Porównanie wiersza Daniela Naborowskiego pt. "Róża" i Jarosława Marka Rymkiewicza pt. "Róża oddana Danielowi Naborowskiemu"

Daniel Naborowski, poeta barokowy żyjący w latach 1573 - 1640 i Jarosław Marek Rymkiewicz, współczesny przedstawiciel neoklasycyzmu urodzony w roku 1935.Na pierwszy rzut oka widać, iż tych dwóch pisarzy pochodzi z całkiem innych bajek, ale czy nie jest to tylko złudzenie?

Obydwaj mają w swoim dorobku wiele wspaniałych utworów.W ramach interpretacji wybranych wierszy chciałabym skupić się na dwóch: "Róży" Daniela Naborowskiego i "Róży oddanej Danielowi Naborowskiemu" Jarosława Marka Rymkiewicza.Każdy z nich w swoim temacie posiada barokowy topos róży.

Teksty te powstały w dwóch różnych epokach, jednak mają wiele cech wspólnych, choć posiadają także różnice.Już po samym przeczytaniu tytułu drugiego wiersza możemy dowiedzieć się komu jest on poświęcony. Rymkiewicz w ten sposób z pewnością chciał wyrazić swój szacunek i poważanie dla Naborowskiego.Współczesny poeta porównuje się do twórcy barokowego, są jakby jednym ciałem i jedną duszą. Wywnioskować to możemy z ostatniego wersu: "Może to być poeta albo może róża".Obaj są poetami i łączy ich ten sam kwiat.

Nie tylko w wierszu Rymkiewicza odbiorca sie ujawnia.Identyczna sytuacja jest w utworze Naborowskiego, w którym bezpośrednim czytelnikiem stał się Krzysztof Radziwiłł. wspólne dla obu tekstów są także pewne toposy, charakterystyczne dla okresu baroku. Róża, wiatr (Zefir), słońce i ciernie to najważniejsze z nich. W obu wierszach pojawiają się też identyczne treści, np. każdy z poetów pisze o krótkich latach, cierniach zadających rany.

Rymkiewicz identyfikuje się z wierszem, motywem róży i samym Naborowskim poprzez stosowanie powtórzeń wyrazów "Ta sama", "Te same", "To samo", "Ten sam". Z tych słów można wywnioskować, iż róża, która się nie zmienia i łączy oba utwory, nie uległa i nie ulegnie toposowi vanitas. Według Rymkiewicza nie tylko ten piękny kwiat, ale także "To samo co minęło i to co nie mija", złote ciało, usta itd. są nieprzemijające. W ten sposób poeta współczesny zaprzecza barokowemu motywowi przewodniemu: "Vanitas vanitatum et omnia vanitas" ("Marność nad marnościami i wszystko marność").Rzeczą, które dzieli te dwa wiersze jest zastosowany przez Naborowskiego manieryzm.W swój utwór wplótł on motyw różańca, ale także nakazuje służyć Bogu, a co za tym idzie - kochać go.Wszystko poza amor Dei uznaje za fraszki i marność.W utworze Rymkiewicza nie ma żadnego motywu religijnego, a tym bardziej nie ma tu mowy o miłości do Boga. Wręcz przeciwnie, można by pokusić się o stwierdzenie, iż jest tutaj mowa o amor profanum.wszystkie rzeczy, które wymienia w swoim wierszu, nie ulegają przemijalności, więc człowiek się do nich przywiązuje i w pewnym sensie kocha te przedmioty.

Mimo iż Naborowski był dla Rymkiewicza autorytetem, to jednak podkreślił on w swym wierszu, że tak naprawdę nic z siebie nie mieli: "To samo miałeś ze mnie co ja z ciebie miałem". Nigdy ze sobą nie rozmawiali, nie żyli w tym samym czasie, więc nie mogli się nigdy spotkać.Ja jednak uważam, iż to stwierdzenie nie jest do końca prawdziwe.Poeta współczesny znał przecież twórczość swojego poprzednika, na której mógł się wzorować.Zaznacza to we wcześniejszym wersie, pisząc: "Ta sama dusza w ciele jest to samo z ciałem".

Wisława Szymborska w wierszu "Koniec i początek" opisuje skutki wojny.Zaznacza jednak, że wszystko ma swój koniec, ale także początek.Coś się kończy, a coś zaczyna.Rymkiewicz popiera te słowa, dodaje jednak, iż pierwszy moment i ten ostatni są takie same.

Nie tylko w treści, ale także w budowie obu wierszy widzimy podobieństwa i różnice. Utwór barokowy jest pisany 13-zgłoskowcem,a w utworze współczesnym nie znajdujemy takiej zgodności, choć wiele wersów jest pisanych identyczną liczbą zgłosek, tak jak tekst barokowy.utwór daniela Naborowskiego jest utworem stychicznym, czego nie można powiedzieć o tekście Rymkiewicza. Ten zaś jest wierszem pisanym bez interpunkcji w przeciwieństwie do drugiego utworu.Środki stylistyczne zastosowane w tekście Naborowskiego to: kontrasty, epitety i przerzutnia.Znajdujemy także toposy.Mamy tutaj do czynienia ze słowotwórstwem, gdzie wyrazem podstawowym jest róża i to od niej są tworzone nowe słowa.W utworze współczesnym zaś użyto: anafor, epitetów, kontrastów i porównań.Są także toposy.

Jak widać, mimo iż poeci pochodzą z różnych epok, ich wiersze mają wiele wspólnego.Są oni bardzo dobrym przykładem na pokazanie w jaki sposób można połączyć dwie tak odległe od siebie epoki.Widać także uniwersalizm obu utworów. Róża w baroku i we współczesności jest tematem aktualnym oraz łatwym do odczytania dla każdego.