„Kowal” Leopolda Staffa próbą przełamania tendencji schyłkowych w literaturze Młodej Polski

„Kowal” Leopolda Staffa próbą przełamania tendencji schyłkowych w literaturze Młodej Polski

Liryka młodopolska kojarzy się przede wszystkim ze schyłkowymi, dekadenckimi nastrojami, z:

-wyrazem zniechęcenia
-rozczarowania
-poczucia bezsensu istnienia
-z odrzuceniem wszelkich wartości
-chęcią ucieczki w nirwanę

Po przełomie wieku, coraz wyraźnej nasilają się tendencje odrzucające pesymizm, a propagujące postawę aktywistyczną.
Leopold Staff jest zafascynowany filozofią Nietzschego, która propagowała kult „nadczłowieka” – biologicznie silnego.

-broniła jednostki wybitnej

-przeciwstawiała się dekadentyzmowi, stawiając na piedestał kult życia i jego wartości, kult siły biologicznej, tężyzny fizycznej

Cechy Dekadenta

-Niechęć do czynu, np. – „Nie wierzę w nic”

„Nie wierzę w nic, nie pragnę niczego na świecie,
Wstręt mam do wszystkich czynów, drwię z wszelkich zapałów:
Posągi moich marzeń strącam z piedestałów...”

-Smutek, przygnębienie – filozofia Schopenhauera

„A wprzód je depcę z żalu tak dzikim szaleństwem...”

-Poczucie beznadziejności, bezsilności, bezradności w walce z losem

-Chęć nirwany – stanu nieistnienia

„I jedno mi już tylko zostało pragnienie
Nirwany

Cechy Kowala

-Pochwała czynu, działania, bo przecież buduje, kształtuje swoją osobowość.

„Całą bezkształtną masę kruszców drogocennych,
Które zaległy piersi mej głąb nieodgadłą,
Jak wulkan z swych otchłani wyrzucam bezdennych
I ciskam ją na twarde, stalowe kowadło”.

-Radość z pracy, życia

Grzmotem młota w nią walę w radosnej otusze,
Bo wykonać mi trzeba dzieło wielkie, pilne...”

-Człowiek o silnej woli, który kształtuje swoją osobowość:

„Bo z tych kruszców dla siebie serce wykuć muszę,


Serce hartowne, mężne, serce dumne, silne.”

-Niechęć wobec niemocy, choroby i słabości ducha

„Lecz gdy ulegniesz, serce, pod młota żelazem;
Gdy pękniesz, przeciw ciosom stali...

Bo lepiej giń, zmiażdżone cyklopowym razem,
Niżbyś żyć miało własną słabością przeklęte,
Rysą chorej niemocy, skażone, pęknięte.”
Zatem „Kowal” Leopolda Staffa jest próbą przełamania tendencji schyłkowych w literaturze Młodej Polski.
Kowal to człowiek twórczy, kształtujący swe wnętrze, postawę życiową i psychikę, dla którego życie, to najważniejsza wartość.