Tkanka nerwowa

Zbudowana jest z neuronów, czyli kom. nerwowych oraz ich wypustek, a także z kom. glejowych. Kom. glejowe i ich wypustki stanowią zrąb dla neuronów czyli spełniają funkcję podobną do tej, jaką spełnia tk. łączna w stosunku do innych tk. Neuron zbudowany jest z ciała kom., wypustek i jest podstawową jednostką strukturalno-czynnościową tk. nerwowej. Komórki nerwowe grupują się w centralnym układzie nerwowym tworząc istotę szarą a ich wypustki istotę białą. FUNKCJE: odbieranie bodźców różnego typu np. (dotyk, tem., światło).W przewodzeniu impulsów z neuronu do efektorów, przewodzenie impulsów od receptorów, przetwarzanie impulsów w adekwatne odpowiedzi, przewodzenie impulsów z neuronu do innego neuronu, wytwarzanie substancji przekaźnikowych, funkcje neurosekrecyjne. Kom. nerwowe umożliwiają organizmowi normalne funkcjonowanie w danym środowisku, adekwatną odpowiedź w zależności od sytuacji w śr. Zarówno wewnętrznym jak i zewnętrznym. Neurony stale rejestrują się, analizują informacje o stanie wewnętrznym organizmu jak i zewnętrznym stanie otoczenia, przez co przygotowują organizm do adekwatnej reakcji. Do neuronów należy również koordynacja aktywności intelektualnej, świadomości, podświadomości, aktywności ruchowej czy też czynności gruczołów dokrewnych.

Budowa neuronu
Neuron składa się z ciała komórki nerwowej, czyli perikarionu oraz z dwóch rodzajów wypustek: dendrytu i neurytu. Ciało kom. może mieć różny kształt i wielkość np. mogą mieć owalny, gwiaździsty, trójkątny, gruszkowaty. W zależności od liczby wypustek rozróżnia się neurony wielobiegunowe, dwubiegunowe, jednobiegunowe, rzekomo jednobiegunowe oraz bezwypustkowe. Neurony wielobiegunowe posiadają jeden neuryt i wiele dendrytów, dwubiegunowe po jednym dendrycie i neurycie. Impuls nerwowy biegnie zawsze w jednym kierunku od dendrytu poprzez ciało kom.(perikarion) do neurytu. Wewnątrz komórki znajduje się jądro z jąderkiem jednym lub kilkoma, chromatyna tworzy wyraźny rysunek, wokół jądra znajduje się obfita siateczka śródplazmatyczna szorstka zwana tigroidem lub ciałkiem Nissla. Na skutek długotrwałego drażnienia lub uszkodzenia aksonu ciałka Nissla rozpadają się. Ciałka Nissla produkują białko, które jest transportowane wzdłuż wypustek nerwowych i wydzielane na ich zakończeniach. Wypustki nerwowe kom. nerwowej to dendryty i neuryt. Dendryty przewodzą impuls nerwowy do ciała kom. a neuryt z ciała kom. na obwód. Neuryty otoczone osłonkami: osłonką mielinową lub tylko samymi kom. glejowymi zwanymi lemmocytami. Wewnątrz wypustek znajdują się ułożone regularnie neurofilamenty oraz mikrotubule. Bł. kom. aksonu ma inne białka kanałowe dla jonów sodu Na+ niż bł. Perikarionu czy dendrytów. Kom. nerwowe łączą się ze sobą za pomocą synaps. Podobnie neuron z receptorem czuciowym lub kom. efektorowymi. Synapsa przekazuje sygnały za pośrednictwem substancji zwanych neuroprzekaźnikami – synapsa chemiczna. Synapsa zbudowana jest z fragmentu neuronu otoczonego tzw. bł. presynaptyczną oraz fragmentu ciała innej kom. otoczonej tzw. bł. postsynaptyczną. Między nimi znajduje się szczelina synaptyczna, ponieważ obie bł. nie stykają się ze sobą lecz leżą w nieznacznej odległości od siebie. Do szczeliny synaptycznej uwalniane są pęcherzyki zawierające neuromediator. Jeden rodzaj neuromediatorów może pobudzać impuls inny może go hamować.

Neuroglej
Zbudowany jest z kom. glejowych, które nieprzewodzą impulsów nerwowych lecz stanowią zrąb dla kom. nerwowych oraz osłonki dla ich wypustek. A)kom. wyściółki tworzą jednolity nabłonek jednowarstwowy sześcienny wyściełający komory mózgu oraz kanał centralny rdzenia kręgowego, kom. te biorą udział w wytwarzaniu płynu mózgowo-rdzeniowego.B) inne rodzaje kom. to: astrocyty, oligodendrocyty, kom. mikrogleju, występuje w odśrodkowym układzie nerwowym C)kom. neurogleju obwodowego to kom. satelitarne otaczające neurony zwojowe oraz kom. Schwanna tzw. Lemocyty otaczające włókna nerwowe. W obwodowym układzie nerwowym lemocyty wytwarzają neurolemmę czyli osłonkę Schwanna i wówczas mówimy o tzw. włóknach bezrdzewnych oraz osłonkę mielinową i wówczas mówimy o tzw. włóknach rdzewnych czyli mielinowych. Prędkość przewodzenia impulsów przez włókno bezmielinowe wynosi od 0,5 do 2 m/s, natomiast przez włókna mielinowe od 15 do 100 m/s. Włókna bezmielinowe występują w układzie współczulnym a włókna mielinowe(białe) występują w istocie białej rdzenia kręgowego i mózgowia oraz nerwach obwodowych.

Włókna rdzenne czyli mielinowe.
Neuryt otoczony jest kom. Schwanna, które wytwarzają osłonkę mielinową. Co pewien czas osłonka zanika i w tym miejscu tylko wypustki sąsiadujących kom. Schwanna stykają się ze sobą. Miejsce to nazywamy przewężeniem Ranviera. Cytoplazma lemocytu w pobliżu przewężenia Ranviera jest bardzo bogata w mitochondria. Włókno otoczone jest więc osłonką mielinową wewnętrzną oraz zewnętrzną – neurolemą. Części zawarte między węzłami nazywamy międzywęźlami. W aksolemie węzłów jest wiele białek kanałowych dla jonów sodu Na+ i potas K+, natomiast w aksolemie międzywęźli nie ma ich prawie wcale. Dlatego impuls nerwowy przenosi się z węzła do węzła w sposób skokowy. W ośrodkowym układzie nerwowym osłonkę mielinową wytwarzają oligodendrocyty. Osłonka mielinowa zwiększa prędkość przewodzenia impulsów nerwowych.

Nerw
Pęczki włókien nerwowych mielinowych i bezmielinowych są powiązane tk. Łączną tworząc nerwy ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Nerwy powiązane są tk. Łączną tworząc pnie nerwowe.