Dzieje Konrada Wallenroda

Dawno, dawno temu w wyniku niszczących najazdów krzyżackich na pewną litewską wieś, został porwany chłopiec. Rodzina dziecka prawdopodobnie została ograbiona ze swych dóbr materialnych oraz zamordowana. Jedyną osobą, która przeżyła najazd było dziecko.

Dorastającemu wśród zamkowych krzyżackich murów chłopcu nadano imię oraz nazwisko: Walter Alf. Młody Walter podczas swych młodzieńczych lat życia uczył się krok po kroku sztuki rycerskiej, ćwicząc przy tym wytrwale oraz stając się jednym z ulubieńców mistrza krzyżackiego Winrycha.

Walter spędzał swe lata dzieciństwa w całkowitej nieświadomości o swych litewskich korzeniach. Dopiero przebywający na zamku litewski Waldejota Halban, poprzez patriotyczne pieśni stopniowo tłumaczył chłopcu kim naprawdę jest. Zaszczepił w nim miłość do ojczyzny oraz chęć powrotu na litewskie łono. ucieczka z zakonu krzyżackiego nie była alternatywnym wyjściem, Waldejota doradzał Walterowi poznanie wszelkiego arkana sztuki rycerskiej oraz każdą z tajemnic wroga, aby w przyszłości pomóc uciśnionemu narodowi w walce z krzyżakami.

Okazja na ucieczkę nadarzyła się w niedługim czasie. Dzięki swemu sprytowi Walter z Halbanem "dali" się wziąć do niewoli wraz z innymi krzyżackimi jeńcami. Książe Kowna- Kiejstut uwierzył opowiadaniom o losach młodego Waltera i pozwolił zostać im na swym dworze. Dzięki temu bohater mógł nauczyć Litwinów nowoczesnych metod walki, których nabył podczas dzieciństwa. Wkrótce zakochał się również w córce księcia, która nosiła imię Aldona. Przepełnieni miłością młodzi pobierają się, lecz nie zaznają szczęścia, ponieważ sytuacja ojczyzny, była zagrożona. Kolejne najazdy krzyżaków wywierają wpływ na Waltera. , przez co podejmuje decyzję o opuszczeniu swej ukochanej i walki z wrogami o dobro ojczyzny. Jest to bardzo trudna decyzja, ponieważ jest ona niezgodna z zasadami rycerza.

Wkrótce jako giermek Konrada Wallenroda udaje się do Palestyny, gdzie ginie w tajemniczych okolicznościach. Przybiera zdradliwą maskę, udając oddanego krzyżakom i przyjmując śluby zakonne. Dla całkowitego zmylenia wybiera się do Hiszpanii, gdzie podczas walk odznacza się odwaga i zaciętością. Dzięki swym zasługą po śmierci Winrycha zostaje wybrany mistrzem zakonu. Będąc "głową" krzyżaków ma w swych rękach całkowita władzę, która pozwoli mu na wprowadzenie w życie śmiałych planów obalenia krzyżaków. Główną metodą są błędne, nieudolne rządy Konrada, przez co Krzyżacy co raz częściej przegrywali, a Litwini jakby znali ich każde posunięcie czy też ruch.

Pod wpływem namowy Halbana, Konrad decyduj się na ostateczny cios w kierunku wrogów. Poprzez przeprowadzenie armii na walkę, w której ponoszą druzgoczącą klęskę. Plan Konrada powiódłby się świetnie, gdyby nie fakt zdemaskowania jego osoby przez jednego z krzyżaków podczas rozmowy z pustelnicą (która okazuje się być Aldoną).

Bohater pod wpływem emocji popełnia samobójstwo, aby uniknąć krzyżackiego sądu. Fakt śmierci Konrada doprowadza do rozpaczy, a następnie zgonu jego żonę Aldonę. Historia Konrada kończy się tragicznie dla samego bohatera i jego bliskich. Poświęcił on swe życie dla dobra i wolności Litwy, pokonując potęgę jaką był zakon krzyżacki ich własną bronią.