniki Kisiela, Warszawa 1993.