NIK, sądy

Sądy. Cechy władzy sądowej w Polsce: niezawisłość sędziowska-sędziowie podlegają tylko ustawą, prawo oskarżonego do obrony-oskarżony może mieć obrońcę, domniemanie niewinności-oskarżonemu trzeba udowodnić winę, wszystkie rozprawy są jawne chyba że sąd zadecyduje inaczej. Struktura organów wymiaru sprawiedliwości: SĄD NAJWYŻSZY >Sądy szczególne sądy wojskowe> sądy okręgów wojskowych(II instancja)> sądy garnizonowe(I instancja). Naczelny Sąd Administracyjny.> Sądy powszechne> sądy apelacyjne(II instancja)> sądy okręgowe(I instancja, II instancja)> sądy rejonowe. Trybunał Konstytucyjny: wydaje orzeczenia o zgodności z konstytucją ustaw i innych przepisów prawa. Trybunał Stanu: zajmuje się orzecznictwem w spawach dotyczących najwyższych urzędników państwowych jeśli naruszyli konstytucje. Organy kontroli państwowej NIK: kontroluje działalność ministrów, organy administracji państwowej, NBP, przedsiębiorstwa państwowe, samorząd terytorialny, spółdzielnie, na czele stoi prezes który odpowiada przed sejmem. Rzecznik praw obywatelskich:
Strzeże praw i wolności obywatelskich określonych w konstytucji i innych ustawach, odpowiada tylko przed Sejmem. Krajowa rada radiofonii i telewizji(KRRiT):stoi na straży wolności słowa i rzetelnej informacji, przyznaje koncesje na nadawanie, ustala wysokość abonamentu radiowo-telewizyjnego(RTV). Prokuratury: ścigają przestępstwa, gromadzą dowody, występują z oskarżeniem w sądzie. Prokurator Generalny(min. sprawiedliwości)>Prokuratura apelacyjna> Prokuratura okręgowa> Prokuratura rejonowa. Kodeks: zbiór przepisów, które regulują określone stosunki społeczne(kodeks cywilny, rodzinny i opiekuńczy, karny), bądź tryb postępowania(cywilnego, karnego, administracyjnego). Koncesja: upoważnienie osoby lub instytucji do wykonywania odpowiedniej działalności. Wykroczenie: czyn zagrożony karą do 30 dni aresztu, nagany lub grzywny, np. zkłócanie porządku publicznego. Przestępstwo: czyn zabroniony przez ustawę w czasie jego popełnienia, zagrożony karą pozbawienia wolności od 1 miesi. 25 lat lub dożywocia. Sąd może też pozbawić praw obywatelskich od 1-10 lat, wykonywanego zawodu lub zajmowania stanowisk lub nakazać naprawienie szkody. Zbrodnia: najpoważniejsze przestępstwo(zabójstwo, ciężkie pobicie, rozbój) zagrożone karą co najmiej 3 lat więzienia