Kosmiczne śmieci jako jedno z zagrożeń cywilizacyjnych

Uczeni na całym świecie zidentyfikowali i nadal identyfikują główne zagrożenia cywilizacyjne. Należą do nich m.in.:
- Systematyczne pogarszanie się jakości naturalnego środowiska człowieka, czyli problem ekologiczny
- Groźba zniszczenia ludzkości w wypadku wojny termonuklearnej, czyli problem wojny i pokoju
- Przyrost ludności świata, czyli problem demograficzny
- Dostęp do żywności, czyli problem głodu
- Narastanie rozpiętości w rozwoju gospodarczym krajów uprzemysłowionych i krajów rozwijających się, czyli problem stabilności świata
- Wyczerpywanie się surowców nieodnawialnych i wyczerpywalnych,
- Zagrożenia narkomanią, AIDS i innymi groźnymi i być może nieznanymi jeszcze chorobami i epidemiami
- Terroryzm międzynarodowy i wewnętrzny, wzrost przestępczości zorganizowanej.

Istotnym zagrożeniem mogą być również kosmiczne śmieci, czyli zazwyczaj po prostu stare, nikomu niepotrzebne, zużyte satelity. Od początku ery kosmicznej satelity oraz sondy badające głęboki kosmos "zasiedlają" Układ Słoneczny. Wokół Ziemi krąży już ponad 10 tysięcy satelitów o rozmiarach większych niż 10 cm - w tym wiele wycofanych z eksploatacji. Małe fragmenty poruszające się z dużą prędkością 6 km/s mogą stanowić poważny problem dla statku kosmicznego i astronautów. Orbita geostacjonarna (orbita wokółziemska) jest niezwykle zatłoczona i istnienie szczątków nieczynnych już satelitów staje się coraz bardziej uciążliwe. Szczątki te mają być wkrótce usuwane, tak jak wraki starych samochodów z ulic miast. W przyszłości właściciele tych wraków będą płacić kary za blokowanie miejsca na orbicie - zapowiadają eksperci z ONZ. Ogromna ilość kosmicznych pojazdów krąży wokół Ziemi dostarczając informacji dla potrzeb meteorologów, telekomunikacji, wojska i w końcu astronomii. Wokół Ziemi robi się naprawdę tłoczno a krążący złom, zagraża bezpieczeństwu lotów kosmicznych. Aby nad naszymi głowami nie doszło do katastrofy należy mieć na uwadze "kosmiczną kontrolę ruchu", ale także poważnie potraktować problem kosmicznych śmieci. Stare satelity mogą być spychane w atmosferę Ziemi, gdzie spadając, spłoną bez śladu, wyrzucane w głąb kosmosu albo zabierane przez promy kosmiczne. Opracowywane są także inne metody sprzątania w kosmosie.

Duże nadzieje wiąże się np. z wykorzystaniem laserów do spalania kosmicznych śmieci na orbicie. Miałaby to być "laserowa miotła", która ma usuwać kosmiczne śmieci z drogi Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Laserowe urządzenie jest przeznaczone do usuwania obiektów wielkości piłki tenisowej, Jednakże obowiązująca międzynarodowa umowa o zakazie używania broni laserowej w przestrzeni kosmicznej na razie nie pozwala na umieszczanie na orbicie tego typu urządzeń. Wielu naukowców uważa jednak, że jeżeli nie podejmie się szybkich kroków, to istnieje 10-procentowe prawdopodobieństwo, że w ciągu najbliższych 10 lat jakiś kosmiczny odpadek uszkodzi znajdującą się na okołoziemskiej orbicie Międzynarodową Stację Kosmiczną. Rosyjscy eksperci oceniają, że jeśli w najbliższym czasie nic się nie zrobi w sprawie kosmicznego złomu, jego ilość w ciągu stu lat zwiększy się 2-3-krotnie. Już teraz Ziemię obiegają oprócz czynnych, operacyjnych satelitów, obiekty, które ogólnie określamy jako śmieci czy odpadki kosmiczne. Należą do nich (oprócz nieczynnych, porzuconych satelit), części ich wyposażenia, rakiety i ich części, a także liczne fragmenty satelitów i rakiet powstałe w trakcie zamierzonych i niezamierzonych eksplozji jak również części skafandrów (np. zgubione rękawice). W grudniu zeszłego roku prom kosmiczny odepchnął Międzynarodową Stację Kosmiczną od porzuconego rosyjskiego silnika rakietowego, który miał minąć stację niebezpiecznie blisko.

ONZ chce poza orbitą geostacjonarną chronić także dwie orbity blisko Ziemi - na wysokości 800 i 2000 km, gdzie jest już bardzo dużo satelitów.

Wszystko to świadczy o tym, że ten wiszący (dosłownie) nad nami problem jest naprawdę duży i ludzie powinni się poważnie zastanowić co z nim zrobić. Oczywiście nie jesteśmy w stanie zupełnie wyeliminować zagrożenia stwarzanego przez kosmiczne śmieci. Trzeba jednak użyć zaawansowanej technologii do usunięcia niepotrzebnych urządzeń stworzonych przez poprzednie technologie, a wówczas przestrzeń kosmiczna stanie się bezpieczniejsza. W rozwiązaniu tego problemu mogą oczywiście pomóc nowoczesne technologie, lecz czy to na pewno wystarczy?