profil

Analiza wiersza "Do Trupa" Jana Andrzeja Morsztyna

Ostatnia aktualizacja: 2021-07-12
poleca 85% 1597 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Poezja Morsztyna prawie w całości poświęcona jest kultowi miłości cielesnej. Jej szokująca niekiedy zmysłowość, swawolność, ale i ozdobna elegancja odpowiadały barokowemu ideałowi oryginalności, niezwykłości i kunsztowności.

Wiersz pt "Do Trupa" posiada wiele cech stylu jakim pisano w epoce Baroku. W utworze tym, podmiotem lirycznym jest osoba zakochana, która zwraca się do zmarłego - adresata. W kontekście całego utworu można stwierdzić, że trup symbolizuje śmierć, a zakochany - miłość.

Wiersz ten ma charakterystyczną budowę, wersy wyraźnie dzielą się na dwie części.
- paralelnie występują anafory ["Ty (...)" ; "(...) ja (...) ], które dzielą zawarte porównania w podobieństwach między trupem a zakochanym.
- wykorzystanie średniówki w wersyfikacyjnym sylabowaniu (średniówka występuje miedzy 5 a 6 sylabą, która dzieli dwie sytuacje, z jednej strony trupa a z drugiej zakochanego

Występują również liczne epitety i metafory, które dzięki shiperbolizowaniu (np. rozum łańcuchem powity) pomagają w ukształtowaniu plastyczności utworu, dające łatwiejsze wyobrażanie czytelników.

W pierwszych dwóch strofach podmiot liryczny ukazuje podobieństwa, a następnie następuje zestawienie antytez (różnic).

PODOBIEŃSTWA

ZAKOCHANY:TRUP:
- jam zabity- leżysz zabity
- strzała miłości- strzała śmierci
- nie mam rumianości- Ty krwie (nie masz -> elipsa)
- płomień skryty- jawne świece
- zmysły okropnej ciemności- sukno żałobne
- ja rozumem łańcuchem spowity- związane ręce


RÓŻNICE

ZAKOCHANY:TRUP:
- język kwili (skarży się)- milczy
- cierpi ból srodze- nic nie czuje
- jam piekielnej śreżodze (upal)- jak lód
- stanie się żywiołem- stanie się prochem


W podobieństwach można wyczuć kontrast, paradoks np. ciało i dusza, skryty i jawne. W przypadku trupa są to elementy związane z zewnętrznym wyglądem, realne, zmysłowe. Natomiast u zakochanego dotyczy to sytuacji wewnętrznej, są przedstawione metaforycznie, duchownie.

Różnice zaś polegają na tym, że trup to statyczność, zakochany - dynamika. Adresat (trup) jest spokojny, harmonijny, w bezruchu, podmiot liryczny ciągle się martwi, narasta w nim burza uczuć, niepokój, ekspresja.

Zebranie tych różnic w dwóch ostatnich strofach wprowadza dysharmonię, ta zaś wnosi peryfrazy, przerzutnie, inwersję, wprowadza czytelnika w sytuację wewnętrzną podmiotu lirycznego.

Nastrój całego wiersza nadają nacechowane epitety np. wiecznych ogniw, jak i oksymorony np. płomień skryty- tutaj nadaje przesyt.

Jak cały utwór, zaskakująca jest pointa zawarta na końcu wiersza, ukazuje bowiem, że trup jest szczęśliwszy od zakochanego.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie
Komentarze (12) Brak komentarzy

bardzo fajna

dzieki wielkie za tę pracę....uratowała mnie

do kitu

Treść zweryfikowana i sprawdzona

Czas czytania: 2 minuty

Epoka
Teksty kultury