profil

Malarstwo barokowe w Polsce

poleca 83% 2931 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

W Polsce architekturę barokową reprezentowali: M. Castelli, Tylman z Gameren, A.W. Locci, P. Ferrari, J. i J. Fontanowie.
Podobnie jak w innych krajach, malarstwo barokowe przejawiało się w Polsce w wielu obrazach sztalugowych i malowidłach naściennych.
Powstały dwa nowe rodzaje portretu : portret sarmacki i portret trumienny.

PORTRET SARMACKI - cztery wizerunki: unikalne malarstwo ludowe, występujące na terenach Rzeczypospolitej od XV- XVIII w. Jako niezwykłą rzadkość spotyka się obecnie w kaplicach parafialnych, w niektórych muzeach oraz kaplicach zamkowych i pałacowych.
Szlachcic przedstawiony był w pozycji stojącej, ubrany w reprezentacyjny strój i z wymalowanym herbem w widocznym miejscu.

PORTRET TRUMIENNY - upamiętnia wygląd osoby zmarłej, jeden z elementów castrum doloris. Przedstawia popiersie osoby, malowaną bez użycia światłocienia, z wzrokiem skierowanym na oglądającego portret. Pierwsze portrety trumienne pojawiły się w Egipcie, malowane na drewnie w I i II w. zostały znalezione w Fajum.
Polskie portrety trumienne malowano na blasze, najczęściej cynowej. Malarstwo to było najbardziej popularne w XVII i XVIII wieku wśród szlachty. Kształt portretu dostosowany był do boku trumny. Portret bowiem podczas uroczystości pogrzebowych mocowano do trumny od strony głowy zmarłego (tak, by on sam mógł "brać" udział w uroczystości). Po przeciwległej stronie mocowano epitafium, a po bokach stawiano tarcze herbowe. Po zakończeniu uroczystości portret często wieszano na ścianie kościoła którego zmarły był dobrodziejem. Najstarszym znanym portretem trumiennym w Polsce jest wizerunek Stefana Batorego z końca XVI wieku.

A. W. LOCCI - herbu Lew (ok.1640 - przed 1737) był pierwszym dzieckiem Augustyna Locciego i Doroty z Gizów. Urodził się w okresie gdy jego rodzice mieszkali na Zamku Królewskim w Warszawie. A.W. Locci miał czworo rodzeństwa: siostrę Cecylię oraz braci Jana, Franciszka i Kazimierza (matką chrzestną Kazimierza była królowa Polski Ludwika Maria Gonzaga żona Władysława IV). Żoną A.W. Locciego była Anna Szymanowska (zm. po 1766). Za czasów panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego w 1673 Locci otrzymał indygenat. Trzy lata później potwierdził mu go Jan III Sobieski, rozciągając to nadanie na trzech jego braci. Jako motywację owego zaszczytu wymieniono m.in. zasługi starego Locciego, inżyniera pracującego "w różnych woiennych okazyach" dla trzech kolejnych królów z dynastii Wazów. A.W. Locci został podczaszym nowogrodzkim, sekretarzem i poufnym dworzaninem króla Jana. Otrzymał od króla dożywotnią pensję w wys. 2 tys. złotych w żupach wielickich i został wójtem mokotowskim. Od Karola Radziwiłła otrzymał ziemie w Rakowcu, Witkowcu i Wyględowie, od Stanisława Szczuki w Grotowie i Grotówku. Najważniejszym jego dziełem jest pałac w Wilanowie. Locci nakreślił plany pałacu, układał programy dekoracji wnętrz, dawał rozwiązania konstrukcyjne, projektował otoczenie i nadzorował prace. Jednocześnie zajmował się innymi siedzibami Sobieskiego. W 1681 przebudował Zamek Królewski w Warszawie. Budował kościół kapucynów przy Miodowej. A.W. Locci jest pochowany w kościele karmelitów na Lesznie w Warszawie. Nie pozostawił potomków. Polską linię rodu Loccich przedłużył Kazimierz Locci (1648 - po 1691). Jeden z jego potomków - Ignacy Locci (1776 - po 1837) - związał się z Antoniną Węgrzecką córką Stanisława Węgrzeckiego prezydenta Warszawy z okresu powstania listopadowego.
TYLMAN GAMEREN - (1632-1706) był jednym z najwybitniejszych architektów doby baroku. Pochodził z Utrechtu. W 1666 roku przybył do Polski, gdzie w 1672 roku mianowany został architektem królewskim, a trzynaście lat później uszlachcony. Pracował dla trzech kolejnych królów polskich i wielu rodzin magnackich. Znacząco wpłynął na kształt polskiej architektury współczesnych mu czasów. Stworzył własną odmianę klasycyzującego baroku, w którym łączył elementy włoskie (zwłaszcza palladiańskie), francuskie (styl Ludwika XIV) i holenderskie. Jego architektoniczne dzieła cechuje jasna kompozycja bryły, racjonalne rozplanowanie wnętrz, oszczędność dekoracji. Do ważniejszych realizacji Tylmana z Gameren należą: warszawskie kościoły Sakramentek i Bernardynów na Czerniakowie, kościół św. Anny w Krakowie, warszawskie pałace Krasińskich, Gnińskich, Ossolińskich, Kotowskich, rezydencje w Puławach, Starym Otwocku i Nieborowie, Marywil - pierwsze w Polsce założenie urbanistyczne o charakterze rekreacyjno-handlowym.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty

Epoka
Teksty kultury