Stanisław Barańczak

Stanisław Barańczak jest poetą, literatem, teoretykiem literatury i tłumaczem. Co dla nas jest szczególnie ważne to to, że jest on jednym z najbardziej znanych wywodzących się z Poznania twórców. Urodził się w 1946 roku w rodzinie inteligenckiej. Ukończył Uniwersytet Adama Mickiewicza na wydziale filologii polskiej, gdzie pozostał jako pracownik naukowy. Działalność rozpoczął już podczas studiów. Jest jednym z głównych przedstawicieli tzw. Nowej Fali obok Ryszarda Krynickiego i Adama Zagajewskiego. Jego ówczesna poezja nazywana jest lingwistyczną tzn. odkrywającą możliwości tkwiące w samym języku, podnoszącą język potoczny do rangi języka poetyckiego. Poezja ta bardzo często odsłaniała absurd komunizmu. W 1976 powstał Komitet Obrony Robotników (KOR) którego jednym z założycieli był właśnie Barańczak. Od tego czasu został on objęty zakazem druku. Z tego okresu pochodzi tekst „Określona epoka”

* * *

Moim zdaniem liryk ten jest kpiną z wystąpień dygnitarzy partyjnych. Barańczak odsłania prawdę o pustce zarówno tych ludzi jak i ich wypowiedzi. Wiersz ten, będący przedstawicielem poezji lingwistycznej, jest chwilami dosłownym zacytowaniem typowych przemówień sekretarzy. Celem tego utworu jest niewątpliwie skrytykowanie komunizmu jako systemu poprzez ukazanie niekompetencji i głupoty ludzi znajdujących się przy władzy.

O czym także wspomina w utworach z tego okresu, Barańczak był inwigilowany i poddawany rewizjom. W 1980 roku został relegowany z uniwersytetu, opuścił kraj i dotychczas mieszka w USA gdzie był wykładowcą na uniwersytecie Harvarda. W latach 80. zaczął tłumaczyć dzieła Szekspira i planował przetłumaczenie wszystkich dramatów. Tłumaczy też angielskich poetów metafizycznych. Jest ceniony zarówno w Polsce jak i zagranicą. Za tomik poezji „Chirurgiczna precyzja” otrzymał nagrodę Nike. Chciałbym zaprezentować wiersz właśnie z tego zbioru pt: „Płakała w nocy, ale nie jej płacz go zbudził”.

* * *

Sądzę, że tekst ten jest wzruszający i pokazuje, że nawet ludzie bardzo sobie bliscy też mają przed sobą tajemnice. Nigdy o sobie wszystkiego nie wiemy.

Podsumowując, wybrałem tego poetę, ponieważ uważam go nie tylko za wybitnego i wszechstronnego literata ale i za wartościowego człowieka. Na koniec chciałbym dodać też jako ciekawostkę, Stanisław Barańczak jest bratem Małgorzaty Musierowicz, autorki słynnej „Jeżyciady”.
............................

Książki Barańczaka:
· „Uciekinier z Utopii” o poezji Zbigniewa Herberta
· „Książki najgorsze”