Układ krwionośny

1)Cechy uk.krążenia:
*szybkie i wydajne transportowanie gazów oddechowych z płuc i do płuc.
*sprawne transportowanie produktów trawienia z przewodu pokarmowego oraz zbędnych i szkodliwych produktów metabolizmu(do nerek).
*wyrównywanie temp.wszystkich płynów ustrojowych i tkanek..
*obrona org.przed skutkami wtargnięcia ciał obcych.
2)Typy uk.krążenia:
*otwarty:mięczaki,stawonogi;krew wlewa się do jam ciała i nie ma naczyń włosowatych.
*zamknięty:kręgowce,pierścienice.
3)Budowa:
*serce:(od zewnątrz jest otoczone osierdziem)
-ściany(3warstwy):
~nasierdzie(zewnętrzna):tk.łączna,wystepują bruzdy z naczyniami wieńcowymi.
~ śródsierdzie(mięsień sercowy):mięśnie sercowe szkieletowe
~wsierdzie(wewnętrzna):tk.łączna i nabłonek
-jamy serca i zastawki:
~2przedsionki,a między nimi przegroda międzyprzedsionkowa.
~2komory i przegroda międzykomorowa.
~ujście przedsionkowo-komorowe prawe, w którym jest zastawka trójdzielna.
~…lewe,w którym jest zastawka dwudzielna.
~zastawki półksiężycowate(między komorą,a n.krwionośnym)
-naczynia wchodzące i wychodzące z serca:
~z prawej kom.pień płucny.
~do prawego przedsionka 2żyły czcze.
~z lewej komtętnica główna(aorta)
~do lewego przedsionka 4 żyły płucne

-automatyzm serca(budowa uk.przewodzącego serca):
~zmodyfikowane kom.mięśnia sercowego tworzą węzły(mają zdolność do okresowego tworzenia i przewodzenia bodźców skurczowych,które rozprzestrzeniają się po całym mięśniu secowym)
~węzeł zatokowo-przedsionkowy(PP,a żyłą główną)
~węzeł przedsionkowo-komorowy
~pęczek Hissa
~włókna Purkinjego
*naczynia krwionośne:
-tętnice-odprowadzają krew z serca do tkanek.

-żyły-doprowadzają krew z tkanek do serca.

-naczynia włosowate(kapilary)-łączą tętnice z żyłami.

4)Krążenie krwi w ciele człowieka:

5)Typy połączeń naczyń krwionośnych:
*tętnica-naczynia włosowate-żyła
*(krążenie wrotne):żyła wrotna-n.w-żyła wątrobowa
*(sieć dziwna):tętniczka doprowadzająca-n.w-t.odprowadzająca
6)Krzepnięcie krwi:
*czynniki krzepnięcia(wit.K,płytki krwi,enzymy,białka krwi-fibryna,jony wapnia)
*uszkodzenie naczynia krwionośnego:
a1)płytki krwi tworzą”czop”zamykający uszkodzenie.
a2)płytki tworzą trombokinazę
b)jony wapnia uaktywniają protrombinę osocza
c)trombina(aktywna protrombina)
d)fibrynogen(rozpuszczalny)
e)fibryna(włóknik-nierozpuszczalny
f)rozkład włóknika
a,b,c-zainicjowanie krzepnięcia
d,e-tworzenie skrzepu
f-regeneracja tk.i rozkład skrzepu.
7)Odporność organizmu-zdolność do obrony przed czynnikami chorobotwórczymi lub patogenami
*antygen-białko patogenu wywołujące reakcję odpornościową.
*odporność:
-humoralna(odporność dzięki przeciwciałom)
-komórkowa:monocyty,limfocyty T(„zabójcy”)
*odporność:
-nieswoista(przeciwko wszystkim typom antygen.):
~kw.pH skóry(kw.mlekowy)
~kw. pH żołądka,pochwy
~rogowaciejący naskórek
~śluz i rzęski w drogach oddechowych
~odruchy bezwarunkowe(wymioty,kichanie)
~łzy i ślina mają lizozym
~kom.żercze
-swoista:
~czynna:
>naturalna(przebyte choroby)
>sztuczna(szczepionki)
~bierna:
>naturalna(siara)
>sztuczna(surowice-gotowe przeciwciała)

UK.WYDALNICZY:
Wydalanie-proces pozbywania się zbędnych produktów przemiany materii,w tym także wody.Jego rola polega na utrzymywaniu homeostazy ustrojowej.
1)Tworzenie azotowych związków przemiany materii
*deaminacja-odłączenie od aminokwasów grupy aminowej.Grupa ta tworzy amoniak i powstaje związek-ketokwas

*zwierzęta które usuwają amoniak-(ryby,krokodyle)
*zwierzęta które tworzą kwas moczowy-(ptaki,gady lądowe)
*mocznik powstaje w wątrobie w wyniku cyklu mocznikowego
2)Budowa:kora,rdzeń,kielich,piramida,miedniczka,słup,moczowód
3)Funkcie nerek:
*wydalają większość azotowych produktów przemian metabolicznych.
*pomagają w utrzymaniu równowagi płynów ustrojowych dzięki regulacji zawartości soli mineralnych i wody w moczu
*praca nerki wspomagana jest czynnościami skóry,płuc i przewodu pokarmowego.
4)Nefron-podstawowa jednostka czynnościowo-strukturalna nerki(budowa:ciałko nefronu:kłębuszek naczyniowy,torebka Bowmana;kanalik kręty:kanalik bliższy,pętla Henlego,kanalik dalszy;kanalik zbiorczy).
5)Etapy tworzenia moczu ostatecznego:
*Filtracja-zachodzi w ciałku nefronu na zasadzie dyfuzji prostej,z kłębuszka naczyniowego do torebki Bosmana przechodzi mocz pierwotny(woda,kw.moczowy,glukoza,aminokwasy,wit,jany,barwnik).
*Resorpcja(zwrotne wchłanianie)-zachodzi w kanaliku krętym.Jest to transport zw.z moczu pierwotnego do krwi.
-resorpcja obowiązkowa przewodzi(wit.,glukoze,wode,aminokwasy,jony)
-resorpcja nieobowiązkowa zachodzi w kanaliku IIrzędu.Jest to wchłanianie wody i sodu do krwi.
*Sekrecja(wydzielanie)-zachodzi w kanaliku dalszym.Jest odwrotna do resorpcji.Zachodzi gdy przyjmujemy lekarstwa lub hormony.
* w wyniku tych etapów powstaje mocz ostateczny(woda,mocznik,kw.moczowy,barwnik,min.ilość jonów)